THEPOWERGAME
Με νέα δεδομένα που φέρνει η επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο ξεκινά η 29η Διάσκεψη του ΟΗΕ για την κλιματική αλλαγή, COP29, που διεξάγεται στο Μπακού του Αζερμπαϊτζάν, από 11-22 Νοεμβρίου 2024.
Αυτή τη φορά ο κόσμος ξέρει τι να περιμένει: Οι χώρες δεν αμφιβάλλουν ότι ο νεοεκλεγείς πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ θα αποσύρει τη χώρα από τη Συμφωνία του Παρισιού και ότι θα χρειαστεί να προχωρήσουν χωρίς την αμερικανική κυβέρνηση. Η Διάσκεψη ξεκινά με υψηλή η εκπροσώπηση της Ελλάδας αλλά και ηχηρές απουσίες, χωρίς Σολτς, Μακρόν και Φον ντερ Λάιεν.
«Το πρόβλημα είναι κοινό και δεν θα επιλυθεί από μόνο του, χωρίς διεθνή συνεργασία», προειδοποίησε ο Ραλφ Ρεγκενβάνου, απεσταλμένος του Βανουάτου, ενός μικρού νησιωτικού κράτους στον Ειρηνικό Ωκεανό, ενώ υποσχέθηκε να απευθύνει έκκληση «στον επόμενο πρόεδρο ενός από τους μεγαλύτερους ρυπαντές παγκοσμίως», αναφερόμενος στον Ρεπουμπλικάνο.
Αρκεί μια υπογραφή του Τραμπ μετά την επιστροφή του στον Λευκό Οίκο στις 20 Ιανουαρίου για να αποσυρθούν οι ΗΠΑ από τη συμφωνία αυτή που υπέγραψαν το 2015 οι περισσότερες χώρες του κόσμου, με εξαίρεση το Ιράν, την Υεμένη και τη Λιβύη.
Μετά τις αμερικανικές εκλογές την προηγούμενη Τρίτη οι Ευρωπαίοι τονίζουν ότι θα διπλασιάσουν τις προσπάθειές τους για να αντισταθμίσουν την αμερικανική υποχώρηση από τις δεσμεύσεις για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγή, όμως πολύ λίγοι Ευρωπαίοι ηγέτες θα πάνε στο Μπακού. Ούτε ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, ούτε ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς θα συμμετάσχουν στη σύνοδο κορυφής που θα διεξαχθεί αύριο Τρίτη και την Τετάρτη.
«Όλος ο κόσμος γνωρίζει ότι αυτές οι διαπραγματεύσεις δεν είναι απλές», σχολίασε η Γερμανίδα υπουργός Εξωτερικών Αναλένα Μπέρμποκ.
Ο Βραζιλιάνος πρόεδρος Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα, οικοδεσπότης της COP30, θα είναι επίσης απών. Ο Κολομβιανός Γκουστάβο Πέτρο ακύρωσε τη συμμετοχή του λόγω των πλημμυρών στη χώρα του και ο Ολλανδός πρωθυπουργός Ντικ Σχοφ μετά τα βίαια επεισόδια εις βάρος Ισραηλινών στο Άμστερνταμ.
Όμως οι Ταλιμπάν έστειλαν αντιπροσωπεία.
Περίπου 51.000 συμμετέχοντες έχουν λάβει διαπίστευση, σύμφωνα με τον ΟΗΕ Κλίμα, λιγότεροι από όσους συμμετείχαν πέρυσι στην COP28 στο Ντουμπάι. Πολλές μη κυβερνητικές οργανώσεις επικρίνουν το γεγονός ότι μια μεγάλη πετρελαιοπαραγωγός χώρα, όπως το Αζερμπαϊτζάν, όπου οι αρχές εξακολουθούν να συλλαμβάνουν ακτιβιστές για το κλίμα, φιλοξενεί τη διάσκεψη.
Η Συμφωνία του Παρισιού δεσμεύει τον κόσμο να περιορίσει στους 2 ° Κελσίου την αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας και να συνεχίσει τις προσπάθειες για περιορισμό της στον 1,5 ° Κελσίου σε σχέση με την προβιομηχανική εποχή.
Ο Ουγκαντέζος Αντόνια Αγιεμπάρε, πρόεδρος του μπλοκ διαπραγματεύσεων που αποκαλείται G77+ Κίνα στο οποίο συμμετέχουν οι αναπτυσσόμενες χώρες, προειδοποίησε ότι οι διαπραγματεύσεις, που θα διαρκέσουν δύο εβδομάδες, θα είναι δύσκολες για το βασικό διακύβευμα αυτής της COP: πόσα δισεκατομμύρια δολάρια μπορούν να δεσμευθούν οι πλούσιες χώρες να προσφέρουν ως κλιματική βοήθεια στις αναπτυσσόμενες;
«Αμέσως μόλις μιλάμε για χρήματα, όλοι αποκαλύπτουν τον πραγματικό τους εαυτό», εκτίμησε ο διπλωμάτης.
Πριν 15 χρόνια στην COP της Κοπεγχάγης οι ανεπτυγμένες χώρες δεσμεύθηκαν να προσφέρουν ετησίως 100 δισεκ. δολάρια στις αναπτυσσόμενες ως το 2020.
Τα χρήματα αυτά, στην πλειονότητά τους δάνεια, επέτρεψαν να κατασκευαστούν ηλιακά πάνελ, να βελτιωθεί η άρδευση, να κατασκευαστούν φράγματα και να αντιμετωπιστούν οι επιπτώσεις της ξηρασίας στις καλλιέργειες.
Έχει έρθει η ώρα να αυξηθεί αυτή η βοήθεια, αλλά πόσο;
Αγκάθι τα χρήματα στο τραπέζι για το κλίμα στην COP29
«Βάλτε χρήματα στο τραπέζι για να δείξετε τις ηγετικές σας ικανότητες», δήλωσε απευθυνόμενος κυρίως στους Ευρωπαίους ο Έβανς Ενζέβα από το Μαλάουι, διαπραγματευτής των 45 λιγότερο ανεπτυγμένων χωρών.
Όμως η τάση στις πιο πλούσιες χώρες είναι η λιτότητα στην Ευρώπη και η διεθνής αποδέσμευση στις ΗΠΑ. Πολλοί ζητούν από την Κίνα και τις χώρες του Κόλπου να συνεισφέρουν περισσότερα.
Σε αυτό ο Κινέζος διαπραγματευτής απάντησε ότι δεν τίθεται θέμα «επαναδιαπραγμάτευσης» των κειμένων του ΟΗΕ που ορίζουν ότι μόνο οι ανεπτυγμένες χώρες, με βάση την ερμηνεία του ΟΗΕ, έχουν την υποχρέωση να πληρώνουν.
Αντιδρώντας στις επιφυλάξεις των Δυτικών, ο επικεφαλής του ΟΗΕ Κλίμα Σάιμον Στιλ υπογράμμισε ότι είναι προς το συμφέρον τους να πληρώσουν περισσότερο για να σώσουν το κλίμα: «Καμία οικονομία, ακόμη και αυτές των χωρών της G20, δεν θα επιβιώσει από μια φρενήρη υπερθέρμανση του πλανήτη και κανένα νοικοκυριό δεν θα γλιτώσει από τον υψηλό πληθωρισμό που θα προκαλέσει».
Ωστόσο μόνο τέσσερις ηγέτες των χωρών της G20 είχαν επιβεβαιώσει ως χθες Κυριακή την παρουσία τους στο Μπακού: της Βρετανίας, της Ιταλίας, της Τουρκίας και της Σαουδικής Αραβίας.
Oι αναπτυσσόμενες χώρες ζητούν δισεκατομμύρια δολάρια βοήθεια για να αντιμετωπίσουν τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.
«Έχει έρθει η ώρα να δείξουμε ότι η διεθνής συνεργασία δεν έχει περιέλθει σε τέλμα, ότι στέκεται στο ύψος των περιστάσεων», δήλωσε ο επικεφαλής του ΟΗΕ Κλίμα Σάιμον Στιλ κατά την έναρξη της διάσκεψης στο Μπακού.
«Εδώ, στο Μπακού, πρέπει να συμφωνήσουμε σε έναν νέο παγκόσμιο στόχο χρηματοδότησης για το κλίμα. Αν τουλάχιστον τα δύο τρίτα των κρατών δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν οικονομικά ώστε να περιορίσουν τις εκπομπές των αερίων του θερμοκηπίου γρήγορα, τότε κάθε χώρα θα πληρώσει ένα σκληρό τίμημα», πρόσθεσε.
«Ας ξεπεράσουμε την ιδέα ότι η χρηματοδότηση υπέρ του κλίματος είναι φιλανθρωπία. Μια φιλόδοξη νέα συμφωνία για χρηματοδότηση είναι πλήρως προς το συμφέρον κάθε χώρας, περιλαμβανομένων των μεγαλύτερων και των πιο πλούσιων», πρόσθεσε.
Το βασικό διακύβευμα της COP29 και ο κίνδυνος αποτυχίας
Βασικό διακύβευμα αυτής της COP, που θα διαρκέσει ως τις 22 Νοεμβρίου, είναι να οριστεί το ποσό της βοήθειας που θα προσφέρουν οι ανεπτυγμένες χώρες στις αναπτυσσόμενες προκειμένου να αποδεσμευθούν από τα ορυκτά καύσιμα και να αντιμετωπίσουν τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, όπως οι καύσωνες και οι πλημμύρες.
Οι αναπτυσσόμενες χώρες ζητούν να αυξηθεί το ποσό της βοήθειας που λαμβάνουν και η οποία τώρα ανέρχεται στα 116 δισ. δολ. ετησίως. Όμως οι Δυτικοί εκτιμούν ότι κάτι τέτοιο δεν είναι ρεαλιστικό για τα δημοσιονομικά τους.
Ο πρόεδρος της COP29, ο Αζέρος υπουργός Οικολογίας και πρώην στέλεχος της κρατικής πετρελαϊκής εταιρείας Socar, Μουχτάρ Μπαμπάγεφ δήλωσε από την πλευρά του στην ομιλία του σήμερα ότι αυτή η διάσκεψη για το κλίμα «αποτελεί τη στιγμή της αλήθειας για τη Συμφωνία του Παρισιού».
«Συνάδελφοι, βρισκόμαστε στον δρόμο προς την καταστροφή. Αλλά αυτά δεν είναι μελλοντικά προβλήματα. Η κλιματική αλλαγή είναι ήδη εδώ», τόνισε.
«Είτε τους βλέπετε είτε όχι, άνθρωποι υποφέρουν στη σκιά. Πεθαίνουν στο σκοτάδι και χρειάζονται κάτι περισσότερο από συμπόνια, κάτι περισσότερο από προσευχές και έγγραφα. Αναζητούν απεγνωσμένα (να επιδείξουμε) ηγετικές ικανότητες και (να αναλάβουμε) δράση. Η COP29 είναι η ευκαιρία που δεν πρέπει να χάσουμε για να δημιουργήσουμε έναν νέο δρόμο προς τα εμπρός για όλους», πρόσθεσε.
Εξάλλου ο ΟΗΕ προειδοποίησε ότι «οι φιλοδοξίες της Συμφωνίας του Παρισιού κινδυνεύουν» με αποτυχία, την ώρα που το 2024 οδεύει να είναι η πιο ζεστή χρονιά που έχει καταγραφεί ποτέ.
«Από τον Ιανουάριο ως τον Σεπτέμβριο του 2024 η μέση παγκόσμια θερμοκρασία στον αέρα και την επιφάνεια της θάλασσας ήταν υψηλότερη κατά 1,54° Κελσίου σε σχέση με τον μέσο όρο της προβιομηχανικής εποχής», αποκάλυψε σε νέα του έκθεση ο Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός.
Διαβάστε επίσης
Ταμείο Ανάκαμψης: Plan B για τα μη ώριμα ψηφιακά έργα
Black Friday 2024: Αυτοκίνητα σε προσφορά και στην Ελλάδα
Εμπόδιο για τις ενεργειακές κοινότητες η απουσία ηλεκτρικού χώρου