Γερμανία: Στραβό… το κλίμα, το έφαγαν και οι πολεμικές δαπάνες

Η κυβέρνηση της Γερμανίας φαίνεται να μειώνει τις στόχους της για την κλιματική πολιτική της, καθώς η χρηματοδότηση για διάφορες πρωτοβουλίες έχει ανασταλεί. Οι αποφάσεις που είχαν ληφθεί στο παρελθόν για την ενίσχυση της πράσινης μετάβασης και τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου αντιμετωπίζουν καθυστερήσεις, λόγω των αυξανόμενων δημοσιονομικών πιέσεων και των προτεραιοτήτων άλλων τομέων, όπως η άμυνα και η μετανάστευση, μπροστά στις εκλογές και τις νέες συνθήκες στην Ουκρανία υπό τη σκιά Τραμπ.

Η κατάσταση αυτή προκαλεί ανησυχία για την επίτευξη των στόχων της Γερμανίας για το κλίμα και την προώθηση της πράσινης ενέργειας. Η Γερμανία σχεδίαζε να μειώσει τις εκπομπές άνθρακα και να προχωρήσει σε καθαρότερες πηγές ενέργειας, αλλά οι δημοσιονομικές πιέσεις και η πολιτική αβεβαιότητα την οδηγούν σε αναθεώρηση των στόχων της. Οι βασικές χρηματοδοτήσεις για την ενεργειακή μετάβαση έχουν ανασταλεί, με την κυβέρνηση να επικεντρώνεται σε άλλες προτεραιότητες ενόψει των πολιτικών εξελίξεων. Οι περαιτέρω περικοπές στη χρηματοδότηση της κλιματικής πολιτικής αναμένονται μετά τις εκλογές, γεγονός που θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο την επίτευξη των κλιματικών στόχων της χώρας.

Πριν από δύο χρόνια, η Thyssenkrupp, ο μεγαλύτερος παραγωγός χάλυβα της Γερμανίας, έλαβε επιδοτήσεις ύψους 2 δισ. ευρώ για να βοηθήσει στην κατασκευή για μια υψικάμινο που καίει υδρογόνο. Ήταν η μεγαλύτερη δέσμευση επιδοτήσεων αυτού του είδους, και αποτέλεσε ένα σημαντικό ορόσημο στη σχεδιαζόμενη μετάβαση της Γερμανίας σε καθαρά καύσιμα. Ωστόσο, τα σχέδια για τη χρήση υδρογόνου βρίσκονται πλέον σε αναμονή. Από την κατάρρευση της κυβέρνησης στα τέλη του περασμένου έτους, η χρηματοδότηση για βασικά προγράμματα ενεργειακής μετάβασης έχει παγώσει, και τα κύρια πολιτικά κόμματα έχουν δηλώσει ξεκάθαρα ότι οι προτεραιότητές τους βρίσκονται αλλού.

Η Γερμανία έχει δαπανήσει δισεκατομμύρια σε επιδοτήσεις για να μειώσει τις εκπομπές άνθρακα κατά δύο τρίτα μέχρι το τέλος της δεκαετίας. Ωστόσο, σε μια εποχή που οι ανησυχίες για το κλίμα παραμένουν κυρίως άλυτες, η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης φαίνεται έτοιμη να περιορίσει αυτές τις προσπάθειες – και να χάσει τη θέση της ως πρωτοπόρος στην ενεργειακή μετάβαση της ΕΕ.

Με τις ΗΠΑ υπό τον Ντόναλντ Τραμπ να αποσύρονται από τις παγκόσμιες προσπάθειες για το κλίμα, χώρες σε όλο τον κόσμο στρέφονται στη Γερμανία για να γεφυρώσουν το κενό. Αυτό μπορεί να είναι υπεραισιόδοξο, λένε άνθρωποι που γνωρίζουν τις διαδικασίες του κράτους. Η εκπλήρωση των δεσμεύσεων για το κλίμα είχε ήδη αποτελέσει πρόκληση για την αποχωρούσα κυβέρνηση του Σοσιαλδημοκράτη Όλαφ Σολτς – της οποίας ο συνασπισμός περιλάμβανε τους Πράσινους και τους φιλοεπιχειρηματικούς Ελεύθερους Δημοκράτες – λόγω περιορισμένων προϋπολογισμών, και οι ίδιοι άνθρωποι εκτιμούν ότι είναι πολύ πιθανό να μειωθούν περαιτέρω οι χρηματοδοτήσεις για το κλίμα μετά τις εκλογές.

Η επιστροφή Τραμπ στην εξουσία άλλαξε τα δεδομένα για το κλίμα στη Γερμανία 

Δεδομένου του περιορισμένου ρόλου των ΗΠΑ και των άμεσων κοινωνικών και οικονομικών κινδύνων που θέτει η κλιματική αλλαγή, «η ολοκληρωμένη ένταξη των μέτρων κλιματικής πολιτικής σε μια συνολική πολιτική στρατηγική είναι πιο σημαντική από ποτέ», δήλωσε ο Χανς-Μάρτιν Χένινγκ, ο οποίος ηγείται μιας κυβερνητικής επιτροπής συμβούλων για το κλίμα. Η οργάνωσή του δημοσίευσε πρόσφατα μια αναφορά για τους στόχους που πρέπει ακόμα να επιτευχθούν για να φτάσει η Γερμανία στους κλιματικούς στόχους του 2030. Μια άλλη αναφορά που δημοσιεύθηκε αυτή την εβδομάδα από το Υπουργείο Εξωτερικών και την Υπηρεσία Πληροφοριών κατατάσσει τον κλιματικό κίνδυνο ως έναν από τους πέντε κορυφαίους κινδύνους για τη χώρα.

Η συντηρητική αντιπολίτευση, η οποία προηγείται στις δημοσκοπήσεις, καθώς και οι απερχόμενοι Σοσιαλδημοκράτες, έχουν υποσχεθεί να τηρήσουν τον στόχο της επίτευξης ουδετερότητας άνθρακα έως το 2045. Ωστόσο, μετά την επιστροφή του Τραμπ στον Λευκό Οίκο και μια σειρά επιθέσεων από αποτυχημένους αιτούντες άσυλο στη Γερμανία, οι δύο πλευρές έχουν επικεντρωθεί σε θέματα ασφάλειας και μετανάστευσης, παραμερίζοντας τη μετάβαση στην ενέργεια. Οι συντηρητικοί έχουν επίσης δηλώσει ότι σκοπεύουν να αυξήσουν τις δαπάνες για το ΝΑΤΟ, ενώ θα τηρήσουν τους αυστηρούς κανόνες δανεισμού της χώρας, περιορίζοντας τον χώρο για οικονομικούς ελιγμούς.

Η συντηρητική παράταξη έχει καταθέσει την ατζέντα της για την ενεργειακή μετάβαση, αλλά αρκετές αυθόρμητες δηλώσεις του προέδρου Φρίντριχ Μερτς έχουν προκαλέσει ανησυχία στους ανθρώπους της ανανεώσιμης ενέργειας. Ένα σχόλιο για τις ανεμογεννήτριες ότι είναι «άσχημες» προκάλεσε την αντίδραση των συνδικάτων και στελεχών της βιομηχανίας αιολικής ενέργειας, ενώ οι κατασκευαστές χάλυβα είναι σε επιφυλακή από τη στιγμή που ο Μερτς αμφισβήτησε τον χρόνο υλοποίησης του πράσινου χάλυβα τον περασμένο μήνα, μεταδίδει το Bloomberg.

Σε μια τελευταία προσπάθεια πριν οι Γερμανοί προσέλθουν στις κάλπες στις 23 Φεβρουαρίου, οι συντηρητικοί και οι Σοσιαλδημοκράτες υποσχέθηκαν να μειώσουν τις τιμές της ενέργειας – ένα βασικό ζήτημα για τους ψηφοφόρους – αλλά δεν παρείχαν πολλές λεπτομέρειες. «Δεν μου είναι ξεκάθαρο πώς πρόκειται να λειτουργήσει αυτό οικονομικά», δήλωσε η Τζούλια Μετζ, επικεφαλής του Προγράμματος Κλιματικής και Βιομηχανικής Πολιτικής Γερμανίας στο think tank Agora Energiewende. Σύμφωνα με την οργάνωσή της, η επίτευξη της ουδετερότητας άνθρακα θα κοστίσει 93 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως μέχρι το 2030 και «δεν θα λειτουργήσει χωρίς κυβερνητικά προγράμματα κινήτρων».

Αυτή η νέα προσέγγιση στη χρηματοδότηση της κλιματικής αλλαγής θα αποτελέσει μια σημαντική στροφή από τη στρατηγική της τρέχουσας κυβέρνησης. Κάτω από την ηγεσία του Σολτς, η Γερμανία επιτάχυνε δραστικά την ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και άρχισε να δημιουργεί ένα δίκτυο υδρογόνου 9.000 χιλιομέτρων. Πέρυσι, ο οργανισμός αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας S&P Global Ratings ανέδειξε τη Γερμανία ως «την πιο προηγμένη» χώρα στη Δυτική Ευρώπη όσον αφορά την υιοθέτηση του υδρογόνου.

Βασικό στοιχείο των προσπαθειών της κυβέρνησης για την ανάπτυξη μιας οικονομίας υδρογόνου ήταν το παγκόσμιο πρόγραμμα αξίας 23 δισεκατομμυρίων ευρώ (23,8 δισεκατομμυρίων δολαρίων) για την απανθρακοποίηση των ενεργοβόρων βιομηχανιών. Αρκετές μικρότερες εταιρείες είχαν λάβει συμβάσεις σε μια αρχική δημοπρασία τον Οκτώβριο, ενώ υπήρχαν σχέδια για μια δεύτερη δημοπρασία. Ωστόσο, μετά την κατάρρευση της κυβέρνησης, αυτό το σχέδιο δεν υλοποιήθηκε ποτέ.

Αυτό το σχέδιο και άλλα πιθανότατα θα καταργηθούν, καθώς οι συντηρητικοί έχουν δηλώσει την πρόθεσή τους να ανακατανείμουν χρήματα από το κύριο ταμείο κλιματικής αλλαγής και να ακυρώσουν τις κλιματικές επιδοτήσεις. Αντ’ αυτού, έχουν προτείνει πληρωμές απευθείας σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις για την ανακούφιση του βάρους των ενεργειακών δαπανών, οι οποίες αναμένεται να αυξηθούν ακόμη περισσότερο μετά την εφαρμογή ενός νέου ευρωπαϊκού σχεδίου τιμολόγησης για καύσιμα θέρμανσης και μεταφορών το 2027.

Στο στόχαστρο (και) η πράσινη θέρμανση στη Γερμανία

Ένας άλλος τομέας που θα πλήττεται από τις αλλαγές στο ταμείο κλιματικής αλλαγής είναι η πράσινη θέρμανση. Ένα κυβερνητικά χρηματοδοτούμενο πρόγραμμα για τη μείωση του κόστους των αντλιών θερμότητας έχει γνωρίσει τεράστια αύξηση της ζήτησης τελευταία, καθώς οι άνθρωποι εκτιμούν ότι οι ημέρες του είναι μετρημένες. Οι συντηρητικοί έχουν επίσης προκαλέσει ανησυχία στη βιομηχανία πράσινης θέρμανσης, υποσχόμενοι να καταργήσουν την αμφιλεγόμενη απαγόρευση για τους λέβητες που λειτουργούν με ορυκτά καύσιμα. Δεδομένου ότι «ολόκληρη η αλυσίδα αξίας» έχει προσαρμοστεί στο τρέχον σύστημα χρηματοδότησης της κλιματικής αλλαγής, εκπρόσωπος του λόμπι της πράσινης θέρμανσης σχολίασε ότι οι νέες αλλαγές «μπορεί να προκαλέσουν δυσαρέσκεια και να οδηγήσουν σε νέους περιορισμούς στην αγορά θέρμανσης».

Οι καταναλωτές δεν είναι οι μόνοι που κάνουν προσαρμογές. Οι μεγάλες βιομηχανίες μειώνουν τις επενδύσεις τους στην κυβερνητική υποστήριξη. Στη Thyssenkrupp, με έδρα το Έσσεν, η οποία έχει ήδη πληγεί από τους δασμούς του Τραμπ και έναν πιθανό εμπορικό πόλεμο με την Κίνα, ο φούρνος υδρογόνου αξίας 2 δισεκατομμυρίων δολαρίων θα λειτουργεί τελικά με ορυκτά καύσιμα. Παρά το γεγονός ότι αναμενόταν να ξεκινήσει τη λειτουργία του με καθαρή ενέργεια το 2027, σύμφωνα με εκπρόσωπο της εταιρείας, «η ακριβής ημερομηνία για την αλλαγή από το φυσικό αέριο στο υδρογόνο δεν μπορεί να εκτιμηθεί ακόμη».

Διαβάστε επίσης

Ακτή Βουλιαγμένης: Νέος διαγωνισμός για το φιλέτο της Αθηναϊκής Ριβιέρας

Τουρισμός στη Σαντορίνη: Οι κρατήσεις, οι ακυρώσεις και οι προκλήσεις

ΥΠΑΑΤ: Τι συζητήθηκε με τους αγρότες για πετρέλαιο και ρεύμα

Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!