THEPOWERGAME
Επενδυτική αναθέρμανση μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας επιδιώκουν οι δύο πλευρές μετά και από την πρόσφατη επίσκεψη Τσαβούσογλου στην Ελλάδα. Είναι κάτι που κρίνεται απαραίτητο, καθώς το διμερές εμπόριο των δύο χωρών έχει υποχωρήσει, αντί να κινηθεί ανοδικά που ήταν και ο στόχος που είχε τεθεί, ενώ και σε επίπεδο επενδύσεων η κατάσταση δεν είναι καλύτερη.
Στην ετήσια έκθεση του Γραφείου Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων της Ελληνικής Πρεσβείας στην Άγκυρα, που δημοσιοποιήθηκε αμέσως μετά την επίσκεψη του Τούρκου Υπουργού Εξωτερικών στην Ελλάδα, καταγράφεται η εικόνα όπως έχει έως σήμερα. Σύμφωνα με την έκθεση οι ελληνικές επενδύσεις στην Τουρκία ξεπερνούν κατά πολύ τις αντίστοιχες τουρκικές στην Ελλάδα. Με βάση τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, μετά τη σημαντική αποεπένδυση ελληνικών κεφαλαίων το 2016 (-96%), λόγω κυρίως της αποχώρησης της Εθνικής Τράπεζας από την τουρκική αγορά, οι ελληνικές επενδύσεις στη χώρα άρχισαν να έχουν αυξητική τάση ξανά το 2018 (86%), με το απόθεμα των ελληνικών επενδύσεων στην Τουρκία να ανέρχεται σε 238,6 εκατ. ευρώ. Το 2019 σημειώθηκε μικρή μείωση των ελληνικών επενδύσεων στην Τουρκία, της τάξης του 1,4%.
Αντίστοιχα, σύμφωνα με την Κεντρική Τράπεζα της Τουρκίας, οι τουρκικές επενδύσεις στην Ελλάδα μειώθηκαν αισθητά το 2015 (-50%) με το απόθεμα των τουρκικών επενδύσεων να ανέρχεται σε 25 εκατ. δολάρια. Το 2019, ωστόσο, σύμφωνα με τα τουρκικά στοιχεία, το τουρκικό επενδυμένο κεφάλαιο στην Ελλάδα ανήλθε σε 32 εκατ. δολάρια, αυξημένο κατά 23% σε σχέση με το 2018.
Οι μεγαλύτερες ελληνικές εταιρείες στην Τουρκία
Οι σημαντικότερες ελληνικές εταιρείες στην Τουρκία είναι:
- ΤΙΤΑΝ,
- CHIPITA,
- ΕΛΛΗΝΙΚΟΙ ΛΕΥΚΟΛΙΘΟΙ,
- ΠΛΑΣΤΙΚΑ ΚΡΗΤΗΣ,
- PALAPLAST,
- ALUMIL,
- ISOMAT,
- EURODRIP,
- KLEEMANN,
- FOURLIS/INTERSPORT,
- KΑΡΕΛΙΑ,
- INTRALOT,
- INTELLI SOLUTIONS.
Η δυσμενής οικονομική συγκυρία έχει πλήξει και τις ελληνικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην Τουρκία. Εκτιμάται ότι αυτή τη στιγμή στη χώρα δραστηριοποιούνται λιγότερες από 120 επιχειρήσεις ελληνικών συμφερόντων, αριθμός μικρότερος σε σχέση με τα προηγούμενα έτη (175 το 2016). Το φαινόμενο αυτό παρατηρείται κυρίως στον κλάδο των κατασκευών και των δομικών υλικών, με τη μαζική αποχώρηση εξειδικευμένων στελεχών (αρχιτέκτονες, μελετητικά γραφεία).
Οι ελληνικές εταιρείες που διατηρούν παραγωγικές μονάδες στους κλάδους δομικών υλικών και τροφίμων παρουσιάζουν μεικτή εικόνα, καθώς υποκατέστησαν εν μέρει την πτώση της εγχώριας ζήτησης με αύξηση των εξαγωγών τους, ενώ η πτώση της τουρκικής λίρας έφερε μείωση των λειτουργικών εξόδων τους. Ειδικότερα, οι αμιγώς εξαγωγικές εταιρείες ευνοήθηκαν από την υποτίμηση της τουρκικής λίρας καθώς οι τιμές των προϊόντων τους καθίστανται πιο ανταγωνιστικές (CHIPITA, MERKO εταιρεία συμφερόντων της Δ. Νομικός στα τοματοειδή, ROYAL FOODS). Αντίθετη είναι η εικόνα για τις επιχειρήσεις που χρησιμοποιούν εισαγόμενες πρώτες ύλες.
Η εταιρεία INTELTEK, στην οποία συμμετέχει η ΙΝΤΡΑΛΟΤ με 45% των μετοχών, έχασε (2019) τα δικαιώματα διαχείρισης του αθλητικού στοιχήματος στην Τουρκία (Iddaa,) τα οποία κατακυρώθηκαν στην κοινοπραξία Sans-Grisin για δέκα έτη. Η INTELTEK διαχειριζόταν το αθλητικό στοίχημα στην Τουρκία επί 15ετία, από το πρώτο έτος λειτουργίας του.
Ο όμιλος Μυτιληναίος από τον Δεκέμβριο του 2018 έχει προχωρήσει σε διαδοχικές εισαγωγές φορτίων φυσικού αερίου από την Τουρκία, αποτελώντας την πρώτη ιδιωτική ελληνική εταιρεία που εισάγει φυσικό αέριο από την Τουρκία, εκτός της ΔΕΠΑ.
Τουρκικές εταιρείες στην Ελλάδα
Μεγάλες τουρκικές επιχειρήσεις που έχουν επενδύσει στην ελληνική αγορά (όμιλος Dogus, Setur, Istikbal, κ.ά.) αντιμετωπίζουν χρηματοδοτικές δυσκολίες στην υλοποίηση του επενδυτικού τους προγράμματος, όπως ο όμιλος Dogus που προχώρησε τo 2019 σε πώληση της συμμετοχής του στο Hilton της Αθήνας. Ενδεικτικός κατάλογος τουρκικών επενδύσεων σε Ελλάδα:
- DOGUS GOUP: Επενδύσεις σε τουριστικές υποδομές (Μαρίνες Ζέας, Λευκάδας, Φλοίσβου, Γουβιών). Πούλησε τη συμμετοχή του (49%) στο ξενοδοχείο Hilton Αθηνών (Φεβρ. 2019).
- EREN HOLDING: Xαρτοποιία-συσκευασία (Nova Paper & Packaging Hellas SA)
- PAK HOLDINGS: Xαρτοποιία-συσκευασία (MEL SA)
- POLISAN: XΗΜΙΚΑ στη Βιομηχανική Περιοχή Βόλου
- ZIRAAT BANΚ: Τουρκική κρατική τράπεζα στην Ελλάδα από το 2008 (Αθήνα, Κομοτηνή, Ξάνθη)
- SUOZ ENERGY: Τεχνολογία φωτοβολταϊκών πάνελ