THEPOWERGAME
Έχοντας ως βασικό μοχλό την αυτονομία και την αποτελεσματικότητα στην επιχειρηματολογία υπέρ της πυρηνικής ενέργειας, 16 κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με πρωτοστάτη τη Γαλλία, εξετάζουν αύξηση της εγκατεστημένης ισχύος στα δίκτυα ηλεκτροδότησης από τα 100 γιγαβάτ (GW), που ισχύουν σήμερα, στα 150 GW μέχρι το 2050. Αυτός είναι ο κεντρικός στόχος στην κοινή διακήρυξη που υπέγραψαν την Τρίτη στο Παρίσι, με το «στρατόπεδο» των κρατών-μελών που διαφωνεί με την πυρηνική ενέργεια να παρακολουθεί από απόσταση τις εξελίξεις.
Τα επιχειρήματα της «Πυρηνικής Συμμαχίας» δεν είναι αμελητέα. Μετά την ενεργοποίηση του πυρηνικού αντιδραστήρα Olkiluto 3 στη Φινλανδία τον περασμένο Απρίλιο, οι εγχώριες τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος υποχώρησαν κατά 75%. Τα οφέλη δεν περιορίζονται αποκλειστικά στο κόστος ενέργειας. Υπόσχονται μια γενικότερη αποκλιμάκωση των ανατιμήσεων στην πραγματική οικονομία. Η ενέργεια και τα τρόφιμα παίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην εκτίναξη του πληθωρισμού στην Ευρώπη, ιδιαίτερα μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Για να καταφέρει η ΕΕ να φθάσει τα 150 GW σε εγκατεστημένη ισχύ από πυρηνική ενέργεια θα πρέπει να συνεχιστεί η λειτουργία των υπαρχόντων μονάδων, σε συνδυασμό με την κατασκευή 30 έως και 45 νέων αντιδραστήρων και την ανάπτυξη των μικρών αρθρωτών αντιδραστήρων (SMR) στην ΕΕ, δήλωσε η Γαλλίδα υπουργός Ενέργειας, Ανιές Πανιέρ-Ρουνασέρ. Πρόσθεσε πως οι υπολογισμοί αυτοί προκύπτουν από την εξέταση διαφορετικών προγραμμάτων για τη μείωση των εκπομπών ρύπων και την αντικατάσταση παλαιών αντιδραστήρων.
Σχεδόν μισό εκατομμύριο νέες θέσεις εργασίας
Μια ενίσχυση της παραγωγής ρεύματος κατά 50 GW από πυρηνική ενέργεια συνεπάγεται 450.000 νέες θέσεων εργασίας στην Ευρώπη μέχρι το 2050, είπε η Γαλλίδα υπουργός. «Είναι ένα τεράστιο νούμερο», πρόσθεσε. Σε σχετική ανακοίνωση, το υπουργείο Ενέργειας της Γαλλίας διευκρινίζει ότι 200.000 θέσεις θα αφορούν εξειδικευμένη εργασία. Υπό αυτές τις προϋποθέσεις, η πυρηνική ενέργεια θα διατηρήσει το 25% στο ενεργειακό μείγμα της Ευρώπης που κατέχει σήμερα.
Εκτός της Γαλλίας και της Φινλανδίας, σε αυτήν την ευρωπαϊκή συμμαχία για την πυρηνική ενέργεια συμμετέχουν το Βέλγιο, η Βουλγαρία, η Κροατία, η Τσεχία, η Ουγγαρία, η Ολλανδία, η Πολωνία, η Ρουμανία, η Σλοβακία, η Σλοβενία, η Εσθονία, η Σουηδία. Στη συνάντηση του Παρισιού αυτήν την εβδομάδα συμμετείχε, επίσης, η Ιταλία ως παρατηρητής και η Βρετανία, που ανταποκρίθηκε σε πρόσκληση. Η Σουηδία τήρησε ουδέτερη στάση, καθώς κρατά την εκ περιτροπής προεδρία της ΕΕ. Παρούσα ήταν και η επίτροπος Ενέργειας, Κάντρι Σίμσον, προκειμένου να «ακούσει τον προβληματισμό» των συγκεκριμένων κρατών-μελών. Υπογράμμισε πως η Κομισιόν ζήτησε «μια συνοπτική έκθεση για τη φύση των προγραμμάτων» που συζητούνται.
Γοργά βήματα
Η «Πυρηνική Συμμαχία» δημιουργήθηκε κάτω από τις αντίξοες συνθήκες της ολοκληρωτικής διάρρηξης των σχέσεων Ρωσίας – ΕΕ και της συνακόλουθης ενεργειακής κρίσης. Στα τέλη του περσινού Φεβρουαρίου πραγματοποιήθηκε η πρώτη συνάντηση της συμμαχίας στις παρυφές της άτυπης συνόδου κορυφής της ΕΕ. Ακολούθησε μια δεύτερη συνάντηση τον Μάρτιο. Τη συνάντηση αυτής της εβδομάδας χαρακτήρισε η Βουλγαρία ως «μεγάλη πρόοδο για την αναβάθμιση της ενεργειακής ασφάλειας» της Ευρώπης. Η Βρετανία θεώρησε πως ήταν μια «φανταστική ευκαιρία» για να έρθει σε επαφή με Ευρωπαίους εταίρους. Νέες διαβουλεύσεις θα λάβουν χώρα στις 19 Ιουνίου, με αφορμή τη συνάντηση των υπουργών Ενέργειας της ΕΕ. Σε εκείνη τη φάση σκοπός θα είναι σχεδιαστούν τα επόμενα βήματα με μεγαλύτερη λεπτομέρεια.
Η ΕΕ είναι χωρισμένη σε δύο στρατόπεδα πάνω στο επίμαχο ζήτημα της πυρηνικής ενέργειας. Στο ένα πρωταγωνιστεί η Γαλλία, η οποία ήδη καλύπτει ένα μεγάλο κομμάτι των ενεργειακών αναγκών της από τους πυρηνικούς αντιδραστήρες της. Στην αντίπερα όχθη βρίσκεται η Γερμανία, που ιστορικά αντιτίθεται στην πυρηνική ενέργεια, θεωρώντας πως με τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) και το υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) θα καταφέρει η Ευρώπη να τροφοδοτείται μέχρι την ανάπτυξη νέων τεχνολογιών, όπως το «πράσινο υδρογόνο» και οι μονάδες αποθήκευσης ενέργειας μεγάλης χωρητικότητας.
O πρόεδρος της Γαλλίας, Εμανουέλ Μακρόν, είχε ήδη ανακοινώσει σχέδια για την κατασκευή 14 νέων πυρηνικών αντιδραστήρων, προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος για ουδετερότητα στον άνθρακα μέχρι το 2050. Αλλά ακόμη και οι χώρες-μέλη με βαθιά και μακροχρόνια δυσπιστία ως προς την πυρηνική ενέργεια αναγκάστηκαν να «βάλουν νερό στο κρασί» τους.
Πέρυσι τον Σεπτέμβριο ο κυβερνητικός συνασπισμός των Σοσιαλδημοκρατών, των Πρασίνων και των Φιλελεύθερων στη Γερμανία αποφάσισαν να διατηρήσουν ενεργά τα πυρηνικά εργοστάσια Isar 2 και Neckarwestheim στο νότιο τμήμα της χώρας, εάν καταστεί αναγκαία η επαναλειτουργία τους. Ωστόσο, το Βερολίνο επέμεινε πως παραμένει αμετακίνητο στον μακροπρόθεσμο στόχο για την πλήρη κατάργηση της πυρηνικής ενέργειας. «Η πυρηνική ενέργεια είναι και θα παραμείνει μια τεχνολογία με υψηλό ρίσκο και τα ραδιενεργά απόβλητα θα επιβαρύνουν τις επόμενες γενεές», είχε δηλώσει τότε ο υπουργός Οικονομίας, Ρόμπερτ Χάμπεκ.