Χρηματιστήριο: Τα ρεκόρ του πρώτου τριμήνου
Έχει αλλάξει πίστα η αγορά, λίγο πριν από την, εκτός απροόπτου, τροχιοδρόμησή της προς τα ώριμα χρηματιστήρια. Με βάση τα πλέον διαθέσιμα στοιχεία που έχει επεξεργαστεί η Beta Χρηματιστηριακή, η κεφαλαιοποίηση της αγοράς είναι η μεγαλύτερη σε σχέση με το 2010, σχεδόν διπλάσια, στα 112,3 δισ. ευρώ και με λιγότερες εισηγμένες, έναντι 65,5 δισ. ευρώ τότε. Ταυτόχρονα, ο μέσος όρος των συναλλαγών στο Χρηματιστήριο έχει εκτοξευθεί στα 187 εκατ. ευρώ από 139,3 εκατ. ευρώ το 2010, σχεδόν όσο ήταν ο μέσος ημερήσιος τζίρος, δηλαδή, το 2024 (138,7 εκατ. ευρώ). Στοιχείο που πιστοποιείται από την έντονη παρουσία των ξένων επενδυτών σε μία αγορά με προφανείς ελκυστικές αποτιμήσεις, αφού οι τράπεζες, για παράδειγμα, κινούνται οριακά πάνω από μία φορά σε σχέση με τη λογιστική τους αξία, όταν το μέγεθος αυτό είναι το διπλάσιο για τις ξένες τραπεζικές μετοχές. Τα μερίσματα παραμένουν ελκυστικά και υψηλά, ενώ δεν θα πρέπει να αγνοείται το γεγονός ότι καμία θέση και κανένα ρίσκο δεν θα έπαιρναν οι ξένοι επενδυτές, αν δεν είχε προηγηθεί το investment grade απ’ όλους πια τους επενδυτικούς οίκους (Fitch, Cs&p, Moody’s, DBRS).
Για του λόγου το αληθές, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του Χ.Α., οι ξένοι ελέγχουν σχεδόν το 66% της συνολικής κεφαλαιοποίησης της αγοράς μας και πραγματοποιούν το 62,10% των ημερήσιων συναλλαγών. Το πρώτο τρίμηνο της χρονιάς τερμάτισε με μέσο όρο συναλλαγών 190 εκατ. ευρώ. Θα πει κανείς ότι είχε προηγηθεί, για παράδειγμα, το placement του Τζον Πόλσον στην Πειραιώς, νωρίτερα στην Alpha Bank ή της Fairfax στη Eurobank. Όμως οι μετοχές που πουλήθηκαν κάπου πήγαν. Κατέληξαν σε άλλα funds, περισσότερο ενεργητικά. Από τους πρωταγωνιστές φέτος είναι η Alpha Bank με επίδοση 36,1%, η ΑΒΑΞ με 34,5%, η Πειραιώς με 31,1%, η AS Company με 28%, ο ΟΛΘ λόγω της δημόσιας πρότασης από την οικογένεια Ντρέιφους και τη γραμμή άμυνας της πλευράς του Ιβάν Σαββίδη, που έφτασε να σημειώνει κέρδη 26,3%, η Coca Cola, που ξεπέρασε σε κεφαλαιοποίηση τα 15,5 δισ. ευρώ με 26,2%, η Real Consulting με 25,7%, η Εθνική Τράπεζα με 23,4%, η Metlen με 21,1% και η ΕΧΑΕ με 20,6%.
Τι είπε ο Γιάννος Κοντόπουλος στους αναλυτές
Το 2024 ήταν μία χρονιά που η ΕΧΑΕ κατέγραψε ισχυρά αποτελέσματα και ήταν καθοριστική για την ανάπτυξη και τον μετασχηματισμό της, ανέφερε κατά την ενημέρωση των αναλυτών ο διευθύνων σύμβουλος του ομίλου, κ. Γιάννος Κοντόπουλος, με αφορμή τα οικονομικά αποτελέσματα. Η σημαντικότερη εξέλιξη το 2024, σύμφωνα με τον κ. Κοντόπουλο, ήταν η ένταξη σε watch list από τους οίκους FTSE Russell και S&P. Για φέτος η διοίκηση της ΕΧΑΕ εστιάζει στη μακροπρόθεσμη ανάπτυξη και την ανταγωνιστικότητα της αγοράς. Σχετικά με την επικείμενη πώληση του ακινήτου στη Θεσσαλονίκη, αναφέρθηκε πως υπάρχουν προσφορές, αλλά δεν αναμένει κάποιο σημαντικό κεφαλαιακό κέρδος. Στη λογιστική κατάσταση εντός του δεύτερου εξαμήνου του 2024 αναφέρεται ότι η διοίκηση της ATHEXCSD έθεσε σε εφαρμογή πλάνο εύρεσης αγοραστή για την πώληση του ακινήτου της εταιρείας επί της οδού Κατούνη στη Θεσσαλονίκη. Εντός του τελευταίου τριμήνου του 2024 η διοίκηση της ATHEXCSD αποδέχτηκε πρόταση από αγοραστή για την πώληση του εν λόγω ακινήτου έναντι τιμήματος 2,5 εκατ. ευρώ. Το ακίνητο είναι διαθέσιμο προς πώληση στην παρούσα του κατάσταση και η πώληση αναμένεται να ολοκληρωθεί μέσα στη χρονιά που διανύουμε. Τέλος, αναλυτής ρώτησε για τις επιπτώσεις στα έσοδα της ΕΧΑΕ από την παράλληλη διαπραγμάτευση της Metlen σε Λονδίνο και Χ.Α., με τη διοίκηση της ΕΧΑΕ να απαντά πως υπάρχουν παραδείγματα εταιρειών που κάνουν περισσότερες συναλλαγές σε ξένες αγορές και άλλες περισσότερες συναλλαγές στο Χρηματιστήριο της χώρας προέλευσής τους. Τέλος, το μέρισμα έχει οριστεί στα 0,28 ευρώ και θα φτάσει στα 0,30 ευρώ περίπου, αν υπολογιστούν οι ίδιες μετοχές.
Το big bang… της μετοχής του ΟΛΠ που κοντεύει το δισεκατομμύριο
Κατά 12% αυξήθηκε η μετοχή του ΟΛΠ χθες, κλείνοντας λίγο κάτω από 40 ευρώ. Η τιμή αυτή συνιστά ιστορικό υψηλό για τη μετοχή του ΟΛΠ και μάλιστα η συμπεριφορά της μετοχής είναι αλλόκοτη, καθώς ποτέ στο παρελθόν δεν είχε μια τέτοια συμπεριφορά, ακόμη και όταν ιδιωτικοποιούνταν η εταιρεία. Η κεφαλαιοποίησή της δεν έκλεισε χθες, παρά δέκα εκατ. ευρώ σε 1 δισ. ευρώ. Μια εξήγηση για την πορεία αυτήν είναι η καλή πορεία και το αυξημένο μέρισμα που θα διανεμηθεί φέτος. Το μέρισμα είναι κατά περίπου 40% μεγαλύτερο από πέρυσι. Επίσης, τα κέρδη αυξάνουν με μεγαλύτερο ρυθμό από τα έσοδα, γεγονός που δημιουργεί μια περίσσεια ρευστότητα, η οποία κάποια στιγμή θα πρέπει να διοχετευτεί κάπου. Πάντως, έτσι όπως έχει πάρει φόρα η μετοχή του ΟΛΠ, παρά την αύξηση του μερίσματος, η μερισματική πολιτική μάλλον θα υποχωρήσει φέτος. Είναι διαφορετικό να μοιράζεις 1,34 ευρώ όταν η μετοχή κινείται στα 25 ευρώ και είναι διαφορετικό να μοιράζεις 1,92 ευρώ με τιμή μετοχής στα 40 ευρώ. Φυσικά, όσο μεγαλύτερα και τα δύο, μέρισμα και τιμή μετοχής, ακόμη καλύτερα για τους μετόχους και ειδικά για τους Κινέζους της Cosco, που ελέγχουν το 67%.
Διεκδικεί νέο έργο στο Ελληνικό η ΕΚΤΕΡ
Μετά την κατασκευή του κτιρίου ΑμΕΑ, το οποίο παραχωρήθηκε από τη Lamda Development στον Δήμο Αργυρούπολης-Ελληνικού, η κατασκευαστική εταιρεία ΕΚΤΕΡ φαίνεται πως επιδιώκει συνεργασία με την Orilina Properties, διεκδικώντας την κύρια φάση κατασκευής του έργου Marina Residences by Kengo Kuma. Μέχρι στιγμής η πεντάστερη επένδυση της Orilina Properties ΑΕΕΑΠ στην πρώτη της φάση υλοποιείται από τη REDEX, εταιρεία του Ομίλου Κοπελούζου, η οποία θα διεκδικεί και τη δεύτερη φάση. Η ΕΚΤΕΡ φαίνεται διατεθειμένη να συνεργαστεί με την ΑΕΕΑΠ, η οποία σχεδιάζει τη δημιουργία ενός πολυτελούς οικιστικού έργου, αποτελούμενου από 20 μεζονέτες. Το ανεκτέλεστό της εταιρείας σήμερα φτάνει τα 110 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 40 εκατ. ευρώ αφορούν ιδιωτικά έργα, ενώ τα υπόλοιπα αντιστοιχούν σε δημόσια έργα. Η εταιρεία διεκδικεί όλο και περισσότερα ιδιωτικά έργα, ενώ στόχος της είναι να αποκτήσει το εργοληπτικό πτυχίο της 7ης τάξης. Υπενθυμίζεται ότι η εταιρεία, με επικεφαλής τον Μάριο Αποστολίνα, έχει στα σκαριά τη δημιουργία ενός συγκροτήματος εστίασης και αναψυχής (private club), στη μαρίνα του Αγίου Κοσμά στο Ελληνικό.
Οι αγορές και τα κέρδη της Austriacard
Oι αγορές της Ασίας (Τουρκία, Μέση Ανατολή) έδωσαν ώθηση πέρυσι στα αποτελέσματα της Austriacard. Επίσης θετικά εξελίχθηκαν για την εταιρεία οι δραστηριότητές της στη Δυτική Ευρώπη, αλλά οριακή ήταν η αύξηση των μεγεθών στη βασική αγορά της Ανατολικής Ευρώπης, όπου έχει δραστηριότητες ο όμιλος και στην οποία περιλαμβάνονται η Ελλάδα και η Ρουμανία. Στην Ασία η αύξηση του κύκλου εργασιών της Austriacard ανήλθε σε 34%, στις αγορές της Δυτικής Ευρώπης η αύξηση ήταν 13%, ενώ στις αγορές της Ανατ. Ευρώπης η αύξηση ήταν οριακή (+0,1%). Αντίστοιχα κινήθηκε η λειτουργική κερδοφορία (κέρδη EBITDA), που στις αγορές της Ασίας διευρύνθηκε κατά 68%, στη Δυτ. Ευρώπη κατά 15% και στην Αν. Ευρώπη σημειώθηκε μείωση 2,3%. Συνολικά, πάντως, η εταιρεία, από τότε που δημιουργήθηκε με τη συγχώνευση των Austria Card και Inform Lykos, τα καταφέρνει περίφημα. Μάλιστα, όπως αναφέρει, ο μεγαλύτερος πελάτης της είναι η Revolut, η fintech τράπεζα από τη Λιθουανία. Ακολουθούν η Wise, η Bunq, η Monzo και η N26.
Η πρωτιά της Ολλανδίας στις τραπεζικές εφαρμογές
Δεν ξέρω αν είναι καλό ή είναι κακό που το ελληνικό κοινό δεν έχει την κουλτούρα του μέσου Ευρωπαίου στη χρήση applications και mobile banking, στον βαθμό που υπάρχει στο εξωτερικό. Ίσως τελικά να είναι για καλό, διότι παρουσιάζει τεράστια περιθώρια ανάπτυξης για όλους τους digital παίκτες που έρχονται στη χώρα να μπουν για τα καλά στις υπηρεσίες fintech. Και να έχει αμοιβαίο όφελος για τον μέσο συναλλασσόμενο πολίτη, ακόμη και τον πιο αδαή, που σιγά-σιγά θα εκπαιδευθεί εκ των πραγμάτων σε μια πιο άυλη τραπεζική σχέση.
Χθες παρουσιάστηκε το πλάνο της πρώτης ελληνικής neobank, Snappi, που πριν καν ξεκινήσει το εμπορικό της λανσάρισμα, έχει σοβαρά σχέδια επέκτασης σε ευρωπαϊκές αγορές. Δεν ξέρω ποια θα είναι η πρώτη χώρα επέκτασης της νεοσύστατης ψηφιακής τράπεζας, που έως το 2029 θα μετράει παρουσία σε 3 ευρωπαϊκές αγορές. Αυτό που έμαθα, όμως, ρωτώντας απευθείας τη CEO, Dr Gabriella Kindert, είναι ότι η νούμερο ένα χώρα στην Ε.Ε. που «πετάει» στο digital banking και αγαπάει τα applications και με διαφορά είναι η Ολλανδία.
Οι υποχρεώσεις για άμεσες πληρωμές
Εν τω μεταξύ, στα δικά μας τώρα, στο χθεσινό νομοσχέδιο που κατατέθηκε στη Βουλή τα φώτα όλα έπεσαν -και δικαίως- στον Εξωδικαστικό και τα άλλα μέτρα που αφορούν την Κεφαλαιαγορά. Τώρα οι δικές μου πηγές, που αγαπούν τα payments, είδαν κάπου ενδιάμεσα στις διατάξεις του νομοσχεδίου ένα ακόμη άρθρο που επεκτείνει την υποχρεωτικότητα των μέσων πληρωμών και στις άμεσες πληρωμές (από λογαριασμό σε λογαριασμό) χωρίς τη χρήση κάρτας. Με απλά λόγια, θα είναι υποχρεωμένες οι επιχειρήσεις που δέχονται πληρωμές (νομικά πρόσωπα) να κάνουν αποδεκτές και πληρωμές με instant payments. Όπως γράφαμε πολύ πρόσφατα (27/3: Επανάσταση στις συναλλαγές: πώς το κινητό…) θα μπορούν οι καταναλωτές να πληρώνουν πέραν των πιστωτικών/χρεωστικών καρτών και με άμεσες πληρωμές, σε εμπορικές επιχειρήσεις, super markets, πολυκαταστήματα και αλλού, και στις οn line αγορές τους, αλλά και στα φυσικά σημεία.
Κάτι κινείται στο defence tech
Κάλλιο αργά… παρά αργότερα ή -ακόμη χειρότερα- ποτέ. Ο λόγος για την απόφαση της Ελλάδας να αξιοποιήσει το εγχώριο δυναμικό στον τομέα της αμυντικής τεχνολογίας, αναλαμβάνοντας τις πρώτες σοβαρές πρωτοβουλίες για να το εκμεταλλευτεί πλήρως. Και ενώ μέχρι τώρα βρισκόταν σε εφεδρεία, αγοράζοντας έτοιμο εξοπλισμό από το εξωτερικό, πλέον το τοπίο φαίνεται να αλλάζει με την ενεργοποίηση του Ελληνικού Κέντρου Αμυντικής Καινοτομίας (ΕΛΚΑΚ) και την προκήρυξη των πρώτων σημαντικών έργων στον τομέα της αμυντικής τεχνολογίας. Έχουμε ξαναγράψει στο powergame.gr για τις πρώτες προκηρύξεις του ΕΛΚΑΚ, που πιάνει δουλειά με στόχο την ενίσχυση της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας και τη δημιουργία προϊόντων διττής χρήσης. Μία κίνηση σηματοδοτεί την απόφαση της χώρας να επενδύσει στην εγχώρια καινοτομία, αντί να εξαρτάται συνεχώς από εισαγόμενα συστήματα. Η Ελλάδα, λοιπόν, παίρνει πλέον θέση μάχης στο αναδυόμενο πεδίο του defence tech, αυτές τις ημέρες, με το ΕΛΚΑΚ να δημοσιεύει τον Προγραμματικό Ορίζοντα Έργων Έρευνας και Ανάπτυξης για το 2025, ο οποίος ούτε λίγο, ούτε πολύ περιλαμβάνει 22 έργα. Περιμένουμε να τα δούμε να προκηρύσσονται και ευχόμαστε να λειτουργήσουν ως επιχειρησιακός… οίστρος για τις εταιρείες του κλάδου…
Για περιβαλλοντική συμμόρφωση πιέζει το ΥΠΕΝ τον Μαντωνανάκη
Έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2025 οφείλει η ΑΤΤΙΚΟΣ ΗΛΙΟΣ του Παντελή Μαντωνανάκη να υποβάλει τη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) για το Grand Resort Lagonissi, καθώς το υπουργείο Περιβάλλοντος δεν έκανε δεκτή την αίτηση της εταιρείας για παράταση της προθεσμίας. Σύμφωνα με την απόφαση του γενικού διευθυντή Περιβαλλοντικής Πολιτικής του υπουργείου, Κωνσταντίνου Δημόπουλου, η ζητούμενη ΜΠΕ αφορά τις υφιστάμενες εγκαταστάσεις και η προθεσμία έχει ήδη παραταθεί για δύο επιπλέον χρόνια, λαμβάνοντας υπόψη τις όποιες καθυστερήσεις ολοκλήρωσης διαδικασιών και εγκρίσεων. Αναφέρει λοιπόν η απόφαση ότι οι υφιστάμενες και λειτουργούσες σήμερα εγκαταστάσεις, για τις οποίες έχουν πλέον ολοκληρωθεί οι εγκριτικές διαδικασίες, είναι δυνατόν να συμπεριληφθούν στη ΜΠΕ και γι’ αυτό δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή νέα παράταση της προθεσμίας υποβολής της. Η ΜΠΕ πρέπει να συμπληρωθεί με τη μελέτη σχεδιασμού και εφαρμογής του συστήματος επαναχρησιμοποίησης επεξεργασμένων υγρών αποβλήτων, καθώς και με τα στοιχεία που τεκμηριώνουν τη συμβατότητα του έργου με «νέα» θεσμικά πλαίσια που αφορούν κρίσιμες περιβαλλοντικές παραμέτρους, ώστε να ενσωματωθούν στην ΑΕΠΟ. Για όσες εγκαταστάσεις εκκρεμούν οι εγκριτικές διαδικασίες, θα αδειοδοτηθούν περιβαλλοντικά, κατόπιν υποβολής φακέλου τροποποίησης της νέας ΑΕΠΟ.
Από 190.000 έως 233.000 Airbnb λειτούργησαν στην Ελλάδα το 2024
Το 2024 αποδείχθηκε μία ακόμα χρονιά έντονης κινητικότητας για τη βραχυχρόνια μίσθωση στην Ελλάδα, με τον αριθμό των καταλυμάτων να αγγίζει επίπεδα-ρεκόρ. Με βάση τα στοιχεία που συγκέντρωσε το ΙΝΣΕΤΕ από τη Lighthouse, από τις 190.000 καταχωρίσεις στις αρχές του έτους, τον Αύγουστο έφτασαν σχεδόν τις 233.000, αντανακλώντας τη σταθερή ανάπτυξη του κλάδου. Ωστόσο, η αγορά δεν μεγάλωσε χωρίς προκλήσεις. Οι αυστηρότεροι κανονισμοί, η υποχρεωτική εγγραφή στο Μητρώο και οι νέες φορολογικές απαιτήσεις άρχισαν να επηρεάζουν τους ιδιοκτήτες, με αρκετούς να επανεξετάζουν τη στρατηγική τους. Παράλληλα, οι ταξιδιώτες έδειξαν μια πιο συγκρατημένη καταναλωτική συμπεριφορά, ειδικά εκτός σεζόν, όπου κυριάρχησαν οι budget επιλογές. Η πορεία του κλάδου δείχνει ότι το μοντέλο της βραχυχρόνιας μίσθωσης δεν είναι πλέον απλώς μια τάση, αλλά ένας ώριμος τομέας του τουρισμού που καλείται να προσαρμοστεί σε νέες απαιτήσεις. Το στοίχημα για το μέλλον είναι η βιωσιμότητα: πώς θα επιτευχθεί ανάπτυξη που ισορροπεί μεταξύ της τουριστικής ζήτησης και των αναγκών των τοπικών κοινωνιών.
Οι ξενοδόχοι της Θεσσαλονίκης ζητάνε μέτρα για τη βραχυχρόνια μίσθωση
Οι ξενοδόχοι της Θεσσαλονίκης νιώθουν να απειλούνται από την ανεξέλεγκτη ανάπτυξη της βραχυχρόνιας μίσθωσης και ζητάνε από την κυβέρνηση να εφαρμοσθούν και στην περίπτωση της Θεσσαλονίκης τα μέτρα που λήφθηκαν για το κέντρο της Αθήνας. Δεν μπορούσε να το πει πιο καθαρά ο αντιπρόεδρος της ΕΞΘ και επικεφαλής του Tor Hotel Group, Nτίνος Τορνιβούκας, υποστηρίζοντας ότι δεν περνάει ημέρα που διαμέρισμα να μη γυρνάει από τη μακροχρόνια στη βραχυχρόνια μίσθωση. Στη Θεσσαλονίκης, σύμφωνα και με τα στοιχεία έρευνας, οι μονάδες βραχυχρόνιας μίσθωσης φτάνουν στις 4.600 και η αγορά κυριαρχείται πλέον από επαγγελματίες διαχειριστές, καθώς το 44% ελέγχεται από διαχειριστές που εκμεταλλεύονται περισσότερα από πέντε ακίνητα. Πρόκειται, λοιπόν, για σημαντική επιχειρηματική δραστηριότητα, παρ’ ότι το 33% των διαχειριστών διαθέτει μόνο ένα κατάλυμα. Οι ξενοδόχοι υποστηρίζουν ότι στη βραχυχρόνια οι εταιρείες διαχείρισης καταλυμάτων δεν είναι υποχρεωμένες να τηρούν τις απαιτήσεις που ισχύουν για τις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις, με αποτέλεσμα να δέχονται έναν unfair ανταγωνισμό. Βέβαια, να μη λησμονούμε ότι με τα φορολογικά μέτρα που επιβλήθηκαν, το τέλος ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση και τις νέες προδιαγραφές για τη λειτουργία των ακινήτων βραχυχρόνιας μίσθωσης, αποτελεί παρελθόν η εποχή ανεξέλεγκτης λειτουργίας των καταλυμάτων αυτών. Εκείνο που ενδιαφέρει είναι ο έλεγχος των παράνομων καταλυμάτων, κάτι που συμβαίνει κυρίως στις τουριστικές περιοχές. Όπως αποδεικνύεται από τους αριθμούς, η βραχυχρόνια μίσθωση ήρθε και θα μείνει και στην ελληνική αγορά φιλοξενίας, αυτό αποδεικνύεται από το πώς αναπτύσσεται ο κλάδος, με το μεγαλύτερο μέρος των ακινήτων να έχει περάσει σε εταιρείες διαχείρισης.
Στο Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων η μετατροπή των πρώην Φυλακών Ωρωπού σε κέντρο πολιτισμού
Ένα σημαντικό βήμα για τη διατήρηση της ιστορικής μνήμης αναμένεται να γίνει στον Ωρωπό, καθώς το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων καλείται να εγκρίνει τη μελέτη για τη μετατροπή των πρώην Φυλακών Ωρωπού σε Κέντρο Ιστορίας, Δημοκρατίας και Πολιτισμού. Ο ιστορικός αυτός χώρος, που σφραγίστηκε από τις διώξεις πολιτικών κρατουμένων και την παρουσία προσωπικοτήτων όπως ο Μίκης Θεοδωράκης, ο Μανώλης Γλέζος, ο Χαρίλαος Φλωράκης και ο Ανδρέας Λεντάκης, ετοιμάζεται να αλλάξει σελίδα. Με προϋπολογισμό 6,7 εκατ. ευρώ και έπειτα από δεκαετίες αναμονής, ο Δήμος Ωρωπού, στον οποίο παραχωρήθηκε το συγκρότημα το 2020, σχεδιάζει την αποκατάστασή του και τη δημιουργία νέων χώρων, ώστε να στεγαστούν ένα μουσείο-έκθεση, βιβλιοθήκη, αναγνωστήριο, συνεδριακό κέντρο, υπαίθριο θέατρο και αναψυκτήριο. Από τόπος εγκλεισμού και καταστολής, οι πρώην Φυλακές Ωρωπού αναμένεται να μετατραπούν σε χώρο διατήρησης της ιστορικής μνήμης και ελεύθερης σκέψης.
