THEPOWERGAME
Δεν έχουν περάσει πολλά χρόνια, από τότε που το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) γινόταν… αμορτισέρ, προκειμένου να επιτυγχάνονται οι δημοσιονομικοί στόχοι, ενώ είναι ακόμα έντονος ο απόηχος από την Έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής το 2018, που ούτε λίγο ούτε πολύ οι Ευρωπαίοι τεχνοκράτες έκαναν λόγο για διπλοεγγραφές, έτσι ώστε να «φουσκώνουν» λογιστικά τα πλεονάσματα κατά το δοκούν. Το υπουργείο Οικονομικών βάζει, όμως, τέλος στα… παιχνίδια με τα κονδύλια του ΠΔΕ, δίνοντας πραγματικό αναπτυξιακό χαρακτήρα στους πόρους που προβλέπει ο Προϋπολογισμός.
Η πρώτη ανάγνωση δημιουργεί την εντύπωση ότι τα κονδύλια του ΠΔΕ για το 2022 είναι λιγότερα από φέτος. Μια προσεκτική ματιά αποκαλύπτει, όμως, ότι συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Ως το τέλος του 2021, υπολογίζεται ότι θα έχουν εκταμιευθεί συνολικά 8,350 δισ. ευρώ, ενώ για το 2022 έχουν προβλεφθεί 7,8 δισ. ευρώ, ωστόσο υπάρχει μια… μικρή λεπτομέρεια που κάνει τη διαφορά. Φέτος, επί του συνόλου των 8,350 δισ. ευρώ, τα 3,299 δισ. ευρώ αφορούν σε δαπάνες Covid, ενώ οι καθαρά αναπτυξιακές δαπάνες μόλις που ξεπερνούν τα 5 δισ. ευρώ. Αντιθέτως, το 2022, χωρίς ανάγκες Covid, το αναπτυξιακό πακέτο του ΠΔΕ ξεπερνά τα 7,7 δισ. ευρώ, φτάνοντας έτσι στο 4,2% του ΑΕΠ, όταν οι δαπάνες της περιόδου 2012- 2019 κινούνταν μεταξύ 3,1% και 3,7% του ΑΕΠ. Ωστόσο, ούτε αυτό το νούμερο αποτυπώνει την πραγματική δυναμική του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων.
Συνολικά για το 2022 προβλέπεται να δαπανηθούν μέσω του ΠΔΕ, λαμβάνοντας υπόψη τις δημοσιονομικές δαπάνες του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, πόροι συνολικού ύψους 11 δισ. ευρώ που αντιπροσωπεύουν το 5,9% του ΑΕΠ της χώρας.
Αυτοί οι πόροι κατανέμονται ως εξής:
- 6,5 δισ. ευρώ για έργα που θα χρηματοδοτηθούν και από πόρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης
- 1,3 δισ. ευρώ για έργα που θα χρηματοδοτηθούν αποκλειστικά από εθνικούς πόρους
- 3,2 δισ. ευρώ για τα έργα και μεταρρυθμίσεις του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Καταρχήν, για τα συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα του ΕΣΠΑ, αυτό που τονίζουν αρμόδιες πηγές, είναι ότι «σηματοδοτούν την έναρξη της εφαρμογής μιας φιλόδοξης στρατηγικής για την περιφερειακή ανάπτυξη στη χώρα μας». Δεν πρέπει, άλλωστε, να ξεχνά κανείς ότι εθνικοί και κοινοτικοί πόροι ξεπερνούν τα 26 δισ. ευρώ για την επόμενη 6ετία, με κατεύθυνση τον μετασχηματισμό των επιχειρήσεων (20%), τις «πράσινες» επενδύσεις και την καθαρή ενέργεια (27%), τις πολυτροπικές μεταφορές (8%), το ανθρώπινο δυναμικό και τις κοινωνικές υπηρεσίες (30%) και τέλος, τη βιώσιμη τοπική ανάπτυξη (6%).
Αυτό που σημειώνουν οι ίδιες πηγές είναι ότι το ΠΔΕ έχει αποκτήσει, πλέον και ειδικό, αυτόνομο ρόλο ως προς το αναπτυξιακό πρόσημο της χώρας, χρηματοδοτώντας το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης. Από τους βασικούς τομείς που χρηματοδοτούνται από το εθνικό σκέλος του ΠΔΕ είναι οι επενδυτικές δραστηριότητες των ΟΤΑ β΄ βαθμού σε όλη τη χώρα, οι ενισχύσεις των ιδιωτικών επενδύσεων στο πλαίσιο υλοποίησης των αναπτυξιακών νόμων, καθώς και η αποκατάσταση ζημιών σε έργα υποδομής από σεισμούς, πυρκαγιές και άλλες φυσικές καταστροφές. Επίσης, με σκοπό την υποβοήθηση κοινωνικών ομάδων με ιδιαίτερα προβλήματα περιλαμβάνονται δράσεις για την κοινωνική πρόνοια, την καταπολέμηση της ανεργίας, την κρατική αρωγή σε πληγέντες από φυσικές καταστροφές κ.λπ..
Μεσοπρόθεσμος στόχος και σημαντική πρόκληση για το ΠΔΕ που χρηματοδοτείται αμιγώς από εθνικούς πόρους είναι η υλοποίηση του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης που αποτελεί σημαντική μεταρρύθμιση για την κατάρτιση, διαχείριση, παρακολούθηση και έλεγχο των επενδύσεων του εθνικού σκέλους. Οι αναπτυξιακοί στόχοι του ΕΠΑ 2021-2025 περιλαμβάνουν πέντε πυλώνες: την Έξυπνη Ανάπτυξη, την Πράσινη Ανάπτυξη, την Κοινωνική Ανάπτυξη, την Ανάπτυξη Υποδομών και την Εξωστρέφεια.
Πώς «κουμπώνει» το ΠΔΕ με το Ταμείο Ανάκαμψης; Ο Μηχανισμός Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, ως επιμέρους πρόγραμμα του Next Generation EU, στηρίζει δημόσιες επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις των κρατών- μελών, ώστε να αντιμετωπίσουν τις οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις της πανδημίας, διασφαλίζοντας συγχρόνως την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση, με στόχο να καταστούν πιο βιώσιμες και ανθεκτικές.
Η Ελλάδα υπέβαλε το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (Ελλάδα 2.0) τον Απρίλιο του 2021, το οποίο εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Ιούνιο και από το ECOFIN τον Ιούλιο του τρέχοντος έτους. Οι συνολικοί επενδυτικοί πόροι για τη χώρα ανέρχονται στα 30,5 δισ. ευρώ (17,8 δισ. ευρώ επιδοτήσεις και 12,7 δισ. ευρώ δάνεια). Οι επιχορηγήσεις από το Ταμείο θα διατεθούν μέσω του ΠΔΕ, με έργα εντασσόμενα σε διακριτή ΣΑ του Φορέα Χρηματοδότησης, η οποία υπάγεται στο εθνικό σκέλος, ενώ οι εγγραφόμενες πιστώσεις λογίζονται και δαπανώνται πάνω από τα όρια του εθνικού και συγχρηματοδοτούμενου σκέλους του ΠΔΕ.
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
