Παραγωγή βαμβακιού ελληνικών ποικιλιών σε θερμοκήπια στην Ολλανδία

Έρευνες με ελληνικές ποικιλίες βαμβακιού σε θερμοκήπια διεξάγουν επιστήμονες του σημαντικότερου στην Ευρώπη κι ενός από τα καλύτερα παγκοσμίως πανεπιστημίου για τον αγροδιατροφικό τομέα Wageningen στην Ολλανδία. Στόχος να διερευνήσουν κατά πόσο μπορεί να παραχθεί βαμβάκι σε θερμοκήπια, με πιο φιλικό στο περιβάλλον τρόπο απ’ ότι στην ανοιχτή καλλιέργεια, και κατ’ αυτόν τρόπο μακροπρόθεσμα να παραχθεί βαμβάκι στην Ολλανδία.

Πρόκειται για είδηση που πέφτει ως κεραυνός εν αιθρία στην Ελλάδα, η οποία αποτελεί τη με διαφορά σημαντικότερη βαμβακοπαραγωγό χώρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την 10^η σε παραγωγή βάμβακος χώρα στον πλανήτη καθώς το βαμβάκι

• από τη μια, χρειάζεται κλιματικές συνθήκες εκ διαμέτρου αντίθετες απ’ αυτές της Ολλανδίας, δηλαδή ζέστη και άφθονη ηλιοφάνεια (γ’ αυτό άλλωστε στην ΕΕ καλλιεργείται στην Ελλάδα -το 80% της παραγωγής- και την Ισπανία),
• από την άλλη, είναι καλλιέργεια όγκου, συνεπώς δεν συμφέρει η καλλιέργειά του σε θερμοκήπια, όσο μεγάλα ή τεχνολογικά προηγμένα κι αν είναι, καθώς, με τα υπάρχοντα σήμερα επιστημονικά δεδομένα, οι παραγόμενες ποσότητες θα είναι πολύ μικρές και μάλιστα σε απαγορευτικά επίπεδα τιμών.

Στόχος η παραγωγή βάμβακος υψηλής ποιότητας

Παρ’ όλα αυτά από πέρυσι ξεκίνησαν στην επιχειρηματική μονάδα θερμοκηπιακών κηπευτικών και βολβών λουλουδιών του πανεπιστημίου και ερευνητικού κέντρου του Wageningen οι έρευνες για το κατά πόσο μπορεί να καλλιεργηθεί βαμβάκι σε θερμοκήπια με πιο φιλικό στο περιβάλλον τρόπο κι έτσι μακροπρόθεσμα να παράγονται ρούχα από ολλανδικό βαμβάκι. Τις έρευνες χρηματοδοτεί η ολλανδική εταιρεία Dutch Cotton BV, που εμπορεύεται βαμβάκι και στοχεύει στο τμήμα εκείνο της παγκόσμιας αγοράς που ζητεί βαμβάκι υψηλής ποιότητας.

Σύμφωνα με ανακοίνωση του πανεπιστημίου, φυτεύτηκαν σε θερμοκήπιο στην περιοχή Bleiswijk οι σπόροι από οκτώ διαφορετικές ποικιλίες βάμβακος. Καλλιεργήθηκαν η παραλλαγή (variant) μιας ελληνικής ποικιλίας – το πανεπιστήμιο χαρακτηρίζει την Ελλάδα «διακεκριμένη χώρα» στην παραγωγή βάμβακος – καθώς και άλλες ποικιλίες υψηλής ποιότητας.

Οι δύο καλλιεργητικοί περίοδοι στο βαμβάκι

Στόχος της έρευνας είναι να διαπιστωθεί πόσα κιλά βάμβακος μπορούν να παραχθούν ανά τετραγωνικό μέτρο στην υψηλότερη δυνατή αξία κι έτσι να καταστεί εφικτή η απόσβεση του πρόσθετου κόστους της καλλιέργειας σε θερμοκήπιο. Η βελτιστοποίηση της παραγωγής, σύμφωνα με τους ερευνητές, μπορεί να γίνει με διάφορους τρόπους όπως

• τα φυτά να πάρουν μεγαλύτερο ύψος,
• η φύτευσή τους να γίνει σε μεγαλύτερη πυκνότητα,
• ή/και να υπάρξουν περισσότερες παραγωγές το χρόνο.

Επιπρόσθετα, καθώς οι συνθήκες παραγωγής στο θερμοκήπιο είναι απολύτως ελεγχόμενες, μπορεί να γίνει ορθολογικότερη χρήση του νερού, των θρεπτικών συστατικών και των φυτοπροστατευτικών προϊόντων (το βαμβάκι είναι καλλιέργεια απαιτητική σε νερό, λίπανση και φυτοπροστασία) για μείωση του κόστους παραγωγής.

Με άλλα λόγια σχεδιάζουν να επαναχρησιμοποιούν το νερό και τα θρεπτικά συστατικά, ενώ στόχος είναι να έχουν τουλάχιστον δύο καλλιεργητικές περιόδους (η περίοδος καλλιέργειας του βάμβακος είναι 180 ημερών, στην Ελλάδα σπέρνεται Μάρτιο-Απρίλιο και συγκομίζεται από τα μέσα Σεπτεμβρίου έως τα τέλη Οκτωβρίου).

Αυξάνεται η ζήτηση για βαμβάκι pesticide-free

Έλληνες επιστήμονες με βαθιά γνώση στην καλλιέργεια του βαμβακιού,  μιλώντας στο powergame.gr, θεωρούν, με τα σημερινά δεδομένα, «απολύτως μη συμφέρουσα» την καλλιέργεια βάμβακος σε θερμοκήπια και μάλιστα σε γεωγραφική ζώνη, όπως αυτή της Κεντρικής Ευρώπης, με κλιματολογικές συνθήκες που αυξάνουν ακόμη περισσότερο το κόστος παραγωγής.

Από την άλλη πλευρά, βεβαίως, στην επιστημονική έρευνα δεν υπάρχουν όρια. Έρευνες για την εξέλιξη των ποικιλιών στο βαμβάκι, γίνονταν στο παρελθόν, γίνονται τώρα και φυσικά θα γίνονται και στο μέλλον, τόσο στην Ολλανδία, που ούτως ή άλλως είναι πρωτοπόρος παγκοσμίως στην έρευνα  στον αγροδιατροφικό τομέα, όπως και σε πολλές άλλες χώρες του κόσμου και φυσικά στην Ελλάδα, καθώς πρόκειται για ένα πολύ μεγάλης σημασίας προϊόν.

Σήμερα, πάντως, ειδικά στις ώριμες οικονομίες, μια μικρή αλλά αυξανόμενη μερίδα καταναλωτών στρέφεται στο βαμβάκι pesticide – free (χωρίς χρήση εντομοκτόνων στην καλλιέργεια), pigment free και bleach free (χωρίς βαφή με χλωρίνη και χρωστικές ουσίες) τόσο για λόγους υγείας (αποφυγή αλλεργιών) όσο και προστασίας του περιβάλλοντος. Το συγκεκριμένο βαμβάκι είναι βεβαίως πολύ πιο ακριβό, ωστόσο η ζήτηση γι’ αυτό είναι σε ανοδική τροχιά  καθώς οι μεγάλες εταιρείες ρούχων θέλουν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις και αυτών των καταναλωτών. Το πιθανότερο σενάριο, λοιπόν, είναι το πείραμα με το βαμβάκι στο Wageningen να σχετίζεται με αυτές τις νέες τάσεις στην αγορά.

Πάνω από 500 εκατ. ευρώ οι εξαγωγές βάμβακος από την Ελλάδα

Το βαμβάκι αποτελεί μια νευραλγικής σημασίας καλλιέργεια για την Ελλάδα καθώς εκτείνεται σε 2,5-2,8 εκατομμύρια στρέμματα (ανάλογα τη χρονιά) και η παραγωγή κυμαίνεται στα επίπεδα των 300 χιλ. τόνων εκκοκκισμένου ετησίως (περίπου 3 φορές περισσότερο είναι το σύσπορο βαμβάκι). Το βαμβάκι εξάγεται σε ποσοστό άνω του 95% και βρίσκεται σταθερά στις πρώτες θέσεις των ελληνικών εξαγωγών, με την αξία τους να υπερβαίνει και τα 500 εκατ. ευρώ – ανάλογα βεβαίως με την εμπορική τιμή κάθε χρόνου. Τη φετινή καλλιεργητική περίοδο η τιμή του βάμβακος ανήλθε στα 80-85 λεπτά το κιλό (σύσπορο), που αποτελεί ιστορικό ρεκόρ για την 20ετία από την είσοδο της Ελλάδας στην ευρωζώνη.

Με την καλλιέργεια ασχολούνται άμεσα χιλιάδες παραγωγοί σε Θεσσαλία, Στερεά Ελλάδα, Μακεδονία και Θράκη κι έμμεσα εκατοντάδες γεωπόνοι και στελέχη επιχειρήσεων πολλαπλασιαστικού υλικού (σπόρων), λιπασμάτων και φυτοπροστασίας καθώς ο ετήσιος κύκλος εργασιών γύρω από την καλλιέργεια ανέρχεται σε πολλά εκατομμύρια.

Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!