Ένα mega επενδυτικό σχέδιο ύψους 5,8 δισ. ευρώ για τα επόμενα χρόνια (που υπό προϋποθέσεις μπορούν να φτάσουν τα 12 δισ. ευρώ), θα δημιουργήσει 20.000 άμεσες θέσεις εργασίας κατά την κατασκευή των έργων και 2.000 κατά τη λειτουργία τους, χρηματοδοτώντας δεκάδες διαφορετικά έργα (από ΑΠΕ και αποκαταστάσεις εδαφών, νέες μονάδες φυσικού αερίου και waste to energy, μπαταρίες και έργα αντλησιοταμίευσης και φυσικά το mega data center ισχύος 300 MW που βρίσκεται στην καρδιά του σχεδιασμού) παρουσίασε ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της ΔΕΗ Γιώργος Στάσσης σε ειδική εκδήλωση στην παλιά λιγνιτική μονάδα της Καρδιάς (Πτολεμαϊδα), παρουσία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη.
Ο κ. Στάσσης παρουσίασε αναλυτικά τους άξονες του σχεδίου που σηματοδοτεί όπως είπε το άνοιγμα ενός νέου αναπτυξιακού κεφαλαίου όχι μόνο για τη Δυτική Μακεδονία (μετά το τέλος του ακριβού και ρυπογόνου λιγνίτη στο τέλος του 2026), αλλά και για τη ΔΕΗ καθώς μετατρέπεται σε πρωταθλητή της καθαρής ενέργειας και των ψηφιακών τεχνολογιών (Powertech) στη Νοτιοδυτική Ευρώπη.
Πρώτος άξονας του σχεδίου είναι η αξιοποίηση των υφιστάμενων υποδομών, αρχής γενομένης από τη μετατροπή της Πτολεμαϊδας 5 από λιγνιτική σε μονάδα φυσικού αερίου, αρχικά σε ανοιχτού κύκλου ισχύος 350 MW -δημιουργώντας 300 θέσεις εργασίας-, με δυνατότητα αναβάθμισης στη συνέχεια σε μονάδα συνδυασμένου κύκλου 500 MW με δυνατότητα περαιτέρω επαύξησης της παραγωγικής δυναμικότητας στα 1000 MW. «Η Πτολεμαΐδα -που τώρα λειτουργεί σε λιγότερο από τη μισή της δυναμικότητα επειδή είναι ακριβή και όχι αρκετά ευέλικτη-, θα συνεχίσει να λειτουργεί χωρίς να καίει λιγνίτη», υπογράμμισε ο κ. Στάσσης.
Στο πλαίσιο αξιοποίησης των υφιστάμενων υποδομών εντάσσεται η μετατροπή των παλαιών μονάδων 3 και 4 στον ΑΗΣ Καρδιάς σε πυκνωτές για τη λειτουργία του συστήματος, τις αποσύρσεις κτιρίων, εγκαταστάσεων, μέσων παραγωγής κλπ. με βιώσιμο τρόπο (π.χ. με δημιουργία μονάδας πυρόλυσης στο Αμύνταιο για την εξαγωγή χημικών ουσιών για βιομηχανικές χρήσεις από τους ταινιόδρομους μεταφοράς του λιγνίτη), σε μια επένδυση ύψους 150 εκατ. ευρώ. Στο ίδιο κάδρο μπαίνει η αποκατάσταση εδαφών που θα αποδοθούν στο Δημόσιο για νέες χρήσεις.
Ο δεύτερος άξονας είναι τα μεγάλα πράσινα έργα, όπως τα φωτοβολταϊκά συνολικής ισχύος 2,1 GW που υλοποιούνται στην περιοχή και συνδυάζονται με υποδομές αποθήκευσης ενέργειας συνολικής ισχύος 860 MW (δυο μεγάλες μονάδες αντλησιοταμίευσης ισχύος 560 MW σε Καρδιά και Νότιο Πεδίο και μπαταρίες 300 ΜW. Προκειμένου οι πολίτες της περιοχής να γίνουν συμμέτοχοι στα πράσινα έργα που υλοποιεί η ΔΕΗΑΝ, θα εκδοθεί ομόλογο ύψους 5 εκατ. ευρώ που θα καλύψει πλήρως η ΔΕΗ με σταθερή 8% και ονομαστική αξία της κάθε ομολογίας 100 ευρώ που θα αποδοθεί στους κατοίκους το τρίτο τρίμηνο του έτους.
Στο πλαίσιο της επένδυσης σε νέες τεχνολογίες στην περιοχή εντάσσεται η μονάδα παραγωγής πράσινου υδρογόνου στο Αμύνταιο που υλοποιεί η ΔΕΗ μαζί με τη Motor Oil μέσω της Hellenic Hydrogen (επένδυση 70 εκατ. ευρώ). Εξετάζεται, επίσης, η κατασκευή μονάδας waste to energy εκεί που βρίσκεται σήμερα η αυλή του λιγνίτη της Πτολεμαΐδας 5 (επένδυση 300 εκατ. ευρώ που θα δημιουργήσει 200 θέσεις εργασίας), ενώ σε προχωρημένη φάση -με ορίζοντα ολοκλήρωσης στο τέλος του 2026- βρίσκεται η μονάδα ΣΗΘΥΑ της Καρδιάς, μέσω της οποίας θα συνεχιστεί η τηλεθέρμανση στις πόλεις που κάλυπταν τις ανάγκες τους μέσω των λιγνιτικών μονάδων.
Όλες αυτές οι επενδύσεις που έχουν ενεργειακό πρόσημο κουμπώνουν με το τεχνολογικό σκέλος του σχεδίου, που αφορά στη δημιουργία του mega data center ισχύος 300 ΜW το οποίο αυτή τη στιγμή είναι το μεγαλύτερο data center που σχεδιάζεται στην Ευρώπη. Ο κ. Στάσσης είχε αναφερθεί εκτενώς σε αυτό το σχέδιο κατά τη παρουσίαση των αποτελεσμάτων της ΔΕΗ για το 2024 την περασμένη εβδομάδα που πέρασε, σήμερα όμως έδωσε τα εντυπωσιακά νουμερα της επένδυσης που θα «μπει στην πρίζα» μόλις κλείσει η συμφωνία με τους Αμερικανούς hyperscalers που θα κάνουν χρήση των δεδομένων: 2,3 δισ. ευρώ και 4.000 θέσεις εργασίας κατά την κατασκευή του κέντρου, μια πολύ μεγάλη επένδυση σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
«Η ΔΕΗ είναι Powertech εταιρεία και η καρδιά της χτυπάει στη Δυτική Μακεδονία», τόνισε ο κ. Στάσσης, προσθέτοντας ότι εάν οι επενδύσεις που προγραμματίζει δημιουργήσουν επαρκή ζήτηση ενέργειας, τότε θα προχωρήσει στην αναβάθμιση του mega data center σε giga data center ισχύος 1000 MW, μια επιπλέον επένδυση 5,4 δισ. ευρώ που θα είναι πλέον παγκόσμιας εμβέλειας.
Κλείνοντας την ομιλία του, ο επικεφαλής της ΔΕΗ υπογράμμισε ότι «Οι επενδύσεις της ΔΕΗ είναι η αρχή ώστε η Δυτική Μακεδονία να επανεφεύρει τον εαυτό της» και αναφέρθηκε σε άλλες περιοχές που άλλαξαν φυσιογνωμία όταν εξέλιπε η μέχρι πρότινος βασική τους δραστηριότητα (η λιγνιτική ηλεκτροπαραγωγή στην περίπτωση της ΔΕΗ), όπως το Μπιμπάο στην Ισπανία που όπως είπε ο κ. Στάσσης βρέθηκε με την πλάτη στον τοίχο όταν το βιομηχανικό του λιμάνι βρέθηκε σε παρακμή. Η πόλη άλλαξε τελείως κατεύθυνση, επένδυσε στις υποδομές και τον πολιτισμό, με καταλύτες της προσπάθειας έργα όπως το μετρό και το μουσείο Guggenheim.
«Το σχέδιο της ΔΕΗ είναι ο καταλύτης ώστε η Δυτική Μακεδονία να επανεφεύρει τον εαυτό της με όχημα την τεχνολογία. Η ΔΕΗ θέλει να το κάνει, ξέρει να το κάνει και μπορεί να το κάνει», κατέληξε ο κ. Στάσσης.
Η ανακοίνωση της ΔΕΗ
Το στρατηγικό επενδυτικό πλάνο του Ομίλου ΔΕΗ, ύψους €5,75 δισ. τα επόμενα 3 με 5 χρόνια, με το οποίο οι πρώην λιγνιτικές εκτάσεις στη Δυτική Μακεδονία θα μεταμορφωθούν σε έναν τεχνολογικό και πράσινο ενεργειακό κόμβο για τη χώρα και τη Νοτιοανατολική Ευρώπη παρουσίασε ο Όμιλος ΔΕΗ σε εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στον πρώην λιγνιτικό Ατμοηλεκτρικό Σταθμό στην Καρδιά. Το αναπτυξιακό πλάνο παρουσίασε ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος του Ομίλου ΔΕΗ, κ. Γεώργιος Στάσσης, και χαιρετισμό απηύθυνε ο Πρωθυπουργός, κ. Κυριάκος Μητσοτάκης.
Ο Όμιλος ΔΕΗ θα υλοποιήσει συνολικά δεκάδες έργα στη Δυτική Μακεδονία που θα δημιουργήσουν έως και 20.000 θέσεις εργασίας κατά την κατασκευή και έως 2,000 θέσεις κατά τη λειτουργία σε πλήρη ανάπτυξη όλων των σχεδίων.
Ο Πρωθυπουργός, κ. Κυριάκος Μητσοτάκης, τόνισε: «Δεν μπορώ να περιγράψω με λόγια πόσο οραματικό και φιλόδοξο είναι αυτό το σχέδιο. Είναι ένα σχέδιο παγκόσμιας εμβέλειας, όχι απλά ευρωπαϊκής εμβέλειας. Ένα σχέδιο το οποίο είμαι απολύτως πεπεισμένος ότι μία επιχείρηση με την οικονομική ευρωστία της ΔΕΗ και με τη στήριξη του ελληνικού κράτους και με πρόσβαση σε ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά εργαλεία, μπορούμε μαζί όλοι να το υλοποιήσουμε.»
Ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος Ομίλου ΔΕΗ, κ. Γεώργιος Στάσσης δήλωσε: «Η ΔΕΗ ήταν, είναι και θα είναι κομμάτι της Δυτικής Μακεδονίας, δύναμη ανάπτυξης και ευημερίας για την περιοχή και τους κατοίκους της. Το όραμά μας για τη Δυτική Μακεδονία είναι να γίνει ένας πράσινος ενεργειακός και τεχνολογικός κόμβος για τη χώρα και τη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Το επενδυτικό μας πλάνο για τη Δυτική Μακεδονία θα μεταμορφώσει τις πρώην λιγνιτικές εκτάσεις. Η νέα εποχή παραγωγής καθαρής ενέργειας στη Δυτική Μακεδονία περιλαμβάνει πάνω από 3.000 MW εγκατεστημένη ισχύ από ΑΠΕ, νέες σύγχρονες μονάδες συμβατικής και εναλλακτικής παραγωγής και 860 MW αποθήκευσης. Αυτή η πράσινη ενέργεια, εκτός από τις ανάγκες της χώρας, θα μπορεί να τροφοδοτεί και το μεγαλύτερο data center στην Ελλάδα και ένα από τα μεγαλύτερα στην Ευρώπη που θα δημιουργηθεί στην περιοχή μόλις υπάρξει σχετική συμφωνία με hyperscalers για τη χρήση του. Το πλάνο αυτό είναι ο καταλύτης ώστε η Δυτική Μακεδονία να επανεφεύρει τον εαυτό της με όχημα την τεχνολογία. Η ΔΕΗ είναι Powertech και η καρδιά της θα χτυπάει στη Δυτική Μακεδονία».
Κομβικό ρόλο στο επενδυτικό πλάνο του Ομίλου ΔΕΗ κατέχει η δημιουργία ενός νέου mega data center 300 MW στον ΑΗΣ Αγίου Δημητρίου. Το νέο mega data center, το οποίο η ΔΕΗ είναι έτοιμη να ξεκινήσει να κατασκευάζει μόλις συμφωνήσει με τους hyperscalers που θα το χρησιμοποιούν, θα είναι από τα μεγαλύτερα στην Ευρώπη, και μπορεί να είναι έτοιμο το 2027. Πρόκειται για μία επένδυση €2,3 δισ. που θα δημιουργήσει χιλιάδες θέσεις εργασίας και θα μεταμορφώσει το χαρακτήρα της περιοχής, δίνοντας νέα πνοή ανάπτυξης, καθώς γύρω του θα δημιουργηθεί ένα οικοσύστημα τεχνολογίας. Η παροχή της ενέργειας στο mega data center θα γίνεται behind the meter, δηλαδή οι ανάγκες του δε θα επιβαρύνουν το σύστημα ενέργειας της χώρας.
Σε δεύτερη φάση, και υπό την προϋπόθεση ότι υπάρχει ισχυρό ενδιαφέρον από hyperscalers να συμμετάσχουν στο project, το Mega Data Center έχει όλες τις προϋποθέσεις για να γίνει Giga Data Center και να φτάσει τα 1.000MW.
Οι πρώην λιγνιτικές περιοχές στη Δυτική Μακεδονία αποτελούν ιδανική τοποθεσία για την ανάπτυξη μεγάλων υποδομών τεχνολογίας, καθώς συγκεντρώνουν όλα τα απαραίτητα στοιχεία για τη φιλοξενία data centers μεγάλης κλίμακας. Η ΔΕΗ διαθέτει εκτάσεις ιδιοκτησίας της, με άμεσα διαθέσιμη βιομηχανική γη, χωρίς αδειοδοτικά εμπόδια και ισχυρές ενεργειακές υποδομές στην περιοχή. Το διαφοροποιημένο ενεργειακό χαρτοφυλάκιο, με παραγωγή από ΑΠΕ, φυσικό αέριο, αντλησιοταμίευση, και μπαταρίες, διασφαλίζει την αξιόπιστη και πράσινη παροχή ενέργειας. Παράλληλα, η περιοχή διαθέτει πλούσιους υδάτινους πόρους, απαραίτητους για τις ανάγκες ψύξης, έμπειρο ανθρώπινο δυναμικό με τεχνογνωσία σε μεγάλα έργα, καθώς και ισχυρές διασυνδέσεις υψηλής τάσης. Η ΔΕΗ διαθέτει την ΔΕΗ FiberGrid η οποία μπορεί να εξασφαλίσει τη συνδεσιμότητα υπερυψηλών ταχυτήτων με εγχώρια και διεθνή δίκτυα δεδομένων, δημιουργώντας ένα ολοκληρωμένο περιβάλλον έτοιμο να υποστηρίξει την ανάπτυξη hyperscale υποδομών.
Πράσινη ενέργεια
Το μέλλον της ενέργειας είναι οι ΑΠΕ και ο ρόλος της Δυτικής Μακεδονίας για τον Όμιλο ΔΕΗ είναι κομβικός. Η Δυτική Μακεδονία που επί 70 χρόνια έδινε ενέργεια στην Ελλάδα από λιγνίτη, τώρα δίνει και θα δίνει «πράσινη ενέργεια» από δεκάδες μικρά και μεγάλα έργα, από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Το πλάνο του Ομίλου περιλαμβάνει επενδύσεις €1,2 δισ. για κατασκευή φωτοβολταϊκών στις περιοχές των ορυχείων. Συνολικά, κατασκευάζονται 2.130MW φωτοβολταϊκών που μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες 715.000 σπιτιών και επιχειρήσεων.
Η ΔΕΗ θα επενδύσει στην περιοχή περίπου 940 εκατ. ευρώ για έργα αποθήκευσης ενέργειας 860 MW. Συνολικά, αυτά τα έργα θα δημιουργήσουν πάνω από 1.300 θέσεις εργασίας κατά την κατασκευή και εκατοντάδες κατά τη λειτουργία. Στα έργα αποθήκευσης ενέργειας ξεχωρίζουν τα δύο αντλησιοταμιευτικά έργα, οι «φυσικές μπαταρίες» με τη χρήση δύο λιμνών σε υψομετρική διαφορά μεταξύ τους. Συγκεκριμένα:
- Το έργο αντλησιοταμίευσης στο ορυχείο Καρδιάς. Με δυναμικότητα παραγωγής 320 MW για 8 ώρες, το νέο έργο θα αξιοποιεί για κάτω δεξαμενή τον πυθμένα του παλιού ορυχείου. Πρόκειται για μία επένδυση της τάξης των 430 εκατ. Ευρώ.
- Το έργο αντλησιοταμίευσης στο ορυχείο Νοτίου Πεδίου. Η κάτω δεξαμενή θα βρίσκεται στον πυθμένα του παλιού ορυχείου και όταν ολοκληρωθεί, θα έχει δυναμικότητα παραγωγής 240 MW για 12 ώρες. Πρόκειται για μία επένδυση της τάξης των 310 εκατ. ευρώ.
Τα έργα αντλησιοταμίευσης αντισταθμίζουν τη στοχαστικότητα των ΑΠΕ και συμβάλλουν στη σωστή κατανομή της παραγόμενης ενέργειας μέσα στην ημέρα.
Εκτός από αποθήκευση με αντλησιοταμίευση, ο Όμιλος ΔΕΗ επενδύει στην περιοχή και σε αποθήκευση με μπαταρίες. Συνολικά κατασκευάζονται ή θα κατασκευαστούν μονάδες αποθήκευσης με μπαταρίες συνολικής εγκατεστημένης ισχύος 300 MW σε διάφορες περιοχές. Επενδύοντας και σε νέες καθαρές τεχνολογίες ενέργειας, η ΔΕΗ, μέσω της κοινοπραξίας Hellenic Hydrogen, συμμετέχει στην πρώτη βιομηχανικής κλίμακας μονάδα παραγωγής υδρογόνου από ανανεώσιμες πηγές στο Αμύνταιο.
Νέες μονάδες
Σύμφωνα με το στρατηγικό πλάνο του Ομίλου ΔΕΗ για τη Δυτική Μακεδονία, η Πτολεμαΐδα 5 θα συνεχίσει να λειτουργεί και θα μετατραπεί σε μονάδα φυσικού αερίου, αρχικά, μέχρι το τέλος του 2027, σε ανοικτού κύκλου -OCGT ισχύος 350 MW. Στη συνέχεια, εφόσον ληφθεί η επενδυτική απόφαση για τη δημιουργία του Data Center, θα αναβαθμιστεί σε μονάδα συνδυασμένου κύκλου- CCGT συνολικής ισχύος περίπου 500 MW.
Στον ΑΗΣ Καρδιάς, οι παλαιές γεννήτριες των Μονάδων 3 και 4 θα μετατραπούν σε σύγχρονους πυκνωτές που συμβάλλουν σημαντικά στην εξισορρόπηση του συστήματος υπερυψηλής τάσης. Επίσης, εξετάζεται -ανάλογα και με το αδειοδοτικό πλαίσιο- και μία νέα μονάδα θερμικής επεξεργασίας απορριμματογενών ενεργειακών πρώτων υλών. Για τη μονάδα Waste2Energy προβλέπεται η εγκατάσταση γεννήτριας ισχύος περίπου 38MW που εκτός από ρεύμα θα μπορεί να διαθέτει και θερμική ενέργεια για την κάλυψη των αναγκών των Τηλεθερμάνσεων και θα διαθέτει τελευταίας τεχνολογίας αντιρρυπαντική τεχνολογία.
Αποκαταστάσεις και αποσύρσεις
Περίπου €400 εκατ. θα επενδυθούν στις αποκαταστάσεις εδαφών και στις αποσύρσεις κτιρίων, εγκαταστάσεων, μονάδων, μέσων παραγωγής κλπ. που συνδέονται με την παραγωγή ενέργειας από λιγνίτη και δε μπορούν να χρησιμοποιηθούν για κάποιον άλλο σκοπό. Όσον αφορά στις αποκαταστάσεις εδαφών, η ΔΕΗ είχε σχεδόν 200.000 στρέμματα στην ευρύτερη περιοχή, από τα οποία σχεδόν 80.000 στρέμματα επιστρέφονται σταδιακά στο Δημόσιο. Η ΔΕΗ φροντίζει ό,τι παραδίδει να είναι πλήρως αποκατεστημένο.
