THEPOWERGAME
Στο Βέλγιο (99%), στην Ιταλία (80%), στην Ολλανδία (64%), στην Ισπανία (55%) και στην Ελλάδα (55%) καταγράφονται οι μεγαλύτερες αυξήσεις στο κόστος ηλεκτρικής ενέργειας για τα νοικοκυριά μεταξύ Φεβρουαρίου 2021 και Φεβρουαρίου 2022, σύμφωνα με την έκθεση του οργανισμού των ευρωπαϊκών ρυθμιστών ενέργειας (ACER). Αντίθετα, σε κάποια άλλες χώρες καταγράφονται ακόμα και μειώσεις τον τελευταίο χρόνο όπως στην Κροατία (-1%), στην Ουγγαρία (-1%) και στην Πολωνία (-6%). Ο μέσος όρος των αυξήσεων στην Ευρωπαϊκή Ένωση έφτασε το 30% για την ηλεκτρική ενέργεια και το 65% για το φυσικό αέριο.
Η έκθεση του ACER με τις προτάσεις για την αντιμετώπιση της ακρίβειας σε σχέση με το μοντέλο λειτουργίας της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας κατατέθηκε είχε ζητηθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενόψει της επόμενης Συνόδου Κορυφής της ΕΕ. Ο ACER υπεραμύνεται του σημερινού μοντέλου λειτουργίας, θεωρεί πως πρέπει να αναζητηθούν μέτρα για την αντιμετώπιση του προβλήματος «στη ρίζα του», δηλαδή στη μείωση τιμών στο φυσικό αέριο ενώ τονίζει πως η επιβολή πλαφόν στη χονδρική τιμή αποτελεί έσχατο μέτρο.
Αφήνει, όμως, ένα μικρό παράθυρο για την εφαρμογή ενός τέτοιου πλαφόν, που έχει προταθεί από την ελληνική κυβέρνηση στην Κομισιόν, αλλά μόνο προσωρινά (π.χ. για μερικές εβδομάδες ή ένα μήνα) και μόνο υπό αυστηρότατες προϋποθέσεις και αφού εξασφαλιστούν πόροι για την αποζημίωση των παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας στην περίπτωση που αποδεικνύουν πως το κόστος τους είναι ανώτερο του καθορισμένου πλαφόν. Ειδικά για μέτρα επιβολής πλαφόν ανά τεχνολογία παραγωγής ενέργειας ο ACER δηλώνει πως έχει «σοβαρές αμφιβολίες για το κατά πόσο ένα τέτοιο μέτρο είναι βιώσιμο σε ευρωπαϊκό επίπεδο και κατά πόσο μπορεί να στηρίξει την ενεργειακή επάρκεια», ενώ θεωρεί πως υπάρχει ζήτημα «ημι-εθνικοποίησης της ενεργειακής αγοράς».
Ο οργανισμός των ευρωπαίων ρυθμιστών ενέργειας προβλέπει πως οι τιμές της ενέργειας θα παραμείνουν υψηλές και για το υπόλοιπο του 2022, αλλά και για το 2023 κυρίως εξαιτίας της αβεβαιότητας σε σχέση με την προμήθεια φυσικού αερίου. Οι προβλέψεις της αγοράς δείχνουν σταδιακή αποκλιμάκωση των τιμών από το δεύτερο τρίμηνο του 2023 με τον ACER να επισημαίνει πως όλα μπορούν να μεταβληθούν καθώς κινούμαστε σε τεντωμένο σκοινί.
Στον κατάλογο με τα 13 μέτρα που προτείνει για την αντιμετώπιση των υψηλών τιμών στην ηλεκτρική ενέργεια, αφήνει τελευταία την εφαρμογή μιας «προσωρινής βαλβίδας αποσυμπίεσης», ενός μηχανισμού πλαφόν στη χονδρεμπορική τιμή της ενέργειας. Θεωρεί πως οι «δομικές ρυθμιστικές παρεμβάσεις» απειλούν το οικοδόμημα της ενιαίας αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας που δημιουργήθηκε τα τελευταία χρόνια. Στα υπόλοιπα μέτρα που προτείνει ο ACER περιλαμβάνονται η επιτάχυνση των ηλεκτρικών διασυνδέσεων για ενίσχυση του διασυνοριακού εμπορίου, η επέκταση των διμερών συμβολαίων (PPAs) μεταξύ παραγωγών πράσινης ηλεκτρικής ενέργειας και επιχειρήσεων, η βελτίωση των μηχανισμών στήριξης της παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές (ΑΠΕ), τα μέτρα ενίσχυσης της ρευστότητας στις χρηματιστηριακές αγορές ηλεκτρικής ενέργειας, η ενίσχυση της ευελιξίας στην ημερήσια αγορά, η βελτίωση του πλαισίου διαχείρισης των χρεοκοπιών προμηθευτών ενέργειας, κ.α.
Ειδικά, για την αντιμετώπιση του προβλήματος «στη ρίζα του», ο ACER επισημαίνει πως τα κράτη – μέλη πρέπει να επιταχύνουν τις προσπάθειες μείωσης της κατανάλωσης φυσικού αερίου (ενίσχυση αποδοτικότητας, κ.λπ.) και να εφαρμόσουν μέτρα μείωσης των διεθνών τιμών του καυσίμου, π.χ. μέσω της κοινής πανευρωπαϊκής πλατφόρμας αγορών υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG).
Η επικέντρωση στην αγορά φυσικού αερίου «μπορεί να αποδειχθεί λιγότερο επιβλαβής, με δεδομένο πως τέτοια μέτρα δεν παρεμβαίνουν άμεσα στη λειτουργία της αγοράς χονδρικής πώλησης ηλεκτρικής ενέργειας». Αλλά και σε αυτή την περίπτωση, δηλαδή της παρέμβασης στην αγορά φυσικού αερίου (κάτι που έχει ήδη κάνει η Ισπανία και η Πορτογαλία με την επιβολή πλαφόν στο αέριο που καταναλώνουν οι μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας) πρέπει να εξασφαλίζεται η ενεργειακή ασφάλεια και επάρκεια στην Ε.Ε. επισημαίνουν στον ACER.
Τα στελέχη του οργανισμού απαντούν και στην πρόταση που έχει καταθέσει ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης για επιβολή πανευρωπαϊκού πλαφόν στη χονδρική τιμή του φυσικού αερίου υποστηρίζοντας πως «δεν είναι απολύτως σαφές πώς θα λειτουργήσει αυτό το πλαφόν στις εν εξελίξεις συζητήσεις της Ε.Ε. με προμηθευτές φυσικού αερίου, με δεδομένη την ανάγκη να παραμείνουν ανταγωνιστικές οι τιμές του LNG σε σχέση με εναλλακτικούς προορισμούς αυτών των ποσοτήτων».
Υπενθυμίζεται πως η ελληνική πλευρά, πέρα από τη γνωστή παρέμβαση του πρωθυπουργού, έχει καταθέσει και σειρά άλλων προτάσεων με στόχο την αντιμετώπιση της ακρίβειας στην ενέργειας. Μάλιστα η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί πως θα ανακοινώσει «εθνική λύση» αν δεν υπάρξει ευρωπαϊκή παρέμβαση.
Τα ίδια τα στελέχη του ACER, που ζητούν άλλου τύπου παρεμβάσεις στην αγορά φυσικού αερίου, μέσω μακροπρόθεσμων συμβολαίων και «γεμίσματος» των αποθηκών της ΕΕ, παραδέχονται πως αυτές οι παρεμβάσεις «συνοδεύονται από κόστος» που θα κληθούν πάλι να πληρώσουν οι Ευρωπαίοι καταναλωτές. Γι’ αυτό το λόγο η ελληνική κυβέρνηση θεωρεί πως η λύση είναι πολιτική και δεν θα τη δώσουν οι τεχνοκράτες του ευρωπαϊκού οργανισμού.
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
