THEPOWERGAME
Εν μέσω διαρροών για έκτακτη σύνοδο των υπουργών Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.) προκειμένου να αντιμετωπιστεί η έκρηξη των τιμών ενέργειας, αφού η κατάσταση δείχνει να έχει ξεφύγει, ήρθαν τα προχθεσινά μαντάτα από τη Γαλλία για να δώσουν μια ακόμα ώθηση στο κόστος της μεγαβατόρας (MWh). Το πρώην μονοπώλιο, η EdF ανακοίνωσε πως λιγότερες πυρηνικές μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας θα είναι διαθέσιμες τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο λόγω συντήρησης.
Η διεύρυνση του κενού στην παραγωγή ηλεκτρισμού στην Γαλλία, εκτόξευσε τις τιμές χονδρικής σε πολλές χώρες σε επίπεδα άνω των 700 ευρώ ανά μεγαβατόρα. Στην Ελλάδα οι τιμές κινήθηκαν κοντά στα 400 ευρώ ανά MWh τις τελευταίες ημέρες, αλλά σήμερα αυξήθηκαν στα 453 ευρώ ανά μεγαβατόρα. Οι διεθνείς τιμές (TTF) του φυσικού αερίου συνέχισαν εν τω μεταξύ να σπάνε απανωτά ρεκόρ και χθες το μεσημέρι βρίσκονταν στα 319 ευρώ ανά μεγαβατόρα.
«Την ώρα που πλήθος ευρωπαϊκών και βρετανών αξιωματούχων είναι σε διακοπές, η ενεργοβόρος βιομηχανία της περιοχής καταρρέει μπροστά στα μάτια μας» γράφει ο αναλυτής του Bloomberg σε θέματα ενέργειας και πρώτων υλών Javier Blas. «Δεν υπάρχει ημέρα που να μην ανακοινωθεί μείωση παραγωγής ή λουκέτο σε χαλυβουργία, βιομηχανία γυαλιού, παραγωγού λιπασμάτων ή όμιλο χημικών». Και στην Ελλάδα, όχι μόνο η ενεργοβόρος βιομηχανία, αλλά και οι παραγωγικές μονάδες που είναι συνδεδεμένες στη μέση τάση αντιμετωπίζουν σοβαρά ζητήματα με την έκρηξη του κόστους ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου.
Η ευρωπαϊκή βιομηχανία αλουμινίου με ετήσιες ανάγκες για φυσικό αέριο που φτάνουν τα δύο δισ. κυβικά μέτρα και ηλεκτρικής ενέργειας που ξεπερνά τις 260.000 τεραβατόρες (TWh) είναι εξαιρετικά εκτεθειμένη στις υψηλές τιμές. Από τον Οκτώβριο του 2021 μέχρι σήμερα έχουν αναστείλει τη λειτουργία τους ή έχουν κλείσει οριστικά μονάδες που αντιστοιχούν σχεδόν στο 50% της πρωτογενούς παραγωγής αλουμινίου στην Ε.Ε., δηλαδή παράγονται 1,1 εκατ. τόνοι ετησίως λιγότεροι.
Σοβαρότατο πλήγμα έχουν δεχθεί και συγγενείς κλάδοι όπως η ανακύκλωση, κ.α. με αποτέλεσμα εκπρόσωποι του κλάδου να μιλούν για σοβαρό πρόβλημα της Ευρώπης σε προϊόντα όπου ξεκινούν από τις συσκευασίες τροφίμων και φτάνουν μέχρι τα φωτοβολταϊκά πάνελς και τις υποδομές μεταφορές ενέργειας.
Εικόνα καταστροφής, με σημαντικές παρενέργειες και στο κόστος αγροτικών προϊόντων και τροφίμων, δείχνει ο χάρτης με τις ευρωπαϊκές βιομηχανίες χημικών ή λιπασμάτων που έχουν κλείσει γραμμές παραγωγής ή ολόκληρα εργοστάσια. Οι τελευταίες ανακοινώσεις ήρθαν από τον πολωνικό κολοσσό των λιπασμάτων Grupa Azoty που προχώρησε σε αναστολή λειτουργίας γραμμών παραγωγής σε κάποιες μονάδες. Στην Ρουμανία από τις 23 Ιουνίου είναι κλειστή η μονάδα παραγωγής αμμωνίας και άλλων προϊόντων που συνδέονται με τα λιπάσματα της Azomures. Στην Ολλανδία ισχυροί όμιλοι του κλάδου όπως η Yara, η OCI, η Fibrant, κ.α. έχουν ήδη προχωρήσει σε μείωση παραγωγής. Στην Γερμανία η BASF ανακοίνωσε πως μονάδα παραγωγής αιθυλενίου θα κλείσει αν πέσει κάτω από 50% η παροχή αερίου για συγκεκριμένο διάστημα. Άλλες μονάδες όπως της SKW, της Roehm είτε έκλεισαν προσωρινά, είτε περιόρισαν παραγωγή.
Οι δύσκολοι στόχοι
Την ίδια στιγμή, οι στόχοι εξοικονόμησης στο φυσικό αέριο που αποφάσισαν, με ελαφρά καρδιά όπως φαίνεται, οι Βρυξέλλες θα χρειαστούν σοβαρή προσπάθεια. Η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη κινδυνεύει να πάει περίπατο «με το καλημέρα» όπως προκύπτει από την ανακοίνωση της Νορβηγίας σύμφωνα με την οποία ενδέχεται να περιορίσει τις εξαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας προς την Ε.Ε. για να μειώσει τις τιμές στους δικούς της καταναλωτές. Η αναζήτηση διαφορετικών προμηθευτών από την Gazprom μέχρι τις 10 Οκτωβρίου, που έχει επιβάλλει η Ε.Ε., αποδεικνύεται δύσκολη υπόθεση όπως δείχνει η περίπτωση της Χάγης, η οποία προχώρησε εγκαίρως σε σχετικό διαγωνισμό χωρίς αποτέλεσμα και τώρα η δημοτική αρχή της ολλανδικής πόλης ζητάει παράταση μέχρι το τέλος του έτους.
Περίπου 11% χαμηλότερα από τον μέσο όρο της τελευταίας πενταετίας είναι αυτή τη στιγμή η ημερήσια ζήτηση φυσικού αερίου στην Ευρώπη με την Γηραιά Ήπειρο να εξοικονομεί γύρω στα 80 εκατ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου κάθε ημέρα. Όμως, όπως γράφει στο Twitter ο Tom Marzec – Manser, ο επικεφαλής του τομέα φυσικού αερίου της εταιρείας αναλύσεων ICIS, για να πετύχει τον στόχο εξοικονόμησης του 15% που έχει θέσει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να περιορίσει την κατανάλωση κατά 300 εκατ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου την ημέρα. Και από αυτόν τον στόχο βρισκόμαστε πολύ μακριά, πιθανώς επειδή σήμερα οι καταναλώσεις είναι χαμηλές γιατί δεν έχει μπει ο χειμώνας.