THEPOWERGAME
Πριν από μερικές μέρες, το Bloomberg ανακοίνωσε πως 87 χώρες παγκοσμίως ξεπέρασαν το κατώφλι της άντλησης του 5% της ηλεκτρικής ενέργειας που καταναλώνουν από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (αιολική και ηλιακή ενέργεια). Το ορόσημο, σύμφωνα με το πρακτορείο, είναι σημαδιακό, καθώς το 5% αντιπροσωπεύει ένα σημείο καμπής, μετά το οποίο ακολουθεί -έστω και σε ορίζοντα αρκετών χρόνων- η μαζική υιοθέτηση αυτής της ενέργειας.
Αναφέρθηκε μάλιστα στην εποχή που οι ΗΠΑ διασυνδέθηκαν με ηλεκτρισμό σε ποσοστό 5%, στις αρχές του 20ου αιώνα. Σήμερα, αναφέρει, ο κόσμος βρίσκεται σε μία παρόμοια καμπή με εκείνη του ηλεκτρισμού του Τόμας Έντισον. Αυτή τη φορά όμως, όσον αφορά στην καθαρή ενέργεια.
ΗΠΑ: Σύντομα θα τροφοδοτούν με ΑΠΕ το 50% του δικτύου τους
Ποιες χώρες όμως είναι εκείνες που βρίσκονται μπροστά στην εξάπλωση της καθαρής ενέργειας για την κάλυψη των ηλεκτρικών αναγκών τους και ποιες προχωρούν με γοργούς ρυθμούς. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Bloomberg, βασισμένες σε ανάλυση του BloombergNEF (είχε γίνει μία εκτενής παρουσίαση σε συνεργασία με το Υπουργικό Συμβούλιο Καθαρής Ενέργειας (CEM) την άνοιξη), οι ΗΠΑ έφτασαν στο 5% το 2011 και το 2021, ξεπέρασαν το 20% (σε ποσοστό ηλεκτρικού ρεύματος από ανανεώσιμη ενέργεια). Αν συνεχίσουν σε αυτό το ρυθμό, προβλέπει, σε δέκα χρόνια θα έχουν καλύψει ως και το 50% του δικτύου τους, δηλαδή θα έχουν κινηθεί με ρυθμό ταχύτερο από τις σχετικές προβλέψεις.
Κίνα: Μία από τις πιο σύντομες μεταβάσεις σε ανανεώσιμη ενέργεια
Το Bloomberg διαπιστώνει ακόμη ότι η Κίνα πραγματοποιεί μία από τις πιο γρήγορες μεταβάσεις προς τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Μάλιστα, όπως αναφέρει το S&P Global Insights, με βάση τα στοιχεία που δίνει η κινεζική Εθνική Διοίκηση Ενέργειας (ΝΕΑ), η χώρα βρίσκεται καθ’ οδόν να επιτύχει το στόχο της για κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας που προέρχεται κατά 33% από ανανεώσιμες πηγές ως το 2025. Στις 16 Σεπτεμβρίου, η ΝΕΑ δημοσίευσε την ετήσια αξιολόγησή της για την ανάπτυξη της καθαρής ενέργειας, με βάση την οποία ο ηλεκτρισμός από ΑΠΕ ανήλθε σε 2.444,5 τεραβατώρες το 2021, καλύπτοντας ήδη περί το 29,4% της κατανάλωσης ρεύματος.
Δανία και Ολλανδία: Πρωτοπόροι στην αιολική ενέργεια
Σύμφωνα με στοιχεία που προέρχονται από έρευνα της BP για το 2021, η Δανία είναι η μόνη χώρα στην Ευρώπη όπου τα μεγαλύτερα ποσοστά ενέργειας προέρχονται από ανανεώσιμες πηγές. Κεντρικό ρόλο σε αυτό παίζει η αιολική ενέργεια, με τους Δανούς να επενδύουν σε ανεμογεννήτριες από τη δεκαετία του 1970. Στόχος της χώρας ως το 2030, είναι να πετύχει ενεργειακή παραγωγή κατά 100% από ανενεώσιμες πηγές, ένας στόχος που ενισχύθηκε μετά την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία, με την Κοπεγχάγη να επιμένει στον τερματισμό της χρήσης φυσικού αερίου και των τετραπλασιασμό της παραγωγής ηλιακής και αιολικής ενέργειας.
Όμως και η Ολλανδία βρίσκεται στην κορυφή της ενεργειακής μετάβασης στην Ευρώπη. Η παραγωγή αιολικής ενέργειας σε υπεράκτια πάρκα αναμένεται να διπλασιαστεί ως το τέλος της δεκαετίας, με τον στόχο να φτάσει τα 150 GW ηλεκτροπαραγωγής στη Βόρεια Θάλασσα ως το 2050 -αρκετά για την ηλεκτροδότηση 230 εκατομμυρίων νοικοκυριών.
Ιαπωνία: Αντικαθιστώντας τη Φουκουσίμα με φωτοβολταϊκά και πράσινο υδρογόνο
Μία από τις χώρες που αναδεικνύει το BloombergNEF είναι η Ιαπωνία, ειδικά όσον αφορά στην αναπλήρωση της πυρηνικής ενέργειας μετά την καταστροφή στη Φουκουσίμα.
Έντεκα χρόνια αργότερα, ηλιακές φάρμες έχουν δημιουργηθεί στις ακτές που κάποτε χτυπήθηκαν από το τσουνάμι, ενώ το 2020 οι ΑΠΕ κάλυψαν το 43% της ενεργειακής κατανάλωσης της συγκεκριμένης επαρχίας (όταν το 2011, το αντίστοιχο ποσοστό βρισκόταν στο 24%).
Στην ίδια ακτή άλλωστε, εκεί όπου κάποτε προγραμματιζόταν ένας τρίτος πυρηνικός σταθμός, πλέον στο χώρο του πρότζεκτ, που εγκαταλείφθηκε μετά τη Φουκουσίμα, βρίσκεται ένας σταθμός παραγωγής υδρογόνου από ΑΠΕ. Στόχος της Ιαπωνίας, είναι να φτάσει στην κλιματική ουδετερότητα με μηδενικές εκπομπές άνθρακα ως το 2050.
Αυστραλία: Το 1/3 των κατοικιών έχουν φωτοβολταϊκά
Το 2021 ήταν η πέμπτη στη σειρά χρονιά, κατά την οποία η Αυστραλία έσπασε (ξανά) το ρεκόρ των νέων φωτοβολταϊκών. Περί τα 380.000 ηλιακά πάνελ εγκαταστάθηκαν στο δωδεκάμηνο, με συνολική δυνατότητα 3,2 γιγαβάτ. Εκτιμάται πως το 30% των σπιτιών έχει τοποθετήσει φωτοβολταϊκά, κάτι που αναμένεται να φτάσει στο 65% ως το 2050. Σύμφωνα με την Αυστραλιανή κυβέρνηση και τον διαχειριστή της Αυστραλιανής αγοράς ενέργειας AEMO, σχεδόν το 35,8% της ενέργειας του εθνικού δικτύου προήλθε από ΑΠΕ το 2021, σημειώνοντας μάλιστα αύξηση της τάξης του 35,8% το τελευταίο τρίμηνο του έτους.
Και συστήματα μπαταριών λιθίου-ιόντων στην Αυστραλία
Η Αυστραλία πρωταγωνιστεί και στον τομέα των μπαταριών σε κλίμακα χρησιμότητας. Μετά το καταστροφικό μπλακ άουτ που είχε σημειωθεί στη Νότια Αυστραλία το 2016, ο Αυστραλός δισεκατομμυριούχος στον τομέα της τεχνολογίας, Μάικ Κάνον-Μπρουκς έθεσε μία πρόκληση στον Έλον Μασκ: Να δημιουργήσει την μεγαλύτερη μπαταρία λιθίου-ιόντων στον πλανήτη. Η μπαταρία Χόρνσντεϊλ ξεκίνησε να λειτουργεί το 2017. Έκτοτε, το Αυστραλιανό Συμβούλιο Καθαρής Ενέργειας έχει δημιουργήσει 15 τέτοια πρότζεκτ σε όλη τη χώρα, τα οποία παράγουν πάνω από 800 Mw ενέργειας. To μεγαλύτερο είναι μία μπαταρία 300MW στη Βικτώρια από την Neoen, την ίδια εταιρεία που λειτουργεί και το αιολικό πάρκο πλέον Χόρνσντεϊλ. Σύμφωνα με τον Νατ Μπούλαρντ, spin off επενδυτή σε κλιματική τεχνολογία, ο συνδυασμός μπαταριών με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας θα επιταχυνθεί, καθώς διασφαλίζει σταθερότητα δικτύου.
Το παράδειγμα της Καλιφόρνια
Στη διάρκεια του φετινού καύσωνα στην Καλιφόρνια, οι μπαταρίες ήταν άλλωστε αυτές που απέτρεψαν ένα μπλακ άουτ, αποθηκεύοντας ενέργεια τις πρωινές ώρες και στη συνέχεια χρησιμοποιώντας την τις μεσημεριανές και απογευματινές ώρες, όταν όλοι άνοιγαν τα κλιματιστικά. Εκτιμάται πως κατά τις ώρες αιχμής, οι μπαταρίες παρήχαν περισσότερη κάλυψη στους κατοίκους της Καλιφόρνια από την πυρηνική ενέργεια.
Κίνα, Καναδάς και Βραζιλία στην υδροηλεκτρική ενέργεια
Μπορεί η Κίνα να είναι πρώτη στην παραγωγή υδροηλεκτρικής ενέργειας -λόγω και των μεγάλων ενεργειακών αναγκών του πληθυσμού της- αλλά ο Καναδάς, η Βραζιλία και οι ΗΠΑ ακολουθούν στη παγκόσμια κατάταξη, όπως δείχνουν τα τελευταία στοιχεία για το 2021. Στην Ευρώπη, τη διαφορά κάνει η Νορβηγία, η οποία χρησιμοποιεί την υδροηλεκτρική ενέργεια για το 90% των ενεργειακών αναγκών και το γέμισμα των αποθηκών της τους χειμερινούς μήνες.
Νορβηγία: Αντλίες θερμότητας και ηλεκτρικά οχήματα
Στη Νορβηγία άλλωστε -όπως και στη γειτονική Φινλανδία- γίνεται και εξαιρετικά μεγάλη χρήση των αντλιών θερμότητας, οι οποίες έρχονται να αντικαταστήσουν τα μπόιλερ με ορυκτά καύσιμα. Συνολικά στη Ευρώπη, οι αντλίες θερμότητας έχουν αντικαταστήσει τα μπόιλερ σε ποσοστό 20%, κάτι που εκτιμάται πως οδηγεί στην εξοικονόμηση περί των 100 δισ. δολαρίων το χρόνο. Όμως οι διαφορές στη χρήση τους ποικίλουν αισθητά, με τη Νορβηγία να κάνει χρήση σε ποσοστό 97% και τη Βρετανία μόλις 2%. Στη Νορβηγία, συνολικά 125.000 νέες αντλίες θερμότητας πωλήθηκαν το 2021, ενώ και η αγορά στη γειτονική Φινλανδία έφτασε σε αντίστοιχα ποσοστά.
Ηλεκτρικά οχήματα
Η Νορβηγία πάντως σημειώνει εντυπωσιακό ρεκόρ και στις πωλήσεις ηλεκτρικών οχημάτων σε ποσοστό των οχημάτων που πωλήθηκαν συνολικά, όπως δείχνουν στοιχεία της ΙΕΑ Global Outlook για το 2022. Φυσικά σε καθαρό όγκο πωλήσεων, πρώτη έρχεται η κινεζική αγορά με 3,2 εκατομμύρια πωλήσεις EVs το 2021, με τη Νότια Κορέα να ακολουθεί κατά πόδας, ενώ στην Ευρώπη συνολικά έφτασαν τα 2,4 εκατομμύρια.
Στις ΗΠΑ, οι πωλήσεις υπερδιπλασιάστηκαν το 2021 από 325.000 σε 657.000, σε σχέση με έναν χρόνο πριν, με το 5% των νέων πωλήσεων το 2021 να είναι σε ηλεκτρικά οχήματα. Εκτιμάται πως αν συνεχίσει αυτή η τάση, ως το τέλος του 2025, το ¼ των συνολικών πωλήσεων θα μπορούσαν να είναι σε EVs.