ΕΛΕΤΑΕΝ: Χρειάζεται άμεσο ξεκαθάρισμα στις αιτήσεις για αιολικά πάρκα

Μέσα σε εύλογο χρονικό διάστημα που δεν μπορεί να ξεπερνά την τριετία, πρέπει να λαμβάνεται οριστική απόφαση για μια επένδυση σε αιολικό πάρκο, θετική ή αρνητική, ώστε να γνωρίζουν όλοι οι εμπλεκόμενοι (επενδυτές, τοπικές κοινωνίες, κ.α.) «τι, πού και πώς θα γίνει». Έτσι δεν θα παραμένουν σε πολύχρονη εκκρεμότητα εκατοντάδες αιτήματα και δεν θα δημιουργείται ο σημερινός θόρυβος για τις αιτήσεις των 40 GW που «θα καταλάβουν κάθε βουνοκορφή της χώρας», κ.λπ.

Η διοίκηση της Ελληνικής Επιστημονικής Ενωσης Αιολικής Ενέργειας (ΕΛΕΤΑΕΝ), με αφορμή τη χθεσινή παγκόσμια ημέρα αιολικής ενέργειας, υποστήριξε σε συνάντηση με τους δημοσιογράφους πως το υπουργείο «πρέπει να προωθήσει ταχύτερα τη δεύτερη δέσμη μέτρων απλοποίησης της αδειοδοτικής διαδικασίας και να επιταχύνει την ψηφιοποίησή της και την απευθείας ηλεκτρονική διασύνδεση όλων των επιμέρους υπηρεσιών και βημάτων. Η δουλειά που έχει γίνει στην Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ) αποτελεί ένα πολύ σημαντικό βήμα προς αυτή την κατεύθυνση».

Απλοποίηση δεν σημαίνει ότι όλα τα υπό ανάπτυξη έργα εγκρίνονται ταχύτερα, αλλά σημαίνει ξεκαθάρισμα της κατάστασης καθώς σήμερα υπάρχει στρεβλή εικόνα που έχει δημιουργήσει αρνητικά αντανακλαστικά σε πολλές τοπικές κοινωνίες. Όπως επισήμαιναν χθες από ΕΛΕΤΑΕΝ στο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) προβλέπεται στόχος 7.000 MW για την αιολική ενέργεια μέχρι το 2030. Ο στόχος αυτός θα αυξηθεί, κατά την επικείμενη αναθεώρηση του ΕΣΕΚ προκειμένου να ενσωματωθεί η αύξηση του Ευρωπαϊκού στόχου για το κλίμα το 2030 σε 55% μείωση των εκπομπών σε σχέση με τον προηγούμενο στόχο 40%.

Ακόμα και αν ο στόχος διπλασιαστεί (και πάμε δηλαδή στα 14.000 MW) και με δεδομένο πως ήδη υπάρχουν εν λειτουργία ή ώριμα αιολικά πάρκα συνολικής ισχύος 5.990 MW, θα υλοποιηθούν ελάχιστες από τις δεκάδες αιτήσεις αιολικών πάρκων που εκκρεμούν. Είναι χαρακτηριστικό πως μέχρι στιγμής έχουν χορηγηθεί βεβαιώσεις παραγωγού και άδειες παραγωγής αιολικών πάρκων συνολικής ισχύος 30.295 MW, ενώ υπάρχουν εκκρεμή αιτήματα για χορήγηση βεβαιώσεων παραγωγού συνολικής ισχύος 16.595 MW! Δηλαδή οι εκκρεμείς αιτήσεις είναι σχεδόν εξαπλάσιες από την ισχύ που απαιτείται από αιολική ενέργεια στην περίπτωση που διπλασιαστούν οι αρχικοί στόχοι του ΕΣΕΚ!

Η σκληρή πραγματικότητα των αριθμών

Στην ΕΛΕΤΑΕΝ υποστηρίζουν πως οι στόχοι του ΕΣΕΚ θα επιτευχθούν «κυρίως από τα ώριμα αιολικά πάρκα, δηλαδή όσα επιβίωσαν της μακράς αδειοδοτικής διαδικασίας και έχουν πιθανά επιλεγεί από τους διαγωνισμούς της ΡΑΕ. Τα έργα αυτά έχουν ήδη καταθέσει υψηλές εγγυητικές επιστολές προς τον ΑΔΜΗΕ και τη ΡΑΕ ή είναι ήδη υπό κατασκευή». Υπενθυμίζουν, επίσης, πως πριν μερικά χρόνια, με βάση πραγματικά απολογιστικά στοιχεία, είχε υπολογιστεί πως το ποσοστό επιτυχίας των υπό ανάπτυξη αιολικών πάρκων ήταν 3,14%. Δηλαδή προχωρούσαν μόνο τρεις στις 100 αιτήσεις. Η χαμηλή αυτή επίδοση «οφείλεται σε πλήθος παραγόντων όπως η περίπλοκη αδειοδοτική διαδικασία που εμπλέκει δεκάδες υπηρεσίες σε τοπικό και κεντρικό επίπεδο, μερικές από τις οποίες γνωμοδοτούν περισσότερες από μία φορά σε διαφορετικά στάδια της διαδικασίας, οι χωροταξικοί περιορισμοί, ο κορεσμός των ηλεκτρικών δικτύων κλπ».

Τα συγκεκριμένα στοιχεία δείχνουν πως «δεν απεικονίζουν τη μελλοντική πραγματικότητα, οι χάρτες ή οι γραφικές απεικονίσεις που κυκλοφορούν και θεωρούν λανθασμένα ότι θα υλοποιηθούν όλα τα έργα των 40.000 MW, που είναι υπό ανάπτυξη». Οι πολίτες δεν γνωρίζουν «το ακριβές περιεχόμενο της Βεβαίωσης Παραγωγού που χορηγείται από τη ΡΑΕ».

Όπως υποστηρίζουν στην ΕΛΕΤΑΕΝ «δεν πρόκειται για κάποια άδεια που παρέχει δικαίωμα υλοποίησης της επένδυσης. Πρόκειται για τη Βεβαίωση ότι κάποιος φορέας: (α) έχει καταχωρήσει στο πληροφοριακό σύστημα της ΡΑΕ το ενδιαφέρον του να διερευνήσει αν μπορεί να αδειοδοτήσει αρχικά και να υλοποιήσει στη συνέχεια μια επένδυση Α.Π.Ε. σε συγκεκριμένη θέση και (β) έχει αποκτήσει το νόμιμο δικαίωμα να κάνει αυτή τη διερεύνηση εκτελώντας όλες τις απαραίτητες μελέτες και ενέργειες αδειοδότησης εντός των προθεσμιών που προβλέπει η νομοθεσία».

Στην πραγματικότητα για να επιτευχθούν οι στόχοι του ΕΣΕΚ για νέα αιολικά πάρκα (πολύ μικρότερης συνολικής ισχύος από τα 40.000 MW των αιτήσεων…) «απαιτεί πάρα πολύ μεγάλη προσπάθεια από όλους: την Πολιτεία, τον επιστημονικό κόσμο, τις επιχειρήσεις».

Στην ΕΛΕΤΑΕΝ θεωρούν πως πρέπει να εγκαταλειφθεί και η αντίληψη «ότι αυτό που πρέπει να γίνει, να γίνει κάπου αλλού εκτός από εδώ. Το «Όχι σε όλα» είναι μια συντηρητική και στείρα άποψη. Δεν μπορεί το «Όχι» να καταλαμβάνει ταυτόχρονα και οριζόντια τα πάντα, αφού στερεί τη δυνατότητα να αξιολογηθούν τα οφέλη που απορρέουν για μια κοινωνία από μια τέτοια επένδυση. Όλα πρέπει να σταθμίζονται με βάση τους κανόνες της επιστήμης, της οικονομίας, του περιβάλλοντος και της νομοθεσίας».

Η διοίκηση της Ένωσης επικαλείται πρόσφατη έκθεση του Διεθνούς Οργανισμού Διατήρησης της Φύσης (International Union for Conservation of Nature, IUCN) για τη σημασία της Αιολικής Ενέργειας στην προστασία της Βιοποικιλότητας και για τους τρόπους που Βιοποικιλότητα και Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας μπορεί να συνυπάρξουν. Η έκθεση με τίτλο «Μετριασμός των επιπτώσεων στη βιοποικιλότητα που σχετίζονται με την ανάπτυξη της ηλιακής και της αιολικής ενέργειας – Mitigating biodiversity impacts associated with solar and wind energy development» περιλαμβάνει κατευθυντήριες γραμμές, οδηγίες και συμβουλές που απευθύνονται κυρίως στους επενδυτές, μελετητές και όσους λαμβάνουν αποφάσεις σχετικά με τις επενδύσεις σε χερσαία και θαλάσσια αιολικά πάρκα και σε ηλιακά συστήματα.

Οι εκκρεμείς αιτήσεις για χορήγηση Βεβαίωσης Παραγωγού (Μάιος 2021)