THEPOWERGAME
Βαθύ αποτύπωμα στην αγροτική παραγωγή -και- στην Ελλάδα αφήνει η κλιματική αλλαγή. Μόνο την περίοδο 1999-2017, οι αποζημιώσεις που κατέβαλε ο ΕΛΓΑ για καταστροφές από κλιματικά αίτια υπερβαίνουν τα 5 δισ. ευρώ, όπως έχει υπολογίσει ο γεωπόνος, επιστημονικός συνεργάτης της Ακαδημίας Αθηνών και Capacity Building Manager του οργανισμού «ΝΕΑ ΓΕΩΡΓΙΑ ΝΕΑ ΓΕΝΙΑ», κ. Δημήτρης Βολουδάκης.
Στο ύψος αυτό υπολογίζονται οι αποζημιώσεις που έχει καταβάλλει ο αρμόδιος οργανισμός γεωργικών ασφαλίσεων ΕΛΓΑ για ζημιές μόνο από κλιματικά αίτια, όπως ανεμοθύελλα, βροχόπτωση, καύσωνας, παγετός, πλημμύρες, χαλάζι και χιόνι που καλύπτονται από τον Κανονισμό του. Δεν συμπεριλαμβάνονται, δηλαδή, ζημιές από πυρκαγιές ή άλλες αιτίες που δεν αποζημιώνονται από τον ΕΛΓΑ.
Ένα τέτοιο χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η μειωμένη καρπόδεση σε ελαιώνες ιδιαίτερα της ανατολικής Κρήτης λόγω των παρατεταμένων νότιων ανέμων και υψηλών θερμοκρασιών την άνοιξη που οδήγησαν σε ορισμένες περιπτώσεις σε τελικές απώλειες στην παραγωγή ελαιοκάρπου που προσέγγισαν το 70%.
Η τρωτότητα του αγροτικού τομέα αφορά και επενδύσεις στην αγροδιατροφή
«Οι προβλέψεις των ειδικών επιστημόνων για συχνότερα και περισσότερο ακραία φαινόμενα φαίνεται να επιβεβαιώνονται και όλοι πλέον οι εμπλεκόμενοι φορείς συνειδητοποιούν ότι θα πρέπει να ληφθούν μέτρα προσαρμογής, ώστε να μειωθεί η τρωτότητα του αγροτικού τομέα στην κλιματική αλλαγή», επισημαίνει στο powergame.gr ο κ. Δημ. Βολουδάκης και προσθέτει:
«Η μείωση της τρωτότητας δεν αφορά μόνο στην αποφυγή ζημιών και απωλειών σε υφιστάμενες αγροτικές εκμεταλλεύσεις, αλλά και στο σχεδιασμό μελλοντικών επενδύσεων στον χώρο της αγροδιατροφής. Άρα, ο σωστός σχεδιασμός θα πρέπει να λάβει υπόψη του και ζημιές που προκαλούνται στην παραγωγή και δεν εμφανίζονται στα επίσημα στοιχεία των αρμόδιων υπηρεσιών».
Όλες οι περιοχές της χώρας δεν θα αντιμετωπίσουν τους ίδιους κινδύνους
Ο κ. Δημ. Βολουδάκης εκτιμά ότι «σήμερα βρισκόμαστε σε ένα ιδιαίτερα κομβικό σημείο. Η χώρα επανασχεδιάζει την εθνική στρατηγική της για την κλιματική αλλαγή, ενώ πλέον οι περισσότερες Περιφέρειες έχουν ένα πρώτο πλάνο στρατηγικής για την προσαρμογή. Με βάση τα επιστημονικά συμπεράσματα και την ρεαλιστική απεικόνιση των πραγματικών αναγκών θα πρέπει να προχωρήσουμε σε μια εξορθολογισμένη προσέγγιση έργων και δράσεων που θα εμπλέκουν όχι μόνο το κράτος και τις υπηρεσίες του, αλλά και τον ιδιωτικό τομέα και τους πολίτες», προτείνει υπογραμμίζοντας πως «δεν πρόκειται όλες οι περιοχές της χώρας να αντιμετωπίσουν τους ίδιους κινδύνους και στον ίδιο βαθμό».
Βροχές στην Εύβοια, ανεμοθύελλες και πλημμύρες στην Ηλεία
Ο κ. Βολουδάκης αναφέρει δύο χαρακτηριστικά παραδείγματα, την Εύβοια και την Ηλεία.
Στην Εύβοια, όπως εξηγεί, «ο μεγαλύτερος κίνδυνος για την αγροτική παραγωγή προέρχεται από τις βροχοπτώσεις, οι αποζημιώσεις των οποίων είναι περίπου τρεις φορές περισσότερες από την δεύτερη αιτία που είναι ο παγετός (12,5 εκ ευρώ έναντι 4,3 εκ ευρώ για την περίοδο 1999-2017). Ο κίνδυνος αυτός, σύμφωνα με τις σχετικές μελέτες που έχουν γίνει, αναμένεται να αυξηθεί στο μέλλον, συνεπώς περισσότερα μέτρα προς αυτή την κατεύθυνση θα πρέπει να ληφθούν τα οποία αφορούν σε αντιπλημμυρικά έργα, σε έργα αποστράγγισης. Από εδώ και στο εξής, ένας επενδυτής ο οποίος θα θέλει να δημιουργήσει μία κτηνοτροφική μονάδα στη Βόρεια Εύβοια, με στάβλους και αποθήκες, θα πρέπει να ενημερώνεται για το ποιες περιοχές θα είναι πιο ευάλωτες σε ακραίες βροχοπτώσεις και πλημμύρες ώστε από την αρχή να τις αποφύγει».
«Αντίστοιχα, στην Ηλεία οι περισσότερες καταστροφές προκαλούνται από το χαλάζι», εξηγεί ο κ. Δημ. Βολουδάκης και συνεχίζει: « Για την περίοδο 1999-2017 προσεγγίζουν τα 21 εκατ. ευρώ και είναι σχεδόν διπλάσιες από τις ανεμοθύελλες και τις βροχοπτώσεις. Σε αυτή την περίπτωση όμως τα κλιματικά μοντέλα δείχνουν ότι ο κίνδυνος από χαλάζι θα είναι σημαντικός αλλά θα βαίνει μειούμενος, σε αντίθεση με ανεμοθύελλες, βροχοπτώσεις και πλημμύρες που θα εμφανίζονται συχνότερα. Άρα θα πρέπει να επενδύουμε σε αντιχαλαζικά δίχτυα αλλά παράλληλα θα πρέπει να θωρακίσουμε υποδομές και δίκτυα από πλημμυρικά φαινόμενα».
Αξιολόγηση του κλιματικού κινδύνου εγκατάστασης ή καλλιέργειας
Ο κ. Δημήτρης Βολουδάκης υποστηρίζει ότι «αυτές τις πληροφορίες, εκτός από τους γεωργούς και επενδυτές θα πρέπει να τις γνωρίζουν και άλλοι κλάδοι της οικονομίας, όπως ο ασφαλιστικός κλάδος, ώστε να αξιολογεί σωστά τον κλιματικό κίνδυνο μιας εγκατάστασης ή καλλιέργειας και να προχωρά στην εκτίμηση των ασφάλιστρων που θα πρέπει να χρεώσει.
Βλέπουμε συνεπώς ότι είναι κρίσιμο όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς να έχουν πρόσβαση σε πληροφορίες, μετρήσεις και δεδομένα. Ο σωστός σχεδιασμός μέτρων προσαρμογής μπορεί μελλοντικά να προστατέψει έως ένα σημαντικό βαθμό τον αγροτικό τομέα από καταστροφές λόγω της κλιματικής αλλαγής», υπογραμμίζει.