Με την παρουσίαση των ευρημάτων της έρευνας της Metron Analysis «Πριν και Μετά την 28η Φεβρουαρίου 2025: ο Καταιγισμός των Εξελίξεων. Ελλάδα, Ευρώπη, Δύση σε σημείο καμπής», ξεκίνησε το τριήμερο συνέδριο του Κύκλου Ιδεών «Η Ελλάδα Μετά VIIΙ: Η Ευρώπη, η Ελλάδα και ο καταιγισμός των νέων προκλήσεων. Αναζητώντας πλαίσιο αναφοράς».
Η έρευνα επιχειρεί να ανιχνεύσει το ρευστό τοπίο που διαμορφώνεται σε παγκόσμιο επίπεδο και στο εσωτερικό της χώρας με ορόσημα δύο γεγονότα μεγάλης εμβέλειας: για την Ελλάδα οι συγκεντρώσεις για τα Τέμπη, για τον πλανήτη η σύγκρουση Τραμπ-Ζελένσκι στον Λευκό Οίκο – σε μια συγκυρία όπου συμπυκνώνονται (και συμβολικά) διαδικασίες πολλαπλής αποσταθεροποίησης.
Με αφετηρία το ερώτημα εάν βρισκόμαστε σε σημείο καμπής, σε Ελλάδα, Ευρώπη και Δύση , για το εσωτερικό της χώρας αποτυπώνεται ένα συναισθηματικό υπόστρωμα που σημαδεύεται από την Απαισιοδοξία (49% στις συνολικές αναφορές) και τον Θυμό (43%). Τα κύρια αντιλαμβανόμενα προβλήματα αφορούν την Οικονομία-Ακρίβεια (63% στις συνολικές αναφορές) και το Κράτος Δικαίου (46%), το οποίο συνδέεται σαφώς με τις μαζικές κινητοποιήσεις για τα Τέμπη που θεωρείται ότι έγιναν με κυρίαρχο αίτημα την απόδοση δικαιοσύνης. Ταυτόχρονα, η ικανοποίηση από το πόσο δημοκρατικά κυβερνάται η χώρα κινείται «κάτω από τη βάση» (μέση τιμή 4,1 σε μια κλίμακα 1-10), και συνδέεται με μια οιονεί «αντισυστημική» προδιάθεση, η οποία περιορίζει το κοινό επιρροής των «συστημικών» πολιτικών δυνάμεων (ΝΔ, ΠΑΣΟΚ). Μεταξύ Δεκεμβρίου 2024 και Μαρτίου 20215 το κοινό επιρροής (potentiality) της ΝΔ έχει μειωθεί κατά 15 μονάδες (από 44 σε 29) και τώρα καταγράφεται στην τρίτη θέση, ενώ του ΠΑΣΟΚ που καταγράφεται στην πρώτη θέση έχει μειωθεί κατά 7 μονάδες (από 47 σε 44).Επιπλέον, οι 2 στους 3 διαφωνούν με την άποψη ότι πέραν του σημερινού πρωθυπουργού η χώρα δεν διαθέτει πολιτικό προσωπικό ικανό για αυτόν τον ρόλο ενώ κυριαρχούν οι αρνητικές αξιολογήσεις για το κράτος.
Καταγράφεται όμως και ένα αίτημα αλλαγών: η πλειοψηφία προτιμά κυβερνήσεις συνεργασίας (57%) και θεωρεί αναγκαία την απλοποίηση διαδικασιών στη Δικαιοσύνη (83%) ή την ενίσχυση της βιομηχανίας αντί της «μονοκαλλιέργειας» μιας οικονομίας υπηρεσιών (71%).
Ως προς το διεθνές περιβάλλον, σύμφωνα με τη έρευνα της ΜETRON ANALYSIS , η πολιτική Τραμπ επιδρά ήδη στις αντιλήψεις των πολιτών. Θεωρείται απειλή για τη χώρα μας (με 31%, μετά την «παραδοσιακή» απειλή της Τουρκίας με 52%) και αναμένεται να επηρεάσει αρνητικά ιδίως τις σχέσεις των ΗΠΑ με την Ευρώπη αλλά και της Δύσης με τον υπόλοιπο κόσμο. Έτσι, αναδεικνύεται μια σαφής προτίμηση για μεγαλύτερη στρατηγική αυτονομία της ΕΕ έναντι της συνεργασίας με τις ΗΠΑ (63% έναντι 34%).
Φαίνεται, λοιπόν, ότι η 28η Φεβρουαρίου δεν είναι μια τομή αλλά μια συμπύκνωση διεργασιών που επωάζονταν επί μακρόν και τώρα εισβάλλουν στην πολιτική σκηνή. Στην Ελλάδα βαθαίνει η κρίση πολιτικής εμπιστοσύνης, ο ευρω-ατλαντικός δεσμός διαρρηγνύεται και αποσταθεροποιείται η Δύση, που θεωρείται ότι έχει μπει σε πορεία παρακμής (για το 59%). Φαίνεται να διαμορφώνεται ένας κόσμος πιο αυταρχικός, πιο περίκλειστος, πιο κυνικός. Ένας κόσμος που δεν «χωράει» στις προδιαγραφές της μεταπολεμικής κανονικότητας που επιβλήθηκαν πρωτίστως από τις ΗΠΑ. Είναι όμως ο κόσμος με τον οποίο είμαστε αναγκασμένοι να αντιμετωπίσουμε .
