THEPOWERGAME
Η φορολόγηση των ηλεκτρικών αυτοκινήτων για κάθε… χιλιόμετρο που διανύουν είναι μια πιθανή απάντηση στα χαμένα έσοδα από τους ειδικούς φόρους στη βενζίνη, σύμφωνα με έκθεση του βρετανικού ιδρύματος Resolution Foundation σε συνεργασία με το LSE. Η έκθεση, με μία πρόταση προς τη βρετανική κυβέρνηση για επιβολή «οδικού τέλους» στα ηλεκτρικά οχήματα, επιχειρεί να δώσει λύση στη «μαύρη τρύπα» από τα χαμένα έσοδα από τους φόρους και τα τέλη κυκλοφορίας που συνδέονται με τα ορυκτά καύσιμα, τους οποίους επιβάλλουν σήμερα πολλές ευρωπαϊκές κυβερνήσεις. Πρόταση που θεωρείται προάγγελος για ολόκληρη την Ευρώπη.
Ειδικότερα, σύμφωνα με την αναφορά του Economy 2030 Inquiry, που χρηματοδοτήθηκε από το Ίδρυμα Nuffield, η βρετανική κυβέρνηση θα πρέπει να χρεώνει τους οδηγούς ηλεκτρικών αυτοκινήτων 6 αγγλικές πένες ανά μίλι για να χρησιμοποιούν τους δρόμους της Μεγάλης Βρετανίας, διαφορετικά κινδυνεύει να χάσει δισεκατομμύρια από τα δημόσια οικονομικά κάθε χρόνο. Όπως αναφέρεται στην έκθεση, η ταχεία ταχύτητα της στροφής των οδηγών στα ηλεκτρικά οχήματα από τα βενζινοκίνητα δημιουργεί σημαντικά ερωτήματα στην κυβέρνηση όσον αφορά τον τρόπο αντιμετώπισης των αρνητικών επιπτώσεων στα έσοδα του προϋπολογισμού.
Αντίστοιχα προβλήματα αντιμετωπίζουν και πολλές άλλες κυβερνήσεις της Γηραιάς Ηπείρου, που επιβάλλουν ειδικά τέλη στα καύσιμα κίνησης, που χρησιμοποιούν τα συμβατικά αυτοκίνητα.
Επικαλούμενο τα στοιχεία του Resolution Foundation, η έκθεση τονίζει πως πλέον υπάρχουν 1,1 εκατομμύριο ηλεκτρικά οχήματα στους δρόμους του Ηνωμένου Βασιλείου, από 748.349 το 2021. Ο ρυθμός στροφής των καταναλωτών στην ηλεκτροκίνηση αποδείχθηκε γρηγορότερος από τις προβλέψεις, με τα ηλεκτροκίνητα οχήματα να αντιπροσωπεύουν το ένα στα επτά νέα αυτοκίνητα που αγοράστηκαν πέρυσι.
Σημειώνεται ότι η βρετανική κυβέρνηση στοχεύει στην απαγόρευση πώλησης νέων βενζινοκίνητων και πετρελαιοκίνητων οχημάτων το 2030, αλλά και των υβριδικών, που χρησιμοποιούν συνδυασμό ηλεκτρικών και συμβατικών καυσίμων, έως το 2035. Ωστόσο, η «πράσινη» μετάβαση θέτει σοβαρές προκλήσεις στην κυβέρνηση, επειδή όσο περισσότερα ηλεκτρικά οχήματα κυκλοφορούν, τόσο χαμηλότερα έσοδα συνεπάγονται για τα κρατικά ταμεία από τη φορολόγηση των συμβατικών αυτοκινήτων.
Την ίδια ώρα, μέχρι το 2025 τα ηλεκτρικά οχήματα απαλλάσσονται από τα βρετανικά τέλη κυκλοφορίας (VED), όπως συμβαίνει και στην Ελλάδα. Σύμφωνα με το Resolution Foundation, αυτό θα σήμαινε για το Ηνωμένο Βασίλειο έλλειμμα 10 δισεκατομμυρίων λιρών ετησίως στα δημόσια οικονομικά μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 2030. Έτσι, πρότεινε σε ένα από τα reports του στην κυβέρνηση να εισαχθεί ένα νέο «οδικό τέλος» για τα ηλεκτρικά οχήματα, που θα αντιστοιχεί σε περίπου έξι πένες ανά ένα μίλι. Σύμφωνα με το report, αυτός είναι ένας επαρκής τρόπος για να αντισταθμιστεί η μείωση των εσόδων από τα τέλη κυκλοφορίας την επόμενη δεκαετία, ενώ ταυτόχρονα θα εξακολουθεί να διατηρεί το κίνητρο μετάβασης στην ηλεκτροκίνηση για τους οδηγούς, καθώς και πάλι τα ηλεκτρικά οχήματα θα είναι φθηνότερα κατά 30% από τα οχήματα ορυκτών καυσίμων. Το «οδικό τέλος» θα μπορεί να χρεώνεται με τη χρήση των δεδομένων GPS.
Κατά μέσο όρο, οι οδηγοί στο Ηνωμένο Βασίλειο διανύουν πίσω από το τιμόνι 5.506 μίλια τον χρόνο. Επιβάλλοντάς τους το «οδικό τέλος», θα χρεωθούν με 300 λίρες σε ετήσια βάση, ποσό άνω του VED που ισχύει σήμερα.
Όπως προαναφέρθηκε, οι οδηγοί ηλεκτροκίνητων οχημάτων θα υποχρεωθούν να καταβάλουν για πρώτη φορά VED από τον Απρίλιο του 2025 και μετά. Σύμφωνα με τους στόχους του προϋπολογισμού, τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα που ταξινομούνται από τον Απρίλιο του 2025 θα πληρώνουν VED 10 λιρών το πρώτο έτος και στη συνέχεια θα μεταβούν στην τυπική τιμή των 165 λιρών. Ο βασικός συντελεστής θα ισχύει επίσης για ηλεκτρικά οχήματα που ταξινομήθηκαν για πρώτη φορά μετά τον Απρίλιο του 2017.
Το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους ισχυρίζεται ότι το μέτρο θα φέρει καθαρά έσοδα 515 εκατ. λιρών τη χρονιά 2025-2026, 985 εκατ. λίρες την επόμενη και το τρίτο έτος 1,59 δισ. λίρες, καθώς θα αυξάνονται συνεχώς οι ιδιοκτήτες ηλεκτροκίνητων οχημάτων.
Εν τω μεταξύ, η εξαίρεση από τον φόρο πολυτελείας για τα ηλεκτρικά οχήματα επίσης θα σταματήσει να ισχύει από το 2025, την ώρα που για τα συμβατικά οχήματα αυτός επιβάλλεται από τις 40.000 λίρες και πάνω. Αν δηλαδή, για παράδειγμα, κάποιος κατέχει ένα όχημα που χρησιμοποιεί ορυκτά καύσιμα με αξία τουλάχιστον 40.000 λιρών, τότε πληρώνει φόρο πολυτελείας ύψους 355 λιρών τον χρόνο, ποσό που αυξάνεται αναλόγως της αξίας και του έτους ταξινόμησης του οχήματος.
Τον Φεβρουάριο του περασμένου έτους προτάθηκε στη βρετανικη κυβέρνηση να εξετάσει έναν «οδικό φόρο», σύμφωνα με τον οποίο οι οδηγοί θα πληρώνουν φόρους ανάλογα με την απόσταση που έχουν διανύσει, τον τύπο του οχήματός τους και την κυκλοφοριακή συμφόρηση.
«Εάν δεν εκσυγχρονίσουμε την οδική φορολογία, ώστε να αντικατοπτρίζει τα αυτοκίνητα που κυκλοφορούν στους δρόμους μας σήμερα και στο μέλλον, κινδυνεύουμε να ασκήσουμε ακόμη μεγαλύτερη πίεση στα δημόσια οικονομικά και στους πολυσύχναστους δρόμους μας», εξήγησε ο Jonny Marshall, ανώτερος οικονομολόγος στο Resolution Foundation.
Από την πλευρά της, η αντίστοιχη βρετανική Ένωση Δήμων και Κοινοτήτων, που εκπροσωπεί τους ΟΤΑ σε Αγγλία και Ουαλία, ανακοίνωσε: «Ενώ τα δημοτικά συμβούλια εργάζονται σκληρά για να υποστηρίξουν τη μετάβαση σε οχήματα μηδενικών εκπομπών, είναι ζωτικής σημασίας να αποφύγουμε μια τεράστια αύξηση των επιπέδων κυκλοφορίας στους τοπικούς μας δρόμους, η οποία σύμφωνα με τα επίσημα στατιστικά στοιχεία θα μπορούσε να είναι 54% υψηλότερη μέχρι το 2060».
Η έκθεση, αν και αφορά αποκλειστικά το Ηνωμένο Βασίλειο, αποτυπώνει το πρόβλημα που θα κληθεί να αντιμετωπίσει ολόκληρη η Ευρώπη μετά την ολοκλήρωση της «πράσινης» μετάβασης και της ηλεκτροκίνησης.
Υπενθυμίζεται ότι στην Ελλάδα πριν από λίγες ημέρες εκπονήθηκε το Εθνικό Σχέδιο Ηλεκτροκίνησης, με το οποίο θεσπίζονται για πρώτη φορά στη χώρα μας συγκεκριμένοι στόχοι για τις αναγκαίες δημόσια προσβάσιμες υποδομές φόρτισης που θα εξυπηρετούν τις οδικές μεταφορές, με χρονικά ορόσημα τα έτη 2025, 2030 και 2035. Οι στόχοι αυτοί λαμβάνουν υπόψη τους τους εθνικούς στόχους για ταξινομήσεις νέων ηλεκτρικών οχημάτων, που περιλαμβάνονται στο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα, καθώς και στον Εθνικό Κλιματικό Νόμο, συμπληρώνοντας και ολοκληρώνοντας έτσι τη στοχοθεσία για την ηλεκτροκίνηση, αποτελώντας την πυξίδα των πολιτικών της χώρας στον τομέα αυτόν τα επόμενα χρόνια.
Μάλιστα, η ανάπτυξη της ηλεκτροκίνησης, με στόχο το 2030 ένα στα τρία νέα οχήματα που κυκλοφορεί στη χώρα να είναι ηλεκτρικό, αποτελεί έναν από τους βασικούς άξονες του Κλιματικού Νόμου. Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Ενέργειας, φέτος σχεδόν ένα στα 10 νέα οχήματα που ταξινομούνται στη χώρα είναι είτε ηλεκτρικό, είτε υβριδικό (μπορεί δηλαδή να κινείται τόσο με βενζίνη, όσο και με ηλεκτρική ενέργεια).