Οι υψηλές διεθνείς τιμές στην αγορά πρώτων υλών, σε συνδυασμό με τις νέες γεωπολιτικές ισορροπίες που διαμορφώνονται μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, επιτρέπουν και στην Ελλάδα να διερευνήσει τη βιωσιμότητα κοιτασμάτων ακόμα και χαμηλότερης περιεκτικότητας υποστηρίζει ο πρόεδρος του Συνδέσμου Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων (ΣΜΕ) Αθανάσιος Κεφάλας. «Πρέπει να είμαστε ευκίνητοι και προετοιμασμένοι ώστε να επωφεληθούμε από τις ευκαιρίες που δημιουργούνται» λέει ο κ. Κεφάλας. Ειδικά «σε μια περίοδο που δίνουμε μάχη για να προσελκύσουμε ξένες επενδύσεις».
Ωστόσο τα στελέχη της εξορυκτικής βιομηχανίας θεωρούν πως παρά τις ραγδαίες μεταβολές στη διεθνή αγορά, τις τεράστιες ανάγκες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.) στα λεγόμενα «μέταλλα της πράσινης μετάβασης» (λίθιο, κοβάλτιο, χαλκός, νικέλιο, κ.λπ.) «ο κλάδος δυσκολεύεται να ακουστεί αφού η πολιτεία έχει βάλει διαφορετικές προτεραιότητες».
Ο πρόεδρος του ΣΜΕ εξηγεί πως η έκρηξη των διεθνών τιμών και οι σοβαρές αναταράξεις μετά την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία φέρουν στο προσκήνιο τα ζητήματα της ασφάλειας εφοδιασμού και της επάρκειας σε σειρά από κλάδους που ξεκινούν από την ενέργεια και τα τρόφιμα και φτάνουν μέχρι τις πρώτες ύλες. Οι τελευταίες δεν είναι μόνο απαραίτητες για την απεξάρτηση της Ε.Ε. από το ρωσικό φυσικό αέριο , αλλά και για σειρά άλλων προϊόντων πρώτης ανάγκης.
«Η συνταγή για την αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων είναι παμπάλαιη» προσθέτει ο κ. Κεφάλας. «Εκμετάλλευση των δικών σου πλουτοπαραγωγικών πηγών και περιορισμός της κατανάλωσης». Έτσι και στην Ελλάδα έχουμε αρχίσει να συζητούμε πως μπορούμε να αξιοποιήσουμε το ξεχασμένο υδροηλεκτρικό έργο της Μεσοχώρας, πως μπορούμε να διατηρήσουμε σε λειτουργία τις λιγνιτικές μονάδες της ΔΕΗ και πως θα επιταχύνουμε τις έρευνες για πιθανά κοιτάσματα υδρογονανθράκων στο Ιόνιο και Νότια / Νοτιοδυτικά της Κρήτης.
«Την τελευταία διετία παρατηρείται μια αφύπνιση σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης» λέει ο πρόεδρος του ΣΜΕ. Ο εξορυκτικός κλάδος θεωρεί πως έπρεπε να έχει μεγαλύτερο μερίδιο από το Ταμείο Ανάκαμψης, ειδικά όταν η Ε.Ε. αναζητεί κρίσιμες πρώτες ύλες για την πράσινη μετάβαση και για να αντιμετωπίσει τις γεωπολιτικές ανακατατάξεις. Την ίδια στιγμή, όμως, ο κλάδος δεν έχει ακόμα συμπεριληφθείστο EU Taxonomy, τον κατάλογο των επενδύσεων που θεωρούνται αρκετά πράσινες ώστε να τύχουν χρηματοδότησης από κοινοτικά κονδύλια ή από ιδιώτες επενδυτές με ελκυστικούς όρους.
Ο βωξίτης, το σιδηρονικέλιο, ο χαλκός και ο χρυσός, τα μάρμαρα, ο χαλαζίας και άλλα ορυκτά (μπετονίτης, μαγνησίτης, κ.α.) που χρησιμοποιούνται στη βιομηχανία στις κατασκευές και αλλού παράγονται και στην Ελλάδα. Στην αγορά θεωρούν πως η χώρα μας μπορεί να επωφεληθεί από την ισχυρή παρουσία της ΛΑΡΚΟ στη διεθνή αγορά σιδηρονικελίου, στην περίπτωση που υπάρξει επενδυτής ο οποίος θα καταφέρει να ανατρέψει την αρνητική πορεία δεκαετιών. Υπενθυμίζουν πως ο σουηδικός κολοσσός LKAB τον οποίο επισκέφτηκε πρόσφατα η κοινοτική επίτροπος Ενέργειας Κάντρι Σίμπσον επειδή πρωτοπορεί διεθνώς στις πράσινες εξορυκτικές μεθόδους, ήταν ζημιογόνος για μεγάλο χρονικό διάστημα στις δεκαετίες του ’70 και του ’80.
Στην Ελλάδα λέει ο κ. Κεφάλας, ο εξορυκτικός κλάδος επέστρεψε πέρυσι στα επίπεδα του 2019. Ωστόσο το θετικό κλίμα από τις υψηλές τιμές που έχουν διαμορφωθεί στη διεθνή αγορά μετριάζεται από δύο παράγοντες. Πρώτον, το υψηλό μεταφορικό κόστος αφού η δαπάνη για τη διακίνηση ενός κοντέινερ έχει υπερπενταπλασιαστεί ενώ τους τελευταίους μήνες οι τιμές των καυσίμων έχουν αυξηθεί κατά 30% – 40%. Δεύτερον, τη μεγάλη έλλειψη ειδικοτήτων, δηλαδή εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού, πρόβλημα το οποίο επεκτείνεται και σε άλλους τομείς όπως τα δημόσια έργα.
