THEPOWERGAME
Σε συμφωνία κατέληξαν τα κράτη-μέλη της ΕΕ, για τη μεταρρύθμιση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, μετά από μήνες διαμάχης μεταξύ Γαλλίας και Γερμανίας για την πυρηνική ενέργεια, όπως ανακοίνωσε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο την Τρίτη.
Όπως μάλιστα αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, αυτό θα επιτρέψει στην Προεδρία του Συμβουλίου να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την επίτευξη τελικής συμφωνίας.
Τα σχέδια της ΕΕ να καταστήσει την αγορά λιγότερο ευάλωτη στην αστάθεια ήταν μια απάντηση στην εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η οποία οδήγησε στην άνοδο των τιμών ενέργειας για τους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις πέρυσι.
Η συμφωνία θεωρείται ζωτικής σημασίας για την επιτάχυνση της εξάπλωσης των ΑΠΕ και υπογράφηκε αφού η Γερμανία υποστήριξε έναν συμβιβασμό που επιτρέπει στη Γαλλία να παρέχει επιδοτήσεις για να παρατείνει τη διάρκεια ζωής των υφιστάμενων πυρηνικών αντιδραστήρων της, αλλά με περιορισμούς για να αποτραπεί ένα αθέμιτο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα για τη βιομηχανία της. Η Γαλλίδα υπουργός Ενέργειας επισήμανε ότι η συμφωνία της Τρίτης θα πρέπει να διατηρηθεί και στις επόμενες διαπραγματεύσεις με το κοινοβούλιο.
Deal! The @EUCouncil has reached an agreement on the reform of the EU electricity market design.
The reform aims to:
📌 reduce price volatility
📌 shield consumers from price spikes
📌 boost renewable energies🔗 https://t.co/U91FBvDgYd #EU2023ES pic.twitter.com/USioOjlVxu
— Presidencia española del Consejo de la UE (@eu2023es) October 17, 2023
Η εν λόγω πρόταση αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης μεταρρύθμισης του σχεδιασμού της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας της ΕΕ, η οποία περιλαμβάνει επίσης έναν κανονισμό που επικεντρώνεται στη βελτίωση της προστασίας της Ένωσης από τη χειραγώγηση της αγοράς μέσω καλύτερης παρακολούθησης και διαφάνειας (REMIT). Μια γενική προσέγγιση για το REMIT συμφωνήθηκε κατά τη διάρκεια του Συμβουλίου Μεταφορών, Τηλεπικοινωνιών και Ενέργειας (ενέργεια) στις 19 Ιουνίου 2023.
«Είμαι υπερήφανη που λέω ότι σήμερα κάναμε ένα στρατηγικό βήμα προς τα εμπρός για το μέλλον της ΕΕ. Πετύχαμε μια συμφωνία που θα φαινόταν αδιανόητη μόλις πριν από μερικά χρόνια. Χάρη σε αυτή τη συμφωνία, οι καταναλωτές σε ολόκληρη την ΕΕ θα μπορούν να επωφεληθούν από πολύ πιο σταθερές τιμές ενέργειας, λιγότερη εξάρτηση από την τιμή των ορυκτών καυσίμων και καλύτερη προστασία από μελλοντικές κρίσεις. Θα επιταχύνουμε επίσης την ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, μιας φθηνότερης και καθαρότερης πηγής ενέργειας για τους πολίτες μας» ανέφερε χαρακτηριστικά η Τερέζα Ριμπέρα Ροντρίγκεζ, υπουργός για την Οικολογική Μετάβαση και τη Δημογραφική Πρόκληση της Ισπανίας.
#TTE | EU Energy ministers have agreed in Luxembourg the @EUCouncil position (general approach) on the reform of the electricity market design.
Main results of the Transport, Telecommunications and Energy Council: https://t.co/jOp9poTntJ#EU2023ES pic.twitter.com/Gb37avbEcd
— Presidencia española del Consejo de la UE (@eu2023es) October 17, 2023
Με τη σειρά της, η γαλλική προεδρία τόνισε πως η συμφωνία αντιπροσωπεύει μια «μεγάλη νίκη για τη Γαλλία», και πρόσθεσε ότι θα επιτρέψει στους πολίτες της Γαλλίας να επωφεληθούν από το ανταγωνιστικό κόστος που απορρέει από την πυρηνική ενέργεια, και αυτό με τη σειρά του θα τους επιτρέψει να αποφύγουν μια ξαφνική αύξηση των λογαριασμών ηλεκτρικής ενέργειας.
Μακροπρόθεσμες αγορές ηλεκτρικής ενέργειας
Η μεταρρύθμιση αποσκοπεί στη σταθεροποίηση των μακροπρόθεσμων αγορών ηλεκτρικής ενέργειας με την ενίσχυση της αγοράς για τις συμφωνίες αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας (PPA), τη γενίκευση των αμφίδρομων συμβάσεων επί της διαφοράς (CfD) και τη βελτίωση της ρευστότητας της προθεσμιακής αγοράς, αναφέρει η ανακοίνωση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Το Συμβούλιο συμφώνησε ότι τα κράτη μέλη θα προωθήσουν την υιοθέτηση των συμφωνιών αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, καταργώντας αδικαιολόγητα εμπόδια και δυσανάλογες ή μεροληπτικές διαδικασίες ή επιβαρύνσεις.
Το Συμβούλιο συμφώνησε ότι οι αμφίδρομες συμβάσεις διαφοράς (μακροχρόνιες συμβάσεις που συνάπτονται από δημόσιους φορείς για τη στήριξη επενδύσεων, οι οποίες συμπληρώνουν την τιμή της αγοράς όταν αυτή είναι χαμηλή και ζητούν από τον παραγωγό να επιστρέψει ένα ποσό όταν η τιμή της αγοράς είναι υψηλότερη από ένα ορισμένο όριο, προκειμένου να αποφευχθούν υπερβολικά απρόβλεπτα κέρδη) θα είναι το υποχρεωτικό μοντέλο που θα χρησιμοποιείται όταν η δημόσια χρηματοδότηση εμπλέκεται σε μακροχρόνιες συμβάσεις, με ορισμένες εξαιρέσεις.
Οι αμφίδρομες συμβάσεις διαφοράς θα εφαρμόζονται σε επενδύσεις σε νέες εγκαταστάσεις παραγωγής ενέργειας που βασίζονται στην αιολική ενέργεια, την ηλιακή ενέργεια, τη γεωθερμική ενέργεια, την υδροηλεκτρική ενέργεια χωρίς ταμιευτήρα και την πυρηνική ενέργεια. Αυτό θα παρείχε προβλεψιμότητα και ασφάλεια.
Οι κανόνες για τις αμφίδρομες συμβάσεις διαφοράς θα εφαρμοστούν μόνο μετά από μια μεταβατική περίοδο τριών ετών (πέντε ετών για τα υπεράκτια έργα υβριδικών περιουσιακών στοιχείων που συνδέονται με δύο ή περισσότερες ζώνες υποβολής προσφορών) μετά την έναρξη ισχύος του κανονισμού, προκειμένου να διατηρηθεί η ασφάλεια δικαίου για τα εν εξελίξει έργα.
Το Συμβούλιο πρόσθεσε ευελιξία ως προς τον τρόπο με τον οποίο θα αναδιανέμονται τα έσοδα που παράγει το κράτος μέσω των αμφίδρομων CfDs. Τα έσοδα θα αναδιανέμονται στους τελικούς πελάτες και μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν για τη χρηματοδότηση του κόστους των καθεστώτων άμεσης στήριξης των τιμών ή των επενδύσεων για τη μείωση του κόστους της ηλεκτρικής ενέργειας για τους τελικούς πελάτες.