THEPOWERGAME
Με τις υψηλές θερμοκρασίες και τα απρόβλεπτα καιρικά φαινόμενα να γίνονται συχνότερα από τη μια καλλιεργητική περίοδο στην άλλη, η κλιματική κρίση έφθασε νωρίτερα απ’ ότι αναμένονταν και επηρεάζει την αγροτική παραγωγή σε κάθε γωνιά του κόσμου. Αν και έχουν υπαναχωρήσει οι ανοδικές τάσεις στον πληθωρισμό, η αρνητική επίδραση του άστατου καιρού στις καλλιέργειες αναμένεται να διατηρήσει το κόστος των τροφίμων σε υψηλότερα επίπεδα από τα τέλη του 2019.
Εάν, μάλιστα, συμπεριλάβει κανείς τα γεωπολιτικά συμφέροντα των χωρών, όπως η άρνηση της Ρωσίας να ανανεώσει τη συμφωνία για σιτηρά με την Ουκρανία ή την απόφαση της Ινδίας να παγώσει τις εξαγωγές ρυζιού, τότε διαμορφώνεται ένα εκρηκτικό μείγμα για τις δαπάνες διαβίωσης των νοικοκυριών για τον αναπτυσσόμενο αλλά και τον ανεπτυγμένο κόσμο. Μια αναζωπύρωση των πιέσεων στις τιμές των τροφίμων μετά την υποχώρηση που σημειώθηκε πρόσφατα θα αποτελούσε πλήγμα στην αγοραστική δύναμη των πολιτών και κατ’ επέκταση την καταναλωτική εμπιστοσύνη.
Στην Ελλάδα, οι παρατεταμένες βροχοπτώσεις μέσα στον Μάιο οδήγησαν σε μείωση της παραγωγής κερασιών στη Φθιώτιδα, με τις τιμές πώλησης να κυμαίνονται περίπου στα 9 ευρώ το κιλό. Η ξηρασία στην Ισπανία, η οποία αντιπροσωπεύει το 75% της παγκόσμιας παραγωγής ελαιόλαδου, προκάλεσε τη μείωση της σοδειάς στο ένα τρίτο των αρχικών εκτιμήσεων για την καλλιεργητική περίοδο 2022/23, όπως αναφέρεται από την έκδοση Olive OilTimes.
Γενικά, ο καύσωνας στον ευρωπαϊκό Νότο επιφέρει επιπτώσεις στην παραγωγή γάλακτος και ντομάτας, ενώ οι σοδειές των σιτηρών θα είναι μικρότερες λόγω της μεγάλης ξηρασίας. Στην Ουκρανία, η σοδειά του σιταριού για την καλλιεργητική περίοδο 2023/24 θα είναι χαμηλότερη κατά 16% σε σχέση με ένα 12μήνο πριν και 34% από τον μέσο όρο της τελευταίας πενταετίας, σύμφωνα με τις πρόσφατες προβλέψεις του αμερικανικού υπουργείου Γεωργίας (USDA). Ο πόλεμος έχει καταστρέψει μεγάλες αγροτικές εκτάσεις.
Σε κίνδυνο βρίσκονται, επίσης, οι αποδόσεις των καλλιεργειών ρυζιού στην Κίνα. Πρόκειται για μια από τις πολυπληθέστερες χώρες με τη μεγαλύτερη παραγωγή σιτηρών. Οι μεγάλες βροχοπτώσεις, ωστόσο, θέτουν υπό αμφισβήτηση την επισιτιστική επάρκεια της χώρας, ενώ προβλέψεις κάνουν λόγο για πτώση των αποδόσεων κατά 8% έως τα τέλη του αιώνα, αναφέρει το εξειδικευμένο περιοδικό New Scientist. Οι συνθήκες για την αγροτική παραγωγή των ΗΠΑ ήταν οι χειρότερες της τελευταίας 30ετίας πριν υπάρξει μια αποσυμφόρηση από τις πρόσφατες βροχοπτώσεις στα μεσοδυτικά, υπογραμμίζουν οι ειδήμονες στο Bloomberg.
Μολονότι ο δείκτης των τιμών τροφίμων του Οργανισμού Γεωργίας και Τροφίμων του ΟΗΕ (FAO) διαμορφώθηκε στο 122,3 τον Ιούνιο του 2023, αντανακλώντας μια πτώση 1,4% από τον Μάιο και 23,4% από τα υψηλά επίπεδα που είχαν καταγραφεί τον Μάρτιο του 2022, δηλαδή στην απαρχή της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, το κόστος σε βασικά είδη παραμένει υψηλότερο από το 2019. Τότε ο δείκτης του FAO κινούνταν στο 95,1 και το 2018 στο 95,9. «Ακόμη αντιμετωπίζουμε ένα πληθωριστικό περιβάλλον» δήλωσε ο Τίμοθι Μπέντον, αναλυτής στο κέντρο ερευνών Chatham House. «Και αν και ο πληθωρισμός υποχωρεί, αυτό δεν σημαίνει πως υποχωρούν οι τιμές. Απλά σημαίνει πως αυξάνονται σε βραδύτερους ρυθμούς», υπογραμμίζει ο ίδιος στο Bloomberg.