Να περιορίσει τις ρωσικές απαιτήσεις για αύξηση της τιμής που πληρώνει η Ελλάδα για το φυσικό αέριο, που προμηθεύεται από τη Μόσχα, επιχειρεί η ελληνική πλευρά τις τελευταίες εβδομάδες. Το θέμα αναμένεται να συζητηθεί και στη συνάντηση που θα έχει στο Σότσι ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης με τον Ρώσο πρόεδρο Βλάντιμιρ Πούτιν.
Το συμβόλαιο που έχει υπογράψει η ΔΕΠΑ με την Gazprom για ποσότητες περίπου 3 δισ. κυβικών μέτρων (bcm) φυσικού αερίου ετησίως λήγει το 2026, αλλά η κατάσταση έγινε περίπλοκη λόγω αλλαγών που υπήρξαν στην τιμολόγηση το 2020 και το 2021. Ενώ με βάση τη σύμβαση, η τιμή του φυσικού αερίου είναι απολύτως συνδεδεμένη με την τιμή του πετρελαίου, οι δύο πλευρές είχαν συμφωνήσει να υπάρξει τροποποίηση για το 2020 και τη φετινή χρονιά. Η αλλαγή είχε γίνει επειδή οι διεθνείς τιμές του πετρελαίου ήταν τότε πολύ ψηλότερα από τη διεθνή τιμή του φυσικού αερίου.
Έτσι, είχε συμφωνηθεί ένα υβριδικό μοντέλο με βάση το οποίο ένα ποσοστό της τιμής που πλήρωνε η Ελλάδα διαμορφώνονταν από το πετρέλαιο και ένα ποσοστό από το φυσικό αέριο (τη διεθνή τιμή TTF). Σημειώνεται πως την ίδια τακτική είχαν ακολουθήσει και άλλες χώρες της Ευρώπης και είχε γίνει δεκτή από τη Μόσχα. Η έκρηξη των διεθνών τιμών του αερίου οδηγεί όμως σε αναταράξεις. Η ρωσική πλευρά ζητεί να αλλάξει η ποσόστωση και το τιμολόγιο του 2022 να επηρεάζεται περισσότερο από την τιμή του TTF και λιγότερο από του πετρελαίου.
Υπό κανονικές συνθήκες, η ελληνική πλευρά θα ήθελε συμφωνία μέχρι τις 15 Δεκεμβρίου ώστε η ΔΕΠΑ Εμπορίας να μπορεί να καθορίσει και τα τιμολόγια του 2022. Προς το παρόν, στην κυβέρνηση παραμένουν επιφυλακτικοί.
Την ίδια στιγμή, βλέπουν πως τα επόμενα χρόνια θα υπάρξει μεγάλη αύξηση της ζήτησης, κυρίως λόγω της ένταξης νέων μονάδων ηλεκτροπαραγωγής με φυσικό αέριο κατά την περίοδο της ενεργειακής μετάβασης προς τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ). Τα μοντέλα δείχνουν πως η συμμετοχή του φυσικού αερίου στο ενεργειακό μίγμα θα αυξηθεί από 29% το 2020 σε 37% το 2025 πριν αρχίσει να υποχωρεί και να διαμορφωθεί σε 20% το 2035.
Το 2021, η ζήτηση φυσικού αερίου στην Ελλάδα προβλέπεται πως θα κινηθεί κοντά στις 63 – 65 TWh, αρκετά υψηλότερα από τις αρχικές εκτιμήσεις. Για το 2022, προβλέπεται πως θα αυξηθεί περαιτέρω στις 70 – 72 TWh και το 2023 θα ξεπεράσει τις 80 TWh. Κύριος παράγοντας είναι η ένταξη νέων μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από φυσικό αέριο. Όπως είναι γνωστό, βρίσκεται στο τελικό στάδιο η νέα μονάδα της Μυτιληναίος στον Αγ. Νικόλαο Βοιωτίας, σε εξέλιξη βρίσκεται και η επένδυση των Motor Oil και ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ στην Κομοτηνή, ενώ στελέχη της αγοράς θεωρούν πως μέχρι το 2023 – 2024 θα ενταχθεί και μια ακόμα μονάδα.
Έτσι πέρα από τα μακροχρόνια συμβόλαια της ΔΕΠΑ Εμπορίας, η Ελλάδα θα χρειαστεί του χρόνου πρόσθετες ποσότητες γύρω στις 25 TWh και ακόμα μεγαλύτερες για την περίοδο 2023 – 2025 που θα καλυφθούν κυρίως μέσω εισαγωγών υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG).
