THEPOWERGAME
Αύξηση σχεδόν 3% σημείωσε η χρήση υδρογόνου παγκοσμίως σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, φτάνοντας τα 95 εκατομμύρια τόνους το 2022. Παρά το γεγονός πως υπήρξε ισχυρή ζήτηση σε όλες τις μεγάλες περιοχές κατανάλωσης, η Ευρώπη δεν «έτρεξε» με τους ίδιους ρυθμούς, αφού υπέστη πλήγμα στη βιομηχανική δραστηριότητα λόγω της απότομης αύξησης των τιμών φυσικού αερίου. Σύμφωνα με την τελευταία έκδοση της ετήσιας έκθεσης της Διεθνούς Υπηρεσίας Ενέργειας (ΙΕΑ), τα επίπεδα παραγωγής μπορούν ακόμη να αυξηθούν σημαντικά έως το 2030, εάν υλοποιηθούν όλα τα έργα που έχουν ανακοινωθεί και υπάρξει κρατική μέριμνα για την ανάπτυξη του «πράσινου» υδρογόνου.
Τα μέτρα για την τόνωση της χρήσης υδρογόνου χαμηλών εκπομπών δεν επαρκούν ακόμη για την επίτευξη των κλιματικών στόχων. Ο αριθμός των έργων που έχουν ανακοινωθεί για υδρογόνο χαμηλών εκπομπών συνεχίζει να επεκτείνεται, την ώρα που περισσότερες από 40 χώρες παγκοσμίως έχουν μέχρι σήμερα χαράξει εθνικές στρατηγικές για το υδρογόνο. Ωστόσο, η εγκατεστημένη δυναμικότητα και οι όγκοι παραμένουν χαμηλοί, καθώς οι κατασκευαστές περιμένουν κυβερνητική στήριξη πριν προβούν σε επενδύσεις. Ως αποτέλεσμα, το υδρογόνο χαμηλών εκπομπών εξακολουθεί να αντιπροσωπεύει λιγότερο από το 1% της συνολικής παραγωγής και χρήσης υδρογόνου, σύμφωνα με την ΙΕΑ. Ο οργανισμός πιστεύει πως η κλιμάκωση της χρήσης «πράσινου» υδρογόνου είναι το «κλειδί» για να καταστεί δυνατή η εκκολαπτόμενη αυτή αγορά. Κυβερνητικά προγράμματα χρηματοδότησης είναι διαθέσιμα μέσω προγραμμάτων όπως η φορολογική πίστωση για την παραγωγή καθαρού υδρογόνου στις ΗΠΑ, τα σημαντικά έργα κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το επιχειρηματικό μοντέλο υδρογόνου χαμηλών εκπομπών άνθρακα του Ηνωμένου Βασιλείου. Ωστόσο, η μεγάλη χρονική υστέρηση μεταξύ των ανακοινώσεων πολιτικής και υλοποίησης αναγκάζει τους προγραμματιστές να καθυστερούν τα έργα.
Ο πληθωρισμός και το υψηλό κόστος δανεισμού αποτελούν βασικά εμπόδια για τον κλάδο, ο οποίος χαρακτηρίζεται από εμπροσθοβαρές κόστος. Στα τέλη του 2022 η εγκατεστημένη ισχύς έφτασε τα 700 μεγαβάτ, ενώ εκτιμάται ότι θα τριπλασιαστεί στα 2 γιγαβάτ έως τα τέλη του 2023, με την Κίνα να εκπροσωπεί τη μισή νέα ισχύ. Η ετήσια παραγωγή υδρογόνου με χαμηλές εκπομπές θα μπορούσε να φθάσει τα 38 εκατομμύρια τόνους ετησίως το 2030, εάν υλοποιηθούν όλα τα έργα που έχουν ανακοινωθεί, με σχεδόν τα τρία τέταρτα αυτής της παραγωγής να προέρχονται από ηλεκτρολύτες που λειτουργούν με Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και το υπόλοιπο με τη χρήση ορυκτών καυσίμων με δέσμευση, χρήση και αποθήκευση άνθρακα. Οι καλύτερες προοπτικές για τη χρήση υδρογόνου με χαμηλές εκπομπές είναι στους βιομηχανικούς τομείς, που είναι δύσκολο να μειωθούν οι εκπομπές, αντικαθιστώντας το υδρογόνο που παράγεται από ορυκτά καύσιμα που δεν έχουν μειωθεί, αλλά η πρόοδος είναι αργή. Η έλλειψη προσοχής στη δημιουργία ζήτησης υδρογόνου καταδεικνύεται από τις υφιστάμενες δεσμεύσεις των χωρών.
Η χρήση υδρογόνου έχει αυξηθεί σημαντικά σε όλες τις μεγάλες περιοχές κατανάλωσης, εκτός από την Ευρώπη. Στην Ευρώπη η χρήση υδρογόνου υπέστη μεγάλο πλήγμα λόγω της μειωμένης δραστηριότητας -ιδιαίτερα στη χημική βιομηχανία-, ως συνέπεια της απότομης αύξησης των τιμών του φυσικού αερίου που προκλήθηκαν από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Αρκετά εργοστάσια λιπασμάτων μείωσαν την παραγωγή τους ή ακόμη και σταμάτησαν τη λειτουργία τους για παρατεταμένες περιόδους του έτους, μειώνοντας τη χρήση υδρογόνου κατά σχεδόν 6% στην περιοχή. Αντίθετα, η Βόρεια Αμερική και η Μέση Ανατολή παρατήρησαν ισχυρή ανάπτυξη (περίπου 7% και στις δύο περιπτώσεις), η οποία υπεραντιστάθμισε την πτώση στην Ευρώπη.
Στην Κίνα η χρήση αυξήθηκε πιο συγκρατημένα (περίπου 0,5%), αλλά η χώρα παραμένει μακράν ο μεγαλύτερος μεμονωμένος καταναλωτής υδρογόνου, αντιπροσωπεύοντας σχεδόν το 30% της παγκόσμιας χρήσης υδρογόνου, υπερδιπλάσια χρήση από τη δεύτερη μεγαλύτερη κατανάλωση, που γίνεται στις ΗΠΑ. Η Ευρώπη ήταν η μόνη μεγάλη καταναλωτική περιοχή στην οποία η χρήση υδρογόνου στη βιομηχανία μειώθηκε το 2022, ως συνέπεια της ενεργειακής κρίσης που προκλήθηκε από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Η χρήση υδρογόνου στη βιομηχανία στην Ευρώπη μειώθηκε κατά 18% το 2022, κυρίως λόγω της μείωσης κατά 20% της δραστηριότητας στον τομέα της αμμωνίας, ο οποίος επηρεάστηκε ιδιαίτερα από τη σύγκρουση.
Η ΙΕΑ αναφέρει ότι οι κυβερνητικοί στόχοι μεταφράζονται σε ποσότητες 35 εκατ. τόνων, έναντι μιας ζήτησης στους 14 εκατ. τόνους. Μια πιθανή λύση είναι τα διμερή συμβόλαια ανάμεσα σε παραγωγούς και αγοραστές, ωστόσο η λύση αυτή δεν βρίσκει πρόσφορο έδαφος. Με στόχο να δημιουργηθεί ζήτηση και να διευκολυνθούν οι επενδύσεις, προτείνονται μια σειρά από λύσεις, όπως οι φοροελαφρύνσεις, η χρήση συμβολαίων CfD και ο σχεδιασμός ανταγωνιστικών δημοπρασιών.