Νέες παρεμβάσεις στην κλίμακα και στους συντελεστές υπολογισμού του ΕΝΦΙΑ, με στόχο την ελάφρυνση των ιδιοκτητών με μικρή και μεσαία ακίνητη περιουσία, επεξεργάζεται η κυβέρνηση. Ο σχεδιασμός είναι οι αλλαγές να τεθούν σε ισχύ από το 2026. Σύμφωνα με πληροφορίες, στο τραπέζι βρίσκονται σενάρια που περιλαμβάνουν είτε την αύξηση της έκπτωσης στον φόρο για περιουσίες αξίας έως 250.000 ευρώ, είτε τη μείωση του βασικού φόρου για ιδιοκτησίες που βρίσκονται σε περιοχές με τιμές ζώνης από 1.500 έως 2.000 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο.
Τα μέτρα αυτά αποσκοπούν στη μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης για εκατοντάδες χιλιάδες ιδιοκτήτες, οι οποίοι επωμίζονται σημαντικά βάρη, ιδιαίτερα μετά την τελευταία αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών .Η συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας 6.164.976 φορολογουμένων (φυσικά και νομικά πρόσωπα) φθάνει στα 770 δισ. ευρώ, με το συνολικό ποσό βεβαίωσης του ΕΝΦΙΑ για το 2025 να ανέρχεται σε 2,3 δισ. ευρώ.
Με δεδομένο το σημαντικό δημοσιονομικό αποτύπωμα του φόρου, όλες οι αλλαγές τελούν υπό την αίρεση των αντοχών του κρατικού προϋπολογισμού και των περιορισμών που επιβάλλει το νέο Σύμφωνο Σταθερότητας.
Οι δύο βασικές αλλαγές που εξετάζονται στον ΕΝΦΙΑ
Στο πλαίσιο αυτό, σύμφωνα με πληροφορίες, εξετάζονται τα ακόλουθα:
- Αύξηση των ποσοστών έκπτωσης στον φόρο για περιουσίες με αντικειμενική αξία έως 250.000 ευρώ. Σήμερα οι εκπτώσεις σε αυτήν την κατηγορία ανέρχονται σε 30% για περιουσία συνολικής αξίας έως 100.000 ευρώ, 25% για περιουσία αξίας από 100.000 έως 150.000 ευρώ και 20% για περιουσία αξίας από 150.000 έως 250.000 ευρώ. Στο πλαίσιο των νέων παρεμβάσεων, τα ποσοστά αυτά ενδέχεται να αυξηθούν από 5% έως 10%, με τις μεγαλύτερες αυξήσεις να εφαρμόζονται στις χαμηλότερες περιουσίες. Για περιουσίες άνω των 250.000 ευρώ δεν προβλέπεται αλλαγή, διατηρώντας τις εκπτώσεις στο 15% για περιουσία αξίας 250.000-300.000 ευρώ και στο 10% για περιουσία 300.000-400.000 ευρώ. Υπενθυμίζεται ότι τα ποσοστά έκπτωσης στον ΕΝΦΙΑ ισχύουν από το 2022, οπότε λόγω των νέων τιμών ζώνης που τέθηκαν σε εφαρμογή έγιναν παρεμβάσεις στο σύστημα υπολογισμού του φόρου που έφεραν ελαφρύνσεις για τη συντριπτική πλειονότητα των ιδιοκτητών ακινήτων, με το κόστος για το Δημόσιο να ανέρχεται σε 350 εκατ. ευρώ.
- Μείωση του βασικού φόρου για κτίσματα σε περιοχές με τιμές ζώνης έως 1.500 ευρώ/τ.μ.. Σήμερα ο φόρος στις περιοχές αυτές κυμαίνεται από 2 έως 2,8 ευρώ/τ.μ., ενώ εξετάζεται η προσαρμογή των κλιμακίων για τιμές ζώνης από 1.501 έως 2.500 ευρώ, όπου σήμερα ο φόρος ανέρχεται σε 3,7 ευρώ/τ. μ. Ο κύριος ΕΝΦΙΑ υπολογίζεται με βάση κλίμακα τιμών ζώνης και συντελεστών προσδιορισμού, με τον βασικό φόρο να κυμαίνεται από 2 έως 16 ευρώ/τ.μ. και να προσαρμόζεται βάσει παραμέτρων, όπως η παλαιότητα (συντελεστής από 1,25 έως 0,7), η πρόσοψη (1 έως 1,02), ο όροφος (0,98 έως 1,03) και η επιφάνεια (1 έως 0,25). Επί του κύριου ΕΝΦΙΑ επιβάλλονται προσαυξήσεις για ιδιοκτήτες με υψηλής αξίας ακίνητη περιουσία. Η πρώτη κατηγορία προσαύξησης αφορά φορολογούμενους με συνολική αντικειμενική αξία περιουσίας άνω των 300.000 ευρώ, εφόσον περιλαμβάνει τουλάχιστον ένα ακίνητο αξίας άνω των 400.000 ευρώ. Η δεύτερη κατηγορία αφορά περιουσίες συνολικής αξίας άνω των 500.000 ευρώ. Για ιδιοκτησίες έως 400.000 ευρώ ισχύει έκπτωση φόρου 10%-30%, ενώ για περιουσίες μεγαλύτερης αξίας δεν προβλέπεται έκπτωση.
ΠΙΝΑΚΑΣ
Οι συντελεστές προσδιορισμού του φόρου
Τιμή ζώνης (ευρώ/τ.μ.) |
Βασικός φόρος (ευρώ/τ.μ.) |
0-750 |
2 |
751-1.500 |
2.8 |
1.501-2.500 |
3.7 |
2.501-3.000 |
4.5 |
3.001-3.500 |
7.6 |
3.501-4.000 |
9.2 |
4.001-4.500 |
11.1 |
4.501-5.000 |
13.4 |
5.001+ |
16.2 |
Έρχεται πακέτο μείωσης άμεσων φόρων
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι εκτός από τις ελαφρύνσεις μέσω ΕΝΦΙΑ, το οικονομικό επιτελείο ετοιμάζει ένα πακέτο μείωσης άμεσων φόρων, το εύρος του οποίου θα εξαρτηθεί (και θα χρηματοδοτηθεί) από τα επιπλέον έσοδα που θα προκύψουν από την περιστολή της φοροδιαφυγής, κάτι που προανήγγειλε άλλωστε και ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης. Οι τελικές αποφάσεις θα ανακοινωθούν το φθινόπωρο στη ΔΕΘ. Συγκεκριμένα, δρομολογούνται:
- Αλλαγές στην κλίμακα φορολογίας με επίκεντρο την ελάφρυνση της μεσαίας τάξης και συγκεκριμένα όσους έχουν εισοδήματα άνω των 20.000 ευρώ. Οι προτάσεις προβλέπουν:
α) Επανασχεδιασμό της φορολογικής κλίμακας με προσθήκη νέων ενδιάμεσων φορολογικών συντελεστών που θα στοχεύουν στην ελάφρυνση των φορολογουμένων με εισοδήματα μεταξύ 20.000 και 50.000 ευρώ.
β) Αύξηση του εισοδήματος πάνω από το οποίο θα εφαρμόζεται ο ανώτατος φορολογικός συντελεστής. Σήμερα, ο ανώτατος φορολογικός συντελεστής 44% επιβάλλεται στο τμήμα του εισοδήματος που υπερβαίνει τα 40.000 ευρώ.
- Κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος για τις επιχειρήσεις και τα υποκαταστήματά τους. Σήμερα καταβάλλουν ποσά που ξεκινούν από 800 ευρώ για νομικά πρόσωπα, τα οποία ασκούν εμπορική επιχείρηση και έχουν την έδρα τους σε τουριστικούς τόπους και σε πόλεις ή χωριά με πληθυσμό έως 200.000 κατοίκους, και φθάνουν τα 1.000 ευρώ για νομικά πρόσωπα που ασκούν εμπορική επιχείρηση και έχουν την έδρα τους σε πόλεις με πληθυσμό πάνω από 200.000 κατοίκους.
- Μείωση κατά 30% των τεκμηρίων διαβίωσης σε πρώτη φάση και πλήρη κατάργησή τους σε βάθος χρόνου, για την εξάλειψη των στρεβλώσεων και των αδικιών. Με το ισχύον καθεστώς εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες καλούνται να πληρώσουν υψηλότερο φόρο από αυτόν που αναλογεί στο εισόδημά τους με βάση τις τεκμαρτές δαπάνες διαβίωσης, όπως τα αυτοκίνητα, τις κατοικίες, τις αγορές αγαθών, τα δίδακτρα σε ιδιωτικά σχολεία, τα σκάφη αναψυχής κ.λπ. Μάλιστα, οι περισσότεροι που πιάνονται στην παγίδα των τεκμηρίων διαβίωσης είναι μισθωτοί και συνταξιούχοι κυρίως με χαμηλά εισοδήματα.
- Νέα μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 0,5 ποσοστιαίες μονάδες για τους αυτοαπασχολούμενους, τις ατομικές επιχειρήσεις και τους εργαζόμενους με «μπλοκάκι», με σκοπό την ανακούφιση του εργατικού δυναμικού που πλήττεται από τις υψηλές εισφορές.