THEPOWERGAME
Τη στιγμή που η Ευρώπη προσπαθεί να επιλύσει τη δύσκολη εξίσωση της ενεργειακής κρίσης, του κινδύνου της πολιτικής αστάθειας και της κλιματικής αλλαγής, οι τιμές της ενέργειας παραμένουν υψηλές πιέζοντας την κοινωνία.
Με αυτές τις τιμές ενέργειας, οι έκτακτες επιδοτήσεις δεν θα επαρκούν για πάντα. Συνεπώς, απαιτείται μόνιμη λύση. Αυτή είναι οι ανανεώσιμες πηγές και η εξοικονόμηση ενέργειας. Σε αυτόν τον δρόμο πορεύεται – έστω και με δυσκολίες – η Ευρώπη. Παρ΄ όλο που ο άνθρακας ενισχύθηκε προσωρινά για να αντισταθμίσει τις απώλειες του ρωσικού αερίου, η στρατηγική της πράσινης μετάβασης δεν αλλάζει· απεναντίας επιταχύνεται.
Η πράσινη ενεργειακή μετάβαση αποτελεί τον στρατηγικό οδικό χάρτη για την ενεργειακή ανεξαρτησία της Ευρώπης και της χώρας μας. Η Ελλάδα, με πλούσιο άνεμο και ήλιο, μπορεί να βρεθεί πρωτοπόρος στην προσπάθεια ενεργειακής ανεξαρτησίας και αυτονομίας της Ευρώπης και να γίνει εξαγωγός πράσινου ηλεκτρισμού.
Επιπλέον, εκτός από ενέργεια ελευθερίας, η πράσινη ενέργεια είναι φθηνή ενέργεια: η αιολική, μαζί με την ηλιακή, είναι η φθηνότερη μορφή ενέργειας με σταθερό κόστος παραγωγής που δεν εξαρτάται από τις εκάστοτε γεωπολιτικές συνθήκες.
Στην Ελλάδα, το κόστος παραγωγής ρεύματος από τα νέα αιολικά πάρκα είναι 7 φορές μικρότερο από το κόστος που βάρυνε τους καταναλωτές για την ηλεκτροπαραγωγή από φυσικό αέριο, κατά το πεντάμηνο Ιούλιος – Νοέμβριος 2022, και 3,5 περίπου φορές μικρότερο από λιγνίτη για την ίδια περίοδο. Αυτό προκύπτει με σύγκριση της τιμής αμοιβής των νέων αιολικών πάρκων (58 €/ΜWh) που προέκυψε από τον τελευταίο διαγωνισμό της ΡΑΕ την 5η Σεπτεμβρίου 20221 και της τιμής που αποζημιώνονται οι συμβατικοί ηλεκτροπαραγωγοί το πεντάμηνο Ιούλιος – Νοέμβριος 2022 σύμφωνα και πάλι με τις τιμές που ανακοινώνει η ΡΑΕ κάθε μήνα (425 €/ΜWh για το φυσικό αέριο και 201 €/ΜWh για το λιγνίτη)2.
Για όλα τα παραπάνω, ο Κανονισμός έκτακτης ανάγκης που ανακοίνωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 9 Νοεμβρίου επιτάσσει -όπως και το Σχέδιο Δράσης REPowerEU του Μαΐου – την επιτάχυνση στην ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας – ζητώντας μάλιστα τα αιολικά πάρκα και συνολικά οι Α.Π.Ε. να θεωρούνται έργα δημοσίου συμφέροντος που υπηρετούν την ασφάλεια και τη δημόσια υγεία.
Ένα ενεργειακό σύστημα που στηρίζεται σε εγχώριες, ανανεώσιμες πηγές και με προσιτές στον καταναλωτή τιμές, εξασφαλίζει την ενεργειακή μας ασφάλεια και ανεξαρτησία, καθώς μειώνει τον κίνδυνο να χρησιμοποιηθεί η ενέργεια ως γεωπολιτικό όπλο. Σε ένα τέτοιο σύστημα ενεργειακής αυτονόμησης που βασίζεται στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, η αιολική ενέργεια παίζει κεντρικό ρόλο:
- Ήδη το 2021, τα αιολικά και τα φωτοβολταϊκά εξοικονόμησαν 2,5 δις ευρώ υπέρ των καταναλωτών στην Ελλάδα, χάρη στη μείωση που έφεραν στις τιμές ηλεκτρικής ενέργειας στη χονδρική αγορά
- Επιπλέον, τα αιολικά πάρκα που λειτουργούν στην Ελλάδα έχουν επιδοτήσει από την αρχή της κρίσης, τους καταναλωτές με πολύ πάνω από 1 δις ευρώ μέσω του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης. Η επιδότηση των καταναλωτών από τα αιολικά πάρκα οφείλεται στο ότι αυτά αμείβονται με σταθερές και χαμηλές τιμές που δεν επηρεάζονται από την εκτόξευση των τιμών της χονδρικής αγοράς, λόγω της εκτόξευσης της τιμής του φυσικού αερίου.
- Τα αιολικά πάρκα σήμερα στην Ελλάδα αποσοβούν τόσες εκπομπές CO2 όσες αντιστοιχούν σε πάνω από το 70% των επιβατικών αυτοκινήτων που κυκλοφορούν στην χώρα. Εξοικονομούν έτσι σημαντικά ποσά υπέρ της εθνικής οικονομίας που ξεπερνούν τα 500 εκατ. ευρώ κάθε χρόνο.
Η Ευρώπη οφείλει να προστατέψει τους πολίτες της από τις αλλεπάλληλες συνέπειες της ενεργειακής κρίσης. Δεν είναι τυχαίο ότι οι χώρες που διαθέτουν ποικιλόμορφο ενεργειακό μίγμα και βασίζουν μεγάλο μέρος των ενεργειακών τους αναγκών στις Α.Π.Ε., βιώνουν την κρίση πιο ανώδυνα. Αντιθέτως χώρες όπως η Ελλάδα, που παραμένουν εξαρτημένες στα ορυκτά καύσιμα, σε συνδυασμό με τα χαμηλά εισοδήματα, πλήττονται περισσότερο.
1 Απόφαση ΡΑΕ 691/2022 στο www.rae.gr/apofaseis/45584/
2 Βλ. μηνιαίες ανακοινώσεις της ΡΑΕ στο πλαίσιο του μηχανισμού επιστροφής εσόδων από την αγορά στο www.rae.gr/michanismos/