THEPOWERGAME
Η Κίνα είναι μακράν ο φθηνότερος και μεγαλύτερος προμηθευτής πολλών από τα βασικά δομικά στοιχεία για καθαρές τεχνολογίες. Είναι υπεύθυνη για την παραγωγή περίπου 90% των παγκόσμιων στοιχείων σπάνιων γαιών, τουλάχιστον το 80% όλων των σταδίων κατασκευής ηλιακών συλλεκτών και το 60% των ανεμογεννητριών και των μπαταριών ηλεκτρικών αυτοκινήτων. Σε ορισμένα από τα υλικά που χρησιμοποιούνται σε μπαταρίες και σε πιο εξειδικευμένα προϊόντα, το μερίδιο αγοράς της Κίνας είναι κοντά στο 100%.
Η άνοδος των εταιρειών καθαρής τεχνολογίας στην Κίνα αποτελεί τεράστια ανταγωνιστική απειλή για τις δυτικές μεταποιητικές βιομηχανίες, συμπεριλαμβανομένων των παλαιών κατασκευαστών αυτοκινήτων και των ενεργειακών κολοσσών. Στο πλαίσιο ενός τεχνολογικού ψυχρού πολέμου με τη Δύση, η ανάπτυξη της Κίνας έχει αρχίσει να τρομάζει τη Δύση.
Η στροφή της Κίνας στην εφοδιαστική αλυσίδα καθαρής τεχνολογίας θυμίζει το παράδειγμα της Σαουδικής Αραβίας στην αγορά πετρελαίου. Ακριβώς όπως η πετροχημική παραγωγή παρέχει ένα ακλόνητο στρατηγικό απόθεμα για το κράτος του Κόλπου, η κυριαρχία της Κίνας σε αυτούς τους τομείς επανακαθορίζει τη θέση της στον γεωπολιτικό χάρτη. Και ενώ ο ανταγωνισμός κορυφώνεται, η Κίνα παρακολουθεί από μία άλλη θέση τη μάχη ενάντια στην υπερθέρμανση του πλανήτη. Το διακύβευμα είναι μεγάλο. Οι δυτικές κυβερνήσεις προσπαθούν τώρα απεγνωσμένα να φτάσουν την άνοδο της Κίνας στην κορυφή των κρίσιμων βιομηχανικών αλυσίδων εφοδιασμού ορυκτών και Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, και οι ομόλογοί του στην Ευρώπη έχουν αρχίσει να χρησιμοποιούν εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια σε επιδοτήσεις που χρηματοδοτούνται από τους φορολογουμένους.
Οι αναλυτές σημειώνουν στους FT πως οι απόψεις διίστανται σχετικά με το πόσο καιρό θα χρειαστεί η Δύση για να απελευθερωθεί από τον κινεζικό έλεγχο μεγάλων τμημάτων της αλυσίδας εφοδιασμού καθαρής τεχνολογίας -ή, σε ένα χειρότερο σενάριο, εάν αυτό μπορεί να επιτευχθεί. Οι περισσότεροι πιστεύουν ότι θα είναι αδύνατον για την Ευρώπη να επιτύχει τους φιλόδοξους στόχους της για την κλιματική αλλαγή χωρίς να διατηρήσει μια πολύ βαθιά σχέση με το Πεκίνο. Ακόμη και οι ΗΠΑ -οι οποίες διαθέτουν βαθύτερες τσέπες και ισχυρότερη πολιτική υποστήριξη για να αποσυνδεθούν από την Κίνα- θα αντιμετωπίσουν ένα έργο-μαμούθ στη δημιουργία μιας νέας αλυσίδας εφοδιασμού καθαρής τεχνολογίας, που θα αποκλείει την Κίνα.
Την ώρα πάντως που πολλές δυτικές κυβερνήσεις πιέζουν να μειώσουν την εξάρτησή τους από την Κίνα, ο Jakob Stausholm, διευθύνων σύμβουλος του Rio Tinto, που είναι ένα από τα μεγαλύτερα ορυχεία χαλκού στον κόσμο, επισήμανε ότι μέρος της επιτυχίας του αγγλοαυστραλιανού ομίλου τις τελευταίες δεκαετίες οφείλεται στη ζήτηση από την Κίνα. «Συνεργαζόμαστε καλά με τους Κινέζους πελάτες μας επειδή οι Κινέζοι πελάτες μας, όπως εμείς, σκέφτονται μακροπρόθεσμα», δήλωσε σε μια συνέντευξη στο Oyu Tolgoi τον Ιούλιο.
Εκεί που η Δύση θα κληθεί να αντιμετωπίσει πραγματικά την Κίνα είναι στα λιγότερο προφανή μέρη της εφοδιαστικής αλυσίδας, ειδικά την επεξεργασία και τη διύλιση υλικών. Η Κίνα είναι ο κορυφαίος παραγωγός για τουλάχιστον 35 από τα 54 ορυκτά προϊόντα που θεωρούνται κρίσιμα για τις ΗΠΑ, σύμφωνα με ανάλυση του υπουργείου Εσωτερικών των ΗΠΑ και του Γεωλογικού Ινστιτούτου των ΗΠΑ. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η θέση της Κίνας φαίνεται ανυπέρβλητη. Για παράδειγμα, παράγει το «ιλιγγιώδες» 98% της παγκόσμιας προμήθειας ακατέργαστου γαλλίου. Στις μπαταρίες ηλεκτρικών αυτοκινήτων κατέχει μερίδιο 90%, σύμφωνα με την Goldman Sachs. Αντιστοίχως, στην παραγωγή γραφίτη, ενώ το μερίδιο αγοράς της Κίνας στα αποθέματα γραφίτη είναι λίγο περισσότερο από 20%, το μερίδιο αγοράς της για την επεξεργασία γραφίτη είναι σχεδόν 70%, σύμφωνα με την Goldman. Σε πολλές άλλες σημαντικές βιομηχανίες καθαρής τεχνολογίας που προηγουμένως κυριαρχούσαν δυτικές εταιρείες, συμπεριλαμβανομένων των ανεμογεννητριών, η Κίνα απολαμβάνει τώρα μια σταθερή θέση.
Περισσότερες από τις μισές νέες ανεμογεννήτριες που θα εγκατασταθούν φέτος θα βρίσκονται στην Κίνα, σύμφωνα με το Παγκόσμιο Συμβούλιο Αιολικής Ενέργειας. Στην παραγωγή ατράκτων, που στεγάζουν τον εξοπλισμό παραγωγής ενέργειας του στροβίλου, η Κίνα κατέχει μερίδιο αγοράς 60%. Αυτήν τη στιγμή κατασκευάζει περισσότερες από 60 νέες εγκαταστάσεις συναρμολόγησης ατράκτων, προσθέτοντας στις 100 που ήδη λειτουργούν. Τα δεδομένα GWEC δείχνουν ότι η Κίνα έχει περισσότερο από 70% μερίδιο αγοράς πολλών κρίσιμων εξαρτημάτων.
Κινεζικά ηλιακά πάνελ αξίας περίπου 7 δισ. ευρώ βρίσκονται επί του παρόντος σε ευρωπαϊκές αποθήκες, για παράδειγμα, καθώς η προσφορά υπερβαίνει τη ζήτηση, σύμφωνα με τη Rystad Energy, μια συμβουλευτική εταιρεία. Το απόθεμα είναι σχεδόν αρκετό για να τροφοδοτήσει όλα τα σπίτια στο Λονδίνο και στο Παρίσι, μαζί, για έναν χρόνο. Κι όμως, υπάρχει βαθύτερος φόβος: μια υπερβολική εξάρτηση από μια Κίνα που φαίνεται ολοένα και πιο πρόθυμη να οπλίσει την κυριαρχία της.