Από τον Φοίνικα στην Δραχμή: Τα πρώτα ελληνικά νομίσματα μετά την Επανάσταση

Η δεκάχρονη περιπέτεια της Ελλάδας να αποκτήσει δικό της εθνικό νόμισμα και η αποτυχία του Φοίνικα του Καποδίστρια.

Συλλεκτικά νομίσματα για επέτειο του 1821. O Φοίνικας του 1828 και η Δραχμή του 1832, τα δύο πρώτα νομίσματα του Ελληνικού Κράτους / ΑΠΕ-ΜΠΕ

Τα πρώτα χρόνια μετά την Επανάσταση του 1821 η ανταλλακτική οικονομία συνέχιζε να κυριαρχεί ενώ σε επίπεδο συναλλαγών με νομίσματα κυριαρχούσαν τα τουρκικά γρόσια και το ισπανικό δίστηλο. Το τελευταίο κέρδιζε συνεχώς έδαφος έναντι του τουρκικού νομίσματος που είχε έντονα υποτιμητικές τάσεις τα τελευταία χρόνια.

Τα πρώτα ελληνικά νομίσματα του νεοελληνικού “κράτους” ήρθαν έναν χρόνο μετά την Επανάσταση. Ήταν 80 στον αριθμό, αναμνηστικά και αργυρά. Η προσπάθεια για καθιέρωση εθνικού νομίσματος δεν κατάφερε να έχει αποτέλεσμα για τα επόμενα χρόνια και μόνο όταν ο πρώτος κυβερνήτης της ελεύθερης Ελλάδας πήρε την πρωτοβουλία το 1828 έγινε το πρώτο βήμα.

Συγκεκριμένα στην Δ’ Εθνική Συνέλευση στο Άργος, τον Ιούλιο του 1829, ο κυβερνήτης κατέθεσε σχέδιο για τον αργυρό Φοίνικα και τον ίδιο μήνα στήθηκε το “νομισματοκοπείο” στην αυλή του σπιτιού του στην Αίγινα. Αξίζει να αναφερθεί ότι στην Αίγινα είχαν κοπεί πριν από 2.500 χρόνια οι αργυροί στατήρες των αιγινίτικων χελώνων οι οποίοι ήταν και τα πρώτα νομίσματα που δημιουργήθηκαν στην Ευρώπη.

Νομίσματα από τα τουρκικά λάφυρα

Για την απόκτηση της μηχανής κοπής από την Μάλτα το νεοσύστατο ελληνικό κράτος έλαβε δάνειο από την Ρωσία ύψους 15 εκατ. ρουβλίων. Όπως προαναφέρθηκε η μηχανή, μαζί με άλλες τέσσερις που αγοράστηκαν, τοποθετήθηκε στην αυλή του κυβερνήτη για λόγους ασφαλείας και ελέγχου. Ως προς το απαιτούμενο μέταλλο για την παραγωγή του Φοίνικα αυτό συγκεντρώθηκε από νηοψίες πλοίων για το υλικό των αργυρών νομισμάτων και από τα λάφυρα που περισυνελέγησαν από τους Τούρκους κατά τη διάρκεια της Επανάστασης για τα χάλκινα. Ειδικά στα χάλκινα η κοπή τους ήταν τόσο πρόχειρη που δύσκολα έβρισκες δύο όμοια σε πάχος, διαστάσεις και βάρος.

Τον Ιούνιο του 1931 οι φοίνικες που συμβόλιζαν την αναγέννηση του ελληνικού κράτους, κυκλοφόρησαν και σε χαρτονόμισμα το οποίο ήταν εκτυπωμένο μόνο από την μία του πλευρά.

Η προσπάθεια να αποκτήσει η Ελλάδα το πρώτο της νόμισμα στην νεότερη ιστορία της δεν στέφθηκε με επιτυχία. Οι Έλληνες είδαν τον Φοίνικα περισσότερο σαν αναμνηστικό ή φυλαχτό και λιγότερο σαν νόμισμα και έτσι εξαφανίστηκε από την αγορά.

Η δραχμή του Όθωνα

Η πρώτη δραχμή στην ιστορία του νεοελληνικού κράτους, που κόπηκε στο Μόναχο, φέρει χρονολογία 1832, και έχει χαραγμένη την μορφή του νεαρού βασιλιά Όθωνα και το θυρεό του. Ήταν το πρώτο κέρμα μίας νομισματικής ιστορίας που διήρκεσε 169 χρόνια και τερματίστηκε οριστικά και αμετάκλητα στις 31 Δεκεμβρίου του 2001 με την καθιέρωση του Ευρώ ως κοινού ευρωπαϊκού νομίσματος.

Η επιστροφή της δραχμής από την αρχαία στην νεότερη Ελλάδα οφείλεται στον Λουδοβίκο της Βαυαρίας, πατέρα του Όθωνα, θερμό φιλέλληνα και αρχαιολάτρη. Στην επιτυχία της καθιέρωσης της συνέβαλε η απόφαση τον Αύγουστο του 1833 να απαγορευτεί ρητά η αποδοχή τουρκικών νομισμάτων από τα δημόσια ταμεία. Η δημιουργία της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος το 1841 και στην συνέχεια του Εθνικού Νομισματοκοπείου οδήγησαν στην περαιτέρω καθιέρωση της δραχμής στον ελλαδικό χώρο που όλο και αυξάνονταν με τα χρόνια.

ΙΛΥΔΑ
0.88%
1.72
AKTR
-0.58%
5.17
ΔΕΗ
0.58%
13.89
ΜΠΛΕΚΕΔΡΟΣ
0.00%
3.87
ΕΛΠΕ
0.92%
7.72
ΠΕΤΡΟ
0.46%
8.78
ΟΛΠ
12.66%
39.60
TITC
-0.35%
42.35
ΓΕΚΤΕΡΝΑ
1.35%
19.46
ΕΥΑΠΣ
0.59%
3.40
ΛΟΥΛΗ
0.30%
3.29
ΛΕΒΠ
0.00%
0.00
ΠΡΕΜΙΑ
-0.16%
1.27
NOVAL
2.06%
2.48
ΙΝΤΚΑ
0.33%
3.08
ΧΑΙΔΕ
0.00%
0.00
ΔΡΟΜΕ
3.24%
0.32
ACAG
-0.17%
5.97
ΑΣΚΟ
0.56%
3.59
ΚΥΡΙΟ
-1.10%
0.90
ΣΑΤΟΚ
0.00%
0.00
ΛΕΒΚ
0.00%
0.00
ΝΑΚΑΣ
-3.87%
2.98
BOCHGR
-0.34%
5.80
ΚΕΚΡ
1.26%
1.21
ΠΛΑΘ
0.62%
4.06
ΡΕΒΟΙΛ
-0.61%
1.63
ΕΛΛ
0.34%
14.65
ΥΑΛΚΟ
0.00%
0.00
ΙΚΤΙΝ
-1.55%
0.35
ΟΠΑΠ
1.36%
18.58
ΜΥΤΙΛ
0.54%
40.82
ΔΟΜΙΚ
-2.18%
2.47
ΦΡΛΚ
0.37%
4.08
ΜΕΡΚΟ
2.91%
35.40
ΣΑΡ
0.93%
12.96
ΟΤΟΕΛ
0.66%
12.28
ΚΡΙ
0.93%
16.20
ΙΑΤΡ
0.00%
1.89
ΠΑΙΡ
-0.82%
0.97
ΜΟΤΟ
0.35%
2.83
ΣΠΕΙΣ
-2.77%
6.32
ΚΟΡΔΕ
1.17%
0.43
ΠΡΟΦ
0.00%
5.14
ΒΟΣΥΣ
0.00%
0.00
ΕΛΙΝ
0.46%
2.18
OPTIMA
3.13%
15.84
ΑΚΡΙΤ
8.78%
0.81
ΤΕΝΕΡΓ
0.00%
20.00
ΚΕΠΕΝ
0.00%
0.00
ΔΟΥΡΟ
0.00%
0.00
ΠΡΔ
1.67%
0.24
ΑΑΑΚ
0.00%
0.00
ΑΤΡΑΣΤ
1.86%
8.76
ΒΙΟΚΑ
-1.45%
1.70
ΠΑΠ
0.00%
2.57
ΙΝΤΕΤ
2.83%
1.09
ΠΕΙΡ
2.10%
5.15
ΜΙΝ
0.00%
0.00
ΕΤΕ
0.61%
9.51
ΒΙΟΤ
1.85%
0.22
ΑΛΜΥ
1.42%
5.00
ΤΡΕΣΤΑΤΕΣ
-0.12%
1.61
ΜΕΝΤΙ
-3.04%
2.23
ΜΟΗ
1.09%
22.32
ΟΛΘ
0.71%
28.50
ΣΕΝΤΡ
0.30%
0.34
ΕΕΕ
-1.28%
41.50
ΚΟΥΕΣ
-0.97%
6.14
ΕΥΔΑΠ
0.00%
5.96
ΜΙΓ
-0.36%
2.76
ΦΛΕΞΟ
0.00%
0.00
ΦΡΙΓΟ
1.85%
0.22
ΔΑΙΟΣ
0.00%
4.00
ΦΑΙΣ
-0.82%
4.24
ΛΑΝΑΚ
1.62%
0.94
CENER
-0.97%
9.21
ΝΑΥΠ
-0.73%
0.81
ΙΝΤΕΚ
0.31%
6.41
ΜΑΘΙΟ
0.00%
0.00
ΚΑΡΕΛ
-0.65%
308.00
ΑΤΤ
0.79%
0.77
ΑΤΤΙΚΑ
-0.43%
2.30
ΕΣΥΜΒ
0.46%
1.09
ΕΥΡΩΒ
1.34%
2.50
ΚΤΗΛΑ
4.86%
1.94
ΕΛΣΤΡ
0.00%
2.16
ΑΔΜΗΕ
4.30%
3.04
DIMAND
0.24%
8.46
ΒΙΟΣΚ
0.69%
1.46
ΑΒΑΞ
0.73%
2.07
ΕΛΛΑΚΤΩΡ
1.60%
1.52
ΠΛΑΚΡ
3.45%
15.00
ΛΑΒΙ
0.62%
0.81
EVR
-0.30%
1.64
ΓΕΒΚΑ
0.00%
1.42
ΑΛΦΑ
2.23%
2.25
ΟΤΕ
1.93%
15.29
ΜΕΒΑ
0.00%
4.10
ΑΣΤΑΚ
2.57%
7.18
ΞΥΛΠ
3.16%
0.39
ΙΝΛΟΤ
-0.58%
1.03
CNLCAP
-0.71%
7.00
ΑΤΕΚ
0.00%
0.96
ΛΑΜΨΑ
0.00%
37.20
ΕΚΤΕΡ
-1.04%
1.91
ΔΑΑ
1.74%
9.25
ΑΝΔΡΟ
-1.19%
6.62
ΞΥΛΚ
0.78%
0.26
ΠΡΟΝΤΕΑ
0.00%
5.90
ΜΠΕΛΑ
0.32%
25.40
ΚΟΥΑΛ
-1.12%
1.23
ΕΛΒΕ
-0.96%
5.15
ΤΖΚΑ
0.00%
0.00
ΕΛΧΑ
0.71%
2.13
ΑΡΑΙΓ
0.75%
12.08
ΕΠΙΛΚ
0.00%
0.00
ΜΟΝΤΑ
0.26%
3.80
ΜΟΥΖΚ
0.00%
0.00
ΙΝΛΙΦ
1.23%
4.94
ΟΛΥΜΠ
0.83%
2.42
ΑΒΕ
1.99%
0.41
ΛΟΓΟΣ
0.00%
0.00
ΠΕΡΦ
7.38%
5.82
ΤΡΑΣΤΟΡ
-0.79%
1.25
ΕΛΤΟΝ
-0.23%
1.77
ΣΠΥΡ
0.00%
0.16
ΣΑΡΑΝ
0.00%
0.00
ΛΑΜΔΑ
-0.45%
6.70
AEM
2.30%
4.45
ΒΙΟ
-0.17%
5.88
ΜΠΤΚ
0.00%
0.00
ΕΧΑΕ
-0.37%
5.42
ΟΡΙΛΙΝΑ
1.02%
0.79
ΣΙΔΜΑ
0.00%
1.47
ΣΠΙ
2.47%
0.58
ΕΒΡΟΦ
1.09%
1.85
ΜΠΡΙΚ
0.79%
2.54