Προς ενιαία κλίμακα φόρου για όλα τα εισοδήματα

Με την εφαρμογή μιας νέας, πλήρως αναμορφωμένης, ενιαίας κλίμακας φόρου για όλα ανεξαιρέτως τα εισοδήματα των φυσικών προσώπων θα συνδυαστεί η μόνιμη κατάργηση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης, σύμφωνα με τον σχεδιασμό της κυβέρνησης για την μεταρρύθμιση του φορολογικού συστήματος με μόνιμα μέτρα.

Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών είναι αναγκασμένη να πειθαρχήσει στη βασική κατεύθυνση δημοσιονομικής πολιτικής που ήδη έχει συμφωνηθεί με τις Βρυξέλλες.

Kαι προβλέπει ότι όσο διαρκεί η “γενική ρήτρα διαφυγής” από τους αυστηρούς κανόνες δημοσιονομικής πειθαρχίας, κάθε κράτος-μέλος της ευρωζώνης που αποφασίζει να εφαρμόσει μόνιμου χαρακτήρα δημοσιονομικά μέτρα, θα πρέπει να μεριμνά ώστε τα μέτρα αυτά να μην έχουν δημοσιονομικό κόστος, αλλά τουλάχιστον ουδέτερο δημοσιονομικό αποτέλεσμα.

Ως εκ τούτου, η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών, από τη στιγμή που θα αποφασίσει να προχωρήσει στην μονιμοποίηση του μέτρου της κατάργησης της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης για όλα ανεξαιρέτως τα εισοδήματα θα πρέπει ταυτόχρονα να εφαρμόσει κι ένα δημοσιονομικό “ισοδύναμο” με το οποίο θα αντισταθμίζεται η απώλεια εσόδων που θα προκαλεί η μη επιβολή της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης.

Το “ισοδύναμο” αυτό έχει ήδη προταθεί στην ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών από την Επιτροπή του καθηγητή Πισσαρίδη. Προβλέπει την φορολόγηση όλων των εισοδημάτων των φυσικών προσώπων από όλες τις πηγές με μία ενιαία φορολογική κλίμακα.

Η εισήγηση της Επιτροπής Πισσαρίδη

Πιο συγκεκριμένα, η «Επιτροπή Πισσαρίδη» έχει εισηγηθεί να προστίθενται όλα τα εισοδήματα κάθε φυσικού προσώπου, από όλες ανεξαιρέτως τις πηγές, και το άθροισμά τους να φορολογείται με ενιαία κλίμακα συντελεστών.

Έχει προτείνει, ουσιαστικά, να καταργηθεί το καθεστώς αυτοτελούς φορολόγησης που ισχύει για πάρα πολλές κατηγορίες εισοδημάτων.

Όπως είναι τα εισοδήματα από αγροτικές δραστηριότητες, τα ενοίκια από εκμισθώσεις ακινήτων, τα μερίσματα, οι υπεραξίες (τα κέρδη) από πωλήσεις μετοχών, οι τόκοι καταθέσεων, εντόκων γραμματίων και ομολόγων, τα κέρδη από επενδύσεις σε αμοιβαία κεφάλαια και από άλλα αποταμιευτικά, επενδυτικά και χρηματοοικονομικά προϊόντα.

Μια τέτοια εισήγηση, εάν υιοθετηθεί από την κυβέρνηση χωρίς αλλαγές στα υφιστάμενα εισοδηματικά κλιμάκια και τους συντελεστές της ισχύουσας σήμερα βασικής φορολογικής κλίμακας, θα αυξήσει σημαντικά τις φορολογικές επιβαρύνσεις για όλους τους φορολογούμενους που αποκτούν εισοδήματα από αγροτικές δραστηριότητες, ακίνητα, αποταμιεύσεις και επενδύσεις σε χρηματοοικονομικά προϊόντα.

Καθώς τα εισοδήματα αυτά, ενώ σήμερα φορολογούνται ξεχωριστά με συντελεστές της τάξεως του 9%, του 10%, του 15% και του 22%, μετά την ένταξή τους στην ενιαία κλίμακα φορολόγησης θα προστίθενται σε όλες τις άλλες κατηγορίες εισοδημάτων που αποκτούν οι φορολογούμενοι (μισθούς, συντάξεις, κέρδη από επιχειρήσεις κ.λπ.).

Και – στη συντριπτιοκή πλειονότητα των περιπτώσεων – θα υπάγονται σε φορολογικά κλιμάκια με πολύ πιο υψηλούς συντελεστές φορολόγησης, της τάξεως του 28%, του 36% και του 44%.

Και αυτή την αύξηση των φορολογικών επιβαρύνσεων για μεγάλο πλήθος φορολογουμένων δεν θα μπορεί, βεβαίως, να την αντισταθμίσει επ’ ουδενί η μόνιμη κατάργηση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης, που – σημειωτέον – έχει προτείνει επίσης η «Επιτροπή Πισσαρίδη».

Ο λόγος είναι ότι η εισφορά αυτή αφενός επιβαρύνει όσους έχουν ετήσια εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ, αφετέρου υπολογίζεται με πολύ πιο χαμηλούς συντελεστές, κλιμακούμενους από 2,2% έως 10%.

Προκειμένου, λοιπόν, να επιτευχθεί ένα πραγματικά ουδέτερο δημοσιονομικό αποτέλεσμα, δηλαδή να μην προκύψει μείωση αλλά ούτε και αύξηση φορολογικών εσόδων, η νέα ενιαία κλίμακα φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων που θα θεσπιστεί ταυτόχρονα με την μόνιμη κατάργηση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης θα έχει κυρίως στα μεσαία και τα υψηλά εισοδηματικά κλιμάκια – και ειδικότερα στα επίπεδα ετησίου εισοδήματος άνω των 20.000 ευρώ – συντελεστές φόρου πολύ πιο χαμηλούς από τους ισχύοντες σήμερα 28%, 36% και 44%.

Ουσιαστικά, η μόνιμη κατάργηση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης θα συνδυαστεί με την εφαρμογή μιας ριζικά αναμορφωμένης ενιαίας κλίμακας φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων με συντελεστές φόρου αισθητά μειωμένους σε σύγκριση με τους ισχύοντες σήμερα για τα εισοδήματα άνω των 20.000 ευρώ.

Σε κάθε περίπτωση, όμως, επειδή και πάλι θα είναι αδύνατο οι φορολογικές επιβαρύνσεις, μετά τις ριζικές αυτές αλλαγές, να είναι ακριβώς ίδιες με τις επιβαλλόμενες σήμερα για όλους τους φορολογούμενους, είναι βέβαιο ότι θα υπάρξουν περιπτώσεις φορολογουμένων που θα ζημιωθούν και περιπτώσεις φορολογουμένων που θα ωφεληθούν.

Όμως το συνολικό δημοσιονομικό αποτέλεσμα θα είναι ουδέτερο, Οι λεπτομέρειες των ρυθμίσεων, όταν οριστικοποιηθούν και νομοθετηθούν, θα αποκαλύψουν, τελικά, ποιες πραγματικά θα είναι οι περιπτώσεις των ζημιωμένων και ποιες οι περιπτώσεις των ωφελουμένων.