THEPOWERGAME
Αλλαγή ώρας για μία ακόμη χρονιά, με τα ρολόγια να πηγαίνουν μπροστά για να δείξουν τη θερινή. Η πρώτη αλλαγή ώρας 2024 θα γίνει την τελευταία Κυριακή του Μαρτίου. Εντός των επόμενων εβδομάδων αναμένεται και η σχετική ανακοίνωση από το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών.
Ειδικότερα, την Κυριακή 31 Μαρτίου 2024, οι πολίτες καλούνται να αλλάξουν τους δείκτες των ρολογιών, προκειμένου να έρθει η θερινή ώρα. Αυτό θα συμβεί στις 03:00 τα ξημερώματα, με τα ρολόγια -μετά την αλλαγή ώρας- να δείχνουν 04:00. Η συγκεκριμένη εξέλιξη… στερεί μια ώρα ύπνο, ωστόσο φέρνει περισσότερη ηλιοφάνεια στην καθημερινότητα -ένα από τα βασικά επιχειρήματα (σ.σ. μαζί με την εξοικονόμηση ενέργειας) όσων υποστηρίζουν να καταργηθεί η αλλαγή ώρας και να παραμείνει μόνο η θερινή στα ρολόγια.
Γιατί δεν καταργείται η αλλαγή ώρας
Η τελευταία αλλαγή ώρας στα ρολόγια στην Ευρώπη ήταν προγραμματισμένη για τον Μάρτιο 2021, με τα κράτη – μέλη στην Ευρωπαϊκή Ένωση να καλούνταν να επιλέξουν μια από τις δύο ζώνες (χειμερινή ή θερινή). Ειδικότερα, με ψήφους 410 υπέρ και 192 κατά, η Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο ενέκρινε την πρόταση της Επιτροπής Μεταφορών και Τουρισμού («TRAN») για τη διακοπή του ισχύοντος συστήματος εξαμηνιαίων αλλαγών της ώρας, μεταξύ καλοκαιριού και χειμώνα (θερινή και χειμερινή ώρα).
Η συζήτηση για την κατάργηση του μέτρου «φούντωσε» το 2018, με το debate για τη θερινή ώρα και τη χειμερινή να ωθεί την Κομισιόν να ζητήσει την εφαρμογή του μέτρου με συντονισμένο και ενιαίο τρόπο, ώστε να περιοριστεί στο ελάχιστο η κοινή εσωτερική αγορά της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στο μικροσκόπιο των εισηγητών της κάθε πλευράς μπήκαν οι μελέτες που υποδεικνύουν τις αρνητικές επιπτώσεις από την αλλαγή ώρας στον ανθρώπινο οργανισμό, αλλά και σε τομείς όπως η γεωργία και η οδική ασφάλεια. Ωστόσο, η εν λόγω απόφαση μπήκε στον… πάγο λόγω της πανδημίας κορονοϊού (αρχικά) και του πολέμου στην Ουκρανία (στη συνέχεια), ο οποίος συνοδεύτηκε από διαδοχικές γεωπολιτικές κρίσεις.
Αυτήν τη στιγμή, τόσο στην Ελλάδα όσο και στην υπόλοιπη Ευρώπη, δεν φαίνεται να υπάρχει επαρκής υποστήριξη για να γίνει πράξη η συγκεκριμένη πρόταση, που βάζει τέλος στα «πήγαινε – έλα» των ρολογιών. Επίσης, άγνωστο παραμένει για πόσα χρόνια ακόμα θα αλλάζει η ώρα από χειμερινή σε θερινή και το αντίστροφο μέχρι η Ευρωπαϊκή Ένωση να αποφασίσει να εφαρμόσει το μέτρο για την κατάργηση της συγκεκριμένης πρακτικής.
Πότε εφαρμόστηκε για πρώτη φορά η θερινή ώρα σε Ελλάδα και Ευρώπη
Στην Ελλάδα η θερινή ώρα εφαρμόστηκε για πρώτη φορά, δοκιμαστικά, το 1932 και συγκεκριμένα από τις 6 Ιουλίου μέχρι την 1η Σεπτεμβρίου. Τα ρολόγια πήγαν μία ώρα μπροστά, ωστόσο η ιδέα εγκαταλείφθηκε γρήγορα. Μερικές δεκαετίες αργότερα, το 1973, η ενεργειακή κρίση με το πετρέλαιο έφερε νέα δεδομένα στην Ευρώπη. Η ανάγκη για εξοικονόμηση ενέργειας οδήγησε στην υιοθέτηση του μέτρου της θερινής ώρας από μεγάλο μέρος των κρατών, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας.
Πιο συγκεκριμένα, η απόφαση για την αλλαγή ώρας ελήφθη το 1975 εν μέσω της πετρελαϊκής κρίσης. Εκείνη τη χρονιά αποφασίστηκε να υιοθετείται η θερινή ώρα την τελευταία Κυριακή του Μαρτίου και οι δείκτες του ρολογιού να πηγαίνουν μια ώρα μπροστά. Αντίστοιχα, την τελευταία Κυριακή του Οκτωβρίου οι πολίτες άλλαζαν τους δείκτες στα ρολόγια τους για να έρθει η χειμερινή ώρα. Στη Γερμανία η θερινή ώρα καθιερώθηκε το 1980. Συνηγορούσαν και πρακτικοί λόγοι, καθώς οι περισσότερες γειτονικές χώρες είχαν καθιερώσει τη θερινή ώρα. Από το 1996 ισχύει μία ενιαία, πανευρωπαϊκή ρύθμιση, κατά την οποία την άνοιξη γυρίζουμε τα ρολόγια μία ώρα μπροστά (ώστε να αξιοποιούμε το φως της ημέρας για μία ώρα επιπλέον), ενώ το φθινόπωρο τα επαναφέρουμε μία ώρα πίσω.
Σημειώνεται ότι πριν από την προγραμματισμένη αλλαγή ώρας την τελευταία Κυριακή μεσολαβούν τα δύο back to back τριήμερα του Μαρτίου.