THEPOWERGAME
Η Γουιάνα, μια εκ των πιο αδύνατων οικονομιών του δυτικού κόσμου, έχει μετατραπεί τα τελευταία οκτώ χρόνια σε ενεργειακή υπερδύναμη και στην ταχύτερα αναπτυσσόμενη οικονομία του κόσμου -σύμφωνα με το ΔΝΤ- χάρη στα κοιτάσματα πετρελαίου που ανακάλυψε η Exxon Mobil και οι δύο εταίροι της, η Hess και η κινεζική πετρελαϊκή εταιρεία Cnooc. Σημειώνεται ότι, μέχρι σήμερα, έχουν βρει περισσότερα από 11 δισεκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου στα ανοικτά των ακτών της Γουιάνας, όπως επισημαίνεται σε πρόσφατο αναλυτικό ρεπορτάζ της Wall Street Journal.
Στελέχη πετρελαϊκών εταιρειών, μάλιστα, επισημαίνουν ότι δεν έχουν δει ποτέ μια επιτυχία τέτοιας κλίμακας και ίσως δεν πρόκειται να ξαναδούν παρόμοια. Η δε ανταγωνίστρια εταιρεία Chevron απέκτησε πρόσφατα σχεδόν το ένα τρίτο του μεριδίου της Hess στο έργο της Γουιάνας, καταβάλλοντας 53 δισεκατομμύρια δολάρια.
Από το 2017, τα κρατικά έσοδα στη Γουιάνα έχουν τριπλασιαστεί, όπως και το μέγεθος της οικονομίας της, σύμφωνα με το ΔΝΤ. Σύμφωνα με την Wall Street Journal, μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου 2023, η χώρα είχε 1,88 δισ. δολάρια έσοδα από πετρέλαιο και δικαιώματα στο ταμείο φυσικών πόρων της. Μάλιστα, ο Οργανισμός Εξαγωγών Πετρελαιοπαραγωγών Χωρών (OPEC), το παγκόσμιο καρτέλ πετρελαίου, φλερτάρει τη Γουιάνα ώστε να γίνει το τελευταίο του μέλος και να ενταχθεί στις τάξεις της Σαουδικής Αραβίας και του Ιράκ. Μέχρι στιγμής, ωστόσο, η Γουιάνα έχει δηλώσει ότι προτιμά την ανεξαρτησία να αντλεί όσο πετρέλαιο θέλει.
Η Exxon Mobil δεν αφήνει τίποτα στην τύχη. Έχει ξοδέψει σχεδόν 1 δισεκατομμύριο δολάρια στην τοπική οικονομία και σε δράσεις για την κοινότητα σε όλη τη Γουιάνα, επενδύοντας πολύ περισσότερα στην πρώην βρετανική αποικία από ό,τι σε άλλες αγορές της Ασίας και της Αφρικής. Η εταιρεία έχει χρηματοδοτήσει την ανάπτυξη ενός χαμένου λιμανιού που θα επέτρεπε μια πιο ελεύθερη ροή εμπορευμάτων και έχει δώσει χρήματα σε συνέδρια για την ενδυνάμωση των γυναικών, εργαστήρια επιχειρηματικότητας και τοπικές περιβαλλοντικές ομάδες.
«Αισθανόμαστε ότι το όνομά μας και το εμπορικό μας σήμα είναι πλέον συνδεδεμένα με το αν αυτό το εγχείρημα αποδειχθεί επιτυχία για τους πολίτες της χώρας», δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος της Exxon Mobil, Άλισταρ Ρουτλετζ. Τόσο η Exxon Mobil όσο και η Γουιάνα, δήλωσε ο Ρούτλετζ, εργάζονται για να βοηθήσουν το έθνος να αποφύγει τη λεγόμενη κατάρα των πόρων, την τάση, δηλαδή, των χωρών που αποκτούν ξαφνικά τεράστιο πλούτο να αφήνουν τμήματα της τοπικής οικονομίας να ατροφούν, ενώ υποκύπτουν στη διαφθορά της άρχουσας ελίτ που συγκεντρώνει τον πλούτο.
Η νέα αυτή πραγματικότητα έχει , σαφώς, προκαλέσει ανησυχία σε ορισμένους ντόπιους. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που φοβούνται ότι η χώρα τους μετατρέπεται σε θυγατρική της Exxon Mobil. Μια σειρά από δικαστικές υποθέσεις έχουν επιδιώξει μεγαλύτερη εποπτεία της εταιρείας. Η γειτονική Βενεζουέλα ισχυρίζεται ότι ορισμένα από τα κοιτάσματα που δημοπρατεί η Γουιάνα βρίσκονται εντός των συνόρων της, αναζωπυρώνοντας μια εδαφική διαμάχη που χρονολογείται εδώ και περισσότερο από έναν αιώνα.
Οι πρώτες γεωτρήσεις πετρελαίου στη Γουιάνα
Η Exxon Mobil και η Hess αρχικά δεν είχαν ιδέα ότι το σημείο της Γουιάνα θα ήταν τόσο παραγωγικό. Λιγότερο από μια δεκαετία πριν, ο Τζόν Χες, ο παγκόσμιος διευθύνων σύμβουλος της ομώνυμης εταιρείας, δεν μπορούσε να βρει τη Γουιάνα σε ένα χάρτη. Καθώς οι τιμές του πετρελαίου έπεφταν το 2014, έψαχνε έναν τρόπο για να βρει η εταιρεία του νέα κοιτάσματα πετρελαίου με φθηνό κόστος εκτός των παραγωγικών κοιτασμάτων των ΗΠΑ.
Ο Χες πίστευε ότι η παραγωγή των ΗΠΑ θα άρχιζε να συγκρατείται κάποια στιγμή μέσα στην επόμενη δεκαετία και έπρεπε να σχεδιάσει κάτι εκ των προτέρων. Όταν η Shell, τότε εταίρος της Exxon Mobil στη Γουιάνα, αποσύρθηκε από τη χώρα μετά από δεκάδες αποτυχημένες ερευνητικές γεωτρήσεις, ο Χες «επιτέθηκε». Η Shell πούλησε τις μετοχές της το 2014 για 1 δολάριο η κάθε μία, δίνοντας στον Hess ένα μερίδιο 30% στο έργο σε τιμή που θα αποδεικνυόταν τιμή ευκαιρίας. 32 από τις 37 δοκιμές γεωτρήσεων του ομίλου υπό την ηγεσία της Exxon Mobil έχουν βγάλει πετρέλαιο, μακράν το υψηλότερο ποσοστό επιτυχίας της βιομηχανίας στη σύγχρονη ιστορία, ανέφεραν αναλυτές της Bank of America σε σημείωμά τους τον Ιούνιο.
Ο όμιλος αναμένεται να αντλεί περισσότερα από ένα εκατομμύριο βαρέλια ημερησίως καθ’ όλη τη δεκαετία του 2030, σύμφωνα με τον αναλυτή Schreiner Parker της εταιρείας ενεργειακών ερευνών Rystad.Ο Χες, μάλιστα, δήλωσε σε συνέντευξή του πως θεωρεί ότι η κυβέρνηση της Γουιάνας θα έχει φέτος έσοδα άνω του 1,5 δισεκατομμυρίου δολαρίων μέσω της συμφωνίας επιμερισμού της παραγωγής που έχει συνάψει με την κοινοπραξία. Το κατά κεφαλήν ΑΕΠ της Γουιάνα τα επόμενα τρία ή τέσσερα χρόνια αναμένεται να ανέλθει στο επίπεδο του Μεξικού ή της Βραζιλίας, είπε.
Οι πολιτικές αναταραχές στη Γουιάνα ελέω πετρελαίου
Το κόμμα του Τζαγκντεο ανέβηκε στην εξουσία της Γουινέα το 2020 αφού επέκρινε έντονα τη συμφωνία για το πετρέλαιο, χαρακτηρίζοντάς την άδικα ευνοϊκή για την Exxon Mobil. Από τότε που ανέλαβε την εξουσία, ωστόσο, το κυβερνών κόμμα απέσυρε τη συζήτηση για επαναδιαπραγμάτευση της συμφωνίας. «Δεν θέλαμε να εμπλακούμε σε μια διαμάχη αυτή τη στιγμή», δήλωσε ο Τζαγκντεο, συμπληρώνοντας ότι αυτό «θα σκοτώσει την επιθετική δυναμική και την ανάπτυξη που θέλουμε». Ο Ρουτλετζ της Exxon Mobil δήλωσε ότι η επαναδιαπραγμάτευση της συμφωνίας «θα ήταν ένα τεράστιο πρόβλημα για εμάς και θα απέτρεπε άλλους που ενδιαφέρονται να επενδύσουν στη χώρα». Αντί για μια νέα συμφωνία με την Exxon Mobil, ο Τζαγκντεο δήλωσε ότι η κυβέρνησή του έχει επικεντρωθεί στην ανάπτυξη του κρατικού ταμείου πλούτου της για τη διαχείριση των εσόδων από το πετρέλαιο, ενώ ενισχύει τις τοπικές θέσεις εργασίας και βελτιώνει το μερίδιο της Γουιάνας στα έσοδα από τις εξαγωγές σε μελλοντικά έργα.
Tις τελευταίες ημέρες, αξιωματούχοι στο Καράκας κατήγγειλαν την πιο πρόσφατη δημοπρασία πετρελαίου της Γουιάνας ως παραβίαση της εθνικής κυριαρχίας της Βενεζουέλας. «Η Γουιάνα προσπαθεί να καταλάβει τις θάλασσες με τη βία μαζί με την Exxon Mobil, η οποία έχει εξαγοράσει τους πολιτικούς της», δήλωσε ο πρόεδρος της Βενεζουέλας Νικολά Μαδούρο σε ομιλία του, τονίζοντας ότι «η Γουιάνα έχει μετατραπεί σε αμερικανική στρατιωτική βάση». Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ των ΗΠΑ δήλωσε ότι υποστηρίζει τη Γουιάνα, η οποία έχει καταθέσει προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο των Ηνωμένων Εθνών που επιδιώκει να θέσει τέρμα στις αξιώσεις της Βενεζουέλας για τα δύο τρίτα του εδάφους της Γουιάνας και να επιβεβαιώσει τα υφιστάμενα σύνορά της. Η υπόθεση είναι πιθανό να τραβήξει για χρόνια.
Την περασμένη εβδομάδα, ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας προέβλεψε ότι η ζήτηση πετρελαίου και φυσικού αερίου θα κορυφωθεί πριν από το 2030 και στη συνέχεια θα μειωθεί αργά -αν και πολλοί στην πετρελαϊκή βιομηχανία αμφισβητούν την εκτίμηση. Σε τηλεφωνική επικοινωνία μια μέρα νωρίτερα, ο πρόεδρος της Γουιάνας, Ιρφάαν Άλι, είχε παροτρύνει τον Γουίρθ, διευθύνοντα σύμβουλο της Chevron, να αντλήσει το πετρέλαιο της χώρας όσο το δυνατόν γρηγορότερα και να αυξήσει τις τοπικές ευκαιρίες απασχόλησης, με την ελπίδα να βγάλει μεγάλο μέρος του πληθυσμού της χώρας από τη φτώχεια.
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
