Εν μέσω μεγάλων αυξήσεων στο κόστος των υλικών προχωρούν οι σημαντικές επενδύσεις στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) και στην Ελλάδα. Μάλιστα, σύμφωνα με μελέτη του Διεθνούς Οργανισμού Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (IRENA), η αύξηση κόστους που σημειώθηκε πέρυσι στην ελληνική αγορά φωτοβολταϊκών ήταν η μεγαλύτερη πανευρωπαϊκά (μεταξύ των 20 σημαντικότερων αγορών διεθνώς που περιλαμβάνονται στη μελέτη). Η αύξηση στις τιμές των πάνελ (module) και η χαμηλή διαθεσιμότητα αύξησε κατά 51% το κόστος των φωτοβολταϊκών. Ακολούθησαν η Γερμανία και η Γαλλία με αύξηση 34%.
Παρά την αύξηση κόστους, η εκτίναξη των διεθνών τιμών στα ορυκτά καύσιμα (πετρέλαιο και φυσικό αέριο) την περίοδο 2021-2022 οδήγησε σε μία από τις μεγαλύτερες βελτιώσεις στην ανταγωνιστικότητα της αγοράς ΑΠΕ τις τελευταίες δύο δεκαετίες. Σύμφωνα με τα συμπεράσματα της μελέτης της IRENA, υπολογίζεται ότι το μεσοσταθμικό κόστος παραγωγής (LCOE) των ΑΠΕ σε παγκόσμιο επίπεδο υποχώρησε πέρυσι κατά 3% για τα μεγάλα φωτοβολταϊκά, 5% για τα χερσαία αιολικά, 13% για τη βιοενέργεια και 22% για τη γεωθερμία. Ωστόσο, αυξήσεις παρατηρήθηκαν στα υπεράκτια αιολικά με 2% και στα υδροηλεκτρικά με 18%. Σημειώνεται πως το LCOE προκύπτει από το συνολικό κόστος κατασκευής και λειτουργίας ενός αιολικού ή φωτοβολταϊκού δια το κόστος παραγωγής κατά τη διάρκεια ζωής μιας μονάδας.
© IRENA
Όπως δείχνουν τα στοιχεία του IRENA, μόνο η Ισπανία ξέφυγε από τον κυκεώνα των αυξήσεων. Η Κίνα ήταν ο βασικός μοχλός της παγκόσμιας μείωσης του κόστους για τα φωτοβολταϊκά και τα χερσαία αιολικά, ενώ οι άλλες αγορές αντιμετώπισαν ένα πολύ πιο ετερογενές σύνολο αποτελεσμάτων. Οι μεγάλες ασιατικές αγορές είδαν το συνολικό κόστος να αυξάνεται μεταξύ 2% και 6%. Συνολικά, 11 από τις 20 κορυφαίες αγορές ηλεκτρικής ενέργειας σε κλίμακα κοινής ωφέλειας το 2022 είδαν το συνολικό εγκατεστημένο κόστος τους να αυξάνεται. Οι μεγάλες φωτοβολταϊκές αγορές στη Μέση Ανατολή είδαν τις μεγαλύτερες μειώσεις κόστους. Στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, σημειώθηκε μείωση 62% σε ετήσια βάση λόγω των πολύ ανταγωνιστικών έργων που τέθηκαν σε λειτουργία.
Στη μελέτη της IRENE αναφέρεται πως το 86% των νέων γιγαβάτ που εγκαταστάθηκαν το 2022 είχε χαμηλότερο μεσοσταθμικό κόστος παραγωγής από τα ορυκτά καύσιμα. Το LCOE των φωτοβολταϊκών διεθνώς είναι πλέον στα 0,049 δολάρια ανά κιλοβατώρα (KWh). Όσον αφορά τα αιολικά ,είναι ακόμα χαμηλότερο στα 0,033 δολάρια ανά KWh.
Η έκθεση παρουσιάζει τον ρυθμό με τον οποίο έχει βελτιωθεί η ανταγωνιστικότητα της ηλιακής και αιολικής ενέργειας. Το 2010, το LCOE των χερσαίων αιολικών ήταν 95% υψηλότερο από το αντίστοιχο κόστος της φθηνότερης τεχνολογίας παραγωγής ρεύματος με ορυκτά καύσιμα.. Το 2022, το LCOE των νέων χερσαίων αιολικών έργων ήταν 52% χαμηλότερο από τις φθηνότερες λύσεις παραγωγής ρεύματος με καύση ορυκτών καυσίμων.
Την ίδια περίοδο, το LCOE της υπεράκτιας αιολικής ενέργειας από 258% ακριβότερο από τη φθηνότερη επιλογή ορυκτών καυσίμων έγινε μόλις 17% ακριβότερο, καθώς το κόστος μειώθηκε από 0,197 $/kWh σε 0,081 $/kWh. Στα φωτοβολταϊκά από ένα LCOE 0,445 $/kWh το 2010 (710% ακριβότερο από το φθηνότερο ορυκτό καύσιμο), έχει μειωθεί σε 0,049 $/kWh. Αυτό καθιστά τα φωτοβολταϊκά 29% χαμηλότερα από τη φθηνότερη επιλογή με καύση ορυκτών καυσίμων.
Οι τεχνολογίες ηλιακής και αιολικής ενέργειας – εκτός από περιβαλλοντικά οφέλη – συμβάλλουν και στη μείωση του ηλεκτρικού ρεύματος. Την περίοδο 2021-2022 καταγράφεται μία από τις μεγαλύτερες βελτιώσεις στην ανταγωνιστικότητα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας τις τελευταίες δύο δεκαετίες. Ο διευθυντής του IRENA, Φρανσέσκο Λα Καμέρα δήλωσε ότι ο πλανήτης θα πρέπει να προσθέσει 1.000 γιγαβάτ ΑΠΕ ετησίως ως το 2030 για να διατηρηθεί εντός του ορίου 1,5 βαθμών Κελσίου στην αύξηση της μέσης θερμοκρασίας, δηλαδή τα τριπλάσια επίπεδα από το 2022.
