THEPOWERGAME
Συνεχείς είναι οι ειδοποιήσεις προμηθευτών προς τις αλυσίδες λιανικής για αυξήσεις τιμών, ειδικά σε προϊόντα όπως τα άλευρα και τα μαγειρικά έλαια, μεγάλος μέρος των οποίων προέρχονται από τις εμπόλεμες ζώνες. Βέβαια και το ότι πολλά βασικά προϊόντα λειτουργούν ως «χρηματιστηριακή ύλη» οδηγεί τις τιμές προς τα πάνω.
Οι τιμές στο ηλιέλαιο έχουν τριπλασιασθεί από τον Αύγουστο
Έτσι, οι τιμές σε άλευρα και ηλιέλαιο είναι σε διαρκή άνοδο, με τους προμηθευτές να στέλνουν μηνύματα στην αγορά για νέες αυξήσεις το επόμενο διάστημα. Ήδη, πληροφορίες αναφέρουν ότι στα άλευρα έχει δοθεί «σήμα» για νέες ανατιμήσεις τον Απρίλιο που φτάνουν και το 30%. Στο, δε, ηλιέλαιο οι τιμές από τον περασμένο Αύγουστο μέχρι σήμερα έχουν τριπλασιαστεί με την τιμή του ανά λίτρο να προσεγγίζει ακόμη και αυτήν του ελαιολάδου. Παράλληλα βέβαια ο φόβος ελλείψεων οδηγεί ήδη πολλές αλυσίδες σε ορισμό πλαφόν στις προμήθειες ώστε να μην δημιουργηθεί αδιέξοδο στην αγορά.
Με βάση παράγοντες, πάντως, της αγοράς το όλο κλίμα είναι άκρως ευνοϊκό για μια «τέλεια καταιγίδα». Σταχυολογώντας αναφέρουν:
Το ενεργειακό κόστος έχει εκτοξευθεί και έτσι πιέζει σημαντικά τόσο τα κόστη παραγωγής σε αγροτικά προϊόντα, όσο και λειτουργίας των αλυσίδων λιανικής. Είναι χαρακτηριστικό ότι μεγάλη ελληνική αλυσίδα σούπερ μάρκετ από 600.000 λογαριασμό ρεύματος που πλήρωνε για τα φυσικά της καταστήματα κάθε μήνα, έχει φτάσει να δίνει 1.800.000 ευρώ. Αυτή η κατάσταση, όπως τονίζεται, εάν συνεχιστεί για πολύ, θα οδηγήσει σε «κούρεμα» κερδών και βέβαια ζημιές, που πολλούς, ειδικά αδύναμους οικονομικά, θα τους βάλει σε μια νέα δοκιμασία βιωσιμότητας. Και γι΄ αυτό άλλωστε τα περιθώρια «απορρόφησης» αυξήσεων ολοένα και περιορίζονται.
Οι απειλές ελλείψεων έχουν οδηγήσει πολλούς προμηθευτές σε κράτημα αποθεμάτων ώστε να πετύχουν καλύτερες τιμές. Χαρακτηριστική ήταν η αναφορά του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης Γιώργου Γεωργαντά στη Βουλή όπου παρουσιάζοντας την τροπολογία για την υποχρέωση ταχείας καταγραφής των αποθεμάτων συγκεκριμένων αγροτικών προϊόντων και τροφίμων από τις επιχειρήσεις, υπογράμμισε πως: «Η μη ομαλή εξέλιξη της αγοράς δίνει σε μερικούς την αίσθηση ότι θα μπορέσουν να κερδοσκοπήσουν σε βάρος των αγροτών και των κτηνοτρόφων. Δεν πρόκειται να το επιτρέψουμε. Υπάρχει η αίσθηση ότι κάποιοι από τους εμπλεκόμενους στην εφοδιαστική αλυσίδα δεν μετέχουν στην προσπάθεια αντιμετώπισης της συγκυρίας. Με την τροπολογία υποχρεώνουμε τις επιχειρήσεις που ασχολούνται με πώληση ζωοτροφών, λιπασμάτων κ.α. να δηλώνουν τα αποθέματά τους. Δεν θα επιτρέψουμε σε κανένα να κερδοσκοπήσει».
Ώθηση τιμών προς τα πάνω
Τα ζητήματα με τις εφοδιαστικές αλυσίδες διεθνώς έχουν ωθήσει τις τιμές προς τα πάνω λόγω της αυξημένης ζήτησης που καταγράφεται, μετά την ανάκαμψη από την πανδημία αλλά και τη διαδικασία αποθεματοποίησης που καταγράφεται λόγω πολέμου. Ενδεικτική η αναφορά του Ελευθέριου Σαΐτη, προέδρου του Ομίλου που ελέγχει τις εταιρίες τροφίμων Κρόνος, Intercomm και Agrophoenix με μεγάλες εξαγωγές που ξεπερνούν τα 200 εκατομμύρια. Όπως τόνισε σε εκδήλωση της ΕΥ για την παρουσίαση των επιχειρηματικών βραβείων της χρονιάς, η κρίση και η κατάσταση στην Ουκρανία οδηγεί πολλούς καταναλωτές σε όλον τον κόσμο σε αποθεματοποίηση. Ο ίδιος μάλιστα τόνισε την ανάγκη η χώρα να διασφαλίσει το «διατροφικό της ισοζύγιο».
Η εμπλοκή βέβαια των traders στις αγορές των πρώτων υλών – commodities – και ενέργειας δημιουργεί όρους κερδοσκοπίας, ωθεί τις τιμές. Επίσης χαρακτηριστική ήταν η αναφορά, κατά τη διάρκεια της ίδιας εκδήλωσης, του Γιώργου Μυλωνά, προέδρου της Alumil στον κλάδου του αλουμινίου, όπου βέβαια οι τιμές έχουν κτυπήσει «ταβάνι». «Ο λύκος στην αναμπουμπούλα χαίρεται. Έχουν τρελάνει τις τιμές οι traders. Π.χ. προχθές φορτώσαμε ένα πλοίο από τη Ρωσία χωρίς κανένα πρόβλημα», τόνισε σημειώνοντας ότι τώρα όλοι σπεκουλάρουν και το πραγματικό ζήτημα θα υπάρξει όταν σταματήσει η ροή του εμπορίου σε πραγματική βάση. «Τώρα δεν υπάρχει πρόβλημα, αλλά δείτε τις τιμές. Σε αυτό συνεισφέρει και το χαμηλό κόστος χρήματος. Οι traders βοηθιούνται καθώς έχουν πρόσβαση σε φθηνή χρηματοδότηση κι έχουν χαμηλό κόστος χρήματος», ανέφερε φωτογραφίζοντας μια χρηματιστηριακή κερδοσκοπία με τις τιμές και τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης, χωρίς να υπάρχει αντικειμενικό ζήτημα. «Αλλά η αύξηση του κόστους χρήματος θα προσγειώσει και αυτούς» τόνισε με νόημα.