THEPOWERGAME
Κατά 70% αυξήθηκε μέσα σε δύο χρόνια ο τζίρος των εταιρειών παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών στην Ελλάδα. Για τις τέσσερις μεγάλες επιχειρήσεις παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών, EY, Deloitte, PwC και KPMG, τα συνολικά τους έσοδα για την περίοδο που έληξε στις 30 Ιουνίου 2023, ανήλθαν σε 377,7 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 73% σε σχέση με τη χρήση που έληξε στις 30 Ιουνίου 2021. Τότε τα έσοδα των τεσσάρων επιχειρήσεων είχαν διαμορφωθεί σε 218, 9 εκατ. ευρώ.
Αντίστοιχη πορεία είχε και η κερδοφορία. Παρόλο που στην φετινή χρονιά η PwC σημείωσε μείωση κερδών, εν τούτοις τα καθαρά κέρδη μετά φόρων των τεσσάρων επιχειρήσεων ανήλθαν στη χρήση του 2022/23 σε 27 εκατ. ευρώ, έναντι 18,7 εκατ. ευρώ που ήταν δύο χρόνια πριν. Σημειώθηκε έτσι αύξηση 44% στην καθαρή κερδοφορία μετά από φόρους.
Η αύξηση αυτή θα ήταν ακόμη μεγαλύτερη, εφόσον η PwC δεν περιελάμβανε στα έξοδά της επιχείρησης κονδύλι, ύψους 6,5 εκατ. ευρώ, το οποίο αποφάσισε φέτος να διανείμει στο προσωπικό της. Η εταιρεία, όπως ανακοίνωσε, πέρασε στα έξοδα της χρήσης που έληξε το περασμένο Ιούνιο το σχετικό κονδύλι, ενώ επιφυλάσσεται για μια χρηματική διανομή στους μετόχους της μετά τη την ετήσια τακτική Γενική Συνέλευση.
Αν και το σκηνικό με τα μερίσματα των τεσσάρων εταιρειών δεν έχει ξεκαθαρίσει ακόμη, εντούτοις φαίνεται ότι θα είναι άλλη μια καλή χρονιά χρηματικών διανομών. Ήδη η EY, η μεγαλύτερη εταιρεία του κλάδου έχει ανακοινώσει τη διανομή μερίσματος 16,4 εκατ. ευρώ, ενώ μένει να αποσαφηνιστεί η μερισματική πολιτική των υπολοίπων ανταγωνιστών της. Πάντως, οι τέσσερις επιχειρήσεις για τη χρήση του 2021/22 πραγματοποίησαν χρηματικές διανομές στους μετόχους τους, ύψους 19,7 εκατ. ευρώ, και οι οποίες ήταν αυξημένες κατά 87% σε σχέση με τη προηγούμενη χρήση του 2020/21.
Η θετική πορεία των εταιρειών συμβούλων φαίνεται και από την πορεία της εξέλιξης του προσωπικού. Οι τέσσερις προαναφερόμενες επιχειρήσεις στο τέλος Ιουνίου 2023 απασχολούσαν πάνω από 5.000 άτομα, εκ των οποίων τα περισσότερα η Deloitte. Η τελευταία μέσα στα τελευταία δύο χρόνια σχεδόν διπλασίασε το προσωπικό της, και από 1.015 απασχολούμενους που είχε στη χρήση του 2020/21 στη τελευταία χρήση ξεπέρασε οριακά τις 2.000.
Συνολικά το προσωπικό των EY, Deloitte, PwC και KPMG μέσα στα τελευταία δύο χρόνια αυξήθηκε κατά 77%. Οι εταιρείες, όπως έχει ανακοινωθεί κατά καιρούς, «σκουπίζουν» την αγορά από ανθρώπινο δυναμικό, όχι μόνον σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, αλλά και σε μικρότερες πόλεις της Ελλάδας, που διαθέτουν καλές STEM σχολές και πανεπιστήμια. H PwC για παράδειγμα διαθέτει γραφεία-δορυφόρους σε Ιωάννινα (Digital Center), σε Ρόδο (PwC Sustainability Hub) και στην Πάτρα (Tech & Innovation Hub).
Από την άλλη πλευρά, η Deloitte έχει δύο γραφεία-κέντρα στην Θεσσαλονίκη, όπως επίσης στο Ηράκλειο της Κρήτης, τα Ιωάννινα και την Πάτρα. Από την άλλη πλευρά, η EY διαθέτει γραφεία εκτός των Αθηνών στην Πάτρα.
Εν γένει, οι επιχειρήσεις παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών προσέχουν ιδιαίτερα το προσωπικό τους. Εκτός από την PwC που φέτος θα διανείμει μπόνους 6,5 εκατ. ευρώ, μπόνους άνω των δύο εκατ. ευρώ θα διανείμει στους εργαζόμενους της η Deloitte, ενώ πέρυσι είχε διανείμει 1,3 εκατ. ευρώ.
Η τεράστια ανάπτυξη των εταιρειών παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών, βασίζεται κυρίως στα μεγάλα επενδυτικά προγράμματα που υλοποιούνται στη χώρα μας, τόσο στο δημόσιο, όσο και στον ιδιωτικό τομέα. Καταλύτης φυσικά είναι τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης και του ΕΣΠΑ, τα οποία έχουν καταστήσει τις εταιρείες συμβούλων ως μηχανισμούς, είτε για την υποβολή επενδυτικών προτάσεων, είτε για τον έλεγχό των προτάσεων αυτών.
Ωστόσο, δεν είναι μόνον οι κοινοτικές επιδοτήσεις και δάνεια που τροφοδοτούν την αγορά των εταιρειών συμβούλων. Η Deloitte αναφέρει ότι στη χρήση του 2022/23, το 42% των εσόδων της προήλθε από παροχή υπηρεσιών στο εξωτερικό (39% στη χρήση του 2021/22). Επίσης, η PwC αναφέρει ότι το 15% των εσόδων της προέρχεται από το εξωτερικό (21% στη χρήση του 2021/22).
Τα έσοδα αυτά αφορούν είτε υπηρεσίες που παρέχουν οι δύο εταιρείες προς την μητρική τους εταιρεία, είτε προς τρίτους πελάτες που βρίσκονται στο εξωτερικό. Η Ελλάδα, παραμένει ακόμη ανταγωνιστική στους μισθούς των μηχανικών, των προγραμματιστών Η/Υ, των οικονομολόγων κ.λπ., κάτι που έχουν ανακαλύψει τα τελευταία χρόνια οι μεγάλες πολυεθνικές, και το γεγονός αυτό έχει προκαλέσει το «κυνήγι» ανθρώπινου δυναμικού στη χώρα μας, τόσο από πολυεθνικές εταιρείες, όσο και από τις μεγάλες big 4 του τομέα παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών.