THEPOWERGAME
Από τη στιγμή που διέρρευσε πως εξετάζεται η αλλαγή διέλευσης του αγωγού φυσικού αερίου EastMed, για τη μεταφορά του φυσικού αερίου από τη Νοτιοανατολική Μεσόγειο προς την Ευρώπη, ακολούθησε ομοβροντία δηλώσεων.
Η Προεδρία της Κυπριακής Δημοκρατίας ανακοίνωσε πως σε τηλεφωνική επικοινωνία των κ.κ. Κυρ. Μητσοτάκη και Ν. Αναστασιάδη ο Έλληνας πρωθυπουργός βεβαίωσε «πως καμία πλευρά ήγειρε θέμα ματαίωσης του έργου και ότι οι διμερείς συζητήσεις (σ.σ. της Ελλάδας) με την Αίγυπτο αφορούν το ενδεχόμενο κατασκευής συμπληρωματικού αγωγού» για τη μεταφορά φυσικού αερίου προς τη χώρα μας.
Ο υπουργός Ενέργειας του Ισραήλ Γιουβάλ Στάινιτζ δήλωσε στο Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων πως το φυσικό αέριο στην Νοτιοανατολική Μεσόγειο είναι αρκετό «για να δικαιολογήσουμε όχι μόνο έναν αγωγό EastMed αλλά θεωρώ πως μαζί με την Κύπρο μπορούμε να δικαιολογήσουμε ακόμα και δυο ή τρεις τέτοιους αγωγούς»! Ο ίδιος πρόσθεσε πως ο EastMed «μπορεί να είναι έτοιμος ακόμη και σε πέντε χρόνια».
Τις ίδιες ημέρες, ο υπουργός Εξωτερικών της Κύπρου Νίκος Χριστοδουλίδης δήλωνε πως «ως κυβέρνηση πρέπει να ωριμάσουμε όλες τις πιθανές επιλογές. Αυτό που θα συμβεί στο τέλος είναι συνυφασμένο με τα οικονομικά δεδομένα και τον ιδιωτικό τομέα». Σχεδόν στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και ο πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα Τζέφρι Πάιατ όταν ρωτήθηκε για τα σενάρια αλλαγής διέλευσης. Όπως είπε «νομίζω πως σε όλα αυτά τα ζητήματα, των αγωγών και των διαδρομών, αυτός που πρέπει να ρωτηθεί είναι η αγορά. Η αγορά θα αποφασίσει ποια λύση είναι βιώσιμη».
Εκτός από τις δηλώσεις τις τελευταίες ημέρες υπήρξε και αναβρασμός διπλωματικών κινήσεων, πάντα με φόντο τον αγωγό EastMed. Στις αρχές Μαρτίου έγινε γνωστό πως η Γαλλία θα συμμετέχει ως πλήρες μέλος και οι ΗΠΑ ως παρατηρητής στο «Φόρουμ της Νοτιοανατολικής Μεσογείου για το Φυσικό Αέριο» (EMGF). Το EMGF πήρε σάρκα και οστά προ ημερών με τη συμμετοχή της Αιγύπτου, της Ελλάδας, της Κύπρου, του Ισραήλ, της Ιορδανίας, της Ιταλίας και της Παλαιστίνης. Τις ίδιες ημέρες υπεγράφη άλλο ένα Μνημόνιο Συναντίληψης (MoU) για άλλο ένα, τεχνικά και χρηματοοικονομικά δύσκολο έργο, την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ μέσω του αγωγού EuroAsia Interconnector.
Κάπου μεταξύ ασκήσεων γεωπολιτικής ισχύος και της πραγματικότητας που επιβάλλει η αγορά κινείται εδώ και χρόνια η συζήτηση για τον αγωγό EastMed, λένε στελέχη της ενεργειακής αγοράς. Και η εξίσωση, όπως λένε, δεν είναι καθόλου εύκολη.
Ο σημερινός σχεδιασμός του EastMed, που προωθεί η IGI Poseidon στην οποία συμμετέχουν ισομερώς η ΔΕΠΑ Εμπορίας και η ιταλική Edison, προβλέπει την κατασκευή αγωγού 1.900 χιλιομέτρων και κόστους που υπολογίζεται στα 5 – 7 δισ. ευρώ. Ο αγωγός θα ξεκινά από τα κοιτάσματα της Νοτιοανατολικής Μεσογείου προς την Κύπρο, όπου θα υπάρχει σταθμός συμπίεσης, στη συνέχεια προς την Κρήτη και θα καταλήγει στην Ανατολική Πελοπόννησο. Στη συνέχεια θα διασχίζει την ηπειρωτική χώρα μέχρι την Θεσπρωτία όπου θα συνδεθεί με τον επίσης υπό σχεδιασμό αγωγό Poseidon που θα συνδέει Ελλάδα με Ιταλία.
Το εναλλακτικό σχέδιο που λέγεται πως έχει πέσει στο τραπέζι, χωρίς να επιβεβαιώνεται επισήμως από καμία πλευρά, προβλέπει την κατασκευή αγωγού που θα συνδέει το ισραηλινό κοίτασμα «Λεβιάθαν» με το τερματικό σταθμό υγροποίησης αερίου στο Ιντκού της Αιγύπτου. Σε αυτή την περίπτωση το αέριο από τα κοιτάσματα «Αφροδίτη» και «Γλαύκος» (αναμένεται επιβεβαιωτική γεώτρηση της αμερικανικής Exxon περί τα τέλη του έτους) της Κύπρου θα μεταφέρει στο «Λεβιάθαν» και από εκεί στο Ιντκού. Στη συνέχεια το αέριο θα υγροποιείται και με ειδικά πλοία μεταφοράς LNG θα διατίθεται στις διεθνείς αγορές. Το σενάριο που δημοσιοποιήθηκε περιλαμβάνει και την κατασκευή υποθαλάσσιου αγωγού από τα σύνορα Αιγύπτου – Λιβυής μέχρι την Κρήτη (μέσω της οριοθετημένης αλληνοαιγυπτιακής ΑΟΖ) στην οποία θα κατασκευαστεί επίσης σταθμός LNG.
Με αυτή τη λύση, σύμφωνα με τους υποστηρικτές της, αντιμετωπίζεται η Τουρκία η οποία έχει εγείρει σειρά ζητημάτων στις θαλάσσιες περιοχές της Νοτιοανατολικής Μεσογείου. Ταυτόχρονα περιορίζεται σημαντικά το κόστος και παρακάμπτονται τεχνικά ζητήματα σε σχέση με τον αγωγό EastMed.
Η βιωσιμότητα του τελευταίου αμφισβητείται από την πρώτη στιγμή από ειδικούς που επικαλούνται το τεράστιο βάθος στο οποίο πρέπει να τοποθετηθεί κατά τη διαδρομή μεταξύ Κύπρου και Κρήτης. Και τις τελευταίες ημέρες υπήρξαν αρκετές δηλώσεις στην Κύπρο που υπενθύμιζαν τις χαμηλές σημερινές τιμές του φυσικού αερίου, αλλά και τη στροφή της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ). Υπάρχουν βέβαια και αυτοί που υποστηρίζουν πως το φυσικό αέριο μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως πηγή για την παραγωγή «πράσινων καυσίμων» όπως το υδρογόνο.
Επιπλέον, στην ενεργειακή αγορά αναρωτιούνται για ποιο λόγο να συναινέσει η Κύπρος σε μια τέτοια λύση. Όπως λένε αν το Ισραήλ συμφωνήσει οριστικά για την κατασκευή αγωγού ώστε το αέριο του «Λεβιάθαν» να πηγαίνει στην τεράστια αιγυπτιακή αγορά, τότε το κυπριακό αέριο χάνει έναν υποψήφιο πελάτη. Έτσι η Κύπρος αναγκαστικά θα πιέσει για την κατασκευή του EastMed ώστε να βρει αγοραστές για το φυσικό αέριο σε «Αφροδίτη», «Γλαύκο», κ.α. Επιπλέον θα είναι δύσκολο για τη Λευκωσία να συναινέσει σε μια λύση που θα την παρακάμπτει.
Στο πρόσφατο παρελθόν είχαν υπάρξει επαφές για αγωγό μεταξύ των κυπριακών κοιτασμάτων και της Αιγύπτου η οποία διαθέτοντας δύο σταθμούς υγροποίησης «θέλει να τα μαζέψει όλα», όπως λένε έγκυροι παρατηρητές. Είχαν εξεταστεί και διάφορα άλλα σενάρια όπως η κατασκευή χερσαίου τερματικού σταθμού υγροποίησης στην Κύπρο ώστε στη συνέχεια να εξάγεται με πλοία LNG, η μεταφορά του με αγωγό στο Ισραήλ όπου θα χρησιμοποιείται για ηλεκτροπαραγωγή που στη συνέχεια θα επιστρέφει στην Ευρώπη μέσω της ηλεκτρικής διασύνδεσης (Euroasia Interconnector), κ.α.
Ο τελευταίος γύρος συζητήσεων για την τύχη του EastMed ξεκίνησε από την επίσκεψη του Αιγύπτιου υπουργού Ενέργειας Τάρεκ Αλ-Μόλλα στο Ισραήλ στα τέλη Φεβρουαρίου και τις ανακοινώσεις για αγωγό που θα συνδέει το «Λεβιάθαν» με τους σταθμούς υγροποίησης στην Αίγυπτο. Το ερώτημα είναι αν όλα ξεκίνησαν προκειμένου να πιεστεί η Λευκωσία να συναινέσει σε μια τέτοια λύση ή για να καλλιεργηθεί το κλίμα σε Κύπρο και Ελλάδα ενόψει νέων αναβολών (η «ακύρωση» είναι δύσκολη λέξη) στο φαραωνικό έργο του EastMed.
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
