Πλαστικά: Γιατί κλείνει η μία μετά την άλλη βιομηχανία στην Ευρώπη

Η πτώση της παραγωγής πλαστικών στην Ευρώπη έρχεται σε αντίθεση με την άνοδο που καταγράφεται σε παγκόσμια κλίμακα, με όλη την πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα να διοχετεύεται σε ΗΠΑ και Ασία. Ακόμη πιο ανησυχητικό για την πορεία των βιομηχανιών στην Ευρώπη είναι πως ακόμη και η ανακύκλωση πλαστικών σημειώνει υποχώρηση, οδηγώντας αρκετές εταιρείες στη δυσάρεστη απόφαση που βάλουν λουκέτο και να αναδιπλώσουν την παρουσία τους στη Γηραιά Ήπειρο.

Μολονότι η EE λαμβάνει τολμηρές πρωτοβουλίες για την καταπολέμηση της ρύπανσης του περιβάλλοντος και της αντιμετώπισης της κλιματικής κρίσης από την ίδρυση του χρηματιστηρίου εκπομπών ρύπων μέχρι την Πράσινη Ευρωπαϊκή Ατζέντα, το κανονιστικό πλαίσιο γίνεται περίπλοκο και αποθαρρυντικό, επισημαίνουν παράγοντες της βαριάς βιομηχανίας στη Γηραιά Ήπειρο. Αυτός είναι ο λόγος που ισχυροί όμιλοι σαν την BASF επιλέγουν να μεταφέρουν ένα μεγάλο μέρος της παραγωγής στον αναπτυσσόμενο κόσμο και ειδικότερα την Κίνα που, βέβαια, οι προδιαγραφές για την προστασία του περιβάλλοντος είναι πολύ πιο χαλαρές. Ο πετρελαϊκός κολοσσός Exxon Mobil και η εταιρεία χημικών Sabic ανήγγειλαν φέτος το κλείσιμο εργοστασίων στην Ευρώπη, ενώ σχέδια αναδίπλωσης των ευρωπαϊκών δραστηριοτήτων τους εξετάζουν επίσης η ολλανδική Lyondell Basell και η ιταλική Versalis.

Στο δυσμενές επιχειρηματικό περιβάλλον – λόγω των υψηλών τιμών ενέργειας, των «περιοριστικών» κανόνων και του χαμηλού κόστους παραγωγής στο εξωτερικό- αναφέρθηκε εκτενώς ο πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), Μάριο Ντράγκι, σε έκθεση για την ανταγωνιστικότητα στην Ευρώπη, η οποία δημοσιεύτηκε τον περασμένο Σεπτέμβριο. Στην προκειμένη περίπτωση, η παραγωγή πλαστικών στην Ευρώπη μειώθηκε κατά 8,3% μέσα στο 2023, σύμφωνα με στοιχεία της Plastics Europe. Σημειώθηκε, επίσης, πτώση της ανακύκλωσης πλαστικών για πρώτη φορά από το 2018 και μάλιστα της τάξεως του 7,8%, σε ετήσια βάση, όπως διαπιστώθηκε από την Plastics Europe εκπροσωπεί τις εταιρείες του κλάδου στην Ευρώπη.

Αντίθετα, η παραγωγή πλαστικών αυξήθηκε κατά 3,4% στην παγκόσμια οικονομία, με την Κίνα να αντιπροσωπεύει το 60% της αύξησης στην παραγωγική ικανότητα των πετροχημικών το 2023, σύμφωνα με την S&P Global και τους Financial Times. Το μερίδιο της Ευρώπης στην παγκόσμια αγορά έχει συρρικνωθεί αισθητά από το 28% το 2006 στο 12%, πέρσι.

Και εδώ τίθεται ένα καίριο ζήτημα για την παγκόσμια βιομηχανία πλαστικών αλλά και την εξασθένιση της ανταγωνιστικότητας στην Ευρώπη. Αφενός συρρικνώνεται η παρουσία της Ευρώπης στη βαριά βιομηχανία, συμπεριλαμβανομένου του κλάδου των πλαστικών. Αφετέρου, οι υπόλοιπες ισχυρές οικονομίες διστάζουν να συμφωνήσουν σε μια συντονισμένη μείωση της παραγωγής πλαστικών.

Τον περασμένο Αύγουστο, η κυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν εξέφρασε την πρόθεσή της να στηρίξει μια παγκόσμια συνθήκη για τα πλαστικά. Μέχρι τότε, οι ΗΠΑ συμμερίζονταν τις θέσεις της Κίνας και της Σαουδικής Αραβίας να μην ενσωματωθούν έλεγχοι στην παραγωγή πλαστικών σε μια παγκόσμια συνθήκη. Ο τελευταίος γύρος των διαπραγματεύσεων θα λάβει χώρα τέλη Νοεμβρίου στη Νότια Κορέα.

Όμως ακόμη και αν υπάρξει μια παγκόσμια συνθήκη με τη συμμετοχή των ΗΠΑ, οι πιθανότητες να εφαρμοστεί είναι περιορισμένες με τη νέα κυβέρνηση των Ρεπουμπλικάνων από τις αρχές του επόμενου έτους. Ο νικητής των προεδρικών εκλογών του Νοεμβρίου, Ντόναλντ Τραμπ έχει εκφράσει δημόσια και επανειλημμένα την αντίθεση του με διεθνείς συμφωνίας, όπως η συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα, ενώ αναμένεται να διαφωνήσει έντονα με οποιαδήποτε πρωτοβουλία για τη μείωση της εγχώριας παραγωγής, ειδικότερα στον κλάδο των πετροχημικών. Μάλιστα στοιχεία θέλουν τα πλαστικά και τα πετροχημικά εκτιμάται πως θα ηγούνται της παγκόσμιας ζήτησης πετρελαίου μέχρι το 2050.

Διαβάστε επίσης

Εισηγμένες: Με μοχλό τις τράπεζες ακόμη πιο ψηλά τα αποτελέσματα 9μήνου

Squid Game: Γιορτάζει τη 2η σεζόν με μία ειδική έκδοση Johnnie Walker

Υπεράκτια αιολικά: Τι μπορεί να μάθει η Ελλάδα από τις διεθνείς πρακτικές