THEPOWERGAME
Μια έκθεση ορόσημο του ΟΗΕ που δημοσιεύθηκε τη Δευτέρα παροτρύνει τις κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο να ξεκινήσουν μια επείγουσα διόρθωση πορείας για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, προειδοποιώντας ότι τα τρέχοντα σχέδια είναι ανεπαρκή για να αποτρέψουν τα χειρότερα.
Η Διακυβερνητική Επιτροπή του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC) δήλωσε ότι η άνευ προηγουμένου πρόκληση της διατήρησης της υπερθέρμανσης του πλανήτη σε 1,5 βαθμούς Κελσίου πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα έχει γίνει ακόμη μεγαλύτερη τα τελευταία χρόνια, λόγω της αμείλικτης αύξησης των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
Αυτό είχε ως αποτέλεσμα πιο συχνά και πιο έντονα ακραία καιρικά φαινόμενα που έχουν προκαλέσει όλο και πιο επικίνδυνες επιπτώσεις στη φύση και τους ανθρώπους σε κάθε περιοχή του κόσμου, αναφέρει η έκθεση.
Βαθιές, γρήγορες και διαρκείς μειώσεις των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου σε όλους τους τομείς θα είναι απαραίτητες εάν η υπερθέρμανση πρόκειται να περιοριστεί κατά 1,5 βαθμούς Κελσίου, αναφέρει η έκθεση, επισημαίνοντας ότι οι παγκόσμιες εκπομπές θα πρέπει ήδη να μειώνονται και θα πρέπει να μειωθούν σχεδόν στο μισό έως το 2030.
Το όριο θερμοκρασίας των 1,5 βαθμών Κελσίου αναγνωρίζεται ευρέως ως κρίσιμο, επειδή τα λεγόμενα σημεία ανατροπής γίνονται πιο πιθανά πέρα από αυτό το επίπεδο. Πρόκειται για σημεία στα οποία μικρές αλλαγές μπορούν να οδηγήσουν σε δραματικές αλλαγές σε ολόκληρο το σύστημα υποστήριξης της ζωής.
«Η ενσωμάτωση της αποτελεσματικής και δίκαιης δράσης για το κλίμα όχι μόνο θα μειώσει τις απώλειες και τις ζημιές για τη φύση και τους ανθρώπους, αλλά θα προσφέρει επίσης ευρύτερα οφέλη», δήλωσε ο πρόεδρος της IPCC, Χόσανγκ Λι.
«Αυτή η Συνθετική Έκθεση υπογραμμίζει τον επείγοντα χαρακτήρα της ανάληψης πιο φιλόδοξης δράσης και δείχνει ότι, αν δράσουμε τώρα, μπορούμε ακόμα να εξασφαλίσουμε ένα βιώσιμο μέλλον για όλους».
Η έκθεση της IPCC, είναι η πρώτη ολοκληρωμένη από την επιτροπή του ΟΗΕ για το κλίμα μετά τη Συμφωνία του Παρισιού του 2015 και σηματοδοτεί το κλείσιμο του κεφαλαίου του έκτου κύκλου αξιολόγησης της ομάδας.
Τα ευρήματα, που προέρχονται από περισσότερες από 10.000 σελίδες έρευνας από έξι εκθέσεις αξιολόγησης, αναμένεται να χρησιμεύσουν ως εγχειρίδιο για την αντιμετώπιση της κλιματικής έκτακτης ανάγκης.
«Η κλιματική ωρολογιακή βόμβα χτυπάει. Αλλά η σημερινή έκθεση της IPCC είναι ένας οδηγός για την εξουδετέρωση της κλιματικής ωρολογιακής βόμβας. Είναι ένας οδηγός επιβίωσης για την ανθρωπότητα», δήλωσε τη Δευτέρα ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες.
«Όπως φαίνεται, το όριο των 1,5 μοιρών είναι εφικτό. Αλλά θα χρειαστεί ένα μεγάλο άλμα στη δράση για το κλίμα». Ο Γκουτέρες περιέγραψε την έκθεση ως «καθαρή έκκληση για μαζικές ταχύτερες προσπάθειες για το κλίμα από κάθε χώρα και κάθε τομέα και σε κάθε χρονοδιάγραμμα». Πρόσθεσε, «Εν ολίγοις, ο κόσμος μας χρειάζεται δράση για το κλίμα σε όλα τα μέτωπα – τα πάντα, παντού, όλα ταυτόχρονα». Μιλώντας σε συνέντευξη Τύπου, ο επικεφαλής των Ηνωμένων Εθνών ανακοίνωσε ένα σχέδιο για «υπερφόρτιση» των προσπαθειών για το κλίμα μέσω μιας «ατζέντας επιτάχυνσης παντού».
Αυτή η πρωτοβουλία πρέπει να δει τις κυβερνήσεις να «χτυπούν το κουμπί γρήγορης προώθησης» στις καθαρές μηδενικές προθεσμίες τους, είπε ο Γκουτέρες, με τις πλούσιες χώρες να καλούνται να δεσμευτούν να φτάσουν το καθαρό μηδέν όσο το δυνατόν πιο κοντά στο 2040 και τις αναδυόμενες οικονομίες να καλούνται να φτάσουν στο καθαρό μηδέν μέχρι το 2050.
Σύνοδος Κορυφής COP28 για το κλίμα
Σύμφωνα με του συντάκτες της έκθεσης, ο ρόλος των υπευθύνων χάραξης πολιτικής σε ολόκληρο τον κόσμο είναι κρίσιμος για τη μείωση αυτών των φραγμών, ενώ οι επενδυτές, οι κεντρικές τράπεζες και οι χρηματοπιστωτικές ρυθμιστικές αρχές μπορούν επίσης «να παίξουν τον ρόλο τους».
«Το σημερινό μήνυμα από τη συνθετική έκθεση της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC) είναι απολύτως σαφές: σημειώνουμε πρόοδο, αλλά όχι αρκετή», δήλωσε ο απεσταλμένος των ΗΠΑ για το κλίμα, Τζον Κέρι. «Έχουμε τα εργαλεία για να αποτρέψουμε και να μειώσουμε τους κινδύνους των χειρότερων επιπτώσεων της κλιματικής κρίσης, αλλά πρέπει να εκμεταλλευτούμε αυτή τη στιγμή για να δράσουμε τώρα», είπε ο Κέρι.
Τα ευρήματα της έκθεσης υπογραμμίζουν επίσης τις απώλειες και τις ζημιές που υφίσταται ήδη ο κόσμος — και πιθανότατα θα συνεχίσει να αντιμετωπίζει ελλείψει αποτελεσματικής δράσης για το κλίμα.
Τώρα ή ποτέ
Η καύση ορυκτών καυσίμων, όπως ο άνθρακας, το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, είναι ο κύριος μοχλός της κλιματικής έκτακτης ανάγκης. Για τον περιορισμό της αύξησης της θερμοκρασίας στους 1,5 βαθμούς Κελσίου, η Διεθνής Υπηρεσία Ενέργειας έχει προειδοποιήσει προηγουμένως ότι οι επενδυτές δεν πρέπει να χρηματοδοτούν νέα έργα προμήθειας ορυκτών καυσίμων, ενώ επιστημονική έρευνα έχει προτείνει ότι σχεδόν οι μισές από τις υπάρχουσες εγκαταστάσεις παραγωγής ορυκτών καυσίμων θα πρέπει να παροπλιστούν πρόωρα.
Οι Big Oil, οι μεγαλύτερες δηλαδή πετρελαϊκές, σημείωσαν ετήσια κέρδη ρεκόρ το 2022 καθώς οι τιμές των ορυκτών καυσίμων εκτινάχθηκαν στα ύψη μετά την πλήρη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Ωστόσο, οι επιστήμονες του κλίματος έχουν προειδοποιήσει ότι το έτος κατά το οποίο θα ξεπεράσουμε τους 1,5 βαθμούς Κελσίου μπορεί να πλησιάζει γρήγορα, ενώ η IPCC είπε το 2022 ότι η ανθρωπότητα έφτασε στο σημείο… «τώρα ή ποτέ» για να αποτρέψει την κλιματική καταστροφή.