THEPOWERGAME
Σε συμφωνία σχετικά με την πρόταση αναθεώρησης της οδηγίας για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων κατέληξε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Κύριοι στόχοι της αναθεώρησης είναι όλα τα νέα κτίρια να είναι κτίρια μηδενικών εκπομπών έως το 2030 και τα υπάρχοντα κτίρια να μετατραπούν σε κτίρια μηδενικών εκπομπών έως το 2050.
Όπως δήλωσε ο υπουργός Βιομηχανίας και Εμπορίου της Τσεχίας, που ασκεί την προεδρία της ΕΕ αυτό το εξάμηνο, Γιόζεφ Σικέλα. «Ο τομέας των κτιρίων είναι ζωτικής σημασίας για την επίτευξη των ενεργειακών και κλιματικών στόχων της ΕΕ για το 2030 και το 2050. Αλλά περισσότερο από αυτό, η συμφωνία που επιτεύχθηκε σήμερα θα βοηθήσει τους πολίτες να κάνουν ουσιαστική εξοικονόμηση ενέργειας. Τα καλύτερα και πιο ενεργειακά αποδοτικά κτίρια θα βελτιώσουν την ποιότητα ζωής των πολιτών, μειώνοντας ταυτόχρονα τους ενεργειακούς τους λογαριασμούς και θα μετριάσουν την ενεργειακή φτώχεια».
Όσον αφορά στα νέα κτίρια, το Συμβούλιο συμφώνησε ότι:
- από το 2028 τα νέα κτίρια που ανήκουν σε δημόσιους φορείς θα είναι κτίρια μηδενικών εκπομπών,
- από το 2030 όλα τα νέα κτίρια θα είναι κτίρια μηδενικών εκπομπών.
Από τις νέες αποφάσεις εξαιρούνται κατηγορίες κτιρίων, όπως ιστορικά μνημεία, χώροι λατρεία και κτίρια που χρησιμοποιούνται για αμυντικούς σκοπούς.
Για τα υπάρχοντα κτίρια, τα κράτη μέλη συμφώνησαν να εισαγάγουν ελάχιστα πρότυπα ενεργειακής απόδοσης που θα αντιστοιχούν στη μέγιστη ποσότητα πρωτογενούς ενέργειας που μπορούν να χρησιμοποιούν τα κτίρια ανά τετραγωνικό μέτρο ετησίως.
Για τα υπάρχοντα μη οικιστικά κτίρια, τα κράτη μέλη συμφώνησαν να ορίσουν ανώτατα όρια ενεργειακής απόδοσης, με βάση τη χρήση πρωτογενούς ενέργειας. Ένα πρώτο όριο θα έβαζε μια γραμμή κάτω από τη χρήση πρωτογενούς ενέργειας του 15% των μη οικιστικών κτιρίων με τη χειρότερη απόδοση σε ένα κράτος μέλος. Ένα δεύτερο όριο θα τεθεί κάτω από το 25%.
Τα κράτη μέλη συμφώνησαν να φέρουν όλα τα μη οικιστικά κτίρια κάτω από το όριο του 15% έως το 2030 και κάτω από το όριο του 25% έως το 2034.
Τα όρια θα καθοριστούν με βάση την ενεργειακή χρήση του εθνικού κτιριακού αποθέματος την 1η Ιανουαρίου 2020 και ενδέχεται να διαφοροποιηθούν μεταξύ διαφορετικών κατηγοριών κτιρίων.
Για τα υπάρχοντα κτίρια κατοικιών, τα κράτη μέλη συμφώνησαν να ορίσουν ελάχιστα πρότυπα ενεργειακής απόδοσης με βάση τα εθνικά σχέδια για την προοδευτική ανακαίνιση του κτιριακού τους αποθέματος σε κτιριακό απόθεμα μηδενικών εκπομπών έως το 2050.
Η εθνική τροχιά θα αντιστοιχεί στη μείωση της μέσης χρήσης πρωτογενούς ενέργειας σε ολόκληρο το απόθεμα των κτιρίων κατοικιών κατά την περίοδο από το 2025 έως το 2050 με δύο σημεία ελέγχου για τη διατήρηση του αποθέματος των επιτευγμάτων των κρατών μελών. Αυτά θα διασφάλιζαν ότι η μέση χρήση πρωτογενούς ενέργειας ολόκληρου του κτιρίου κατοικιών είναι τουλάχιστον ισοδύναμη με:
- έως το 2033, το επίπεδο κλάσης ενεργειακής απόδοσης D
- έως το 2040, μια εθνικά καθορισμένη τιμή που προκύπτει από τη σταδιακή μείωση της μέσης χρήσης πρωτογενούς ενέργειας από το 2033 έως το 2050, σύμφωνα με τη μετατροπή του κτιριακού αποθέματος κατοικιών σε κτιριακό απόθεμα μηδενικών εκπομπών.
Τα κράτη μέλη συμφώνησαν να προσθέσουν μια νέα κατηγορία «A0» στα πιστοποιητικά ενεργειακής απόδοσης που θα αντιστοιχεί σε κτίρια μηδενικών εκπομπών. Επιπλέον, τα κράτη μέλη θα μπορούν να προσθέσουν μια νέα κατηγορία «A+» που αντιστοιχεί σε κτίρια, τα οποία εκτός από κτίρια μηδενικών εκπομπών συνεισφέρουν επιτόπου ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στο ενεργειακό δίκτυο. Η πιστοποίηση ενεργειακής απόδοσης για κτίρια, που είχε οριστεί προηγουμένως από την οδηγία, κατατάσσει τα κτίρια σε μια κλίμακα από το A (καλύτερη απόδοση) έως το G (χειρότερη απόδοση) με βάση την ενεργειακή τους απόδοση.
Τα κράτη μέλη συμφώνησαν επίσης να θέσουν απαιτήσεις που διασφαλίζουν ότι όλα τα νέα κτίρια έχουν σχεδιαστεί για να βελτιστοποιούν το δυναμικό παραγωγής ηλιακής ενέργειας. Στο πλαίσιο αυτό, συμφώνησαν να αναπτύξουν κατάλληλες εγκαταστάσεις ηλιακής ενέργειας:
- έως τις 31 Δεκεμβρίου 2026, σε όλα τα νέα δημόσια και μη κτίρια με ωφέλιμο εμβαδόν άνω των 250 τ.μ.
- έως τις 31 Δεκεμβρίου 2027, σε όλα τα υπάρχοντα δημόσια και μη κτίρια, τα οποία υφίστανται ριζική ή βαθιά ανακαίνιση, με ωφέλιμο εμβαδόν άνω των 400 τ.μ και
- έως τις 31 Δεκεμβρίου 2029, σε όλα τα νέα κτίρια κατοικιών.
Παράλληλα, συμφώνησαν σε απαιτήσεις για τη διάθεση υποδομών βιώσιμης κινητικότητας, όπως σημεία φόρτισης για ηλεκτρικά αυτοκίνητα και ποδήλατα μέσα ή δίπλα σε κτίρια, καλωδίωση για την πρόβλεψη μελλοντικών υποδομών και χώρους στάθμευσης για ποδήλατα. Εισήγαγαν επίσης εθελοντικά διαβατήρια ανακαίνισης κτιρίων.
Τέλος, συμφώνησαν να εκδώσουν εθνικά σχέδια ανακαίνισης κτιρίων που θα περιέχουν έναν οδικό χάρτη με εθνικούς στόχους για το 2030, το 2040 και το 2050 όσον αφορά τον ετήσιο ρυθμό ενεργειακής ανακαίνισης, την πρωτογενή και τελική κατανάλωση ενέργειας του εθνικού κτιριακού αποθέματος και τις λειτουργικές μειώσεις εκπομπών αερίων θερμοκηπίου. Τα πρώτα σχέδια θα εκδίδονται έως τις 30 Ιουνίου 2026 και κάθε πέντε χρόνια στη συνέχεια.
Τα επόμενα βήματα
Η συμφωνία ανοίγει το δρόμο για το Συμβούλιο να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Μόλις επιτευχθεί πολιτική συμφωνία μεταξύ των δύο θεσμικών οργάνων, το τελικό κείμενο θα εγκριθεί επίσημα από το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο.
Η Επιτροπή υπέβαλε πρόταση για αναθεώρηση της Οδηγίας για την Ενεργειακή Απόδοση των Κτιρίων στις 15 Δεκεμβρίου 2021. Η πρόταση αποτελεί μέρος της δέσμης «Fit for 55», που στοχεύει να θέσει την ΕΕ στην πορεία προς την κλιματική ουδετερότητα έως το 2050.
Η πρόταση είναι ιδιαίτερα σημαντική επειδή τα κτίρια αντιπροσωπεύουν το 40% της ενέργειας που καταναλώνεται και το 36% των άμεσων και έμμεσων εκπομπών αερίων θερμοκηπίου που σχετίζονται με την ενέργεια στην ΕΕ. Αποτελεί επίσης έναν από τους απαραίτητους μοχλούς για την υλοποίηση της Στρατηγικής του Κύματος Ανακαίνισης, που δημοσιεύθηκε τον Οκτώβριο του 2020, με συγκεκριμένα ρυθμιστικά, χρηματοδοτικά και εξουσιοδοτικά μέτρα, με στόχο τουλάχιστον τον διπλασιασμό του ετήσιου ρυθμού ενεργειακής ανακαίνισης των κτιρίων έως το 2030 και την προώθηση βαθιών ανακαινίσεων.
Το υφιστάμενο EPBD, που αναθεωρήθηκε τελευταία φορά το 2018, καθορίζει τις ελάχιστες απαιτήσεις για την ενεργειακή απόδοση νέων και υφιστάμενων κτιρίων που ανακαινίζονται. Καθορίζει μια μεθοδολογία για τον υπολογισμό της ολοκληρωμένης ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων και εισάγει μια πιστοποίηση ενεργειακής απόδοσης για τα κτίρια.