Παρά τον πόλεμο που μαίνεται στα εδάφη της, η Ουκρανία διαδραματίζει στρατηγικό ρόλο στην προσπάθεια της Ε.Ε να μην εγκλωβιστεί ξανά σε μια ενεργειακή κρίση σαν αυτή που ξέσπασε μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και τη συνακόλουθη κατάρρευση των σχέσεων της Δύσης με το Κρεμλίνο. Οι ισχυρότερες οικονομίες της Ευρώπης έχουν καταφέρει να διατηρήσουν σε υψηλά επίπεδα τα αποθέματα φυσικού αερίου καθώς οι εταιρίες έχουν την επιλογή να αντλούν προμήθειες από τις δεξαμενές της Ουκρανίας. Δεδομένου ότι οι θερμοκρασίες αναμένεται να μειωθούν αισθητά μέσα στο επόμενο διάστημα, η ζήτηση για θέρμανση θα αυξηθεί σημαντικά σε σχέση με τους προηγούμενους μήνες.
Οι δεξαμενές φυσικού αερίου στην Ουκρανία είναι κάποιες από τις μεγαλύτερες στην Ευρώπη, με την κρατική Naftogaz να ανακοινώνει από τα τέλη του περσινού καλοκαιριού πως πελάτες από το εξωτερικό μπορούν να αξιοποιήσουν πάνω από 10 δισ. κυβικά μέτρα (bcm) σε αποθηκευτικό χώρο από περίπου 30 δισ. κ.μ που διαθέτει συνολικά. Η τακτική αυτή αποδεικνύεται λίαν αποτελεσματική για τις ενεργειακές εταιρείες της Ευρώπης καθώς οι δεξαμενές στα κράτη-μέλη έχουν καλυφθεί στο μέγιστο πριν την προθεσμία του Νοεμβρίου 2023, μήνα ορόσημο για την Ε.Ε μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Ακόμη και αρχές του 2024, τα αποθέματα στη Γερμανία καλύπτουν το 91% του αποθηκευτικού χώρου, στη Γαλλία το 83,6% και στην Ιταλία το 81,7%. Σε όλη την Ε.Ε, τα αποθέματα κινούνται στο 86,5% του συνολικού αποθηκευτικού χώρου. Μέχρι σήμερα, οι δεξαμενές φυσικού αερίου της Ουκρανίας έχουν εξυπηρετήσει κυρίως την Πολωνία και σε μικρότερο βαθμό τη Μολδαβία, τη Σλοβακία και την Ουγγαρία.
«Η Ουκρανία διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στην επάρκεια της προσφοράς φυσικού αερίου για την Ευρώπη αυτόν τον χειμώνα» σχολίασε η Νατάσα Φίλντινγκ, υψηλό στέλεχος στην εταιρεία αναλύσεων Argus Media. Όπως επισημαίνει η βρετανική εφημερίδα, η Ουκρανία διαθέτει περισσότερες δεξαμενές από κάθε άλλη χώρα-μέλος της Ε.Ε καθώς εκτελούσε ρόλο διαμεσολαβητή για τη μεταφορά φυσικού αερίου από τη Ρωσία στην Ευρώπη. Πριν τη ρωσική εισβολή, η Ουκρανία παρείχε σχεδόν το 40% των προμηθειών φυσικού αερίου στην Ε.Ε.
Με τη δυνατότητα των ευρωπαϊκών εταιρειών να αντλούν φυσικό αέριο από την Ουκρανία μαζί με τη διατήρηση της κατανάλωσης σε χαμηλά επίπεδα λόγω ήπιου φθινόπωρου, οι τιμές στην ολλανδική αγορά TTF μειώθηκαν πέρσι πάνω από 55% και διατηρούνται σήμερα κάτω από τα 32 ευρώ τη μεγαβατώρα. Παράλληλα, όμως, το πολεμικό μέτωπο στην Ουκρανία μαίνεται με τη Ρωσία να εξαπολύει ενενήντα επιθέσεις με μη επανδρωμένα αεροσκάφη (drone) την παραμονή της Πρωτοχρονιάς στο πλαίσιο εντατικοποιημένων επιθέσεων σε όλη τη χώρα. Η πλειοψηφία των δεξαμενών είναι υπόγειες και βρίσκονται στη δυτική Ουκρανία, δηλαδή μακριά από τις εμπόλεμες ζώνες.
Για το Κίεβο, όμως, είναι απαραίτητο να συμβάλει στην ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης καθώς έχει ανάγκη την οικονομική και στρατιωτική στήριξη των κυβερνήσεων της Δύσης. Σε αυτή τη φάση έχει καθυστερήσει η έγκριση νέας στήριξης για την Ουκρανία λόγω κωλυσιεργίας και άκαρπων διαβουλεύσεων σε Ουάσιγκτον και Βρυξέλλες.
