THEPOWERGAME
Νέα προσπάθεια ώστε να ξεκολλήσει το φιλόδοξο έργο σιδηροδρομικής διασύνδεσης τριών ελληνικών λιμανιών (Θεσσαλονίκη, Καβάλα, Αλεξανδρούπολη) με τρία λιμάνια της Βουλγαρίας (Μπουργκάς, Βάρνα, Ρούσε) συμφώνησαν να κάνουν οι δύο χώρες.
Στις επαφές που είχε ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Κώστας Καραμανλής με τον Βούλγαρο ομόλογό του στη Λιουμπλιάνα, στα μέσα του Σεπτεμβρίου, συμφωνήθηκε να συνεχιστεί η ωρίμανση του έργου.
Η Ελλάδα και η Βουλγαρία προσδοκούν οικονομικά και γεωπολιτικά οφέλη από ένα έργο που θα προσφέρει εναλλακτική διαδρομή για τις εμπορευματικές ροές από και προς την περιοχή της Μαύρης Θάλασσας σε σχέση με τα Στενά του Βοσπόρου.
Η προώθηση της διασύνδεσης ελληνικών και βουλγαρικών λιμένων (Sea2Sea) στηρίζει και το σχεδιασμό του υπουργείου Υποδομών για τα έξι νέα σιδηροδρομικά έργα, ύψους 3,3 δισ. ευρώ, που ετοιμάζεται να προκηρύξει με τη διαδικασία του ανταγωνιστικού διαλόγου. Η χρηματοδότηση για τα έξι νέα έργα δεν είναι εξασφαλισμένη και αναζητούνται διάφορες πηγές, από το επόμενο ΕΣΠΑ
Όπως υποστηρίζουν στελέχη του υπουργείου, ένα τμήμα της χρηματοδότησης, που αναζητείται, μπορεί να προέλθει από τα ευρωπαϊκά κονδύλια για το Sea2Sea και από μηχανισμούς όπως το CEF (Connecting Europe Facility). Ούτως ή άλλως δύο από τα έξι έργα που εντάσσονται στο νέο πακέτο είναι τμήμα του φιλόδοξου σχεδίου διασύνδεσης των ελληνικών και βουλγαρικών λιμανιών. Η ανατολική σιδηροδρομική Εγνατία και το τμήμα Αλεξανδρούπολη – Ορμένιο.
Η αρνητική εμπειρία με τα σιδηροδρομικά έργα στην Ελλάδα (μέχρι σήμερα έχουν δαπανηθεί περίπου 5,5 δισ. ευρώ χωρίς να έχει παραδοθεί πλήρως ένα τμήμα!) οδηγεί αρκετούς στο συμπέρασμα πως και αυτό το σύνθετο, διακρατικό, έργο θα μείνει στα χαρτιά.
Όμως, λειτουργούν θετικά οι εν εξελίξει διαγωνισμοί του ΤΑΙΠΕΔ για την αξιοποίηση των λιμανιών Αλεξανδρούπολης και Καβάλας που έχουν προσελκύσει το ενδιαφέρον του αμερικανικού παράγοντα. Ήδη οι Ένοπλες Δυνάμεις των ΗΠΑ χρησιμοποιούν το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης και το σιδηροδρομικό δίκτυο για μεταφορά εξοπλισμού και μονάδων.
Η κυβέρνηση θεωρεί το έργο ελκυστικό και βιώσιμο, ενώ υπάρχει και η στήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Σήμερα, οι εμπορευματικές ροές από και προς την περιοχή της Μαύρης Θάλασσας διέρχονται μέσα από τα στενά του Βοσπόρου. Πρόκειται για διαδρομή που έχει σοβαρά μειονεκτήματα όπως το υψηλό της κόστος (εξαιτίας των υψηλών τελών διέλευσης και του χρόνου μεταφοράς) και η μεγάλη επικινδυνότητα εν μέσω φόβων για τις επιπτώσεις στο περιβάλλον από ένα ατύχημα. Ο εναλλακτικός διάδρομος δεν αναζητείται μόνο για την αποσυμφόρηση των στενών του Βοσπόρου, αλλά και για να υπάρχει μια ασφαλής διαδρομή στην περίπτωση έκτακτης ανάγκης.
Ωστόσο η υλοποίηση της διακρατικής συμφωνίας με την Βουλγαρία, που είχε υπογραφεί από την προηγούμενη κυβέρνηση, καθυστερεί. Οι δύο χώρες είχαν συμφωνήσει την ίδρυση διακρατικής εταιρείας που μέχρι σήμερα έχει μείνει στα χαρτιά.
Τα σχέδια που είχαν παρουσιαστεί στο παρελθόν προέβλεπαν πως το έργο θα προχωρήσει σε τέσσερις διακριτές φάσεις. Στην πρώτη φάση θα υλοποιηθεί η διασύνδεση της Αλεξανδρούπολης με την Φιλιππούπολη που θα είναι και το κύριο τμήμα του σιδηροδρομικού δικτύου. Στη δεύτερη θα γίνει η διασύνδεση με το Μπουργκάς, ώστε να αρχίσει η λειτουργία της παράκαμψης Βοσπόρου. Στην τρίτη θα ενταχθεί το λιμάνι της Βάρνας και στο τέταρτη το παραδουνάβιο λιμάνι του Ρούσε καθώς και το λιμάνι της Καβάλας. Το συνολικό κόστος του έργου μπορεί να φτάσει και τα 3,5 – 4 δισ. ευρώ. Αντίστοιχο έργο διασύνδεσης των χωρών της Βαλτικής με την Πολωνία προωθείται εδώ και δύο δεκαετίες από τη διακρατική εταιρεία Rail Baltica, με εθνικά και κοινοτικά κονδύλια.