Μέχρι τον Ιούνιο αναμένεται, σύμφωνα με πληροφορίες του energygame.gr, η Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ) να έχει ολοκληρώσει την πρόταση για ένα πρότυπο μοντέλο κοστολόγησης των υπηρεσιών διαχείρισης αποβλήτων, το οποίο θα αποτελέσει τη βάση αναφοράς για όλους τους Δήμους και τους Φορείς Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦΟΔΣΑ). Το νέο σύστημα στοχεύει στην καθιέρωση μιας πιο δίκαιης και ανταποδοτικής πολιτικής χρεώσεων, συνδέοντας το ύψος που θα έχει το τέλος ταφής με τις πραγματικές επιδόσεις κάθε Δήμου στην ανακύκλωση και την επεξεργασία αποβλήτων.
Η αλλαγή αυτή θα σηματοδοτήσει τη λήξη της οριζόντιας επιβολής του τέλους, καθώς οι Δήμοι που εφαρμόζουν σύγχρονες πρακτικές διαχείρισης απορριμμάτων θα πληρώνουν λιγότερα, ενώ όσοι συνεχίζουν να στέλνουν ανεπεξέργαστα απορρίμματα σε ΧΥΤΑ θα επιβαρύνονται περισσότερο. Παράλληλα, το νέο σύστημα θα τεθεί πρώτα σε διαβούλευση με τους εμπλεκόμενους φορείς, ενώ προβλέπεται και η θέσπιση οικονομικών κινήτρων για τους Δήμους που επιτυγχάνουν υψηλά ποσοστά ανακύκλωσης ή προχωρούν στη διαλογή βιοαποβλήτων.
Τι προβλέπει το νέο σύστημα για το τέλος ταφής
Το νέο σύστημα θα περιλαμβάνει τέσσερις βασικές αρχές. Πρώτον, το τέλος ταφής θα διαφοροποιείται ανάλογα με την επεξεργασία των αποβλήτων, καθώς τα απόβλητα που έχουν υποστεί κάποια μορφή επεξεργασίας θα επιβαρύνονται λιγότερο από τα ανεπεξέργαστα. Δεύτερον, θα δοθούν επιπλέον κίνητρα για την ανακύκλωση, με τους Δήμους και τους ΦΟΔΣΑ που επιτυγχάνουν υψηλά ποσοστά διαλογής στην πηγή να απολαμβάνουν μειωμένες χρεώσεις. Τρίτον, θα υπάρχει ανταποδοτικότητα για τους πολίτες, καθώς τα δημοτικά τέλη που καταβάλλουν θα αντικατοπτρίζουν το πραγματικό κόστος διαχείρισης των αποβλήτων. Τέλος, η οικονομική βιωσιμότητα των ΦΟΔΣΑ θα διασφαλίζεται μέσω της νέας τιμολογιακής πολιτικής, η οποία θα διαμορφωθεί στη βάση της κοστολόγησης των υπηρεσιών τους, ώστε να διασφαλιστεί η αποδοτική και βιώσιμη λειτουργία τους.
Η μεταρρύθμιση αυτή έρχεται ως απάντηση σε χρόνιες παθογένειες του συστήματος διαχείρισης αποβλήτων. Μέχρι σήμερα το τέλος ταφής λειτουργούσε ως μία οριζόντια επιβάρυνση που δεν λάμβανε υπόψη την απόδοση κάθε Δήμου στην ανακύκλωση και την επεξεργασία απορριμμάτων. Με τη νέα προσέγγιση το τέλος θα μετατραπεί σε εργαλείο κινήτρων, επιβραβεύοντας όσους Δήμους επενδύουν σε σύγχρονες πρακτικές διαχείρισης και επιβαρύνοντας περισσότερο όσους επιμένουν σε παρωχημένα μοντέλα διάθεσης απορριμμάτων.
Σημαντικό στοιχείο της νέας τιμολογιακής πολιτικής είναι η σταδιακή εφαρμογή ανώτατου ορίου (πλαφόν) στο τέλος ταφής από το 2026. Αν και το τέλος θα συνεχίσει να διαφοροποιείται ανάλογα με την πορεία της διαχείρισης των αποβλήτων, θα υπάρξει ένα ανώτατο όριο, ώστε να μην εκτοξευθούν οι επιβαρύνσεις. Σύμφωνα με τον Γενικό Γραμματέα Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων του ΥΠΕΝ, Μανώλη Γραφάκο, οι νέες ρυθμίσεις θα δώσουν στους Δήμους τη δυνατότητα να σχεδιάσουν πιο αποτελεσματικά τη στρατηγική τους, γνωρίζοντας ότι η επένδυση σε ανακύκλωση και επεξεργασία αποβλήτων θα τους αποφέρει οικονομικά οφέλη.
Η εμπειρία από άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης δείχνει ότι η διαφοροποίηση του τέλους ταφής είναι μια καθιερωμένη πρακτική. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε ο αντιπρόεδρος της ΡΑΑΕΥ και προεδρεύων του Κλάδου Αποβλήτων, καθηγητής Κωνσταντίνος Αραβώσης, στο πλαίσιο της 3ης Διεθνούς Έκθεσης Κυκλικής Οικονομίας «Forward Green» στη Θεσσαλονίκη ο μέσος όρος του τέλους ταφής στην ΕΕ κυμαίνεται μεταξύ 40 και 45 ευρώ ανά τόνο. Στο Βέλγιο το τέλος ταφής κυμαίνεται από 59 έως 107 ευρώ τον τόνο, ενώ στην Ιταλία διαμορφώνεται από 5,17 έως 26 ευρώ. Στη Μ. Βρετανία το κόστος μπορεί να φτάσει έως και 98 λίρες ανά τόνο. Όπως ανέφερε ο κ. Αραβώσης, σε καμία από αυτές τις χώρες το τέλος ταφής δεν είναι ενιαίο -αντίθετα, διαφοροποιείται ανάλογα με το ποσοστό ανακύκλωσης και τη μορφή επεξεργασίας των αποβλήτων.
Στην ίδια κατεύθυνση, το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) θέτει το Τέλος Ταφής στο επίκεντρο της χρηματοδότησης για τη μεταρρύθμιση των ΦΟΔΣΑ και την ενίσχυση των δήμων. Ο Μανώλης Γραφάκος τόνισε ότι το 85% του Τέλους Ταφής θα διατεθεί για τη στήριξη των Οριστικών Σχεδίων Χωριστής Συλλογής και θα διανεμηθεί με βάση τις επιδόσεις κάθε φορέα. «Το Τέλος Ταφής πλέον αξιοποιείται σωστά. Δεν θα εμπλέκονται οι ΦΟΔΣΑ στη διαχείρισή του, αλλά οι πόροι θα πηγαίνουν απευθείας στον ΕΟΑΝ. Η διαφορά είναι ότι πλέον οι δήμοι που ανακυκλώνουν περισσότερο θα πληρώνουν λιγότερα, ενώ όσοι δεν συμμορφώνονται θα επιβαρύνονται», δήλωσε ο κ. Γραφάκος.
Διαβάστε περισσότερα στο energygame.gr