THEPOWERGAME
Την ελληνική πρόταση για επιβολή πλαφόν στις χονδρεμπορικές αγορές ενέργειας και τη σύσταση Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Αλληλεγγύης, για την αντιστάθμιση των επιπτώσεων της διεθνούς ενεργειακής κρίσης και τη σταθεροποίηση των τιμών σε προσιτά επίπεδα, επανέλαβε χθες ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας στην έκτακτη συνεδρίαση του Συμβουλίου Υπουργών Ενέργειας της Ε.Ε. Όμως οι κοινοτικοί αξιωματούχοι, όπως προκύπτει και από τη συνέντευξη τύπου της επιτρόπου Ενέργειας Κάντρι Σίμπσον και της προεδρεύουσας υπουργού Ενέργειας της Γαλλίας Μπάρμπαρα Μπομπίλι, παραπέμπουν στη Σύνοδο Κορυφής που θα πραγματοποιηθεί στα τέλη Μαΐου.
Όπως υποστήριξαν οι κ.κ. Σίμπσον και Μπομπίλι, για τα βραχυπρόθεσμα μέτρα αντιμετώπισης της ακρίβειας, η Κομισιόν έχει ήδη δώσει εργαλεία στα κράτη – μέλη, ενώ για τα μεσομακροπρόθεσμα μέτρα αναμένονται νέες πρωτοβουλίες. Πρόκειται για πρωτοβουλίες που συνδέονται με την έκθεση του οργανισμού των ευρωπαίων ρυθμιστών ενέργειας (ACER) σε σχέση με το μοντέλο λειτουργίας της χονδρεμπορικής αγοράς και διαμόρφωσης των τιμών. Αλλά και με το σχέδιο REPowerEU που θα ανακοινωθεί μέσα στον Μάιο με στόχο την ενεργειακή απεξάρτηση από την Ρωσία.
Το σημερινό μοντέλο, που η χονδρεμπορική τιμή διαμορφώνεται από το κόστος της ακριβότερης μονάδας (τεχνολογίας) παραγωγής ενέργειας που συμμετέχει καθημερινά στην αγορά επικρίνεται. Ακριβώς επειδή μπαίνουν καθημερινά στην αγορά οι πανάκριβες (λόγω του υψηλού κόστους καυσίμου) μονάδες φυσικού αερίου, η χονδρεμπορική τιμή στην Ελλάδα και άλλες χώρες βρίσκεται σε τόσο υψηλά επίπεδα. Όμως αρκετά κράτη – μέλη δεν θέλουν να συζητήσουν αλλαγές του συγκεκριμένου μοντέλου. Η κυβέρνηση έχει ανακοινώσει πως αν δεν υπάρξει πανευρωπαϊκή λύση για την ακρίβεια θα εφαρμόσει, από αρχές Ιουνίου, μια «εθνική λύση» για την ανακούφιση νοικοκυριών και επιχειρήσεων.
Νέες διευκρινίσεις υπόσχεται η Κομισιόν για τις πληρωμές στη Μόσχα
Από την πολύωρη έκτακτη συνεδρίαση των υπουργών Ενέργειας προκύπτει, πάντως, πως παραμένει η σύγχυση για το τι πρέπει να κάνουν οι ευρωπαίοι προμηθευτές φυσικού αερίου σε σχέση με τις πληρωμές. Παρά τις δηλώσεις κοινοτικών αξιωματούχων πως η πληρωμή σε ρούβλια παραβιάζει το εμπάργκο, παραμένει η σύγχυση για το αν συμβαίνει το ίδιο στην περίπτωση που εφαρμοστεί το προεδρικό διάταγμα του Βλαντιμίρ Πούτιν που απαιτεί άνοιγμα δεύτερου τραπεζικού λογαριασμού σε ρούβλια μέσω του οποίου θα πληρώνεται τελικά η Gazprom. Η τελευταία ζητεί να υπάρχουν δύο λογαριασμοί στην Gazprombank. Στον πρώτο θα πληρώνει ο προμηθευτής σε ευρώ ή δολάρια. Στη συνέχεια, τα ποσά θα μετατρέπονται σε ρούβλια, με έγκριση του προμηθευτή, και θα κατατίθενται στο δεύτερο λογαριασμό μέσω του οποίου θα πληρώνεται η Gazprom.
Το σίγουρο είναι πως η Κομισιόν κλήθηκε να παράσχει νέες διευκρινήσεις, όπως δήλωσε η κα Σίμπσον. Η ίδια υποστήριξε πως «η απαίτηση για πληρωμή σε ρούβλια» παραβιάζει όρους των συμβάσεων προμήθειας πρόσθεσε πως σχεδόν το 95% των συγκεκριμένων συμβάσεων προβλέπουν πληρωμή σε ευρώ ή δολάριο.
Τα τεχνικής φύσεως ερωτήματα, που έχουν θέσει αρκετοί κρατικοί και ιδιωτικοί προμηθευτές φυσικού αερίου που συνεργάζονται με την Gazprom, παραμένουν. Γι’ αυτό και η Κομισιόν θα επανέλθει αφού οι ευρωπαϊκές εταιρείες απαιτούν σαφή και επίσημη (όχι, δηλαδή, μέσω nonpapers) κατεύθυνση για το τι πρέπει να κάνουν.
Η κα Σίμπσον κλήθηκε να επιβεβαιώσει ή να διαψεύσει πληροφορίες πως κάποιες ευρωπαϊκές εταιρείες έχουν ήδη πληρώσει σε ρούβλια ή με τους όρους που θέτει η Μόσχα. Υποστήριξε πως η Κομισιόν δεν έχει τέτοιες πληροφορίες και πως πρόκειται για δημοσιεύματα που δεν αναφέρουν ονόματα εταιρειών.
Η ελληνική πλευρά έχει περιθώριο αρκετών ημερών μέχρι την ημερομηνία πληρωμής της Gazpromαπό τη ΔΕΠΑ Εμπορίας και περιμένει τις διευκρινήσεις και τη στάση που θα τηρήσουν τα άλλα κράτη – μέλη προκειμένου να κινηθεί αναλόγως. Υπενθυμίζεται πάντως πως ένας από τους δύο ιδιώτες προμηθευτές στην Ελλάδα που έχουν σύμβαση με την Gazprom πρέπει να πληρώσει μια δόση μέσα στο πρώτο δεκαήμερο του Μαΐου.
Στο ερώτημα για το αν θα προλάβει η Ευρωπαϊκή Ένωση να αντιμετωπίσει τον επόμενο χειμώνα χωρίς ρωσικό φυσικό αέριο, η επίτροπος Ενέργειας παρέπεμψε στο σχέδιο REPowerEU που προτείνει σειρά πρωτοβουλιών που έχουν χαρακτηριστεί εξαιρετικά φιλόδοξους από αρκετούς αναλυτές.