THEPOWERGAME
Ξεκινούν σε λιγότερο από έναν μήνα οι συζητήσεις, ώστε να τεθεί επί τάπητος και να συγκεκριμενοποιηθεί το σχέδιο που προετοιμάζουν Κύπρος και Ισραήλ ως μία «εναλλακτική εκδοχή» του αγωγού EastMed. To σχέδιο αφορά την κατασκευή ενός υποθαλάσσιου αγωγού που θα συνδέει την Κύπρο και την ΑΟΖ του Ισραήλ. Πρόκειται, για έναν αγωγό ο οποίος θα μεταφέρει ποσότητα φυσικού αερίου από την ισραηλινή ΑΟΖ στην Κύπρο για υγροποίηση (LNG) σε πλωτό τερματικό σταθμό (FLNG) ώστε να καλύπτει ανάγκες του νησιού αλλά και εξαγωγές στις διεθνείς αγορές.
Σύμφωνα με τα όσα δήλωσε στο Reuters ανώτατος ενεργειακός αξιωματούχος του νησιού«η Κύπρος ελπίζει να προχωρήσουν τα σχέδια». Τόσο ο ισραηλινός πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου όσο και ο Πρόεδρος της Κύπρου Νίκος Χριστοδουλίδης υποστηρίζουν το σχέδιο, με τις συνομιλίες να αναμένεται να ξεκινήσουν τον Ιούλιο του 2023, προαναγγέλλοντας πιθανώς το τέλος του αγωγού EastMed. Οι προτάσεις της νέας κυπριακής κυβέρνησης, που βρίσκεται στην εξουσία από τον Μάρτιο, αντιπροσωπεύουν μια αισθητά διαφορετική προσέγγιση από τις προηγούμενες κυβερνήσεις της χώρας. Αντί για τον αγωγό EastMed – μήκους 2.000 χιλιομέτρων που θα συνέδεε το Ισραήλ, μέσω Κύπρου και Ελλάδας, με την Ευρώπη – η νέα κυβέρνηση προτείνει μια πολύ συντομότερη διασύνδεση με τα πεδία στα ανοιχτά του Ισραήλ.
Ένα σχέδιο για αγωγό που θα συνδέει τα κοιτάσματα του Ισραήλ με την Κύπρο προωθεί εδώ και πολύ καιρό η ελληνική Energean. Μάλιστα, σύμφωνα με τον χάρτη που έδωσε στη δημοσιότητα πριν λίγες ημέρες αποτυπώνεται για πρώτη φορά ο σχεδιαζόμενος υποθαλάσσιος αγωγός που θα συνδέσει τα υφιστάμενα ισραηλινά κοιτάσματα και όσα άλλα αναμένεται να προκύψουν στην «Περιοχή Όλυμπος» με τον Βασιλικό, όπου πρόκειται να κατασκευαστεί σταθμός υγροποίησης. Υπενθυμίζεται πως η Energean ανακοίνωσε στις 18/5/2023 ότι μέχρι τον Σεπτέμβριο 2023 θα υποβάλει προς έγκριση στην ισραηλινή κυβέρνηση ολοκληρωμένο πρόγραμμα αξιοποίησης των κοιτασμάτων.
«Σχέσεις πιο δυνατές από ποτέ»
«Η σχέση Κύπρου, Ελλάδας και Ισραήλ έχει εξελιχθεί σε μια στρατηγική σχέση που βασίζεται σε ένα κοινό όραμα για μια ευημερούσα Ανατολική Μεσόγειο», δήλωσε τη Δευτέρα ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας από το Ελληνο-Ισραηλινό Φόρουμ στη Λευκωσία. Κύπρος και Ισραήλ επιθυμούν να σπάσουν το μονοπώλιο της Αιγύπτου με την Ελλάδα να είναι η μόνη χώρα μέσα στο σχήμα χωρίς επιβεβαιωμένα κοιτάσματα. Σημειώνεται πάντως πως ετοιμάζεται για τις πρώτες γεωτρήσεις το 2024 από την κοινοπραξία Exxon Mobil – HellenIQ Energy νότια και νοτιοδυτικά της Κρήτης, όπου τα σεισμικά δεδομένα δημιουργούν αισιοδοξία.
Απο πλευράς του ο Γιώργος Παπαναστασίου, υπουργός Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας της Κύπρου σημείωσε ότι ο αγωγός EastMed, ο οποίος συζητείται μεταξύ Ισραήλ, Κύπρου και Ελλάδας για περίπου μια δεκαετία, δεν είχε εγκαταλειφθεί, αλλά αντιμετώπισε προκλήσεις. Προκλήσεις αντιμετωπίζει και η περιοχή. Ο γεωγραφικός χώρος που ενώνει το Ισραήλ με την Ελλάδα και την Κύπρο είναι ο ίδιος που πυροδοτεί και τις εντάσεις με την Τουρκία, -με την Άγκυρα να εγείρει αξιώσεις σε θαλάσσιες περιοχές κοντά στις κυπριακές και ελληνικές ακτές και σε περιοχές αποκλειστικής οικονομικής δικαιοδοσίας των δύο χωρών.