THEPOWERGAME
Συνολικά μέχρι σήμερα έχουν καταβληθεί 808 εκατ. ευρώ στους ιδιοκτήτες ακινήτων που έλαβαν μειωμένα ενοίκια, ενώ οι εκκρεμότητες που παραμένουν, κυρίως στις υπεκμισθώσεις, εκτιμάται – από την ΑΑΔΕ – ότι θα επιλυθούν μέχρι τέλος Φεβρουαρίου. Αυτά σημείωσε ο υπουργός Οικονομικών κ. Χρήστος Σταϊκούρας, στη σημερινή ομιλία του στο 39ο ετήσιο Πανελλήνιο Συνέδριο της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ιδιοκτητών Ακινήτων (ΠΟΜΙΔΑ).
Ο κ. Σταϊκούρας αναφέρθηκε επίσης στις πρωτοβουλίες της κυβέρνησης στην αξιοποίηση της δημόσιας ακίνητης περιουσίας και συγκεκριμένα:
Στις μειώσεις φορολογικών συντελεστών και τα φορολογικά κίνητρα και αναλυτικά στη μείωση του ΕΝΦΙΑ – μεσοσταθμικά – κατά 22% από το 2019, την κατάργησή του σε μικρά ακριτικά νησιά, καθώς και σε περιοχές που επλήγησαν από φυσικές καταστροφές, ως μέτρο στήριξης. Στην αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών, στην επέκταση ζωνών αντικειμενικού προσδιορισμού αξίας ακινήτων, στη μείωση των συντελεστών προσδιορισμού του βασικού φόρου και την ενσωμάτωση του συμπληρωματικού φόρου.
Προανήγγειλε ανακοινώσεις για ακόμη μικρότερο ΕΝΦΙΑ εντός των επόμενων εβδομάδων. Επεσήμανε επίσης πως η κυβέρνηση ανέστειλε για τρία χρόνια, έως το τέλος του 2022, τον ΦΠΑ στα νεόδμητα ακίνητα και για την ίδια περίοδο και τον φόρο υπεραξίας, αλλά ανέστειλε και την καταβολή ΦΠΑ στο πλαίσιο επενδύσεων για κατασκευαστικές εργασίες που πραγματοποιούν ξενοδοχειακές επιχειρήσεις, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι έκτακτες ανάγκες οι οποίες ανέκυψαν λόγω των μέτρων που επιβλήθηκαν για την ανάσχεση της διασποράς του κορονοϊού.
Επίσης επεσήμανε τη θέσπιση έκπτωσης φόρου ίσης με το 40% της δαπάνης για τις εργασίες ενεργειακής, λειτουργικής και αισθητικής αναβάθμισης υφιστάμενων κτιρίων. Τέλος, την κατάργηση του φόρου γονικών παροχών/δωρεών για συγγενείς πρώτου βαθμού που αφορά αξίες έως 800.000 ευρώ, για την ενίσχυση και αξιοποίηση, μεταξύ άλλων, και της αγοράς ακινήτων.
Όπως είπε, καθιερώθηκαν φορολογικά κίνητρα για αλλοδαπά φυσικά πρόσωπα, προκειμένου να επιλέξουν την Ελλάδα ως τόπο φορολογικής κατοικίας και να επενδύσουν, μεταξύ άλλων, στην αγορά ακινήτων.
Στους λίγους μήνες εφαρμογής αυτών των διατάξεων, έχουν εισρεύσει στα δημόσια ταμεία συνολικά έσοδα ύψους 9,4 εκατ. ευρώ, με τελική έγκριση αιτήσεων 75 επενδυτών και 23 συγγενών τους από 21 χώρες, ενώ αναμένονται σημαντικά έσοδα λόγω του μεγάλου αριθμού αιτήσεων για το μέτρο, τόσο των συνταξιούχων αλλοδαπής όσο και των εργαζόμενων και αυτοαπασχολούμενων.
Τι είπε για τη μεταρρύθμιση του πλαισίου προσδιορισμού των αντικειμενικών αξιών της ακίνητης περιουσίας
«Ολοκληρώσαμε την πρώτη φάση μεταρρύθμισης του πλαισίου προσδιορισμού των αντικειμενικών αξιών της ακίνητης περιουσίας», επεσήμανε ακόμη ο κ. Σταϊκούρας.
«Με αυτή, το σύστημα των ζωνών αντικειμενικού προσδιορισμού επεκτάθηκε, διορθώθηκαν αδυναμίες, κενά και αδικίες του παρελθόντος σε βάρος πολλών ιδιοκτητών, διευρύνεται η φορολογητέα βάση και θα καταστεί, όπως προανέφερα, εφικτή η δικαιότερη κατανομή των φορολογικών βαρών επί της ακίνητης περιουσίας. Επιπλέον, δημιουργήθηκε ψηφιακός χάρτης του συστήματος απεικόνισης των ζωνών του αντικειμενικού προσδιορισμού αξιών ακινήτων, διαθέσιμος στους πολίτες».
Αναφέρθηκε άλλωστε στη δίμηνη παράταση, έως 31 Μαρτίου 2022, για κάθε είδους μεταβιβαστικά συμβόλαια με τις προηγούμενες αντικειμενικές αξίες ακινήτων.
Με τις ενέργειες αυτές αντιμετωπίσαμε άμεσα ένα ζήτημα που απασχολούσε έντονα ιδιοκτήτες ακινήτων.
«Ξεκόλλησαν μεγάλα επενδυτικά έργα»
«Θέσαμε τα θεμέλια ώστε να «ξεκολλήσουν» μεγάλα επενδυτικά έργα και να προχωρήσει η υλοποίηση του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων, σημείωσε ο υπουργός Οικονομικών, αναφερόμενος στο «Ελληνικόν Α.Ε.», στην παραχώρηση της «Εγνατίας Οδού», στην παραχώρηση της μαρίνας Αλίμου, της μαρίνας Χίου και του ακινήτου Golf – Βόρειο Αφάντου στη Ρόδο, αλλά και την ολοκλήρωση του διαγωνισμού, με την ανάδειξη προτιμητέου επενδυτή, για τις Γούρνες του Νομού Ηρακλείου.
Ολόκληρη η ομιλία του κ. Σταϊκούρα
Αναλυτικά η ομιλία του κ. Σταϊκούρα έχει ως εξής:
«Κυρίες και Κύριοι,
Θέλω να ευχαριστήσω την Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων για την πρόσκληση να χαιρετίσω, εκπροσωπώντας τον Πρωθυπουργό της χώρας κ. Κυριάκο Μητσοτάκη, το σημερινό, 39ο Πανελλήνιο Συνέδριο της ΠΟΜΙΔΑ.
Είναι μια ευκαιρία να αναπτύξω, κωδικοποιημένα, σκέψεις, προτάσεις και πολιτικές θέσεις για την τρέχουσα κατάσταση και τις προοπτικές της ιδιωτικής ακίνητης περιουσίας.
Ακίνητη περιουσία που λειτούργησε, επί πολλά χρόνια, ως ισχυρός καταλύτης της αναπτυξιακής διαδικασίας στη χώρα μας, συμβάλλοντας παράλληλα στον εκσυγχρονισμό των υποδομών και στην ενδυνάμωση της επενδυτικής ελκυστικότητας της Ελλάδας.
Ακίνητη περιουσία που δέχθηκε όμως σημαντικό πλήγμα κατά τη διάρκεια της πολυετούς δημοσιονομικής κρίσης, εξαιτίας – μεταξύ άλλων – της υπερφορολόγησης που εφάρμοσε η προηγούμενη Κυβέρνηση, ενώ επηρεάζεται έντονα και από την εν εξελίξει υγειονομική κρίση και την τρέχουσα ενεργειακή κρίση, η οποία οδηγεί σε αυξήσεις τιμών στον χώρο της οικοδομής.
Στο σημείο αυτό θέλω να ευχαριστήσω τους εκμισθωτές ακινήτων οι οποίοι ανταποκρίθηκαν θετικά στις αποφάσεις της Κυβέρνησης και επωμίστηκαν ένα σημαντικό οικονομικό βάρος, μέσω της υιοθέτησης του μέτρου της αναστολής καταβολής των ενοικίων.
Η Κυβέρνηση, από την πλευρά της, τους στήριξε έμπρακτα, προχωρώντας στην καταβολή αποζημίωσης, είτε μέσω συμψηφισμού με νέες φορολογικές οφειλές, είτε κυρίως μέσω άμεσης καταβολής χρηματικού ποσού.
Συνολικά, μέχρι σήμερα έχουν καταβληθεί 808 εκατ. ευρώ, ενώ οι εκκρεμότητες που παραμένουν, κυρίως στις υπεκμισθώσεις, εκτιμάται – από την ΑΑΔΕ – ότι θα επιλυθούν μέχρι τέλος Φεβρουαρίου.
Κυρίες και Κύριοι,
Η σημερινή Κυβέρνηση, από την αρχή της θητείας της, αναγνωρίζοντας την αξία της αγοράς της ακίνητης περιουσίας, έθεσε σε εφαρμογή και υλοποιεί, με συνέπεια και αποτελεσματικότητα, ένα ολοκληρωμένο, συνεκτικό και δυναμικό σχέδιο για την ισχυρή ανάκαμψή της.
Ταυτόχρονα προχωράει, με συντονισμένες πρωτοβουλίες και στοχευμένες ενέργειες, στην αξιοποίηση, κατά τον βέλτιστο τρόπο, της δημόσιας ακίνητης περιουσίας.
Ειδικότερα:
1ον. Υλοποιήσαμε μειώσεις φορολογικών συντελεστών και θεσπίσαμε φορολογικά κίνητρα. Συγκεκριμένα:
Μειώσαμε τον ΕΝΦΙΑ – μεσοσταθμικά – κατά 22% από το 2019.
Παράλληλα, έχουμε θεσπίσει την κατάργησή του σε μικρά ακριτικά νησιά, καθώς και σε περιοχές που επλήγησαν από φυσικές καταστροφές, ως μέτρο στήριξης.
Και, πράγματι, η Κυβέρνηση προχωρά άμεσα σε μια γενναία μεταρρύθμιση του ΕΝΦΙΑ, που συνδυάζει οικονομική αποτελεσματικότητα και κοινωνική δικαιοσύνη.
Αναπροσαρμόζονται αντικειμενικές αξίες, εντάσσονται νέες περιοχές, επεκτείνονται ζώνες αντικειμενικού προσδιορισμού αξίας ακινήτων, μειώνονται σημαντικά οι συντελεστές προσδιορισμού του βασικού φόρου και ενσωματώνεται σε αυτόν ο συμπληρωματικός φόρος.
Κατ’ αυτόν τον τρόπο, είναι απολύτως εφικτό οι περισσότεροι συμπατριώτες μας να πληρώσουν ακόμη λιγότερο ΕΝΦΙΑ, κατά μόνιμο τρόπο, από το 2022, με κοινωνικά πιο δίκαιο τρόπο. Ανακοινώσεις τις επόμενες εβδομάδες.
Αναστείλαμε για τρία χρόνια, έως το τέλος του 2022, τον ΦΠΑ στα νεόδμητα ακίνητα και για την ίδια περίοδο αναστείλαμε τον φόρο υπεραξίας.
Αναστείλαμε την καταβολή ΦΠΑ στο πλαίσιο επενδύσεων για κατασκευαστικές εργασίες που πραγματοποιούν ξενοδοχειακές επιχειρήσεις, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι έκτακτες ανάγκες οι οποίες ανέκυψαν λόγω των μέτρων που επιβλήθηκαν για την ανάσχεση της διασποράς του κορονοϊού.
Θεσπίσαμε έκπτωση φόρου ίση με το 40% της δαπάνης για τις εργασίες ενεργειακής, λειτουργικής και αισθητικής αναβάθμισης υφιστάμενων κτιρίων.
Καταργήσαμε τον φόρο γονικών παροχών/δωρεών για συγγενείς πρώτου βαθμού που αφορά αξίες έως 800.000 ευρώ, για την ενίσχυση και αξιοποίηση, μεταξύ άλλων, και της αγοράς ακινήτων.
Καθιερώσαμε φορολογικά κίνητρα για αλλοδαπά φυσικά πρόσωπα, προκειμένου να επιλέξουν την Ελλάδα ως τόπο φορολογικής κατοικίας και να επενδύσουν, μεταξύ άλλων, στην αγορά ακινήτων.
Στους λίγους μήνες εφαρμογής αυτών των διατάξεων, έχουν εισρεύσει στα δημόσια ταμεία συνολικά έσοδα ύψους 9,4 εκατ. ευρώ, με τελική έγκριση αιτήσεων 75 επενδυτών και 23 συγγενών τους από 21 χώρες, ενώ αναμένονται σημαντικά έσοδα λόγω του μεγάλου αριθμού αιτήσεων για το μέτρο, τόσο των συνταξιούχων αλλοδαπής όσο και των εργαζόμενων και αυτοαπασχολούμενων.
Εξορθολογίσαμε τον τρόπο φορολόγησης των εταιρειών επενδύσεων, όπως είναι οι Εταιρείες Επενδύσεων σε Ακίνητη Περιουσία, υπό όρους συγκρίσιμους με το αντίστοιχο πλαίσιο των λοιπών ευρωπαϊκών χωρών.
2ον. Ολοκληρώσαμε την πρώτη φάση μεταρρύθμισης του πλαισίου προσδιορισμού των αντικειμενικών αξιών της ακίνητης περιουσίας.
Με αυτή, το σύστημα των ζωνών αντικειμενικού προσδιορισμού επεκτάθηκε, διορθώθηκαν αδυναμίες, κενά και αδικίες του παρελθόντος σε βάρος πολλών ιδιοκτητών, διευρύνεται η φορολογητέα βάση και θα καταστεί, όπως προανέφερα, εφικτή η δικαιότερη κατανομή των φορολογικών βαρών επί της ακίνητης περιουσίας.
Επιπλέον, δημιουργήθηκε ψηφιακός χάρτης του συστήματος απεικόνισης των ζωνών του αντικειμενικού προσδιορισμού αξιών ακινήτων, διαθέσιμος στους πολίτες.
Σημειώνεται ότι τις προηγούμενες ημέρες δόθηκε δίμηνη παράταση, έως 31 Μαρτίου 2022, για κάθε είδους μεταβιβαστικά συμβόλαια με τις προηγούμενες αντικειμενικές αξίες ακινήτων.
Με τις ενέργειες αυτές αντιμετωπίσαμε άμεσα ένα ζήτημα που απασχολούσε έντονα ιδιοκτήτες ακινήτων.
3ον. Προωθούμε μεταρρυθμίσεις που ενισχύουν την αγορά ακινήτων στη χώρα μας.
Εκσυγχρονίσαμε τις διαδικασίες για τη μεταβίβαση ακινήτων, ώστε αυτές να γίνονται ηλεκτρονικά, αντί να απαιτείται η υποβολή έντυπων δηλώσεων με αυτοπρόσωπη παρουσία των φορολογουμένων στις αρμόδιες Δ.Ο.Υ.
Θεσπίσαμε σαφείς και διαφανείς κανόνες σύστασης και λειτουργίας family offices για τη διαχείριση των χρηματικών ροών και της οικογενειακής περιουσίας φυσικών προσώπων με φορολογική κατοικία στην Ελλάδα, μέσω των οποίων ενισχύεται η αγορά ακινήτων στη χώρα μας.
Προχωρήσαμε στην ένταξη– από το 2022 και για 3 έτη – επιλεγμένων δαπανών που αφορούν σε πράσινη οικονομία, ενέργεια και ψηφιοποίηση, συμβάλλοντας στην ενδυνάμωση και της αγοράς ακίνητων.
4ον. Θέσαμε τα θεμέλια ώστε να «ξεκολλήσουν» μεγάλα επενδυτικά έργα και να προχωρήσει η υλοποίηση του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων.
Συγκεκριμένα:
Καταφέραμε, με εντατική και μεθοδική προσπάθεια, υπερβαίνοντας εμπόδια και προσπερνώντας αγκυλώσεις, να ολοκληρώσουμε τη διαδικασία μεταβίβασης της «Ελληνικόν Α.Ε.», θέτοντας σε τροχιά υλοποίησης αυτό το εμβληματικό έργο.
Προχωρήσαμε στην παραχώρηση της «Εγνατίας Οδού» με ικανοποιητικούς όρους και ολοκληρώσαμε την παραχώρηση της μαρίνας Αλίμου, της μαρίνας Χίου και του ακινήτου Golf – Βόρειο Αφάντου στη Ρόδο, που ανοίγει τον δρόμο για την υλοποίηση ενός έργου τουριστικής ανάπτυξης για ολόκληρη την περιοχή.
Δρομολογείται η αξιοποίηση περιφερειακών λιμένων και μαρίνων της χώρας, ενώ ολοκληρώθηκε ο διαγωνισμός, με την ανάδειξη προτιμητέου επενδυτή, για τις Γούρνες του Νομού Ηρακλείου.
Τέλος, σε συνεργασία με την Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας, δρομολογείται ένα ολιστικό στρατηγικό πλάνο καταγραφής και αποτίμησης της αξίας της δημόσιας ακίνητης περιουσίας, με στόχο την προστασία, τη διαχείριση και την επενδυτική αξιοποίησή της.
Κυρίες και Κύριοι,
Όλα όσα προανέφερα αποτελούν τους βασικούς άξονες της κυβερνητικής πολιτικής για τη στήριξη, την τόνωση και την ανάδειξη της ιδιωτικής και δημόσιας ακίνητης περιουσίας.
Η αποτελεσματικότητα αυτής της πολιτικής αντικατοπτρίζεται στη βελτίωση μίας σειράς δεικτών στους οποίους – όπως αναφέρει και η Τράπεζα της Ελλάδος στην Ενδιάμεση Έκθεση Νομισματικής Πολιτικής – αποτυπώνεται η θετική δυναμική της αγοράς οικιστικών ακινήτων το 2021, καθώς και η βελτίωση της θέσης της χώρας μας ως επενδυτικού προορισμού για ακίνητα.
Συγκεκριμένα, η οικοδομική δραστηριότητα καταγράφει υψηλούς ετήσιους ρυθμούς αύξησης του αριθμού και του όγκου των νέων οικοδομικών αδειών (25,9% και 47,6% αντίστοιχα) το δεκάμηνο του 2021, ενώ οι καθαρές άμεσες ξένες επενδύσεις σε ακίνητα παρουσιάζουν μια σταθερά αυξητική τάση, επιστρέφοντας σταδιακά στα προ πανδημίας επίπεδα.
Επιπρόσθετα, οι επενδύσεις σε κατοικίες συνέχισαν να ενισχύονται το 2021, με σημαντικά υψηλό ετήσιο ρυθμό και οι επιχειρηματικές προσδοκίες για την κατασκευή κατοικιών, όπως αποτυπώνονται στον σχετικό δείκτη του ΙΟΒΕ, ενισχύθηκαν σημαντικά το ενδεκάμηνο του 2021 (47,1% σε σχέση με το αντίστοιχο ενδεκάμηνο του 2020).
Τέλος, ο αριθμός συναλλαγών αγοραπωλησιών ακινήτων εκτιμάται ότι θα καταγράψει θετικό ρυθμό το 2021.
Σε ό,τι αφορά την αγορά επαγγελματικών ακινήτων, με βάση τους δείκτες τιμών της Τράπεζας της Ελλάδος, καταγράφηκαν – κατά το πρώτο εξάμηνο του 2021 – θετικοί ρυθμοί μεταβολής, με το επενδυτικό ενδιαφέρον για επαγγελματικής χρήσης ακίνητα να εμφανίζεται ανανεωμένο.
Όλα αυτά και με δεδομένο ότι η οικονομία έχει εισέλθει σε πορεία ανάκαμψης, καταδεικνύουν ότι η ελληνική αγορά ακινήτων αναμένεται να συνεχίσει να αναπτύσσεται τα επόμενα έτη.
Φυσικά, εμπόδια που μπορούν να ανακόψουν αυτή την πορεία υφίστανται.
Εμπόδια που δεν περιορίζονται στην εξέλιξη της πανδημίας, αλλά σχετίζονται έντονα με την άνοδο των τιμών, λόγω της ενεργειακής κρίσης, αλλά και την έλλειψη εργατικού δυναμικού στις οικοδομικές εργασίες.
Από την πλευρά μας, είμαστε αποφασισμένοι να συνεχίσουμε να αναλαμβάνουμε όλες τις απαραίτητες πρωτοβουλίες που θα ενδυναμώσουν την αγορά ακινήτων και θα προωθήσουν την αξιοποίηση της περιουσίας του Δημοσίου.
Στην προσπάθεια αυτή ουσιαστικό ρόλο θα παίξει η ορθή αξιοποίηση των πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης και από τα προγράμματα του ΕΣΠΑ.
Τα αποτελέσματα αυτών των προσπαθειών θα έχουν πολλαπλασιαστικά οφέλη και θα συνεισφέρουν καθοριστικά στη στροφή της ελληνικής οικονομίας σε ένα νέο παραγωγικό και αναπτυξιακό μοντέλο, βασισμένο σε προϊόντα και υπηρεσίες υψηλής προστιθέμενης αξίας, σε κλάδους και τομείς όπου η χώρα μας διαθέτει συγκριτικά πλεονεκτήματα.
Αυτή η πολιτική μπορεί να εξασφαλίσει σημαντικά, σταθερά και σε μακροχρόνια βάση έσοδα για το Ελληνικό Δημόσιο, να μειώσει το ύψος του χρέους και να συνεισφέρει – καθοριστικά – στην αναπτυξιακή δυναμική των τοπικών κοινωνιών και συνολικά της ελληνικής οικονομίας.
Σε αυτή την κοινή προσπάθεια, φορείς όπως η ΠΟΜΙΔΑ αποτελούν χρήσιμους και παραγωγικούς συνομιλητές, με σημαντική συμβολή στη χάραξη της οικονομικής πολιτικής στο πεδίο της αγοράς ακινήτων».