THEPOWERGAME
H μεγάλη αύξηση του κόστους ενέργειας από μια άκρη του κόσμου στην άλλη είναι το αποτέλεσμα μιας εξίσωσης με πολλαπλούς συντελεστές που μπορεί να επιβραδύνει την ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας, προσθέτοντας έναν ακόμη πονοκέφαλο στους κυβερνώντες όσο επιμένει η πανδημία της νόσου Covid-19.
Αφενός, η στροφή της ενεργειακής πολιτικής σε φιλικότερες πηγές για το περιβάλλον έχει ακριβύνει τις τιμές των δικαιωμάτων εκπομπών ρύπων, με αποτέλεσμα οι εταιρείες υπηρεσιών κοινής ωφέλειας να αναγκάζονται να αυξήσουν το κόστος ηλεκτροδότησης. Από τις αρχές του έτους, οι τιμές στα προθεσμιακά συμβόλαια του ευρωπαϊκού συστήματος ETS έχουν αυξηθεί περίπου κατά 60% και ξεπέρασαν τα 50 ευρώ ανά μετρικό τόνο, αντανακλώντας ένα ιστορικό υψηλό. Προβλέψεις της Barclays και του Bloomberg θέλουν τις τιμές να υπερβαίνουν τα 100 ευρώ ανά μετρικό τόνο.
Αφετέρου, οι προμήθειες φυσικού αερίου από τη Ρωσία είναι λιγότερες από προηγούμενα έτη, περιορίζοντας τα αποθέματα στην Ευρώπη σε επίπεδα χαμηλότερα του μέσου όρου της τελευταίας πενταετίας, τονίζουν οι ειδικοί. Υπάρχει, παράλληλα, μεγαλύτερος ανταγωνισμός από την Ασία στη ζήτηση υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG), ενθαρρύνοντας περαιτέρω την ανοδική πορεία των τιμών. Συν τοις άλλοις, οι παρατεταμένοι καύσωνες στον ευρωπαϊκό Νότο το καλοκαίρι περιόρισαν την παραγωγή αιολικής ενέργειας, έχοντας ήδη συντελέσει στα πολλαπλά ρεκόρ των χονδρικών τιμών στο ηλεκτρικό ρεύμα της Γηραιάς Ηπείρου.
Στη χονδρική αγορά ηλεκτρικού ρεύματος της Γερμανίας, παραδείγματος χάριν, τα συμβόλαια παράδοσης του επόμενου έτους ξεπέρασαν την Δευτέρα τα 90 ευρώ ανά μεγαβατώρα, μια τιμή που είναι διπλάσια από τις αρχές του έτους. Οι τιμές αναφοράς στις αγορές φυσικού αερίου της Ευρώπης και της Βρετανίας έχουν καταγράψει διαδοχικά ρεκόρ, ενώ τα προθεσμιακά συμβόλαια στη Νέα Υόρκη έχουν αναρριχηθεί έως και 80% στο υψηλότερο επίπεδο από το 2018. Ενισχυμένες είναι επίσης οι τιμές του πετρελαίου, αντανακλώντας μια ακόμη ανησυχία για τα νοικοκυριά εν όψει του χειμώνα. Αναλυτές της αγοράς εικάζουν πως αυτές οι ανοδικές τάσεις θα επιμείνουν μέσα στο επόμενο διάστημα όταν αναμένεται πως ο φετινός χειμώνας να είναι δύσκολος, ιδιαίτερα στις ΗΠΑ.
Διπλή πρόκληση τον χειμώνα από τη μετάλλαξη Δέλτα και τον πληθωρισμό
Ήδη ο κόσμος εισέρχεται σε μια περίοδο αβεβαιότητας λόγω της συσσώρευσης των κρουσμάτων της μετάλλαξης Δέλτα, όταν οι θερμοκρασίες είναι χαμηλότερες από το καλοκαίρι και εκ των πραγμάτων περιορίζουν την ελευθερία κινήσεων εν μέσω πανδημίας. Η άνοδος των τιμών ηλεκτρικού ρεύματος στη χονδρική αγορά της Βρετανίας και της Ευρώπης σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, έτσι όπως καταγράφηκε στις αρχές της εβδομάδας, κινδυνεύει να προκαλέσει αλυσιδωτές αντιδράσεις σε μια ήδη κουρασμένη κοινωνία.
Από μια πλευρά, οι κυβερνήσεις αδημονούν να περιορίσουν περαιτέρω τα γιγάντια μέτρα στήριξης που υιοθέτησαν στα πρώτα κύματα της πανδημίας, κάτι που αναμένεται να προκαλέσει τη δυσφορία της κοινής γνώμης όταν αυξάνονται οι λογαριασμοί των εταιρειών κοινής ωφέλειας. Από την άλλη πλευρά, οι κεντρικές τράπεζες και στις δυο πλευρές του Ατλαντικού θα πρέπει κάποια στιγμή να αποφασίσουν την αναδίπλωση της χαλαρής νομισματικής πολιτικής, ιδιαίτερα δεδομένης της μεγάλης αύξησης του πληθωρισμού.
Μόλις αυτήν την εβδομάδα ανακοινώθηκε πως ο πληθωρισμός στην Ισπανία παρουσίασε τη μεγαλύτερη αύξηση από τον Οκτώβριο του 2012, αναγκάζοντας την κυβέρνηση του Πέδρο Σάντσεθ να μειώσει τους φόρους στην ενέργεια. Στη Βρετανία, το κόστος ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου για κάθε καταναλωτή αναμένεται να αυξηθεί τουλάχιστον κατά 139 στερλίνες, κατά μέσον όρο, φθάνοντας τις 1.277 στερλίνες, ετησίως. Η Tereos SCA, η μεγαλύτερη εταιρεία παραγωγής ζάχαρης στη Γαλλία, προειδοποίησε τον Αύγουστο πως η αυξημένη τιμή των καυσίμων οδηγεί σε μεγάλη άνοδο του κόστους παραγωγής. Τελικός αποδέκτης στην αλυσίδα της παραγωγής είναι οι καταναλωτές που καλούνται να αντιμετωπίσουν ένα υψηλότερο κόστος διαβίωσης.
Ο πολιτικός κόσμος στον ανεπτυγμένο κόσμο είναι δε εγκλωβισμένος στις δεσμεύσεις του για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, με τους ψηφοφόρους να επωμίζονται τελικά την υλοποίηση τους. «Θα δούμε τα κίτρινα γιλέκα ξανά στους δρόμους; Κανείς δεν πρόκειται να επανεκλεγεί εάν οδηγεί πολλούς ανθρώπους σε ενεργειακή φτώχεια», είχε σχολιάσει ο Τιερί Μπρος, καθηγητής στο Ινστιτούτο Πολιτικών Σπουδών του Παρισιού, στο Bloomberg τον περασμένο μήνα. «Η ενέργεια αποτελεί τη βάση κάθε οικονομίας», υπογράμμισε εν συνεχεία ο Μπρους Ρόμπερσον, αναλυτής στο Ινστιτούτο για την Οικονομία της Ενέργειας και Χρηματοοικονομικής Ανάλυσης.