THEPOWERGAME
Στις αρχές 2022 και σε ανώτατο πολιτικό επίπεδο, δηλαδή από τον πρωθυπουργό και την ηγεσία του υπουργείου Υποδομών, θα ληφθούν οι οριστικές αποφάσεις για το μοντέλο παραχώρησης της Αττικής Οδού και για τις επεκτάσεις του οδικού άξονα. Η υφιστάμενη σύμβαση, της Αττική Οδός Α.Ε., στην οποία μετέχουν η Ελλάκτωρ και η ΑΒΑΞ, λήγει τον Οκτώβριο του 2024.
Σήμερα βρίσκονται στο τραπέζι τέσσερα διαφορετικά σενάρια τα οποία θα εξεταστούν αναλυτικά τους επόμενους μήνες, με τη βοήθεια των συμβούλων του υπουργείου Υποδομών και του ΤΑΙΠΕΔ, που έχει αναλάβει να σχεδιάσει τον διαγωνισμό για τη νέα σύμβαση παραχώρησης της Αττικής Οδού. Το σίγουρο είναι πως η επέκταση της Λεωφόρου Κύμης, από την Αττική Οδό μέχρι τον κόμβο Καλυφτάκη της Εθνικής Οδού, θα γίνει ως δημόσιο έργο και θα προκηρυχθεί εντός τριμήνου-τετραμήνου.
- Το πρώτο σενάριο και το απλούστερο είναι να επεκταθεί η υφιστάμενη εξαιρετικά κερδοφόρα σύμβαση μέσω ενός διαγωνισμού, αφήνοντας στην άκρη τα υπόλοιπα έργα που έχει ανάγκη η Αττική, όπως φαίνεται και από το καθημερινό κυκλοφοριακό χάος.
- Το δεύτερο σενάριο προβλέπει την ένταξη των επεκτάσεων, όπως προς Ραφήνα και Λαύριο, καθώς και της Δυτικής Περιφερειακής Υμηττού προς τη Λεωφόρο Βουλιαγμένης σε μια νέα σύμβαση.
- Το τρίτο σενάριο είναι να παραχωρηθεί, με νέα σύμβαση ο υφιστάμενος οδικός άξονας της Αττικής Οδού και να γίνουν τρία ξεχωριστά ΣΔΙΤ (Συμπράξεις Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα) για καθεμία από τις τρεις επεκτάσεις που προαναφέρθηκαν. Ενα για την επέκταση προς Ραφήνα, ένα για την επέκταση προς Λαύριο και ένα για την επέκταση μέχρι τη Βουλιαγμένης μαζί με τη μετατροπή της τελευταίας σε ελεύθερη λεωφόρο (χωρίς φανάρια, με κόμβους σε συγκεκριμένες διασταυρώσεις).
- Το τέταρτο σενάριο προβλέπει την παραχώρηση, με νέα σύμβαση, της υφιστάμενης Αττικής Οδού και τη δημιουργία ενός πακέτου από τις άλλες τρεις επεκτάσεις, ώστε να παραχωρηθούν ενιαία (το σενάριο για την «Αττική Οδό Νο 2»). Ο διαγωνισμός για τη νέα σύμβαση του πλέον κερδοφόρου οδικού άξονα της χώρας πρέπει να ξεκινήσει στο επόμενο 18μηνο, καθώς τα περιθώρια στενεύουν.
Παράλληλα, μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2022 αναμένεται η έγκριση της σύμβασης παραχώρησης της Εγνατίας Οδού και τριών κάθετων οδικών αξόνων μετά την ολοκλήρωση του διαγωνισμού του ΤΑΙΠΕΔ με επικράτηση της κοινοπραξίας ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – EgisProjects, η οποία κατέθεσε προσφορά περί το 1,5 δισεκατομμύριο ευρώ.
Τα σημαντικά οφέλη, τόσο σε κατασκευαστικό αντικείμενο όσο και σε μακροχρόνια έσοδα, εξηγούν και το ύψος της προσφοράς που κατατέθηκε στο ΤΑΙΠΕΔ από την κοινοπραξία ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – Egis Projects για την Εγνατία Οδό. Πρώτον, η ΤΕΡΝΑ εξασφαλίζει κατασκευαστικό αντικείμενο περίπου 720 εκατ. ευρώ για τα απαραίτητα έργα αναβάθμισης στην Εγνατία Οδό και στους τρεις κάθετους οδικούς άξονες. Η συμβατική υποχρέωση της κοινοπραξίας προβλέπει έργα αναβάθμισης 420 εκατ., αλλά θα απαιτηθούν επιπλέον 300 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με τους πρώτους υπολογισμούς.
Στα έσοδα αυτά πρέπει να προστεθούν και τα περίπου 1,6 δισ. ευρώ που θα απαιτηθούν για τη βαριά συντήρηση της Εγνατίας Οδού στα 35 χρόνια παραχώρησης, αλλά και τα 3 δισ. που εκτιμάται πως θα κοστίσει η ελαφριά συντήρηση. Σημαντικό μερίδιο από την ελαφριά συντήρηση θα έχει πάντως ο γαλλικός όμιλος Egis Projects, που θα ελέγχει και το υπόλοιπο 25% της εταιρείας παραχώρησης. Ενδεικτικό των περιθωρίων ανάπτυξης της Εγνατίας Οδού είναι το γεγονός πως ο οδικός άξονας των περίπου 700 χιλιομέτρων διαθέτει μόνο έναν Σταθμό Εξυπηρέτησης Αυτοκινητιστών (ΣΕΑ), με βενζινάδικο, στο ύψος της Βέροιας.
Σήμερα λειτουργούν στην Εγνατία Οδό 58 σταθμοί διοδίων (18 μετωπικοί και 40 πλευρικοί) με το κόστος που πληρώνουν οι οδηγοί να ανέρχεται σε 0,03 ευρώ ανά χιλιόμετρο. Προβλέπεται πως η χρέωση θα αυξηθεί στα 0,05 ευρώ ανά χιλιόμετρο με την ενεργοποίηση της σύμβασης παραχώρησης. Τα συνολικά έσοδα κατά την 35ετή περίοδο παραχώρησης εκτιμώνται σε 11,3 δισ. ευρώ.
Το βόρειο τμήμα του Ε65
Περίπου τρία χρόνια αναμένεται να διαρκέσουν οι εργασίες στο βόρειο τμήμα του οδικού άξονα Ε65, μετά την πρόσφατη κύρωση της αναμορφωμένης σύμβασης παραχώρησης (στην Κεντρική Οδός Α.Ε. του ομίλου ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ) από τη Βουλή. Σύμφωνα με τις σχετικές μελέτες, κατά τη φάση κατασκευής η απασχόληση θα τονωθεί με περισσότερες από 1.000 θέσεις εργασίας, ενώ το έργο θα συνεισφέρει περίπου 0,5% στο ΑΕΠ της χώρας. Το έργο προβλέπεται να χρηματοδοτηθεί από πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης, ενώ η υλοποίησή του παίζει ιδιαίτερο ρόλο και στην προώθηση του προγράμματος απολιγνιτοποίησης της Δυτικής Μακεδονίας.
Με την ολοκλήρωση του βόρειου τμήματος, θα λάβει την τελική του μορφή ο αυτοκινητόδρομος Ε65, ο οποίος, με συνολικό μήκος 181,5 χλμ., συγκαταλέγεται στα εθνικά έργα με ιδιαίτερη στρατηγική σημασία, καθώς επί της ουσίας συνδέει με ασφάλεια και ταχύτητα την Ανατολική με τη Δυτική Ελλάδα. Είναι ενδεικτικό ότι με τον Ε65 το ταξίδι από τη Λαμία έως και την Εγνατία θα διαρκεί 1 ώρα και 45 λεπτά, αντί των 3 ωρών και 15 λεπτών που απαιτούνται σήμερα, ενώ το Αθήνα – Γρεβενά δεν θα ξεπερνά τις 4 ώρες.