Η εφορία σφίγγει τον κλοιό γύρω από τους οφειλέτες, στοχεύοντας να εισπράξει τουλάχιστον 3 δισ. ευρώ από παλαιά ληξιπρόθεσμα χρέη μέσα στο 2025. Μετά το ρεκόρ εισπράξεων 6,33 δισ. ευρώ το 2024, η ΑΑΔΕ κλιμακώνει την πίεση, αποστέλλοντας ειδοποιήσεις σε 60.000 φορολογούμενους που εμφανίζουν για πρώτη φορά ληξιπρόθεσμες οφειλές. Στόχος είναι η ανάκτηση τουλάχιστον του 40% των νέων «κόκκινων» χρεών, δηλαδή 4 στα 10 ευρώ που θα δημιουργηθούν μέσα στο έτος.
Παράλληλα, ενεργοποιείται νέα στρατηγική είσπραξης, η οποία από το 2026 θα αλλάξει ριζικά τη διαχείριση των χρεών, με το «σαφάρι» να γίνεται αποκλειστικά ψηφιακό. Η παραδοσιακή φορολογική είσπραξη δίνει τη θέση της σε σύγχρονες τεχνολογικές μεθόδους, με την ΑΑΔΕ να ενισχύει την ηλεκτρονική παρακολούθηση των οφειλετών και να προχωρά σε άμεσες παρεμβάσεις για όσους δεν συμμορφώνονται.
Στο επίκεντρο του νέου μηχανισμού βρίσκεται η συστηματική κατηγοριοποίηση των οφειλετών βάσει κριτηρίων, όπως το εισοδηματικό και περιουσιακό τους προφίλ, το ιστορικό της οφειλής, η ηλικία του χρέους και η ανταπόκριση σε ρυθμίσεις. Παράλληλα, με τη χρήση προγνωστικών μοντέλων και αλγορίθμων τεχνητής νοημοσύνης, θα εντοπίζονται οι στρατηγικοί κακοπληρωτές, οι οποίοι θα καταχωρούνται σε «μαύρη λίστα» και θα παρακολουθούνται στενά. Σύμφωνα με το επιχειρησιακό σχέδιο, η αξιοποίηση της νέας τεχνολογίας αναμένεται να οδηγήσει σε σταδιακή μείωση του όγκου των ληξιπρόθεσμων χρεών, που έχουν φτάσει σε ιστορικό υψηλό, ξεπερνώντας τα 108,5 δισ. ευρώ.
Ωστόσο, ποσοστό 24,3% των οφειλών, ήτοι 26,3 δισ. ευρώ, χαρακτηρίζεται ανεπίδεκτο είσπραξης, περιορίζοντας το πραγματικό ληξιπρόθεσμο υπόλοιπο σε 82,2 δισ. ευρώ. Από αυτό, μόλις 3,6 δισ. ευρώ έχουν ενταχθεί σε καθεστώς ρύθμισης. Από το σύνολο των χρεών, τα 48,1 δισ. ευρώ αφορούν φορολογικές οφειλές. Ειδικότερα, τα μεγαλύτερα ποσά προέρχονται από τον ΦΠΑ (22,7 δισ. ευρώ), τους φόρους εισοδήματος (20 δισ. ευρώ), τους φόρους περιουσίας (2,8 δισ. ευρώ) και λοιπούς φόρους (2,5 δισ. ευρώ). Τα πρόστιμα (φορολογικά και μη) ανέρχονται σε 24,3 δισ. ευρώ, ενώ οι μη φορολογικές οφειλές (δάνεια, δικαστικά έξοδα, καταλογισμοί κ.λπ.) ανέρχονται σε 8,6 δισ. ευρώ.
Από την ανάλυση των στοιχείων για τα ληξιπρόθεσμα που επεξεργάστηκε το Γραφείο Προϋπολογισμού τους κράτους στη βουλή προκύπτουν τα εξής:
- Στην Εφορία χρωστούν 3.926.439 οφειλέτες μειωμένοι κατά 86.699 σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Η μείωση αφορά κυρίως άτομα που οφείλουν έως 500 ευρώ. Αντιθέτως, παρατηρείται αύξηση οφειλετών σε υψηλότερες κατηγορίες χρέους, με τη μεγαλύτερη αύξηση (17.816 άτομα) να καταγράφεται στην κατηγορία χρεών από 10.000 έως 100.000 ευρώ. Ειδικότερα, οι οφειλές άνω του 1 εκατ. ευρώ αυξήθηκαν κατά 990 εκατ. ευρώ.
- Το 90,5% των οφειλετών συγκεντρώνεται στις οφειλές έως 10.000 ευρώ με το συνολικό τους ληξιπρόθεσμο υπόλοιπο να αγγίζει το 3,6% των συνολικών οφειλών.
- Οφειλές άνω του 1 εκατ. ευρώ έχουν το 0,2% των οφειλετών.
- Το 61,5% των οφειλών που αντιστοιχούν στα 66,7 δις ευρώ προέρχεται από νομικά πρόσωπα ενώ οι οφειλές των φυσικών προσώπων αποτελούν το 38,5% του συνόλου, αγγίζοντας τα 41,8 δισ. ευρώ. Ανά εύρος οφειλής διαπιστώνεται ότι στις χαμηλές κατηγορίες οφειλών το σύνολο σχεδόν του ληξιπρόθεσμου υπολοίπου προέρχεται από τα φυσικά πρόσωπα. Ενδεικτικό είναι ότι το 98,1% των οφειλών κάτω των 50 ευρώ και το 87,7% των οφειλών κάτω των 10.000 ευρώ πηγάζει από τα φυσικά πρόσωπα.
- Όσο αυξάνεται το ύψος των οφειλών ενισχύεται και ο ρόλος των νομικών προσώπων στη διαμόρφωση του ληξιπρόθεσμου υπολοίπου. Ειδικότερα, στην κατηγορία ληξιπρόθεσμου υπολοίπου άνω του 1 εκατ. ευρώ τα νομικά πρόσωπα συμμετέχουν στις οφειλές κατά 69,4%, με το ληξιπρόθεσμο υπόλοιπό τους να αγγίζει στο τέλος του Οκτωβρίου του 2024 τα 57,5 δισ. ευρώ. Αντίστοιχα, το πλήθος των νομικών προσώπων που οφείλουν πάνω από 1 εκατ. ευρώ διαμορφώθηκε στα 5.906, αποτελώντας το 61,4% του πλήθους των οφειλετών σε αυτό το εύρος οφειλής.
- Το υψηλότερο ποσοστό των συνολικών ρυθμισμένων οφειλών 17,4% εντοπίζεται στην κατηγορία από 500 έως 10.000 ευρώ, με ποσοστό 19,4% για ποσά από 2.000 έως 3.000 ευρώ. Ειδικότερα, τα φυσικά πρόσωπα ρυθμίζουν κυρίως ποσά μικρότερα των 10.000 ευρώ, ενώ τα νομικά πρόσωπα ρυθμίζουν σε υψηλότερο ποσοστό χρέους μεταξύ 10.000 και 100.000 ευρώ (23,5%).
Eispraxis
Κομβικό ρόλο στην επιχείρηση είσπραξης παίζει το νέο ηλεκτρονικό σύστημα Eispraxis, το οποίο συλλέγει, επεξεργάζεται και αναλύει δεδομένα από τις ηλεκτρονικές πλατφόρμες Taxis, Elenxis, ΓΕΜΗ και άλλες δημόσιες βάσεις. Το σύστημα δημιουργεί ηλεκτρονικό φάκελο για κάθε οφειλέτη, ο οποίος ενημερώνεται σε πραγματικό χρόνο με όλα τα μέτρα είσπραξης που έχουν ληφθεί και τις ενέργειες που εκκρεμούν.
Οι δυνατότητες του Eispraxis περιλαμβάνουν:
- Αυτόματη διασταύρωση στοιχείων από διάφορες ηλεκτρονικές πηγές (εισοδήματα, περιουσιακά στοιχεία, τραπεζικές καταθέσεις).
- Ταυτοποίηση στρατηγικών κακοπληρωτών με βάση το οικονομικό τους προφίλ.
- Αυτοματοποιημένη διαχείριση χρεών, με συμψηφισμούς, ρυθμίσεις και μέτρα αναγκαστικής είσπραξης.
- Ειδοποιήσεις και ηλεκτρονικές κοινοποιήσεις σε πραγματικό χρόνο προς τους οφειλέτες.
Οι βασικοί στόχοι για το 2025
- Είσπραξη 3 δισ. ευρώ από παλαιά ληξιπρόθεσμα χρέη.
- Ανάκτηση 700 εκατ. ευρώ από μεγάλους οφειλέτες μέσω στοχευμένων δράσεων.
- Είσπραξη 28 εκατ. ευρώ από τελωνειακές οφειλές.
- Χαρακτηρισμό 10 δισ. ευρώ ως ανεπίδεκτων είσπραξης.
- Αξιολόγηση των οφειλετών σε περιοδική βάση, με έμφαση στις μεγάλες οφειλές.
- Διενέργεια ελέγχων στο 70% των μεγάλων οφειλετών των τελευταίων πέντε ετών.
