THEPOWERGAME
Επενδύσεις που προσεγγίζουν τα 2,8 δισ. ευρώ για τη διασύνδεση του ελληνικού συστήματος φυσικού αερίου με γειτονικές χώρες, την επέκτασή του σε νέες περιοχές, όπως η Πάτρα, την κάλυψη των αναγκών που δημιουργούνται από τα νέα τερματικά (FSRU), αλλά και τη στροφή προς τα ανανεώσιμα αέρια (υδρογόνο, βιομεθάνιο) και την αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα (CO2), σχεδιάζει ο ΔΕΣΦΑ, όπως είπε χθες η διοίκηση του διαχειριστή.
Όπως τονίστηκε, ο αυξημένος ρόλος της Ελλάδας ως κόμβου μεταφοράς φυσικού αερίου προς τη Νοτιοανατολική Ευρώπη αποτυπώθηκε στα αποτελέσματα του μη δεσμευτικού market test για δέσμευση δυναμικότητας στο Εθνικό Σύστημα Φυσικού Αερίου. Έχουν ληφθεί μη δεσμευτικά αιτήματα από συνολικά 27 εταιρείες: το 45% είναι εταιρείες της ΕΕ και το 37% από αυτές ελληνικές εταιρείες. Η συνολική ζητούμενη δυναμικότητα (65 δισ. κυβικά μέτρα ετησίως) υπερβαίνει το προβλεπόμενο επίπεδο κατανάλωσης φυσικού αερίου στην Ελλάδα και τη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Για την ακρίβεια, είναι εξαπλάσιο της ετήσιας κατανάλωσης φυσικού αερίου στη χώρα μας. Το δεσμευτικό market test προγραματίζεται για τα τέλη του 2024.
Στη χθεσινή συνέντευξη Τύπου της διευθύνουσας συμβούλου, Μαρίας Ρίτα Γκάλι, και των άλλων ανωτέρων στελεχών του ΔΕΣΦΑ αφιερώθηκε αρκετός χρόνος στη δύσκολη σχέση με τη Motor Oil, η διοίκηση της οποίας είχε υποστηρίξει σε πρόσφατη διαβούλευση πως δεν λειτουργεί ως «συνετός διαχειριστής» και πως αυξάνει αδικαιολόγητα το κόστος των έργων (μέχρι και 50%).
Εξηγήσεις επιχείρησε να δώσει η διοίκηση του ΔΕΣΦΑ και για τις απίστευτα υψηλές τιμές (premium) που διαμορφώθηκαν στις πρόσφατες δημοπρασίες δέσμευσης δυναμικότητας στο σημείο εισόδου «Αμφιτρίτης», δηλαδή από το FSRU της Αλεξανδρούπολης. Η δημοπρασία στο προϊόν που επιτρέπει την εισαγωγή αερίου από το FSRU και την εξαγωγή προς Ελλάδα ή Βουλγαρία έκλεισε με premium (προσαύξηση) 684%! Αντίθετα, περιορισμένο ήταν το ενδιαφέρον για προϊόν που αφορούσε εισαγωγές από το FSRU με αποκλειστικό στόχο τις εξαγωγές προς Βουλγαρία. Η πλευρά του ΔΕΣΦΑ απέδωσε τις υψηλές τιμές στην «ευελιξία» που προσφέρει το συγκεκριμένο προϊόν κ.λπ.
Στο επίκεντρο είναι η υπόθεση του πλωτού τερματικού σταθμού φυσικού αερίου (FSRU) που σχεδιάζει ο όμιλος Motor Oil στους Αγ. Θεοδώρους Κορινθίας, μέσω της Διωρυγα Gas, χωρίς μέχρι στιγμής να έχει λάβει την τελική επενδυτική απόφαση (FID).
Η πλευρά του ΔΕΣΦΑ υποστήριξε πως με βάση και απόφαση της ρυθμιστικής αρχής (ΡΑΑΕΥ), ο αγωγός των 100 χιλιομέτρων Πάτημα – Λιβαδειά εντάχθηκε μεν στο νέο Δεκαετές Πρόγραμμα Ανάπτυξης 2023 – 2032 που ενέκρινε πρόσφατα η ΡΑΑΕΥ, με κόστος περί τα 150 εκατ. ευρώ, αλλά θα υλοποιηθεί μόνο αν η Διώρυγα Gas κατασκευάσει το FSRU. Μάλιστα, προκειμένου να παραδοθεί ο αγωγός στο πρώτο τρίμηνο του 2027, ο όμιλος της Motor Oil πρέπει να έχει λάβει τη FID στις αρχές του φθινοπώρου.
Η κ. Γκάλι υποστήριξε πως ο αγωγός Πάτημα – Λιβαδειά για την αποσυμφόρηση του συστήματος αγωγών της Αττικής είναι πρόσφατο ζήτημα, αφού πέρυσι αποφασίστηκε από τη Διώρυγα Gas πως το αέριο που θα φτάνει στο FSRU θα πωλείται εκτός χώρας (μέχρι τότε το σχέδιο προέβλεπε κυρίως κάλυψη της εγχώριας αγοράς). «Χρειάζονται πέντε, έξι χρόνια για να ολοκληρωθεί ένα έργο αγωγού», είπε, παραπέμποντας στην περιβαλλοντική αδειοδότηση, τον σχεδιασμό κ.λπ. Πρόσθεσε πως στο πρόσφατο market test για την εξασφάλιση δυναμικότητας στο εθνικό σύστημα φυσικού αερίου ήταν «σχεδόν μηδενικό» το ενδιαφέρον της Διώρυγα Gas, ενώ υπήρξε «τεράστιο ενδιαφέρον» από σχεδόν όλα τα άλλα υπό ανάπτυξη FSRU στην Ελλάδα.
Όσο για την αύξηση κόστους των έργων, η επικεφαλής του ΔΕΣΦΑ υποστήριξε πως καθορίζεται από τους διαγωνισμούς και εγκρίνεται από τη ΡΑΕ και πως ο διαχειριστής δεν μπορεί να παρέμβει στις διεθνείς τιμές του χάλυβα ή του σιδήρου. Πρότεινε, μάλιστα, στον όμιλο της Motor Oil να διεκδικήσει «μέσω εταιρειών συμφερόντων του» την κατασκευή είτε του αγωγού Πάτημα – Λειβαδιά ή άλλων αγωγών με χαμηλότερο κόστος, μέσω της υποβολής προσφοράς στους διαγωνισμούς του ΔΕΣΦΑ!
Οι επενδύσεις
Το νέο Δεκαετές Πρόγραμμα Ανάπτυξης (ΔΠΑ) 2023 – 2032 περιλαμβάνει επενδύσεις 1,2 δισ. ευρώ, με 83 έργα, τα 64 από τα οποία αναμένεται να τεθούν σε λειτουργία μέχρι το τέλος του 2024. Τα κυριότερα έργα είναι ο διπλασιασμός των κλάδων υψηλής πίεσης στα τμήματα Καρπερή – Κομοτηνή και Πάτημα – Λειβαδιά (συνολικού προϋπολογισμού 430 εκατ.). Περιλαμβάνονται επίσης δύο νέα κρίσιμα σημεία διασύνδεσης και συγκεκριμένα η διασύνδεση με τη Βουλγαρία μέσω του IGB με το έργο του Ρυθμιστικού Σταθμού Κομοτηνής, που επιτρέπει τη λειτουργία δύο τμημάτων του ΕΣΦΑ (Ανατολικά και Δυτικά Κομοτηνής) σε διαφορετικά επίπεδα πίεσης, και η διασύνδεση με το FSRU Αλεξανδρούπολης
Για τον αγωγό Νέας Μεσημβρίας – Ευζώνων – Γευγελής στη Βόρεια Μακεδονία, αναφέρθηκε πως θα ολοκληρωθεί μέσα στο 2025, ενώ ο ΔΕΣΦΑ είναι προτιμητέος ανάδοχος και σε διαγωνισμό για την παροχή υπηρεσιών διαχείρισης έργου στο τμήμα του αγωγού εντός της Βόρειας Μακεδονίας. Για τον αγωγό προς την Πάτρα, μήκους 120 χιλιομέτρων, αναφέρθηκε πως η τεχνική ωρίμανση βρίσκεται στο 60%, προχωράει η περιβαλλοντική αδειοδότηση, ενώ στόχος είναι το καλοκαίρι του 2024 να υπάρχει εγκεκριμένα περιβαλλοντική μελέτη, ώστε το έργο να ολοκληρωθεί στις αρχές του 2026.
Όλοι οι νέοι αγωγοί του ΔΕΣΦΑ υποστηρίζουν και τη μεταφορά υδρογόνου, τονίστηκε χθες. Η διοίκηση στάθηκε ιδιαίτερα στη στροφή προς τα ανανεώσιμα αέρια, όπως το υδρογόνο και το βιομεθάνιο, και τη μεγάλη επένδυση για την αποθήκευση CO2, που προωθεί από κοινού με την Energean.
Το έργο «Αγωγός H2» (Dedicated H2 Pipeline), που υποβλήθηκε από τον ΔΕΣΦΑ στο πλαίσιο του 6ου καταλόγου Έργων Κοινού Ενδιαφέροντος (PCI) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, πέρασε με επιτυχία την τεχνική αξιολόγηση, γεγονός που το καθιστά επιλέξιμο για ένταξη στον σχετικό προκαταρκτικό κατάλογο. Με προϋπολογισμό 1 δισ. ευρώ, το έργο αφορά την κατασκευή ενός νέου αγωγού μήκους 540 χιλιομέτρων αποκλειστικά για τη μεταφορά υδρογόνου. Ο αγωγός θα ξεκινά από το νότιο τμήμα της Ελλάδας, συνδέοντας τα σημαντικότερα σημεία τροφοδοσίας της Αθήνας με τη Βουλγαρία στην περιοχή του Σιδηροκάστρου. Εκεί, θα συνδεθεί με τον αντίστοιχο αποκλειστικό αγωγό H2, σύμφωνα με την αντίστοιχη πρόταση που υπέβαλε η Bulgartransgaz, η οποία επίσης κρίθηκε επιλέξιμη. Η Ελλάδα, είπε, η κ. Γκάλι, μπορεί να αποτελέσει έναν από τους πέντε διαδρόμους μεταφοράς υδρογόνου προς την Κεντρική Ευρώπη.
Το έργο αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα «Prinos CO2», που υποβλήθηκε από την Energean και τον ΔΕΣΦΑ στο πλαίσιο του 6ου καταλόγου PCI της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, πέρασε επίσης με επιτυχία την τεχνική αξιολόγηση, γεγονός που το καθιστά επιλέξιμο για συμπερίληψη στον σχετικό προκαταρκτικό κατάλογο.
Ο προϋπολογισμός του έργου είναι περίπου 1,4 δισ., εκ των οποίων το τμήμα του ΔΕΣΦΑ αντιστοιχεί περίπου σε 500 εκατ. ευρώ. Προβλέπεται να αποτελέσει τον πρώτο κόμβο αποθήκευσης CO2 σε βιομηχανική/εμπορική κλίμακα στη Μεσόγειο. Το έργο στοχεύει στη διαχείριση του CO2 που παράγεται τόσο από τοπικές πηγές, όσο και από απομακρυσμένες πηγές. Η συμβολή του ΔΕΣΦΑ περιλαμβάνει την κατασκευή ενός ειδικού αγωγού CO2, που θα συνδέει τους εκπομπείς από την περιοχή της Αττικής. Ο αγωγός αυτός θα συγκεντρώνει τους όγκους CO2 σε λιμάνι κοντά στην Ελευσίνα, όπου το CO2 θα υγροποιείται και θα αποθηκεύεται προσωρινά σε ειδική εγκατάσταση, μέχρι τη φόρτωσή του σε πλοία CO2, που θα το μεταφέρουν διά θαλάσσης στις εγκαταστάσεις αποθήκευσης του Πρίνου.
Επενδύσεις προωθεί ο ΔΕΣΦΑ και για την αγορά βιομεθανίου, ενώ αναμένει αλλαγή στην υφιστάμενη νομοθεσία. Ήδη έχει καταθέσει προτάσεις για νομοθετικές αλλαγές, καθώς και μελέτη που παρουσιάζει τις τεχνικές απαιτήσεις και τις απαιτήσεις αδειοδότησης για την ανάπτυξη της αγοράς βιομεθανίου, συμπεριλαμβανομένης πρότασης για τα κίνητρα σε δυνητικούς επενδυτές. Πλέον αξιολογεί τις διαθέσιμες εκτάσεις για να προχωρήσει σε μελέτη εκτίμησης περιβαλλοντικών επιπτώσεων και στη συνέχεια να λάβει την Τελική Επενδυτική Απόφαση. Η αρχική επένδυση για την πρώτη μονάδα εκτιμάται στα 20 εκατ.
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
