Σύμφωνα με τον υπουργό Ενέργειας της Κυπριακής Δημοκρατίας, Γιώργο Παπαναστασίου, η Κύπρος θα μπορούσε να αρχίσει να παράγει το πρώτο της φυσικό αέριο από το 2026, ενώ έχει «κλειδώσει» τη συμμετοχή της στον Great Sea Interconnector, ένα έργο καλωδιακής μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας υψηλής ισχύος, που θα συνδέει την ανατολική Μεσόγειο με την ηπειρωτική Ευρώπη.
Η παραγωγή φυσικού αερίου και η σύνδεση με τις υπερπόντιες αγορές ηλεκτρικής ενέργειας θα μπορούσαν να αλλάξουν τα δεδομένα για το νησί και άλλες χώρες της νότιας Ευρώπης που επιθυμούν να απεξαρτηθούν από τις ρωσικές προμήθειες αερίου, που διακόπηκαν μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Σύμφωνα με τα όσα δήλωσε στο Reuters ο κ. Παπαναστασίου, η Κύπρος ανέφερε την πρώτη υπεράκτια ανακάλυψη φυσικού αερίου το 2011, αλλά υπάρχει και μία από τις νεότερες ανακαλύψεις της το 2022 – από μια σύμπραξη της ιταλικής Eni και της γαλλικής TotalEnergies – η οποία είναι πιθανό να αναπτυχθεί πρώτη.
«Οι προσδοκίες μας, με την επιφύλαξη του σχεδίου ανάπτυξης και παραγωγής που θα προτείνει σύντομα η Eni, είναι το 2026 ή στις αρχές του 2027», δήλωσε ο Παπαναστασίου στη συνέντευξή του στο Reuters. Το έργο, γνωστό ως Cronos, εκτιμάται ότι διαθέτει 2,5 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια (tcf) φυσικού αερίου. Όταν τεθεί σε λειτουργία, το αέριο αυτό θα παραδοθεί πιθανότατα στις εγκαταστάσεις Zohr της Eni στην Αίγυπτο, περίπου 70 χιλιόμετρα (43 μίλια) μακριά. «Έχουμε μια ανακάλυψη εκεί που μπορεί να αναπτυχθεί αρκετά γρήγορα», δήλωσε ο Παπαναστασίου.
Παπαναστασίου: Mεγάλο το ενδιαφέρον από ενεργειακές εταιρείες
Από το 2007, η Κύπρος έχει εκδώσει άδειες έρευνας για τα περισσότερα από τα 13 υπεράκτια ερευνητικά τεμάχια γύρω από το νότιο τμήμα του νησιού. Έχει βρει φυσικό αέριο σε πέντε γεωτρήσεις σε τρία τεμάχια που διαθέτουν περίπου 17-18 tcf – περισσότερο από την ετήσια κατανάλωση της Ευρώπης.
Ενεργειακές εταιρείες έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για την αξιοποίηση «ενός ή δύο» μη αδειοδοτημένων τεμαχίων και οι συζητήσεις βρίσκονται σε εξέλιξη, δήλωσε ο κ. Παπαναστασίου. Ένας γύρος αδειοδότησης για τα νέα τεμάχια μπορεί να μην είναι απαραίτητος εάν υπάρχουν καλές δικαιολογίες, όπως το ότι βρίσκονται σε μια γεωλογικά παρόμοια, συνεχόμενη περιοχή, είπε.
Η συμμετοχή στον Great Sea Interconnector και το κοίτασμα Αφροδίτη
Οι τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος στην Κύπρο μπορεί να είναι τριπλάσιες από αυτές των γειτόνων της. Για να τις μειώσει, το υπουργικό συμβούλιο αποφάσισε κατ’ αρχήν να συμμετάσχει σε ένα χρηματοδοτούμενο από την ΕΕ έργο, το οποίο θα συνδέει τα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας από το Ισραήλ με την Ευρώπη.
Ο διασυνδετήριος αγωγός Great Sea Interconnector, ύψους 1,9 δισ. ευρώ, θα μπορεί να μεταφέρει έως και 2.000 μεγαβάτ και έχει συγκεντρώσει το ενδιαφέρον κεφαλαίων από το Ισραήλ, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και την Development Finance Corporation.
«Υπάρχει αρκετό ενδιαφέρον, το οποίο είναι ακριβώς αυτό που χρειάζεται για αυτό το πολύ γεωστρατηγικό έργο», δήλωσε ο κ. Παπαναστασίου. Άλλες δυνητικές ανακαλύψεις φυσικού αερίου περιλαμβάνουν το κοίτασμα Αφροδίτη, που εκτιμάται ότι διαθέτει 3,5 tcf. Η ανάπτυξη αυτού του κοιτάσματος αναβλήθηκε μετά την υποβολή από κοινοπραξία με επικεφαλής τη Chevron τροποποιημένου σχεδίου πέρυσι, το οποίο, σύμφωνα με την Κύπρο, πήγε πίσω από τη συμφωνία του 2019 για τη συμπερίληψη πλωτής μονάδας παραγωγής. Οι αρχές αναμένουν ένα λεγόμενο σχέδιο βελτιστοποίησης από τις εταιρείες μέχρι το τέλος Μαρτίου.
«Έχουμε καταστήσει απολύτως σαφές ότι δεν θέλουμε να παρεκκλίνουμε από τα βασικά στοιχεία της συμφωνίας του 2019, που είναι μια πλωτή μονάδα παραγωγής», δήλωσε ο κ. Παπαναστασίου.
