THEPOWERGAME
Το μοντέλο ανοίγματος της αγοράς ενέργειας πανευρωπαϊκά “έχει οδηγήσει σε πολύ μεγαλύτερο ανταγωνισμό σε σχέση με άλλους τομές (σ.σ. όπως οι τηλεπικοινωνίες) τόσο στην προμήθεια, όσο και στην παραγωγή” είπε την Τετάρτη ο πρόεδρος της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ), επίκουρος καθηγητής, Αθαν. Δαγούμας. Κατά τη διάρκεια διαδικτυακής συνέντευξης ο κ. Δαγούμας είπε πως «πρέπει να βλέπουμε την αγορά σε βάθος χρόνου» και πρόσθεσε πως «τα περιθώρια κέρδους έχουν διακυμάνσεις» στην αγορά λιανικής πώλησης ηλεκτρικής ενέργειας, αλλά «δεν είναι υψηλά», όπως και στην παραγωγή, σε αντίθεση με άλλους κλάδους όπως οι τηλεπικοινωνίες.
Για το γνωστό ζήτημα με τους μπαταχτσήδες που αλλάζουν προμηθευτή αφήνοντας τις οφειλές στον προηγούμενο, ο κ. Δαγούμας είπε πως θα υπάρξει νέα διαβούλευση με την αγορά πιθανώς την επόμενη εβδομάδα. Αναζητείται λύση που να καλύπτει τόσο την πρόσφατη απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) – και τις απαιτήσεις του κοινοτικού δικαίου -για τη μη επιβολή δυσανάλογων εμποδίων στην ελεύθερη αλλαγή παρόχου από τους καταναλωτές, όσο και τις απαιτήσεις των παρόχων για «κόφτη» στους επιτήδειους που μετακομίζουν από προμηθευτή σε προμηθευτή, χωρίς να πληρώσουν τις οφειλές στον προηγούμενο.
Για τις ρήτρες κόστους εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (CO2) και άλλους όρους στα συμβόλαια των λογαριασμών στην ηλεκτρική ενέργεια που έχουν προκαλέσει αντιδράσεις ο πρόεδρος της ΡΑΕ τόνισε πως «παρακολουθούμε την αγορά και εφόσον διαπιστώσουμε πως κάποιος προμηθευτής χρήζει περαιτέρω διερεύνησης και κάποιων μέτρων, τότε θα το κάνουμε. Είναι ευθύνη όλων να εξηγούν πολύ καλά τους λογαριασμούς τους».
Για να βελτιωθεί η επικοινωνία της ΡΑΕ με τους καταναλωτές αναπτύσσεται ηλεκτρονικό εργαλείο παρακολούθησης των παραπόνων. Το αυτοματοποιημένο σύστημα θα στέλνει τα παράπονα και τις παρατηρήσεις των καταναλωτών στους διαχειριστές και στους προμηθευτές και θα βοηθάει τη ρυθμιστική αρχή στη στατιστική εποπτεία ώστε να παρεμβαίνει πιο γρήγορα στην αγορά. «Αυτό το εργαλείο θα αναπτυχθεί φέτος θα συμπληρώσει το εργαλείο σύγκρισης τιμών που έχει μεγάλη επισκεψιμότητα (έχει τεθεί από 9/12/2020 σε λειτουργία και οι προμηθευτές είναι υποχρεωμένοι να επικαιροποιούν τα προϊόντα)» είπε ο κ. Δαγούμας. Το εργαλείο σύγκρισης τιμών θα διασυνδεθεί με το e-καταναλωτής, το σύστημα του υπουργείου Ανάπτυξης για την παρακολούθηση των τιμών σε άλλες κατηγορίες προϊόντων ή υπηρεσιών.
Νέα «καρφιά» προς τους διαχειριστές
Ο κ. Δαγούμας επανέλαβε όσα αναφέρει στον τελευταίο ετήσιο απολογισμό της ΡΑΕ για το ρόλο των διαχειριστών ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου που έχουν σίγουρα και ρυθμισμένα έσοδα, την ανάγκη βελτίωσης των υπηρεσιών προς τους πολίτες και ελέγχου του κόστους και των χρονοδιαγραμμάτων των έργων τους. «Θεωρούμε παρωχημένη τη λογική να παίρνουν οι διαχειριστές χρήματα χωρίς να παρέχουν τις υπηρεσίες» είπε ο πρόεδρος της ΡΑΕ.
«Θα είμαστε αυστηροί στον εποπτικό μας ρόλο. Έχουμε δώσει καθεστώς κινητροδότησης στους διαχειριστές δικτύων αερίου, στις ΕΔΑ, ώστε να υλοποιούν τις επεκτάσεις αλλά και να μειώνουν το κόστος για τους καταναλωτές. Το καθεστώς κινητροδότησης θα συνεχιστεί και με τον ΑΔΜΗΕ, όπου έχει προσληφθεί σύμβουλος, αλλά θα γίνει και στον ΔΕΣΦΑ. Στον ΔΕΔΔΗΕ από την επόμενη ρυθμιστική περίοδο οι απώλειες του δικτύου είναι ευθύνη του διαχειριστή και πρέπει να καταβάλλει προσπάθεια να τις μειώνει γιατί θα το χρεώνεται ο ίδιος. Θα πάρουμε αποφάσεις για όλους τους συμμετέχοντες και τους διαχειριστές και του ηλεκτρισμού και του αερίου. Εφόσον διαπιστώσουμε πως για κάποιους λόγους δεν ανταποκρίνονται στις υποχρεώσεις υπάρχει η δυνατότητα απομείωσης κάποιων δαπανών και άλλα εργαλεία».
Η ΡΑΕ, είπε ο κ. Δαγούμας, «παρακολουθεί με αυστηρότητα το ρυθμό υλοποίησης και τα χρονοδιαγράμματα των έργων ώστε να μην υπάρχουν καθυστερήσεις που δεν τεκμηριώνονται». Σε ερώτηση για τις καθυστερήσεις σε κρίσιμα έργα όπως ο Δυτικός Διάδρομος στη μεταφορά ηλεκτρικής ενέργειας που προωθείται από τον ΑΔΜΗΕ και τα προβλήματα σε Κέντρα Υπερυψηλής Τάσης (ΚΥΤ) όπως πρόσφατα στο ΚΥΤ Κουμουνδούρου που οδήγησε σε μπλακ άουτ μεγάλο τμήμα της Πελοποννήσου, ο πρόεδρος της ΡΑΕ είπε πως το ζήτημα εξετάζεται από τη ρυθμιστική αρχή, όπως και τα χρονοδιαγράμματα για τις διασυνδέσεις, με επίκεντρο τη διασύνδεση της Κρήτης.
Για να ενισχυθεί η εποπτική ικανότητα της ΡΑΕ, πέραν των ορκωτών ελεγκτών που υπογράφουν τις οικονομικές καταστάσεις των διαχειριστών, η ρυθμιστική αρχή θα χρησιμοποιήσει δικούς της ελεγκτές για να ελέγχει τα οικονομικά στοιχεία. «Θα ξεκινήσουμε από το φυσικό αέριο και θα το κάνουμε και για τον ηλεκτρισμό. Πρέπει να γνωρίζει ο καταναλωτής πως τα έργα θα γίνουν προς όφελός τους και δεν θα επιβαρυνθεί» είπε ο κ. Δαγούμας.
Αύριο κατά πάσα πιθανότητα θα συζητηθεί στην Ολομέλεια της ΡΑΕ το τεράστιο πρόβλημα που είχε προκύψει με τα δίκτυα του ΔΕΔΔΗΕ στην τελευταία θεομηνία, με βάση και τα στοιχεία που κατέθεσε η επιχείρηση.
Σύντομα οι αποφάσεις για τις χρεώσεις συστήματος και δικτύου
Για τις ρυθμιζόμενες χρεώσεις συστήματος και δικτύου ο κ. Δαγούμας είπε πως τα επόμενα χρόνια οι διασυνδέσεις με τα νησιά θα οδηγήσουν σε αυξήσεις αλλά ταυτόχρονα θα μειωθούν οι χρεώσεις για Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ) οπότε το αποτέλεσμα θα είναι θετικό για τους καταναλωτές. «Θεωρούμε πως οι χρεώσεις χρήσης δικτύου πρέπει να εκσυγχρονιστούν και έχουμε αναθέσει στο παρελθόν και σχετικές μελέτες για τη δίκαιη τιμολόγηση. Σκοπεύουμε να θέσουμε σύντομα σε διαβούλευση την αλλαγή μεθοδολογίας που θα βοηθήσει και τη διείσδυση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ). Το δεύτερο βήμα είναι να δούμε πως θα επιμερίζονται οι χρεώσεις δικτύου στο νέο ρόλο των δικτύων που δεν αφορούν την εξυπηρέτηση καταναλωτών αλλά και αποκεντρωμένων μονάδων αποθήκευσης, κ.α».
Διεύρυνση του ρόλου της ΡΑΕ
Ο πρόεδρος της ρυθμιστικής αρχής τόνισε πως τους τελευταίους μήνες έχουν αποχωρήσει οκτώ στελέχη, τα τέσσερα από τα οποία κατείχαν διευθυντικές θέσεις, και μίλησε για σχέδιο αναδιοργάνωσης και ενδυνάμωσης. Αναφέρθηκε και στο σχεδιασμό του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) για διεύρυνση του εποπτικού ρόλου της ΡΑΕ ώστε να περιλαμβάνει και τομείς όπως η διαχείριση απορριμμάτων, η ανακύκλωση, κ.α., με βάση και την εμπειρία από άλλες χώρες της Ευρώπης. Αν αυτό το σχέδιο προχωρήσει, τότε η ρυθμιστική αρχή θα χρειαστεί και ενίσχυση του προσωπικού.
Πέρυσι, είπε ο κ. Δαγούμας, η ΡΑΕ διεκπεραίωση «εντυπωσιακό όγκο δουλειάς: 1.575 αποφάσεις εκ των οποίων 231 ρυθμιστικές, 20.000 εισερχόμενες επιστολές και 5.000 εξερχόμενες». Πρόσθεσε πως η Αρχή έχει καταθέσει αίτημα για υλοποίηση έργων αυτοματοποίησης διαδικασιών όπως π.χ. στις δημόσιες διαβουλεύσεις και για αυτοματοποίηση της παρακολούθησης της λειτουργίας του Target Model στην ηλεκτρική ενέργεια.