Σούπερ μάρκετ: Νικητές και ηττημένοι στη μάχη του ανταγωνισμού

Αδιαφιλονίκητος ηγέτης της ελληνικής αγοράς σούπερ μάρκετ παραμένει η αλυσίδα Σκλαβενίτης, όπως επιβεβαίωσαν τα οικονομικά αποτελέσματα που ανακοίνωσε η εταιρεία την Παρασκευή, κλείνοντας ουσιαστικά τον κύκλο των δημοσιεύσεων ισολογισμών στον κλάδο για το 2023, απ’ όπου προκύπτει ότι οι μεγάλοι παίκτες εδραίωσαν τις θέσεις τους στην κατάταξη.

Ειδικότερα, ο όμιλος Σκλαβενίτη, λαμβανομένων υπόψη των επιδόσεων της εταιρείας Ελληνικές Υπεραγορές Σκλαβενίτης (ΕΥΣ), της Σκλαβενίτης Κύπρου και των θυγατρικών Χαλκιαδάκης και The Mart, έκλεισε το 2023 με κύκλο εργασιών 5,16 δισ. ευρώ έναντι 4,47 δισ. ευρώ το 2022, με αύξηση 15,4%. Η μητρική ΕΥΣ έκλεισε με τζίρο 4,3 δισ. ευρώ από 3,7 δισ. ευρώ το 2022, με ανάπτυξη 16,2%.

Κυρίαρχη η αλυσίδα Σκλαβενίτης

Ο όμιλος, που απασχολεί σήμερα πάνω από 39.000 εργαζόμενους, ενίσχυσε το δίκτυό του σε 537 καταστήματα και πέτυχε ανάπτυξη πάνω από τον μέσο ρυθμό ανάπτυξης της αγοράς, που κινήθηκε κοντά σε διψήφιο ποσοστό το 2023.

Με τα παραπάνω δεδομένα, η αλυσίδα Σκλαβενίτης παραμένει στην κορυφή της κατάταξης, με διαφορά από τους άλλους μεγάλους παίκτες του οργανωμένου λιανεμπορίου και διατηρώντας το θετικό τέμπο και κατά το τρέχον έτος. Με εξαγορές, όπως η πρόσφατη απόκτηση της αλυσίδας Παπαντωνίου στην Κύπρο, και επενδύσεις που θα φτάσουν τα 150 εκατ. ευρώ στη διετία για ανάπτυξη του δικτύου, δημιουργία νέου κέντρου διανομής 125.000 τ.μ. στην Αττική, εκσυγχρονισμό υποδομών logistics και υπηρεσιών e-commerce, ο όμιλος θέτει τις βάσεις για περαιτέρω ισχυροποίηση των μεγεθών του τα επόμενα χρόνια, διατηρώντας την πρωτοκαθεδρία στον κλάδο του οργανωμένου λιανεμπορίου.

Η μάχη για τη δεύτερη θέση της κατάταξης

Mε τη δεύτερη θέση της κατάταξης «φλερτάρει» από την προηγούμενη χρονιά η Lidl Ελλάς, η οποία επωφελείται από τη στροφή των καταναλωτών στα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας. Αν και δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία για τον κύκλο εργασιών της γερμανικής πολυεθνικής στην Ελλάδα -λόγω της εταιρικής μορφής ομόρρυθμης εταιρείας με την οποία δραστηριοποιείται και άρα δεν υποχρεούται στη δημοσίευση οικονομικών καταστάσεων-, πληροφορίες αναφέρουν ότι ο τζίρος της άγγιζε τα 1,8 δισ. ευρώ ήδη από το 2022. Δεδομένων των επενδύσεων που τρέχουν για την περαιτέρω αύξηση του δικτύου των περίπου 230 καταστημάτων, όπου απασχολούνται πάνω από 6.700 εργαζόμενοι, εκτιμάται ότι το 2023 αύξησε περαιτέρω το μέγεθός της, «απειλώντας» την ΑΒ Βασιλόπουλος, της οποίας ο τζίρος είναι σχεδόν «καθηλωμένος» στα περίπου 2 δισ. ευρώ, χωρίς να έχει καταφέρει να ξεπεράσει αυτήν την οροφή την τελευταία τριετία.

Ειδικότερα για το 2023, η ΑΒ Βασιλόπουλος, με 585 καταστήματα και πάνω από 13.650 εργαζόμενους, ανακοίνωσε κύκλο εργασιών 1,97 δισ. ευρώ, διατηρώντας τα ίδια επίπεδα με το 2022. Στοχεύει δε να πετύχει αύξηση εσόδων, δίνοντας έμφαση στη horeca, στη διεύρυνση του δικτύου franchise, στην προσθήκη νέων καταστημάτων και στην επένδυση σε προσφορές.

METRO και Μασούτης στην πρώτη πεντάδα

Στην επόμενη θέση της κατάταξης, σταθερός, ο όμιλος ΜΕΤΡΟ, με κύκλο εργασιών 1,6 εκατ. ευρώ το 2023, ενισχυμένος κατά 6% συγκριτικά με το προηγούμενο έτος. Για το 2024 ο Αριστοτέλης Παντελιάδης, επικεφαλής του ομίλου, έθεσε στόχο το 1,65 δισ. ευρώ, με βελτιωμένη κερδοφορία, παραμένοντας τέταρτος μεγαλύτερος παίκτης στην οργανωμένη αγορά του λιανεμπορίου, μετά τον Σκλαβενίτη, τον ΑΒ και τη Lidl. Επιταχύνει το επενδυτικό του πλάνο, προκειμένου να ενισχύσει το αποτύπωμά του στην επικράτεια και το μερίδιό του στην αγορά -μερίδιο το οποίο μειώθηκε το 2023 για την αλυσίδα My market κατά 0,1% ενώ ενισχύθηκε για την αλυσίδα Metro Cash & Carry, που ελέγχει σχεδόν το 50% της αγοράς, κατά 0,4%.

Την πεντάδα των ισχυρών παικτών συμπληρώνει η Διαμαντής Μασούτης, η μεγαλύτερη εταιρεία στη Βόρεια Ελλάδα, που επεκτείνεται με ταχείς ρυθμούς στην υπόλοιπη επικράτεια την τελευταία πενταετία, έχοντας περάσει πλέον τον πήχη του 1 δισ. ευρώ με όρους πωλήσεων. Είναι ενδεικτικό ότι ο όμιλος από 9.600 εργαζόμενους που απασχολούσε το 2019 έχει φτάσει σχεδόν τους 13.000 (12.886 στο τέλος του 2023), με ένα δίκτυο που από 330 καταστήματα εκείνη την εποχή πλησιάζει τα 400. Ο κύκλος εργασιών του ομίλου έκλεισε σε 1,076 δισ. ευρώ το 2023, με αύξηση 16,5% σε επίπεδο εταιρείας και 14,5% σε επίπεδο ομίλου, ξεπερνώντας σημαντικά τον ρυθμό ανάπτυξης της αγοράς.

Ο προθάλαμος του κλαμπ των μεγάλων και οι ανερχόμενοι παίκτες

Στον προθάλαμο των μεγάλων φαίνεται να βρίσκεται η ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός, που έχει θέσει στόχο για το 2024 τα 800 εκατ. ευρώ τζίρο. Έπειτα από ένα μπαράζ εξαγορών, έκλεισε το 2023 με κύκλο εργασιών πάνω από 700 εκατ. ευρώ και ανάπτυξη 41%, έχοντας προσθέσει τζίρο 206 εκατ. ευρώ και 63 νέα καταστήματα στο δίκτυό της. Η εταιρεία στο τέλος της περσινής χρονιάς αριθμούσε 896 καταστήματα και 8 κέντρα διανομής. Είχε προηγηθεί ένα έτος μεγάλης ανάπτυξης, το 2022, με την εξαγορά των Συνεργαζόμενων Παντοπωλών, που πρόσθεσε στο δίκτυο 334 καταστήματα, αυξάνοντας τα σούπερ μάρκετ Κρητικός σε 833, συμπεριλαμβανομένων εταιρικών και franchise.

Ειδική περίπτωση είναι η ΠΕΝΤΕ ΑΕ, που αναπτύσσει την αλυσίδα σούπερ μάρκετ Γαλαξίας, καθώς τα κέρδη της αναπτύσσονται με υψηλότερο ρυθμό από τον τζίρο της. Με δίκτυο 173 καταστημάτων, η εταιρεία έκλεισε το 2023 με κύκλο εργασιών 535,6 εκατ. ευρώ, αυξημένο κατά 4,3%, κάτω από τον μέσο όρο της αγοράς, αλλά τα καθαρά κέρδη της ενισχύθηκαν κατά 8,52% στα 13,7 εκατ. ευρώ. Η εταιρεία διαθέτει ισχυρό ταμείο, με διαθέσιμα 63,7 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 7,8%, ενώ λειτουργεί χωρίς χρέη στις τράπεζες.

Mε αύξηση τζίρου 7,5% έκλεισε το 2023 η Market In, της οποίας ο κύκλος εργασιών ξεπέρασε τα 400 εκατ. ευρώ και διαμορφώθηκε σε 403,3 εκατ. ευρώ, ευνοούμενος μεταξύ άλλων ενεργειών και από την προσθήκη νέων καταστημάτων. Σημειώνεται ότι τα καθαρά κέρδη της εταιρείας μετά από φόρους αυξήθηκαν κατά 43,44% το 2023 και ξεπέρασαν το 1,2 εκατ. ευρώ.

Στις δέκα μεγαλύτερες αλυσίδες σούπερ μάρκετ στην Ελλάδα περιλαμβάνεται και η εκπτωτική Discount Markt, εδραιωμένη στη Βόρεια Ελλάδα, η οποία επεκτείνεται στην πρωτεύουσα, με κύκλο εργασιών που εκτιμάται στα 180 εκατ. ευρώ το 2023 και δίκτυο 90 καταστημάτων, ενώ ανερχόμενη δύναμη είναι η Carrefour, που αναπτύσσει από το 2022 η Retail & More, συμφερόντων Νίκου Βαρδινογιάννη, η οποία έχει βάλει στόχο τα 70 καταστήματα το 2024.

Οι τάσεις το 2024. Τι δείχνουν τα στοιχεία της Circana στο 9μηνο

Η παραπάνω κατάταξη είναι πιθανόν να αλλάξει το 2024, καθώς ο ανταγωνισμός ενισχύεται στην αγορά, ενώ τα κόστη μισθοδοσίας και λειτουργίας των επιχειρήσεων και οι πληθωριστικές πιέσεις ασκούν πιέσεις στις επιχειρήσεις σούπερ μάρκετ, ως προς τους ρυθμούς ανάπτυξης εσόδων και κερδοφορίας. Σε ένα περιβάλλον όπου οι καταναλωτές επιλέγουν αγαθά με κριτήριο την τιμή, λιανέμποροι και προμηθευτές εντείνουν τις συμμαχίες για καλύτερες προσφορές, ενώ η ιδιωτική ετικέτα κερδίζει σταθερά μερίδια.

Ενδεικτικά είναι τα στοιχεία που δημοσίευσε την Παρασκευή η Circana για την πορεία της αγοράς στο 9μηνο Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου 2024, με βάση τα οποία η ανάπτυξη της οργανωμένης αγοράς του λιανεμπορίου κινείται στο 3% συγκριτικά με το αντίστοιχο διάστημα του 2023, με ανάπτυξη 3,1% στα συσκευασμένα προϊόντα και 2,6% στα χύμα και επί ζυγίω, αγγίζοντας σε αξία τα 9 δισ. ευρώ. Τα τρόφιμα είναι η κατηγορία με τη μεγαλύτερη ανάπτυξη, 3,6%, και παραμένει η ατμομηχανή της αγοράς, έναντι οριακών διακυμάνσεων στις άλλες δύο μεγάλες κατηγορίες, τα είδη προσωπικής φροντίδας (-0,4%) και τα απορρυπαντικά (+0,1%). Στους ταχυκίνητους κωδικούς τα τρόφιμα αναπτύσσονται με ρυθμό 4% σε αξία και 3,2% σε όγκο. Τα είδη προσωπικής φροντίδας αναπτύσσονται με ρυθμούς -0,4% και 3,4% αντίστοιχα και τα απορρυπαντικά με 0,1% και 2,1% αντίστοιχα. Σημειώνεται ότι και οι τρεις κατηγορίες στο αντίστοιχο διάστημα πέρυσι αναπτύσσονταν με σχεδόν διψήφιο ποσοστό, κυρίως λόγω των εκτεταμένων ανατιμήσεων.

Αυξάνονται οι τιμές στα τρόφιμα, καλπάζει το PL

Επίσης, καταγράφεται σταθερή ανάπτυξη σε αξία και όγκο, 3,1% και 3,2% αντίστοιχα στο σύνολο της αγοράς, με τις τιμές ανά μονάδα προϊόντος να σημειώνουν οριακή πτώση 0,1%, κυρίως λόγω της πτώσης τιμών σε προϊόντα προσωπικής φροντίδας (-3,6%) και απορρυπαντικά (-2%), καθώς στα τρόφιμα σημειώνεται αύξηση τιμών 0,7%.

Είναι επίσης ενδεικτικό ότι οι πωλήσεις αυξάνονται με πολύ ηπιότερο ρυθμό έναντι του 2023 (9,3%) και του 2022 (7,5%), ενώ καλπάζουν οι πωλήσεις προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας (private label – PL). Η ανάπτυξη του PL στο εννεάμηνο υπολογίζεται από τα στοιχεία της Circana σε 5,2%, έναντι ανάπτυξης 2,3% για τα επώνυμα brands. Αντίστοιχα τα μερίδιά τους διαμορφώνονται σε 26,7% και 73,3% αντίστοιχα. Ειδικά στα τρόφιμα το μερίδιο του PL αυξήθηκε σε 27,4% (από 26,6% το 2023), ενώ αντίθετα στα προϊόντα προσωπικής περιποίησης και στα απορρυπαντικά τείνει να μειώνεται (19,9% από 20,9% και 25,8% από 25,9% αντίστοιχα), ως αποτέλεσμα της προωθητικής έντασης, που εμφανίζει σταθερή αύξηση.

Διαβάστε επίσης

Κατώτατος μισθός: Πενταετές πλάνο υπολογισμού μετά το 2028

Αυξάνονται οι επενδύσεις σε συγκροτήματα επώνυμων διαμερισμάτων

Ο γρίφος των κορεσμένων δικτύων και των υψηλών τιμών ενέργειας