«Όχι» στο πλαφόν στη χονδρική τιμή του φυσικού αερίου, «και ναι και όχι» στην έκτακτη εισφορά του 33% στα υπερκέρδη εταιρειών ορυκτών καυσίμων και διυλιστηρίων, «ναι μεν, αλλά» για την αλλαγή στο δείκτη απεικόνισης των διεθνών τιμών στο φυσικό αέριο, «βλέπουμε» για το ευρωπαϊκό ταμείο που προτείνει η Ελλάδα. Κάπως έτσι συνοψίζονται οι θέσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και αρκετών κρατών – μελών στο σημερινό συμβούλιο των υπουργών Ενέργειας στο οποίο θα συζητηθούν για άλλη μια φορά μέτρα για την αντιμετώπιση των υψηλών τιμών στην ενέργεια και την ασφάλεια εφοδιασμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Δείγμα των διαφορετικών στρατηγικών από τα κράτη – μέλη είναι το γεγονός πως λίγες ημέρες μετά την ελληνική πρόταση για σύσταση ευρωπαϊκού ταμείου 80 δισ. ευρώ για στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων, η κυβέρνηση της Γερμανίας ανακοίνωσε, χθες, ένα δικό της πρόγραμμα 200 δισ. ευρώ για την αναχαίτιση των υψηλών τιμών μέσω του ταμείου που είχε συσταθεί κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
Η επιβολή πλαφόν
Λίγες ημέρες μετά την τελευταία επιστολή, αυτή τη φορά από 15 κράτη – μέλη, για την επιβολή πλαφόν στη χονδρική τιμή του φυσικού αερίου, η Κομισιόν κυκλοφόρησε «φαρμακερό» non paper σύμφωνα με το οποίο το πλαφόν θα προκαλούσε σοβαρότατα προβλήματα ακόμα και στις ροές αερίου εντός της ΕΕ. Επιπλέον, θα τίναζε στον αέρα διακρατικές συμφωνίες με χώρες (Νορβηγία, Αλγερία, Αζερμπαϊτζάν) με τις οποίες προωθούνται διαπραγματεύσεις, ώστε να εξασφαλιστούν καλύτερες τιμές. Περαιτέρω επεξεργασία θα χρειαστεί, πάντως, η πρόταση που «σέρνεται» από τον Μάρτιο για κοινές πανευρωπαϊκές προμήθειες φυσικού αερίου από αξιόπιστους προμηθευτές.
Υπενθυμίζεται πως άλλες λύσεις, όπως η επιβολή πλαφόν μόνο στο ρωσικό αέριο είχαν απορριφθεί γιατί, μεταξύ άλλων, θα επέτρεπαν στο οργανωμένο έγκλημα να μεταφέρει ρωσικό αέριο σε τρίτες χώρες και στη συνέχεια να το πωλούν στην ΕΕ.
Το πλαφόν στη χονδρική τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας (στα 180 ευρώ ανά μεγαβατώρα προτείνει η Κομισιόν) θα προχωρήσει καθώς ήδη αρκετά κράτη – μέλη, όπως η Ελλάδα εφαρμόζουν αντίστοιχα μέτρα. Στην περίπτωση της Ελλάδας από αρχές Ιουλίου εφαρμόζεται πλαφόν ανά τεχνολογία παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.
Η έκτακτη φορολόγηση υπερκερδών
Αλλά και για την έκτακτη φορολόγηση των «υπερκερδών» των εταιρειών πετρελαιοειδών, των διυλιστηρίων, κ.α., με συντελεστή 33%, θέμα που έχει προκαλέσει σοβαρότατες αντιδράσεις μεταξύ ισχυρών ενεργειακών ομίλων, το Reuters μετέδωσε προχθές πως η Κομισιόν θα εμφανιστεί με πρόταση που θα προβλέπει πως τα κράτη – μέλη μπορούν να φορολογήσουν τα υπερκέρδη του 2022 ή του 2023 ή και των δύο ετών. Ο συντελεστής φορολόγησης, με βάση την αρχική πρόταση, θα επιβαλλόταν για τα υπερκέρδη του 2022 σε σύγκριση με τη μέση κερδοφορία της τριετίας 2019 – 2021. Τα ελληνικά διυλιστήρια είχαν αντιδράσει σθεναρά υποστηρίζοντας πως θα φορολογηθούν για πωλήσεις που πραγματοποιούν εκτός Ελλάδας και εκτός ΕΕ, αλλά και για τα λογιστικά κέρδη που έχουν λόγω της νομοθετικής πρόσβασης για διατήρηση υψηλών αποθεμάτων.
Όπως φαίνεται, και αυτό το συμβούλιο υπουργών Ενέργειας, θα επικεντρωθεί περισσότερο στην πανευρωπαϊκή θεσμική θωράκιση των μέτρων που έχουν ήδη λάβει τα κράτη – μέλη, παρά σε ένα ενιαίο πακέτο πρωτοβουλιών. Βεβαίως και θα συζητηθούν κοινές παρεμβάσεις όπως σε σχέση με τη δημιουργία ενός δείκτη που θα αντικαταστήσει το σημερινό δείκτη TTF, αλλά και γι’ αυτό το θέμα έχει ήδη κατατεθεί βουνό ενστάσεων. Το ισχυρό μέτωπο των 15 κρατών – μελών που πρότεινε το πλαφόν στο αέριο και οι άλλες συμμαχίες που έχουν διαμορφωθεί για κοινό ευρωπαϊκό ταμείο, θα δοκιμαστούν και σήμερα.
