THEPOWERGAME
Με «προίκα» 300 εκατ. ευρώ και με καθαρά ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια θα λειτουργήσει η νέα εταιρεία του Δημοσίου «Μετάβαση Α.Ε.» που θα συσταθεί στο πλαίσιο του Σχεδίου Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (ΣΔΑΜ). Η εταιρεία που θα συσταθεί αμέσως μετά την ψήφιση του σχετικού σχεδίου νόμου που κατατέθηκε χθες για δημόσια διαβούλευση στον δικτυακό τόπο «opengov.gr», αναμένεται να αποτελέσει ένα «μίνι-Ελληνικό» και ταυτόχρονα ένα «μίνι-ΤΑΙΠΕΔ».
Σύμφωνα με τον επισπεύδοντα και αρμόδιο αναπληρωτή υπουργό Ανάπτυξης & Επενδύσεων Νίκο Παπαθανάση, η εταιρεία μαζί με την Διαχειριστική Αρχή του Τομεακού Προγράμματος ΣΔΑΜ που συστήνεται με τον ίδιο νόμο, θα αποτελέσουν τις αιχμές υλοποίησης του ΣΔΑΜ, συνολικού ύψους 5 δισ. ευρώ για τα επόμενα 5-6 χρόνια. Όπως επισημαίνει ο κ. Παπαθανάσης, η χώρα θέλει να καταστεί η πρώτη που φέρνει σε πέρας ένα τόσο απαιτητικό έργο στην Ευρώπη.
«Με την επίσπευση του κλεισίματος της τελευταίας (θερμοηλεκτρικής) μονάδας, επιταχύνουμε ρυθμούς, ενώ παράλληλα δημιουργούμε τις κατάλληλες δομές, έτσι ώστε η Ελλάδα να καταστεί η πρώτη χώρα που υλοποίησε την απολιγνιτοποίηση και να αποτελέσουμε μοντέλο για την υπόλοιπη Ευρώπη», λέει ο αν. υπουργός Ανάπτυξης κ. Παπαθανάσης. Προς επίρρωση δε, των λεγομένων του και του ενδιαφέροντος που δείχνει η Κομισιόν για την απολιγνιτοποίηση στη χώρα μας, ο κ. Παπαθανάσης ανέφερε την πρόσφατη επίσκεψη της Επιτρόπου αρμόδιας για την Κοινωνική Συνοχή στην ΕE Ελίζας Φερέϊρα στην Κοζάνη.
Η Διαχειριστική Αρχή του ΣΔΑΜ που θα δημιουργηθεί στο υπ. Ανάπτυξης θα κληθεί να διαχειριστεί το Τομεακό Πρόγραμμα του ΕΣΠΑ, που ήδη έχει κατατεθεί στην Κομισιόν για έγκριση. Το πρόγραμμα ύψους 1,6 δισ. ευρώ αναμένεται να κινητοποιήσει πόρους άνω των 5 δισ. ευρώ μέσω επενδύσεων που θα γίνουν στις περιοχές απολιγνιτοποίησης, όπως επίσης και στα νησιά του Αιγαίου, που σήμερα καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες ορυκτών καυσίμων για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Η κίνηση αυτή αποτέλεσε μια σημαντική επιτυχία στη διαπραγμάτευση της χώρας με την Κομισιόν να ενταχθεί η νησιωτική χώρα, που δύσκολα θα μπει σε δίκτυο ενέργειας στο ΣΔΑΜ.
Από την άλλη πλευρά, η «Ελληνική Εταιρεία Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης Α.Ε. (ΕΛ.Ε.Δ.Α.Μ.)», με διακριτικό τίτλο «Μετάβαση Α.Ε.» που θα συσταθεί, είναι η εταιρεία στην οποία θα περιέλθει το μεγαλύτερο μέρος της ακίνητης περιουσίας της ΔΕΗ που βρίσκεται στην Δυτ. Μακεδονία και τη Μεγαλόπολη. Πρόκειται για λιγνιτωρυχεία και διάφορα ακίνητα της ΔΕΗ, συνολικής έκτασης άνω των 165.000 στεμμάτων, που πρόκειται να περιέλθουν χωρίς αντίτιμο από την ΔΕΗ στην εταιρεία Μετάβαση Α.Ε.
Η μεταβίβαση αυτή γίνεται με μηδενικό τίμημα και σε αντιστάθμισμα του κόστους αποκατάστασης των εδαφών που θα έπρεπε να είχε υλοποιήσει η ΔΕΗ μετά την απολιγνιτοποίηση. Η εκτιμώμενη αξία των ακινήτων σύμφωνα με τον κ. Παπαθανάση ανέρχεται σε περίπου 300 εκατ. ευρώ, τα οποία πλέον συνιστούν περιουσία της μονομετοχικής εταιρείας Μετάβαση Α.Ε. Παράλληλα η εταιρεία αυτή θα χρηματοδοτηθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης με 242 εκατ. ευρώ για την αποκατάσταση ορισμένων εδαφών (λιγνιτωρυχεία) τα οποία δεν είναι αποκατεστημένα από την ΔΕΗ.
Η Μετάβαση Α.Ε., σύμφωνα με το σχέδιο νόμου που έφερε χθες προς δημόσια διαβούλευση ο αν. υπουργός Ανάπτυξης, θα ενταχθεί το πλαίσιο του νόμου 4548/2018 περί ανωνύμων επιχειρήσεων και θα εξαιρεθεί ρητώς από τις διατάξεις του νόμου 3429/2005 περί δημοσίων επιχειρήσεων και του 4412/2016 περί δημοσίων συμβάσεων. Η κυβέρνηση παρέχει τους βαθμούς ελευθερίας που χρειάζεται η εταιρεία, αφενός μεν για την αξιοποίηση των εδαφών της ΔΕΗ, όσο και για τις διαπραγματεύσεις των ενδιαφερομένων επενδυτών.
«Η εταιρεία», λέει ο κ. Παπαθανάσης, «θα λειτουργήσει με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια έτσι ώστε η διαχείριση των εδαφών να γίνει με ταχύτητα και αποτελεσματικότητα ώστε να δημιουργηθούν επενδύσεις που θα φέρουν θέσεις εργασίας. Οι επενδύσεις που θα υλοποιηθούν, ειδικά στις ζώνες απολιγνιτοποίησης (ΖΑΠ) που αφορούν στα συγκεκριμένα εδάφη, αφορούν στη μεταποίηση-βιομηχανία, στην αγροτοδιατροφή, στον τουρισμό και σε άλλες κοινωφελείς χρήσεις».
Επενδυτικές προτάσεις έχουν γίνει πολλές παραδέχεται ο αν. υπουργός, αλλά θα αξιολογηθούν στο πλαίσιο της ωριμότητάς τους να προχωρήσουν, στον αριθμό θέσεων εργασίας που θα δημιουργήσουν, καθώς, όπως υπογραμμίζει, τα κίνητρα που θα δοθούν θα βρεθούν στην οροφή των κινήτρων που θα λάβει οποιαδήποτε άλλη περιοχή της χώρας.
Τέλος ο αν. υπουργός Ανάπτυξης επισημαίνει την ορθότητα των αποφάσεων του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, να προχωρήσει στην απολιγνιτοποίηση αυτή τη στιγμή που τα μεγάλα εργαλεία και χρηματοδοτικά προγράμματα είναι όλα μπροστά. Ως τέτοια ανέφερε το Ταμείο Ανάκαμψης, αλλά και το ΕΣΠΑ, που εκτιμάται ότι θα κινητοποιήσουν περισσότερα από 5,6 δισ. ευρώ. «Είμαστε στην ευτυχή συγκυρία, μετά την ειλημμένη απόφαση του πρωθυπουργού για την απολιγνιτοποίηση, να έχουμε όλα τα αναπτυξιακά προγράμματα και εργαλεία στο σημείο εκκίνησης, όπως το Ταμείο Ανάκαμψης, το ΕΣΠΑ, τον αναπτυξιακό νόμο, το νέο χάρτης ενισχύσεων. Η απόφαση αυτή «κάθεται» στο καλύτερο χρονικό σημείο έτσι ώστε να σχεδιαστούν οι καλύτερες πολιτικές δίκαιης μετάβασης».
Μίνι-ΤΑΙΠΕΔ
Η εταιρεία «Μετάβαση Α.Ε.», εκτός από ένα μίνι-Ελληνικό -αν μπορεί να το ισχυριστεί αυτό κάποιος για μια εταιρεία που διαχειρίζεται έκταση 25πλάσια εκείνης του Ελληνικού- συνιστά παράλληλα και ένα μίνι-ΤΑΙΠΕΔ. Έτσι εκτός από εδάφη, σχέδια, αδειοδοτήσεις και εν γένει τη διαχείριση έργων υποδομής στις περιοχές του ΣΔΑΜ, θα μπορεί να αναλαμβάνει την προσέλκυση, αξιολόγηση, υποστήριξη και επιτάχυνση επενδυτικών προτάσεων και σχεδίων που θα ενταχθούν σε αναπτυξιακούς νόμους. Επίσης θα μπορεί να συστήνει θυγατρικές εταιρείες και εταιρείες ειδικού σκοπού, να υποστηρίζει δράσεις επιχειρηματικής δικτύωσης για τη δημιουργία συνεργατικών σχηματισμών, να αναλάβει δραστηριότητες «Εταιρείας Ανάπτυξης Επιχειρηματικού Πάρκου» (ΕΑΝΕΠ) και πολλές άλλες.
Βασικός στόχος της εταιρείας που θα συσταθεί αμέσως μετά την ψήφιση του σ/ν είναι η αξιοποίηση των ακινήτων που έχουν περιέλθει στη δικαιοδοσία της, με την εξεύρεση ιδιωτών επενδυτών που θα δημιουργήσουν στα συγκεκριμένα εδάφη νέες δραστηριότητες και θέσεις εργασίας.
Η διαβούλευση επί του σχεδίου νόμου «Δίκαιη Αναπτυξιακή μετάβαση και ρύθμιση ειδικότερων ζητημάτων απολιγνιτοποίησης», θα είναι ανοιχτή έως 19 Οκτωβρίου 2021.