Eurelectric: Σε ιστορικά χαμηλά οι εκπομπές ρύπων χάρη στις ΑΠΕ

Ηλεκτρικά δίκτυα και Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας © 123rf

Το 2024 ήταν μία χρονιά ρεκόρ για τον ευρωπαϊκό τομέα ενέργειας, αφού, όπως δείχνουν τα στοιχεία της Eurelectric, χάρη στην αύξηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ), οι εκπομπές άνθρακα μειώθηκαν κατά 59% σε σχέση με τα επίπεδα του 1990. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα, η ΕΕ να επιτύχει το πιο καθαρό ενεργειακό μείγμα στην ιστορία της. Οι αρνητικές τιμές έσπασαν ακόμα ένα ρεκόρ, καθώς προέκυψαν 1.480 φορές. Η μέση τιμή χονδρικής στην ΕΕ για την επόμενη ημέρα μειώθηκε κατά 16% σε σύγκριση με το 2023, με ορισμένες αξιοσημείωτες εξαιρέσεις κατά το τελευταίο τρίμηνο του έτους. Λιγότερο θετικό στοιχείο είναι ότι η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας δεν αυξήθηκε μετά την κρίση, κυρίως λόγω της χαμηλής βιομηχανικής κατανάλωσης. Όσον αφορά στο μέλλον, τα κίνητρα για τον εξηλεκτρισμό της βιομηχανίας θα είναι ζωτικής σημασίας για την επίτευξη μιας ανταγωνιστικής οικονομίας χωρίς άνθρακα.

Η ΕΕ έκλεισε τη χρονιά με χαμηλότερες τιμές ηλεκτρικής ενέργειας κατά μέσο όρο. Το 2024, η μέση τιμή χονδρικής για την επόμενη ημέρα υποχώρησε στα 82 ευρώ ανά μεγαβατώρα (EUR/MWh) σε σύγκριση με τα 97 EUR/MWh το 2023. Αυτή η μέση τιμή ήταν ακόμα χαμηλότερη -76 EUR/MWh- έως το τελευταίο τρίμηνο του έτους όταν παρατηρήθηκε μία αύξηση στις τιμές αερίου, και αυξήθηκε η ζήτηση λόγω του χειμώνα, ενώ παράλληλα αυξήθηκαν οι μέρες χωρίς ήλιο και χωρίς αέρα, που είχαν ως αποτέλεσμα μία ώθηση στις τιμές, με μεγάλες αυξήσεις να καταγράφονται μεταξύ άλλων στη Γερμανία, την Ουγγαρία, τη Ρουμανία και τη Σουηδία. Παράλληλα, οι αρνητικές τιμές έσπασαν ένα νέο ρεκόρ φέτος, καθώς καταγράφηκαν στο 17% των περιπτώσεων σε τουλάχιστον μία ζώνη προσφορών.

«Τα στοιχεία της Eurelectric αποδεικνύουν για μια ακόμη φορά ότι η επένδυση στην αύξηση της παραγωγής από ΑΠΕ είναι ο σωστός δρόμος για μια πιο ανταγωνιστική και απελευθερωμένη από τον άνθρακα οικονομία, αλλά πρέπει να συμπληρωθεί με πιο σταθερή και ευέλικτη ισχύ ώστε να εξισορροπηθεί η στοχαστικότητά τους, να μειωθεί η εξάρτηση από τα δαπανηρά ορυκτά καύσιμα και να περιοριστούν οι απότομες αυξήσεις τιμών», δήλωσε ο Cillian O’Donoghue, υπεύθυνος πολιτικής της Eurelectric.

Συμβολή των ΑΠΕ κατά 48% στο ενεργειακό μείγμα της ΕΕ

Το 2024 σημειώθηκαν οι χαμηλότερες εκπομπές άνθρακα στον τομέα ενέργειας της ΕΕ, καταγράφοντας πτώση 13% σε σχέση με το 2023. Οι ΑΠΕ συνέβαλαν κατά 48% στο ενεργειακό μείγμα της ΕΕ, ακολουθούμενες από την πυρηνική ενέργεια σε ποσοστό 24% και τα ορυκτά καύσιμα σε ποσοστό 28% – το χαμηλότερο ποσοστό στην ιστορία. Παρότι η πυρηνική ενέργεια παραμένει η σημαντικότερη μοναδική πηγή παραγωγής ενέργειας, η αιολική συνέχισε να αυξάνει τη διαφορά της σε σχέση με το φυσικό αέριο από την προηγούμενη χρονιά. Η ηλεκτρική ενέργεια από υδροηλεκτρικά και φωτοβολταϊκά αυξήθηκε σημαντικά κατά περισσότερες από 40 TWh σε ετήσια βάση. Αυτό αντιστοιχεί στη μισή ετήσια ζήτηση ενέργειας στο Βέλγιο και στη συνολική ετήσια ζήτηση ενέργειας στη Δανία.

«Ο εξηλεκτρισμός συνεχίζει να είναι η ευκολότερη λύση για την απεξάρτηση της ΕΕ από τον άνθρακα. Όσο περισσότερο εξηλεκτρίζετε τις ενεργειακές σας ανάγκες, τόσο πιο εύκολα απαλλάσσεστε από τον άνθρακα, όμως η ζήτηση για ηλεκτρική ενέργεια δεν έχει φτάσει στα επιθυμητά επίπεδα», πρόσθεσε ο O’Donoghue.

Η ζήτηση για ηλεκτρική ενέργεια αυξήθηκε κατά λιγότερο από 2% φέτος σε σύγκριση με το 2023, αλλά παραμένοντας χαμηλότερα σε σχέση με τα επίπεδα πριν από την κρίση. Μέρος αυτής της μείωσης προέρχεται από την υψηλότερη ενεργειακή απόδοση και την εξοικονόμηση ενέργειας, ωστόσο περισσότερο από το 50% αυτής της μείωσης οφείλεται στην επιβράδυνση της βιομηχανικής παραγωγής. Στη Γερμανία, η κατανάλωση ενέργειας της βιομηχανίας μειώθηκε κατά 13% το 2023 σε σύγκριση με το 2021 και αναμένεται να έχει μειωθεί περαιτέρω το 2024, καθώς η βιομηχανική παραγωγή υποχώρησε κατά 4% σε ετήσια βάση.

Η ενίσχυση του εξηλεκτρισμού της βιομηχανίας πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητα για τη νέα Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Το βιομηχανικό σχέδιο της Πράσινης Συμφωνίας (Clean Industrial Deal) είναι η ιδανική ευκαιρία για την παροχή νέων κινήτρων για εξηλεκτρισμό, όπως με τη δημιουργία μίας «τράπεζας εξηλεκτρισμού», περιοχές επιτάχυνσης εξηλεκτρισμού και με μηχανισμούς αποφυγής κινδύνου για μακροπρόθεσμες συμφωνίες αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας (PPAs).